Wikipedia versus de privacywet (bij Emerce)

EmerceNaar aanleiding van de actie van Patricia Remak schreef ik een column (mijn eerste!) bij Emerce:

De geschiedenis herschrijven valt niet mee, ondervond Winston Smith in de bekende roman 1984. Teksten aanpassen en herdrukken was voor hem flink wat werk. Tegenwoordig gaat dat een stuk makkelijker, zeker als je het hebt over de online encyclopedie Wikipedia.

Lees verder in Columns: Wikipedia versus de privacywet bij Emerce.

Arnoud

5 reacties

  1. “De grote vraag is dan: is Wikipedia journalistiek bezig?”

    Volgens A-G Kokott in de zaak C-73/07 geschiedt de verwerking van persoonsgegevens voor journalistieke doeleinden wanneer zij erop is gericht, informatie en idee?n van openbaar belang over te brengen (punt 68).

    De vorm waarin dit gebeurd geeft een aanwijzing of sprake is van journalistieke doeleinden, maar het gaat vooral om de inhoud (punt 72).

    Informatie en idee?n hebben betrekking op een vraagstuk van openbaar belang, wanneer zij aanknopen bij een werkelijk gevoerd openbaar debat of kwesties betreffen die naar nationaal recht en de maatschappelijke normen naar hun aard van openbare aard zijn (punt 77).

    De overheid en de rechter mogen de aanwezigheid van journalistieke doeleinden niet streng toetsen. Dat de verspreiding van informatie en idee?n geen vraagstukken van openbaar belang betreft, kan alleen worden vastgesteld wanneer het zonneklaar is (punt 78).

    Vervolgens is de vraag wanneer een verwerking “uitsluitend” journalistieke doeleinden dient.

    Natuurlijk mag er met journalistiek geld worden verdiend (punt 82). Reclames vallen zelf echter niet onder de journalistieke exceptie (punt 84). In het individuele geval is een weging van de concrete doelstellingen noodzakelijk. Het subjectieve doel dat degenen die voor een bepaalde gegevensverwerking verantwoordelijk zijn daarvoor aangeven, kan daarbij niet beslissend zijn. Het doel van de gegevensverwerking moet blijken uit objectieve omstandigheden (punt 85).

    Het lijkt mij dat Wikipedia (of misschien beter: het lemma over Remak) deze toets eenvoudig doorstaat. Informatie op Wikipedia is volgens mij vrijwel altijd van openbare aard. Andere doeleinden dan het zijn van encyclopedie heeft Wikipedia niet.

    Uitgaande van deze conclusie bij C-73/07 lijken mij de criteria in de Richtsnoeren van het CBP voor het voldoen aan de journalistieke exceptie veel te streng. Maar of het HvJ EG deze overwegingen zal herhalen of goedkeuren in het nog komende arrest is natuurlijk afwachten.

  2. Volgens mij ga je net iets te snel:

    “[journalistieke doeleinden zijn erop] gericht, informatie en idee?n van openbaar belang over te brengen (punt 68). … Het lijkt mij dat Wikipedia (of misschien beter: het lemma over Remak) deze toets eenvoudig doorstaat. Informatie op Wikipedia is volgens mij vrijwel altijd van openbare aard. Andere doeleinden dan het zijn van encyclopedie heeft Wikipedia niet.”

    Je kunt niet uit “de informatie is van openbare aard” concluderen dat men journalistiek bezig is door de informatie te vergaren en te publiceren.

    Wikipedia heeft inderdaad tot doel het verzamelen en publiceren van openbare gegevens. Maar gegevens moeten wel een openbaar belang hebben om in de encyclopedie opgenomen te worden. Wikiwaardigheid noemt men dat. Een Tweedekamerlid of wethouder is per definitie wikiwaardig als ik het goed lees, maar ik mis de onderbouwing waarom (WP:Bron).

