Zucht. EU-raad wil toegang tot versleutelde data met techbedrijven onderzoeken

Zijn er technische oplossingen voor de autoriteiten om toegang tot versleutelde data te krijgen, schreef Security.nl onlangs. De Raadsresolutie Encryptie van de Europese Raad vormt volgens minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid het startpunt om samen met techbedrijven en andere partijen een onderzoek te doen naar de technische mogelijkheden om toegang tot versleutelde data te krijgen. Om een of andere reden blijven politici maar denken dat er een oplossing móet zijn om autoriteiten toegang te geven tot versleutelde data zonder dat criminelen dat ook kunnen. Het plaatje hiernaast is mijn kantoormuur nadat ik er met mijn hoofd tegenaan sloeg.

Versleuteling wordt namelijk ook misbruikt door criminelen, zo opent dan de Kamerbrief van Grapperhaus. End at terwijl “de opsporing steeds meer afhankelijk [is] van toegang tot digitale gegevens, terwijl versleuteling rechtmatige toegang tot digitale gegevens uitdagend of praktisch onmogelijk maakt. ” En dan komt er de grootste beleidsmatige fout van de afgelopen twintig jaar: wat offline geldt, moet ook online gelden. En omdat men offline kluizen kan openbreken, moet digitale encryptie dus ook open te breken zijn met machtiging van de rechter-commissaris. Eh ja, precies.

Deze discussie loopt al sinds de jaren negentig, toen Phil Zimmerman het programma Pretty Good Privacy op internet zetten. Encryption for the masses, een total noviteit want tot die tijd konden eigenlijk alleen overheden fatsoenlijk encryptie toepassen. De reactie is dan ook altijd eentje van angst en zorg gebleven, en vooral: van een gebrek aan technisch inzicht.

Want het is niet een stukje onwil, van die encryptiesoftwarebouwers, om te weigeren een achterdeur of centrale extra sleutel in te bouwen voor de overheid. Of technische onmogelijkheid. Het kan prima. Menig bedrijf heeft encryptie met een achterdeur: de reservesleutel in de kluis bij de CISO of IT-dienst. Voor het geval de medewerker zijn of haar sleutel kwijtraakt. Met een beetje goede controle is dat binnen het bedrijf goed te beheersen.

Alleen: dat is binnen een bedrijf, binnen één organisatorische eenheid. Daar kun je regels voor jezelf opstellen, en heeft iedereen ook hetzelfde belang. Namelijk het bedrijf door laten draaien, die klant binnenhalen en die producten of diensten verkopen. Er zijn geen buitenstaanders die aan je data gaan zitten.

En dat is wat er bij overheidstoezicht en -toegang wel speelt. Daar wil een externe partij bij de versleutelde data, bij de sleutel dus. En dat kan maar op één manier: de sleutel in een doosje bij de opsporingsdiensten, die er dan gebruik van mogen maken wanneer dat binnen hun regels en procedures moet kunnen.

Als er zo’n doosje is, dan is de vraag wie er bij mag. En waarom zouden dat wel onze opsporingsdiensten mogen zijn en niet de Duitse? Of de Russische? Of Chinese? Dat praktische bezwaar maakt het voor mij al fundamenteel onmogelijk om er voor te zijn. En wat gebeurt er als de sleutel gestolen wordt, in theorie altijd mogelijk en gezien de hoeveelheid datalekken die we nu al zien zeker niet uit te sluiten?

“Kraakbare” encryptie, dus geen sleutel in een centraal doosje maar een zwakheid inbouwen, is een nog veel slechter idee. Zo kan er inderdaad geen sleutel gestolen worden, maar de kwaadwillenden kunnen (en zullen) die zwakheid vinden en er dan ook mee aan de haal gaan. Zonder dat iemand het merkt, want het is onmogelijk te zien of iemand anders een kopie van je bericht heeft gedecrypt.

Nee, dit blijft een heel slecht idee.

Arnoud

 

Is het inbouwen van backdoors in je encryptiesoftware verplicht?

Een lezer vroeg me:

In Australië is sinds vorig jaar een wet van kracht die techleveranciers verplicht om backdoors in te bouwen in hun software als die end-to-end encryptie toepast. Hoe zit dat in Nederland, geldt die plicht bij ons ook zo?

