Ben je aansprakelijk voor gegeven advies op een blog?

Gisteren las ik op GoT een leuke vraag:

Ik schrijf in de Nederlandse taal op mijn persoonlijke blog over ICT gerelateerde zaken. Hierbij komt het wel eens voor dat ik aanbevelingen doe, bijvoorbeeld om op bepaalde wijze te handelen of een bepaald product te gebruiken. Dit doe ik naar beste weten en met de beste intenties.

Mocht iemand deze adviezen opvolgen en hierbij schade ondervinden, kan ik hiervoor juridisch aansprakelijk gesteld worden?

Ik kan me ook werkelijk niet voorstellen dat iemand je aansprakelijk kan houden voor advies dat je geeft op een website of blog. Iedereen begrijpt dat zulke adviezen altijd generiek zullen zijn, zodat je altijd nader onderzoek moet doen voordat je er op af mag gaan. Een disclaimer zou twijfelgevallen kunnen oplossen maar over het algemeen lijkt me dat weinig uit te maken.

Natuurlijk heb je als deskundige wel énige zorgplicht om geen al te blatende onwaarheden te ventileren. Maar dat is m.i. meer een kwestie van je eigen geloofwaardigheid dan dat er dan iemand komt sue-en. Ik denk wel dat als je concrete stappenplannen geeft, dat je dan altijd wel iets moet opnemen over randvoorwaarden. Dus als je mensen gaat uitleggen hoe ze geheugenmodules in hun PC kunnen vervangen, zet er dan even bij dat ze geen wollen trui moeten dragen.

En ik geef al gratis juridisch advies sinds zo ongeveer 2005 en ben nog nimmer gesued daarvoor. Ja, wel wat dreigementen in die richting maar dat was eigenlijk altijd over vermeende smaad.

Een lastiger punt is dat iemand die kwaad wil, ook een volstrekt kansloos punt kan aangrijpen om een procedure te beginnen. En dan ben je toch tijd, geld en moeite kwijt om dat te weerleggen. Dergelijke blafbrieven zijn zeer kwalijk, maar een disclaimer (of wat dan ook aan tegenmaatregelen) helpt daar niets aan. Als een advocaat zich leent voor een kansloze procedure, dan ga je voor het hekje en dan kost het je tijd en geld. Ook al staan er duizend disclaimers en is je advies zo keurig als maar kan. En ja ik ken daar voorbeelden van. Eigenlijk zou je een klacht tegen zulke advocaten moeten indienen, maar als je niet zijn cliënt bent dan is dat best lastig.

Update (13 januari): via column bij Judex dit vonnis waarin een gemeente aansprakelijk was voor gratis en onverplicht gegeven assistentie:

Dat een bepaalde serviceverlening door een organisatie “onverplicht en gratis” is, rechtvaardigt niet de uitsluiting van in dat kader gebruikte (gebrekkige) roerende zaken van de werking van artikel 6:181 lid 1 BW. Immers, een organisatie die in de uitoefening van haar bedrijf roerende zaken gebruikt is de eerst aangewezene om doeltreffende maatregelen te nemen om zoveel mogelijk te voorkomen dat die zaken mogelijk gebrekkig zijn, met name indien gebrekkigheid van dergelijke zaken ernstig gevaar voor derden zou kunnen opleveren.
en ook op grond van het algemene artikel 6:162 BW:
Doordat de havenmeester de door een derde achtergelaten loopplank – zonder enige controle op de deugdelijkheid daarvan uit te oefenen – aan [eiser] ter beschikking heeft gesteld, is – hoezeer ook met de beste bedoelingen – in de omstandigheden van dit geval gehandeld in strijd met hetgeen volgens omschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt.

Arnoud

8 reacties

  1. Goede raad is duur… 😉

    Overigens ben ik zelf altijd ernstig verbaasd hoeveel mensen blind varen op de adviezen op een forum. Per slot van rekening heb je vaak geen idee wie er advies geeft en hoe deskundig hij/zij is. Sterker nog, de grootste “schreeuwers” hebben op de fora ook regelmatig het laatste woord.

    Dus ik zou zeggen dat je vrij duidelijk als forum adviesvrager/-zoeker een soort onderzoeksplicht hebt voordat je een advies opvolgt.

