AutoTrack wint toch van Gaspedaal

Internetbedrijf InnoWeb moet binnen 48 uur stoppen met het aanbieden van gegevens van AutoTrack op de website gaspedaal.nl op straffe van een dwangsom van 10.000 euro per dag. Dat meldde Nu.nl afgelopen woensdag. De rechtbank in Den Haag oordeelde dat de autozoekmachine inbreuk maakte op het databankenrecht van Wegener, de exploitant van AutoTrack. Gaspedaal nam de databank niet over, maar sluisde zoekopdrachten die mensen op hun site doen, door naar de zoekmachine van AutoTrack en herformatteerde de resultaten zodat het lijkt of je op Gaspedaal zoekt. En da mag nie, zoals ze dat hier in Eindhoven zeggen. Update: ik was het vonnis vergeten.

De juridische vraag ging vooral over de vraag wat je nu wel en niet mag overnemen uit andermans database. Gaspedaal stelde dat het databankrecht bedoeld is tegen (zo goed als) integraal kopiëren van een database. Met een verwijzing naar de Europese richtlijn waar de Databankenwet uit komt, wordt die stelling afgewezen. Databankenrecht kun je ook inzetten tegen mensen die systematisch zoekopdrachten doen en die herpubliceren.

In een kort geding in 2007 won Gaspedaal, mede door de stelling dat ze juist meer mensen naar AutoTrack stuurde en dat dat toch mooi meegenomen was voor AutoTrack. Maar dat is blijkens het vonnis niet aan Gaspedaal om te bepalen. Als AutoTrack geen zin heeft in bezoekers via Gaspedaal, dan kan zij dat verbieden. AutoTrack is degene die beslist of de voordelen van die bezoekers opwegen tegen de nadelen.

Bij herpubliceren van zoekresultaten is de vraag of je ongerechtvaardigde schade toebrengt aan de normale exploitatie van de databank. Volgens de rechtbank (vonnis) is dat zo:

Uit het feit dat Innoweb door het cumulatief effect van de vele zoekopdrachten via Gaspedaal.nl een substantieel deel van de databank van Wegener aan het publiek ter beschikking stelt, volgt dat het handelen van Innoweb ernstige schade toebrengt aan de investering van Wegener (…).

En dat is, zo blijkt uit het William Hill-arrest, in strijd met een normale exploitatie van de databank. Deze schade voor Wegener is ongerechtvaardigd, en daarom moet Gaspedaal ophouden met deze meta-zoekmachine.

Deze manier van werken wordt hier en daar vergeleken met wat normale zoekmachines zoals Google doen. Maar Google biedt geen zoekmachine waarmee gemakkelijk en specifiek in een databank zoals die van AutoTrack te zoeken is. En huizenzoekmachines hebben de mazzel dat makelaars geen databankenrecht op hun huizenadvertenties kunnen claimen, omdat ze die toch al moesten schrijven en online zetten om huizen te verkopen. AutoTrack investeert specifiek in deze doorzoekbare site en mag daarom de advertenties wel exclusief exploiteren.

Persoonlijk heb ik moeite met het vonnis, omdat het nu bijzonder lastig wordt om te achterhalen wanneer je informatie van een andere site mag hergebruiken. Daarvoor moet je nu weten of de databank beschermd is, en dat is vrijwel niet te doen. Metazoekmachines en aggregeerders hebben duidelijke voordelen en moeten daarom niet arbitrair gehinderd kunnen worden met een beroep op de databankenwet.

Wat vinden jullie? Slecht nieuws voor metazoekmachines? Of mooi dat aan parasitaire imitatiesites nu een einde moet komen?

Arnoud

12 reacties

  1. Ik vind sowieso dat kennis publiekelijk moet zijn. Waar de data vandaan komt zal mij namelijk werkelijk een rotzorg zijn. Ik gebruik de site waarvan ik vind dat zij het ’t best presenteren. Oftewel; ik vind dat de wet in dit geval innovatie van de sites in de weg staat.

    Of ik het begrijp, ja. Je steekt veel tijd en moeite in een website en de data. Als iemand anders die vervolgens even snel overneemt en er met jouw moeite vandoor gaat (en dus met jouw advertentieinkomsten), dan ben je natuurlijk not amused.

  2. Het barst op het web al van de websites die in feite niets toevoegen maar alleen de content van anderen maar herkauwen in de hoop daar veel geld mee te verdienen.

    Als gebruiker van het web zit ik daar dus niet op te wachten want het wordt er alleen maar lastiger van om de echte content te vinden.

    Als webmaster zit ik er ook niet op te wachten. Als ze geld willen verdienen aan mijn content dan betalen ze er maar voor. De waarde die ze zelf toevoegen middels aggregeren en dergelijke kunnen ze dan verkopen.

    Maar als je het mij vraagt dan wordt er meer herkauwd (en van advertenties voorzien) dan er wordt toegevoegd.