Eind vorig jaar is in Australië inderdaad een wet aangenomen, de Assistance and Access Bill 2018. Deze geeft opsporingsdiensten de macht om bij technologieleveranciers te eisen dat deze decryptiesleutels afgeven, maar ook om een backdoor in te bouwen zodat men stiekem mee kan lezen.

Met name hoe snel en sneaky die wet is doorgevoerd, gaf veel reuring. Maar ook het principe natuurlijk dat je backdoors in moet bouwen, dat is een uniek precedent in de securitywereld. Want nee, in Nederland (of Europa, of de VS) bestaat niet zo’n zelfde wet.

Alle Westerse landen hebben regelgeving dat een dienstverlener die toegang heeft tot berichten van een klant, die af moet geven onder zekere voorwaarden. In Nederland is de grens relatief hoog: als het “belang van het onderzoek dit vordert” bij een ernstig misdrijf (art. 126m Strafrecht) moet een communicatie-aanbieder de decryptie ongedaan maken van berichten die via hem lopen.

Er is echter in Nederland – noch in Europa, noch in de VS – een plicht om encryptie zo te bouwen dát je kunt decrypten. Ja, als je een telecomdienstverlener bent dan moet je netwerk aftapbaar zijn (art. 13.1 Telecommunicatiewet) maar internetdiensten zijn per definitie geen telecomdiensten.

Leveranciers van telecomproducten of internetcommunicatieproducten (waaronder software) hebben op dit moment geen plicht om backdoors in te bouwen. Ik weet in Europa niet van enig plan om dergelijke functionaliteit verplicht te gaan stellen, maar je weet natuurlijk nooit.

Arnoud

Australisch parlement stemt in met omstreden ‘anti-encryptiewet’

De Australische senaat heeft donderdag ingestemd met de omstreden wet die techbedrijven zoals Apple en Facebook verplicht om mee te werken bij het ongedaan maken van encryptie bij het onderscheppen van communicatie. Dat meldde Tweakers vorige week. De wet is omstreden omdat in het Angelsaksische rechtsgebied het doorbreken van encryptie door opsporingsdiensten als controversieel geldt, en deze wet de primeur heeft aldaar die er ook nog eens met trucjes doorgeduwd werd. Toch is het bepaald niet de “encryptie is nu verboden!!1!” wet die het in sommige media genoemd wordt. De regels over encryptie zijn volgens mij minder streng dan in Nederland.

De omstreden Assistance and Access-wet heeft inderdaad als gesteld doel bevoegdheden van politie en andere opsporingsdiensten te vergroten om het probleem van alomtegenwoordige encryptie op te kunnen lossen. Criminelen gebruiken encryptie om hun daden te verhullen, is dan het argument, dus moeten de diensten bij die versleutelde berichten kunnen in het belang van het onderzoek.

Een kernaspect van de wet is dan ook dat opsporingsdiensten zogeheten “technical assistance notices” en “technical capability notices” mogen sturen. Dat zijn bevelen om bepaalde technische ondersteuning te geven (assistance) maar ook om mogelijkheden in te bouwen (capability) om daarmee in de toekomst meer ondersteuning te realiseren. Dus “geef me de mailbox van Jan” is een assistance notice, maar “bouw iets in dat ik live mails van en naar Jan kan zien” is een capability notice. Met name die laatste is natuurlijk behoorlijk vérgaand, ook omdat je het gratis moet opvolgen.

Wat encryptie betreft is wel weer opgenomen dat zo’n notice niet mag leiden tot structurele verzwakking van encryptie of authenticatie. Een notice mag dus denk ik wel eisen dat een specifiek bericht wordt opengemaakt, maar niet dat standaard een achterdeur wordt ingebouwd.

Een specifiek bericht decrypten is dus een van de nieuwe bevoegdheden. In Nederland is dat helemaal niet zo nieuw, ons wetboek van strafvordering vermeldt onder meer in artikel 125k:

[Een bevel tot toegang tot gegevens kan worden gegeven in het belang van het onderzoek] indien in een geautomatiseerd werk versleutelde gegevens worden aangetroffen. Het bevel richt zich tot degeen van wie redelijkerwijs kan worden vermoed dat hij kennis draagt van de wijze van versleuteling van deze gegevens.

