Mondelinge toestemming voor het overnemen van krantenartikelen

cozzmoss-bvpf.jpgStel je publiceert artikelen uit diverse online kranten op je eigen site. Wat gebeurt er dan? Inderdaad, dan krijg je een factuur van Cozzmoss, pardon Auxen, omdat je de auteursrechten van die kranten schendt. Overnemen van nieuwsberichten mag immers niet, behalve wellicht een korte alinea als citaat, en Auxen heeft als businessmodel het incasseren van vergoedingen van nieuwsberichtovernemers. Maar als je toestemming hebt van de kranten zelf, dan mag het natuurlijk wel. Alleen: hoe bewijs je dat?

Belangenvereniging BVFP heeft een website waar zij haar leden en andere geïnteresseerden van informatie voorziet over funderingsproblematiek. Zij nam daarbij artikelen over uit de Volkskrant, Trouw, NRC en Cobouw, en had dat mondeling afgestemd met de redacties dat dit mocht gezien het specifieke karakter van hun organisatie. Daar had Cozzmoss weinig boodschap aan, en ze stapte naar de rechter met als eis 17.243,85 euro aan schadevergoeding (kuch scrabbleclaim kuch) plus zesduizend euro aan advocaatkosten.

Vrijwel alle verweren van BVFP (persexceptie, citeren, nonprofit zijn) werden afgewezen, maar het verweer van mondelinge toestemming werd toegewezen. Alleen moest er dan nog wel bewijs komen dát er toestemming was gegeven door de uitgevers. En dus bepaalde de rechter bij tussenvonnis dat BVFP hier naar op jacht mocht, maar meldde er meteen bij dat ze zonder dat bewijs zou verliezen en dus flink zou moeten betalen.

Voor 24.000 euro wil je best even rondbellen, en dat deed BVFP dus meteen. Er kwamen dan ook twee getuigen opdraven, die zich nog wisten te herinneren dat het bestuur van de vereniging destijds aan het bellen was met die redacties. Dat is bewijs, maar niet heel sterk omdat het ging om “partijgetuigen”, oftewel mensen die partijdig geacht worden te zijn. Hun verklaringen tellen alleen als aanvulling op ander bewijs. In dit geval was het aanvullend bewijs er: diverse extra getuigenverklaringen plus een stapel e-mails, en een uitleg over hoe men had geprobeerd weer in contact te komen met de redacties van de kranten (maar tevergeefs).

Cozzmoss kon daar niet meer tegenover stellen dan schriftelijke verklaringen uit 2011 van Trouw, NRC, Volkskrant en Cobouw:

In die (korte en in identieke bewoordingen opgestelde) verklaringen staat dat de betreffende krant ‘nimmer (mondeling) toestemming heeft verleend” aan BVFP voor het plaatsen van artikelen op haar website. Deze verklaringen zijn echter onvoldoende om het door BVFP geleverde bewijs te ontkrachten, gezien het navolgende.

Niet alleen is het natuurlijk opmerkelijk dat verschillende kranten in identieke bewoordingen een getuigenverklaring afleggen, maar BVFP had ontdekt dat deze “getuigen” helemaal niet de redacteuren waren die in 2002 de toestemming gegeven of geweigerd zouden kunnen hebben. Ook bleek nergens uit of deze verklarende personen hadden gecheckt met die redacteuren wat toen de situatie was.

Dus tsja. Daar zit je dan als rechtbank. Kranten die roepen dat zij geen toestemming geven, een vereniging die met stapels (maar gedeeltelijk partijdig) bewijs het tegendeel stelt, en de personen die het écht zouden kunnen weten (de redacteuren uit 2002) zijn nergens te vinden. Wat moet je dan?

Uiteindelijk vindt de rechtbank de uitleg van BVFP toch net iets geloofwaardiger, zodat ze bewezen acht dat er wel degelijk toestemming was verleend in 2002. Want “toestemming in 2002 [werd] wellicht gemakkelijker verleend dan heden ten dage.”

Omdat de toestemming is verleend, valt er niets meer te claimen voor Cozzmoss. Sterker nog, er valt nu wat te claimen voor BVFP want die mag nu haar advocaat laten betalen door Cozzmoss. En wel “18.238,98 om precies te zijn. (Die 98 cent fascineert me, maar dat terzijde.)