  3. Ik vind het erg raar; ik zie de nadelen voor autotrack niet. Gaspedaal bied daarnaast niet alleen autotrack advertenties aan maar ook van andere websites. Daarnaast zijn er vele van zulke ‘vergelijksites’ (kelkoo, beslist etc). Verschil is dan natuurlijk dat de bedrijven die daarop staan er voor betalen, en dus toestemming hebben gegeven. Maar als gaspedaal dit niet mag doen, mag tweakers dan ook niet zijn pricewatch gebruiken (http://tweakers.net/pricewatch) (prijzen en informatie worden immers van webshops gekopieerd)

  4. @Eelco: voor de webshops geldt dezelfde uitzondering als voor de makelaars; zij hebben helemaal geen databankenrecht op de prijzen op hun shops.

    De materi?le uitkomst van deze uitspraak zou best eens rechtvaardig kunnen zijn, maar de juridische uitkomst is wellicht te zwaar en kan betekenen dat Google inbreuk maakt op allerlei databanken. Zou een oplossing voor het gevaar dat Google en andere generieke zoekmachines hierdoor lopen kunnen zijn de interpretatie dat alleen een zoekmachine die slechts in ??n beschermde databank, of althans in de beschermde databanken van ??n rechthebbende zoekt, inbreuk maakt op het databankenrecht?

    Maar als het klopt dat autotrack meerdere databases doorzoekt, is het wellicht toch niet zo’n rechtvaardige uitkomst. Deze interpretatie vind ik wenselijk omdat het voor gebruikers makkelijk is als gespecialiseerde zoekmachines bestaan die in verschillende bronnen zoeken en de mogelijkheid daartoe niet door (ook nog eens vrij ingewikkelde en ?berhaupt omstreden) databankenrechten doorkruist moet worden.

  5. Beste Arnout,

    Vooropgesteld hoop ik, als ICT-jurist, dat deze zaak ook onder de beoordeling van de HR komt. Deze uitspraak is in mijn ogen enigszins teleurstellend.

    Een veel gehoord argument is dat metazoekmachines gewoon doodleuk kopi?ren en absoluut geen toegevoegde waarde hebben. Dat is natuurlijk niet waar. Gaspedaal doorzoekt voor de gebruikers meerdere databanken en hoopt zo een completer aanbod te kunnen leveren. Daar tegenover staat echter wel dat een bedrijf als Wegener, jarenlang ge?nvesteerd heeft in zijn eigen aanbod. Wegener ziet dat een ander verdient op hun “4 miljoen aan investeringen” en dat valt ze zwaar op de maag.

    Is het dan wel verstanding om Wegener databankbescherming toe te kennen, terwijl surfers juist op eenvoudiger wijze informatie kan doorzoeken? De wetgeving zegt van wel.

    Wat rest zijn zoekmachines waarbij voor vermelding betaald moet worden. Daar zitten autoverkopers toch ook niet op te wachten?

    Wellicht is het tijd voor wetgeving om zoekmachines, de toegangspoorten tot het internet, meer ruimte te gunnen.

  6. Wat voor mij als webmaster verschil zou maken is hoeveel er precies wordt overgenomen. Alleen een kort citaat of het compleet item

    En wat ook verschil maakt is of het er echt staat (en dus weer ge?ndexeerd wordt door andere zoekmachines) of dat het slechts een zoekresultaat is wat alleen te voorschijn komt als je echt zoekt.

  7. @Hans

    Je noemt het citaatrecht en het overnemen van een compleet item. Dat valt onder het auteursrecht. Dan hebben we het, even voor het gemak, over het overnemen van 1 artikel. Als iemand zich dan beroept op het citaatrecht, is er niets aan de hand. Je moet wel voldoen aan bepaalde regels, zie hier Citaten en auteursrecht @ Wikipedia.

    Maar wanneer je een collectie aan artikelen (even voor het gemak: een databank, zoals in de wet omschreven) overneemt, dan kan een webmaster de bescherming van het databankenrecht inroepen.

    Bij het databankenrecht is o.a. van belang dat er substanti?le delen kwantitatief en kwalitatief overgenomen worden. Dat wil zeggen dat wanneer iemand een databank klakkeloos overneemt, ook al wordt er gebruik gemaakt van citaten, dat wel degelijk inbreuk kan zijn op het databankenrecht.

    Wat je tweede punt betreft, denk ik niet dat het iets uitmaakt of de informatie op de website vermeld is of dat er naar gezocht moet worden. Beide informatiebronnen zijn normaliter te vinden via bijv. categorie-overzichten.

    Mvg,

    PetenICT

  8. Hmmm..ik heb een probleemstelling voor de liefhebbers:

    Wat als ik eenmalig alle links naar categorieen en onderwerpen ga ‘overnemen’ van wikipedia..en ik maak er zeg maar een sitemap-site van, bijv http://www.wikipedia-by-category.com. Als je dus op een link klikt, ga je gewoon naar wikipedia. Enig idee hoe dat zit?

    Wellicht moet je maar gewoon aanhouden ‘als google alles mag indexeren’ (wat in robots.txt staat)..mag ik het ook. Google indexeert niet eens een fragment, maar de hele pagina (zie ‘In cache’ optie). Of wat dacht je van de internetarchief site (www.archive.org ofso?)

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.