Dit vereist wel dat een verdenking bestaat van een ernstig misdrijf (minstens vier jaar cel, en enkele specifieke strafbare feiten zoals mensenhandel). Het bevel mag overigens niet aan de verdachte worden gegeven (dit staat ter discussie)

Als het gaat om een onderzoek door een toezichthouder, dan gaat de wet nog verder. Artikel 5:20 Awb:

Een ieder is verplicht aan een toezichthouder binnen de door hem gestelde redelijke termijn alle medewerking te verlenen die deze redelijkerwijs kan vorderen bij de uitoefening van zijn bevoegdheden.

Hieronder valt dus ook het ongedaan maken van encryptie. De letter van de wet sluit echter zelfs niet uit dat je dingen gaat bouwen om meer structureel bij bepaalde gegevens te kunnen, maar het zou wel een gedurfde* inzet van bevoegdheden zijn om dit te vorderen.

In de praktijk hebben vrijwel alle grotere bedrijven achterdeuren in hun encryptie-infrastructuur. Dat moet ook wel, want als een sleutelhouder ontslag neemt of overlijdt dan wil je als bedrijf door kunnen. Het openen van versleutelde berichten is dus altijd technisch mogelijk. En als dat zo is, dan mag bijvoorbeeld markttoezichthouder ACM vorderen dat dit gebeurt omdat zij een bestuursrechtelijke overtreding vermoeden.

Arnoud<br/> *Gedurfd besluit: een politiek besluit waarmee je de verkiezingen verliest. Yes, minister

Is er wetgeving die encryptie juist verbiedt?

Een lezer vroeg me:

Nu de Privacyverordening eraan komt, wordt het gebruik van encryptie steeds belangrijker. Maar is er ook wetgeving die encryptie juist verbiedt? Ik herinner me dat je als bedrijf geen encryptie mag gebruiken op administratie en belangrijke logs en dergelijke, omdat de Belastingdienst of Justitie dan geen onderzoek kan uitvoeren op je boeken. Hoe gaat de wet om met zo’n conflict?

Er is in Nederland géén wetgeving die het gebruik van encryptie verbiedt. Dat zou ook erg raar en onwerkbaar zijn, zeker vanwege het belang om een goede beveiliging van met name persoonsgegevens te realiseren. Wetten zoals de vraagsteller die formuleert, bestaan niet.

De Privacyverordening verplicht tot een adequate beveiliging van persoonsgegevens, in de praktijk zal dat vaak betekenen dat er encryptie moet worden toegepast. Heel strikt gesproken zouden ook andere oplossingen mogelijk zijn, zolang dat er maar voor zorgt dat persoonsgegevens niet zomaar bloot staan aan misbruik of ongeautoriseerd gebruik.

Wat de wet wél zegt, is dat als Justitie gerechtigd is om toegang tot data te vorderen, eventuele encryptie daarop ongedaan gemaakt moet worden. Een bedrijf mag dus niet weigeren een wachtwoord af te geven als ze daarover beschikt. Dit geldt zowel de eigen bedrijfsdata als eventuele klantdata waar een bedrijf een decryptiewachtwoord voor heeft (bijvoorbeeld voor disaster recovery).

Het is dan weer niet zo dat je als bedrijf in staat móet zijn om encrypted data te decrypten. Als de klant zelf data versleutelt en dat bij een bedrijf parkeert (zoals bij een online backup met clientside encrypted data), dan is het bedrijf niet verplicht een achterdeur of kopie wachtwoord te eisen. Wat je niet kunt decrypten, hoef je niet te decrypten.

Arnoud

Hoe bewijs je dat een ontsleuteld bestand echt is?

pgp-bericht-encryptie-versleutelingEen lezer vroeg me:

Als er bij een strafzaak versleutelde bestanden worden aangetroffen, kunnen deze in ontsleutelde vorm dan als bewijs dienen? Immers je kunt niet 100% vaststellen dat de gebruikte sleutel echt is, en in theorie is het dan mogelijk dat de deskundige die de ontsleuteling uitvoert, iets anders eruit haalt dan er in ging.