    Ik ben het met je eens dat de richtsnoeren veel te streng zijn. Ter verdediging van het CBP: de bedoeling was om te formuleren wanneer je in ieder geval goed zit. Het is geen gegeven dat je bij overschrijding van de richtsnoeren ook de WBP schendt.

  3. Ik baseer me op punt 77, “kwesties … die naar nationaal recht en de maatschappelijke normen naar hun aard van openbare aard zijn”. Ik formuleerde het inderdaad te kort door de bocht; het is niet voldoende dat de informatie zelf openbaar is.

    Punt 77 gaat trouwens verder met “maar niet wanneer details uit het priv?leven worden verspreid die geen verband houden met een openbare functie van de betrokkene, in het bijzonder wanneer er op dit punt een gerechtvaardigde verwachting bestaat dat de persoonlijke levenssfeer wordt ge?erbiedigd.”

    Wat als een bekende Nederlander zeg een autoongeluk veroorzaakt en daarvoor wordt vervolgd? Zoiets lijkt mij naar onze maatschappelijke normen een kwestie van openbare aard. Het is immers aanvaard dat de kranten hierover publiceren. Dus het lemma over Marco Bakker kan m.i. zo blijven. Bij Remak betrof het natuurlijk ook nog eens een veroordeling die in vrij nauw verband stond met haar publieke functie.

    Ik vermoed dat je in Engeland nog veel verder kunt gaan. Daders van misdrijven worden daar in de media altijd bij naam genoemd. Volgens mij ook daders van misdrijven die na jaren weer eens worden opgerakeld.

    Het probleem van de Wbp is volgens mij dat als een website persoonsgegevens vermeldt maar niet onder de journalistieke exceptie valt, het verplicht is om er bij het CBP vooraf melding van te maken. Heb je deze blog aangemeld, of beroep je je op de journalistieke exceptie? (Of op art. 15 Vrijstellingsbesluit Wbp ;))

  4. Ondertussen staat het stukje over fraude wel weer gewoon op mevrouw Remak der Wikipedia pagina, dus het is allemaal weer met een sisser afgelopen. Het toont wel de kwestbaarheid van Wikipedia aan voor wat betreft juridische dreigementen, doordat er niet is gewacht op echte actie van de kant van Remak voordat het artikel werd geschoond.

  5. Het arrest in de zaak C-73/07 (Tietosuojavaltuutettu) is eerder deze week gewezen.

    61 Uit de voorgaande overwegingen volgt dat activiteiten als die in het hoofdgeding, die betrekking hebben op gegevens afkomstig uit documenten die volgens de nationale wetgeving openbaar zijn, kunnen worden aangemerkt als ???journalistieke activiteiten???, indien zij de bekendmaking aan het publiek van informatie, meningen of idee?n tot doel hebben, ongeacht het overdrachtsmedium. Deze activiteiten zijn niet voorbehouden aan mediaondernemingen en kunnen een winstoogmerk hebben.

    62 Op de tweede vraag moet dus worden geantwoord dat artikel 9 van de richtlijn aldus moet worden uitgelegd dat de in vraag 1, sub a tot en met d, bedoelde activiteiten, die betrekking hebben op gegevens afkomstig uit documenten die volgens de nationale wetgeving openbaar zijn, moeten worden beschouwd als verwerking van persoonsgegevens ???uitsluitend voor journalistieke doeleinden??? in de zin van die bepaling, indien die verwerking als enig doel heeft de bekendmaking aan het publiek van informatie, meningen of idee?n. Het staat aan de nationale rechter om te beoordelen of dit het geval is. Een beetje afhankelijk van hoe je dit wilt lezen (geldt dit specifiek voor de genoemde activiteiten, of geldt dit in het algemeen), lijkt me dit een behoorlijk ruime uitleg van “uitsluitend voor journalistieke doeleinden”. Ik denk niet dat Wikipedia zich zorgen hoeft te maken.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.