Het toont maar weer eens aan hoe belangrijk het is om gegeven toestemmingen vast te leggen. Want wie zich op toestemming beroept, moet bewijzen dat ie deze heeft. En eenvoudig is het niet; de rechter had in deze zaak net zo goed het omgekeerde kunnen beslissen.

Arnoud

14 reacties

  1. De e-mails bewezen dat er mondeling toestemming was gegeven, samen met verklaringen van getuigen die de toestemmingsgesprekken hadden gehoord en een uitleg wat men had gedaan om de redacteuren uit 2002 opnieuw te contacteren.

    Het sterkste bewijs, een verklaring van die redacteuren “ja dat heb ik toegestaan in 2002”, was er dus niet. Maar het indirecte bewijs dat er lag, was sterk genoeg. Zeker omdat wat er tegenover stond, niet meer was dan een generieke tekst van mensen (gokje: en voorgekookt door de advocaat) die niets wisten van de situatie in 2002.

  2. Nou ja, het gaat om advocaatkosten. Dat zijn meestal bedragen die in honderden euro’s worden uitgedrukt, niet in centen. Ik snap dat je per gewerkte tijd afrekent, maar zeg je kost 200 euro per uur en je werkt tien minuten dan is dat 0,16 * 200 = 32 euro. Je krijgt dus volgens mij altijd hele euro’s. Hoe kom je met dat soort berekeningen uit op 98 cent?

  3. @Arnoud, benzinekosten misschien? Kun je niet naast de advocaatkosten ook gewoon de reiskosten in rekening brengen die je met al dat gedoe hebt gehad? Of andere kosten voor klein materiaal en zo? Overigens, twee bedragen die eindigen op 99 cent leveren tesamen een bedrag op dat eindigt op 98 cent. Wat zouden ze twee keer nodig gehad hebben dat een bedrag kost dat eindigt op 99 cent?

    Oh, misschien gewoon rente? En een plaagstoot van de heren advocaten van BVFP tegen Cozzmoss.

  4. Belasten ze wellicht extra kosten zoals telefoonkosten, kilometers apart door?

    Je krijgt dus volgens mij altijd hele euro???s.

    Je past zelf al afronding toe, eenzesde uur is geen 0,16 uur. Dan nog, een uurtarief van 190 euro levert dan € 30,40 voor die tien minuten en dat is ook al niet een geheel aantal euro’s.

    EDIT meer niet geheel ronde getallen, en er is dus inderdaad bijna 5K aan andere kosten

    Haar uiteindelijke opgave (conclusie na enquete) bedraagt ??? 18.238, 98 aan volledige proceskosten. Blijkens de overgelegde specificatie is de component honorarium ???13.521,67

  5. Oh ja. Zo kom je met dat soort berekeningen uit op 98 cent. Zelfs jij kan het!

    200 euro per uur is € 33,33 per 10 minuten als je zo rekent dat 10 minuten 1/6 uur is. Zes blokjes van 10 minuten is dan € 199,98.

    Gezien het feit dat de component honorarium ook op een afgeronde 2/3 euro uitkomt (67 cent) kan je die zelf wel verzinnen.

  6. “zeg je kost 200 euro per uur en je werkt tien minuten dan is dat 0,16 * 200 = 32 euro. “

    33,33 als je het preciezer uitrekent. 3 keer zo’n inspanning van 10 minuten zou dan 99,99 kunnen opleveren. Met nog wat raar afronden misschien ook 98 cent? Af en toe rekent iemand met 33,32 euro per 10 minuten?

    Misschien speelt ook btw nog een rol? En kantoorkosten?

  7. Inderdaad, Ruud! Zelfs jij plagelatiseert mijn post! 🙂 Ik was toch mooi 2 minuten eerder met mijn opmerking over benzinekosten en zo.

    Maar geen nood, mijn opmerking geef ik vrij als CC-BY-SA en dus mag iedereen deze overkopieren. 🙂

  8. Het zgn. principe van de vrije nieuwsgaring lijkt in deze casus niet aan de orde geweest te zijn. Zo bericht het dagblad (naam van de krant). Vraag me af of het iets uitmaakt dat de aanhaling hier in de zgn. bedrijfspers gebeurde en niet in de dagbladpers. Ook over de oorspronkelijheid van een krantenartikel valt te discussiëren. Voor loutere korte berichtgeving of telexweergaves naar mijn aanvoelen bvb. niet, wel voor een editoriaal of een gestoffeerd, redactioneel uitgewerkt krantenartikel.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.