Computerinbraak door persbureau Novum Nieuws

Het persbureau Novum Nieuws is veroordeeld voor computervredebreuk. Novum, opgericht als concurrent voor ANP, bleek regelmatig ingebroken te hebben op de servers van het ANP om zo toegang tot ANP-nieuws te krijgen. Daarbij maakte het bedrijf gebruik van inlogcodes van McPro, RTV Utrecht en Sky Radio. Het gebruik van andermans inlogcode (gebruikersnaam en wachtwoord) is een vorm van computervredebreuk. Bij mijn weten is dit de eerste keer dat een rechtspersoon (bedrijf) veroordeeld wordt voor dit misdrijf.

Er was nog wat discussie over welke vorm van computervredebreuk het nu was, maar de rechtbank maakte daar korte metten mee. Het OM had ten laste gelegd dat een “technische ingreep” (een computerkraak of exploit) was gebruikt, maar het bedrijf verweerde zich door te zeggen dat men gewoon een bestaand wachtwoord had gebruikt. Dat vond de rechter juist, maar ook gebruik van andermans wachtwoord is een strafbaar feit. En terecht.

De rechtbank legde het bedrijf een geldboete op van € 4.000 (waarvan € 2.000 voorwaardelijk). Dit is lager dan de eis van 11.250 euro. Het OM had onvoldoende onderbouwd hoe zij tot haar eis kwam. Bovendien nam de rechtbank het ANP kwalijk dat zij kennelijk te weinig had gedaan om zich te beschermen tegen dit soort ongeautoriseerd gebruik door derden. Er zijn tenslotte genoeg eenvoudige technische maatregelen om dit te voorkomen, zoals het beperken van het aantal IP-adressen dat gebruik mag maken van de dienst.

In haar motivatie is de rechtbank hard:

Novum heeft zeer kwalijk gehandeld door zich ten behoeve van haar nieuwsgaring via aan derden verleende inlogcodes de toegang te verschaffen tot de Artos nieuwsserver van het ANP en daarvan ook veelvuldig gebruik te maken. Wetende dat aan haar als opkomend concurrent van het ANP geen toegang tot die server zou worden verleend, heeft Novum die toegang gezocht en gevonden via een bevriende relatie, de eigenaar/directeur van de zaak McPro. Na afloop van het contract tussen McPro en het ANP is Novum gebruik gaan maken van de inlogcodes die aan RTV Utrecht en Sky Radio waren verleend (periode [E]). Aldus van de informatie van het ANP profiterend heeft Novum haar eigen positie in haar concurrentie met het ANP willen versterken.

De oprichter/voormalig commercieel directeur en de voormalig hoofdredacteur werden veroordeeld tot een boete van € 2000, waarvan € 1000 voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaar. Ook deze eis is lager dan de geëiste voorwaardelijke taakstraf van 80 uur met een proeftijd van 2 jaar. Hoewel zij niet persoonlijk de ‘hack’ pleegden, gebeurde dit wel onder hun feitelijke leiding en daarom werden ook zij vervolgd.

Een eerder kort geding van ANP tegen Novum werd in juli 2005 door het Gerechtshof Amsterdam afgewezen omdat het bewijs niet duidelijk genoeg was. ANP moest, aldus het Hof, maar een bodemprocedure beginnen. ANP heeft er echter voor gekozen aangifte te doen van computervredebreuk.

Update (17 december 2009): in hoger beroep bevestigd. Veroordeling voor Novum zelf en voor de hoofdredacteur als leidinggevende maar vrijspraak voor directeur vanwege onvoldoende directe betrokkenheid.

Update (15 november 2011): in cassatie veroordeling hoofdredacteur in stand gehouden want motivatie Hof niet onbegrijpelijk.

de verdachte – hoewel daartoe bevoegd en redelijkerwijs gehouden – [heeft] geen maatregelen genomen om te voorkomen dat met de inlogcodes zou worden ingelogd op de nieuwsserver van het ANP, de aanmerkelijke kans heeftaanvaard dat van die inlogcodes gebruik zou worden gemaakt om onbevoegd toegang te verkrijgen tot de server van het ANP.

Arnoud