  2. Interessant. Vwb aansprakelijkstelling, ik hoop niet dat dit op termijn voor Amerikaanse toestanden gaat zorgen in de blog wereld, oftewel figuren die instructies of (gebrek aan) aanwijzingen gaan aangrijpen met als enige doel er zelf beter van te worden (a la cavia in de magnetron, kat in de wasdroger of koffiebekers zonder “heet” opschrift).

    @Hans: Daar komt bij, menig bedrijf heeft spinners in dienst wiens taak het is negatieve opmerkingen / publiciteit te bestrijden. Daar moet je dus ook (al) alert op zijn 🙂

    Laat iedereen het gezond verstand gebruiken.

  3. Ik stop direct met werken en ga mensen op yahoo-questions/answers aanklagen. 🙂

    Dat zou wat worden. “Hoe professioneler, betrouwbaarder en onderbouwder het advies, des te groter de kans dat je wordt aangeklaagd en de zaak verliest.” Gevolg: geen adviezen meer. Every man for himself. Ik voorzie een mooie nieuwe spam-trend.

  4. @5; Het hangt van je publiek af?

    Op internet is heel de wereld je publiek. Helemaal als het om computervragen gaat. Iedereen met een beetje kennis van zaken weet wat het r m commando doet, maar de gemiddelde buurjongen niet. Die googlen hele windows-installaties bij elkaar, inclusief alle gratis handige software.

    Volgens mij kan iemand nooit aansprakelijk zijn voor de gevolgen van een advies op een blog. Het is namelijk een advies, geen dwingende eis. Als blogger kan ik toch niet verantwoordelijk gehouden worden voor de domheid van een ander?

    Praktijkvoorbeeld: Rondom die balansbandjes heb ik een item geblogd: “Nu Depla Cebo, tegen alle kwaaltjes, 14 euro per 5 pillen”. De reacties die ik kreeg waren te grappig en veelzeggend over het gemiddelde IQ van Nederland. Maar moet ik die mensen nu echt pillen gaan verkopen met de naam “de placebo”? Nee, en oplichting is het ook niet. Depla Cebo = de placebo. Je mag toch eigen verantwoordelijkheid van je bezoekers verwachten?

  5. Het is mijn insteek dat je niet aansprakelijk bent voor gratis advies, tenzij je moedwillig mensen die je advies opvolgen schade laat aanrichten. Je krijgt waar je voor betaalt. Het betekent dat je wanneer je een bericht plaatst een zekere zorgvuldigheid in acht moet nemen en ook de veiligheidsinstructies moet geven.

    Een ironische blogpost over Depla Cebo is in Nederland (nog) geen probleem, maar op het moment dat je serieus pillen gaat aanbieden en je belooft meer dan je weet dat je waar kan maken wordt de verhouding met de overheid wel zeer gespannen. (Advertenties voor voedingssupplementen worden voor publicatie door juristen doorgelopen.) Of een OvJ er een aanklacht voor oplichting van maakt, hangt van meer omstandigheden af.

  6. Beste Arnoud,

    Wat betreft klagen over “blaffende” advocaten: dat kun je ook als je bent aangeschreven door zo’n advocaat.

    Allereerst is er regel 1: de advocaat dient zich niet op zodanige wijze te gedragen, dat het vertrouwen in de advocatuur of de beroepsuitoefening wordt beschaamd.

    Dan is er regel 30: de advocaat dient zich te onthouden van het verstrekken van feitelijke gegevens waarvan hij weet, althans behoort te weten, dat die onjuist zijn.

    De uit zijn nek zwetsende advocaat kun je dus ook met een klacht opzadelen.

    Tot slot regel 4: De advocaat behoort de hem opgedragen zaken zorgvuldig te behandelen.

    Kortom, er zijn wel opties. Het is echter onvoldoende dat iemand je een blafbrief stuurt. Er moet sprake zijn van verkeerd informeren, het schaden van het aanzien van de advocatuur (door bijvoorbeeld een evident onjuiste claim/evident alleen maar nutteloos op kosten jagen) en dergelijke.

    Als cli?nt heb je inderdaad allerlei extra opties om te klagen. Die hangen voor een groot deel samen met de vertrouwensrelatie tussen advocaat en cli?nt en de betaling door de cli?nt.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.