Zit er auteursrecht op moppen(-collecties)?

mop-grapEen lezer vroeg me:

Ik wil een app maken met (onder meer) moppen erin. Kan ik die zo overnemen van bestaande moppensites? Iedereen neemt het van elkaar over volgens mij, maar overal staat wel steeds “copyright” bij. En oh ja, moet ik me zorgen maken over seksgrappen als minderjarigen mijn app gebruiken?

Een mop kan auteursrechtelijk beschermd zijn, maar dat recht ligt dan bij de bedenker ervan. Van de meeste moppen weet niemand wie de bedenker is, dus daar zou ik geen probleem in zien. Je kunt ze eventueel wat aanpassen (Sam en Moos worden Jan en Piet, zoiets).

Bij langere of actuele moppen zie je vaak dat ze uit een voorstelling van een cabaretier zijn overgetypt, dat zou ik dus even nagaan en die dan niet gebruiken. Hetzelfde geldt als de mop duidelijk als eigen werk wordt gepresenteerd (en dat geloofwaardig overkomt, natuurlijk).

Een moppensite kan rechten claimen op hun collectie. Je mag die niet volledig overnemen. Wat ik zou doen, is van meerdere sites steeds een paar moppen selecteren en zo je eigen collectie maken. En dan dus even namen en zo veranderen en de moppen van cabaretiers eruit halen.

Leeftijd is in principe niet nodig. Alleen bij seksuele grappen zou je een 18+ waarschuwing kunnen tonen. Het is strafbaar om minderjarigen aanstootgevend materiaal te geven, en dat kan ook tekst zijn. Maar het moet wel een héél grove mop zijn om hieraan te komen. Dus juridisch geen probleem, maar niet iedereen zit te wachten op seksgrappen dus gebruik toch de categorie 18+.

Alvast eentje voor de collectie. Zegt het ei: ik wou dat ik advocaat was. Zegt de banaan: ik wou dat ik rechter was. Jullie nog publiekdomeine aanvullingen?

Arnoud

17 reacties

  1. De bloem voelt zich wat melig vandaag…

    Is het wel genoeg om van een mop alleen de namen aan te passen? Immers, de schrijfstijl blijft dan ongewijzigd en zeker bij wat langere moppen zou deze nog te sterk kunnen lijken op de oorspronkelijke mop. Zeker als je een moppencollectie aanlegt en daarbij meerdere moppen van een andere site kopieert en lichtjes aanpast dan lijkt het mij alsnog een auteurswet-overtreding. De oorspronkelijke site heeft immers creativiteit getoond door de selectie van deze moppen plus de specifieke schrijfstijl van de moppen.

    Geldt dit overigens ook voor plaatjes? Er zijn namelijk ook diverse sites waar allerlei geinige plaatjes worden gedeeld. Maar ook daar zit natuurlijk auteursrechten op. Vooral met de vele caption-wedstrijden zie je diverse varianten van een plaatje ontstaan zonder dat het duidelijk is of het plaatje wel voor dat doeleinde gebruikt mag worden. Maar ja, vind maar eens de oorspronkelijke auteur…

  2. Deze is niet bepaald uit het publieke domein. Maar wel de beste grap ooit verzonnen; do you like fishdicks?

    Even op serieuzere toon, opmerkelijke post. Tips dus om onder het auteursrecht uit te komen… Verander een paar namen 🙂 Maar da’s dus niet helemaar waar toch? Auteursrecht blijft behouden. Je maakt het alleen moeilijker vindbaar. Maar op grond waarvan kan een moppensite rechten claimen op hun collectie? Toch niet het databankrecht? Of toch wel?

    1. Natuurlijk vervalt het auteursrecht niet doordat je een naam verandert. Het gaat hier meer om het onderscheid tussen een idee (de mop an sich) en de uitwerking (de concrete tekst van die moppentapper). Veel moppen zijn als idee oud en algemeen, maar kunnen met een leuk nieuw jasje mooi materiaal zijn voor een conference. Door dát dus weer aan te passen, ontloop je het auteursrecht van de moppentapper.

      De moppensite zou wellicht een databankrecht kunnen claimen als zij substantieel investeert in het opbouwen van hun collectie en er iets van een index of zoekmachine is. Ik ben er nog geen tegengekomen die zelfs maar in de buurt komt (maar dat kan aan mij liggen).

  3. Het zal bij moppencollecties op het Internet wel loslopen, maar onder professionele komieken wordt er nog wel eens geruzied over gestolen grappen.

    Zo was de vriendschap tussen Bill Hicks en Denis Leary abrupt over toen de laatste grappen van de eerste overnam en op een album zette. Volgens Wikipedia:

    For many years, Hicks was friends with fellow comedian Denis Leary. But in 1993, Hicks was angered by Leary’s album No Cure for Cancer, which featured lines and subject matter similar to Hicks’s routine. According to American Scream: The Bill Hicks Story by Cynthia True, upon hearing the album “Bill was furious. All these years, aside from the occasional jibe, he had pretty much shrugged off Leary’s lifting. Comedians borrowed, stole stuff, and even bought bits from one another. Milton Berle and Robin Williams were famous for it. This was different. Leary had practically taken line for line huge chunks of Bill’s act and recorded it.” The friendship ended abruptly as a result.

    At least three stand-up comedians have gone on the record stating they believe Leary stole Hicks’s material as well as his persona and attitude. In an interview, when Hicks was asked why he had quit smoking, he answered, “I just wanted to see if Denis would, too.” In another interview, Hicks said, “I have a scoop for you. I stole his [Leary’s] act. I camouflaged it with punchlines, and, to really throw people off, I did it before he did.”Een van de gestolen grappen was

    “Keith Richards outlived Jim Fixx, the runner and health nut. The plot thickens.”

    Vorig jaar was er het nodige te doen over Josh “The Fat Jew” Ostrovsky, een Internet-grapjas met volgcijfers op Twitter en Instagram waar marketeers erg blij van worden, die de meeste van zijn posts maakte door van een andere post de eventuele identificeerbare onderdelen (©-notices, watermerken, e.d.) te verwijderen en deze te herposten.

    Recenter werd Amy Schumer beschuldigd van het stelen van grappen van o.a. Patrice O’Neal, Wendy Liebman, Tammy Pescatelli, en Kathleen Madigan, waarbij sommige grappen inderdaad opvallende overeenkomsten vertonen, terwijl andere grappen waarschijnlijk op elke middelbare school de ronde doen sinds het begin der tijden.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.