Er zijn geen specifieke regels over hoe om te gaan met versleutelde digitale bestanden in het strafrecht. We moeten dus terugvallen op de algemene regels: er moet wettig en overtuigend bewijs zijn van de schuld van de verdachte.

Wettig wil zeggen dat het op de juiste, wettelijk vastgelegde wijze is verkregen en dus bekeken mag worden als bewijs. Overtuigend betekent dat er geen redelijke twijfel meer is aan wat het bewijs inhoudelijk laat zien.

Heel formeel zijn er maar vijf categorieën van bewijs in het strafrecht (art. 339) en digitale bestanden staan daar niet bij. Wel de verklaring van de verdachte of van getuigen, de eigen waarneming van de rechter, schriftelijke stukken en verklaringen van deskundigen. Digitale bewijsstukken worden eigenlijk altijd via die laatste categorie ingevoerd: een deskundige legt dan uit wat er uit de digitale informatie te halen is (en hoe dat is gebeurd), en die verklaring is dan formeel het bewijsstuk.

Een deskundige zal dus in zo’n geval uitleggen wat encryptie is en hoe je van plaintext naar ciphertext en weer terug gaat, en hoe dat dan werkt met een sleutel. Hij zal vervolgens laten zien wat er gebeurt als je de (bijvoorbeeld gevonden of door de verdachte gegeven) sleutel loslaat op de aangetroffen ciphertext. De uitkomst (de ontsleutelde tekst) is dan deel van zijn verklaring en daarmee wettig bewijs.

Of het overtuigend is, is lastiger. De eerste vraag is of iemand daar een punt van maakt. Als de verdachte bijvoorbeeld bekent en de sleutel vrijwillig afgeeft, dan is de deskundige snel klaar en is er geen reden om te twijfelen aan het feit dat die plaintext de echte is.

Is de sleutel ergens aangetroffen, dan zal een belangrijke factor worden hoe en door wie. Is er een geel briefje naast de monitor gevonden, of heeft een politieagent drie weken lang handmatig bruteforceaanvallen ondernomen met voor de hand liggende wachtwoorden? Twijfel hierbij kan bijdragen aan de overtuiging van het bewijs (we geloven niet dat dit echt de juiste plaintext is) of zelfs aan de wettige status (de verdachte is onder druk gezet om zijn wachtwoord te geven bijvoorbeeld, wat in strijd is met de wet).

In theorie is het inderdaad denkbaar dat de gevonden ciphertext ooit met sleutel A versleuteld is, maar dat je met sleutel B die ciphertext in een andere plaintext terugdraait. Daarmee zou dus nepbewijs worden vervaardigd: de tekst vertelt iets dat niet echt in het versleutelde bestand stond.

Het zal dan neerkomen op wie het meest wordt geloofd: de deskundige die uitlegt dat dit de echte decryptie is van de aangetroffen ciphertext, of de deskundige die daar twijfel kan zaaien. Je krijgt dan een afweging van alle omstandigheden: hoe werd de sleutel in kwestie gevonden, waaruit blijkt dat die aan de verdachte te koppelen is, wie heeft er baat bij het vervalsen van de decryptie, welke mogelijkheden waren daarvoor, is er in de beweerdelijk valse plaintext iets te vinden dat duidt op een vervalsing en ga zo maar door.

Mijn onderbuikgevoel is dat dit geen sterk verhaal zou zijn zonder zeer specifieke aanwijzingen. In theorie kan het, maar de wet eist geen 100% zekerheid van schuld – er mag geen redelijke twijfel zijn. 99% zekerheid kan best voldoen aan dat criterium.

Arnoud

Is encryptie een mensenrecht? #vrijmorefi

sleutel-key-encryptie-decryptieBegin september hadden we een discussie over crypto-achterdeuren, waarbij de vraag langskwam of encryptie eigenlijk niet gewoon een mensenrecht is. Je hebt toch het grondrecht privacy, en hoe kun je dat nu effectief uitoefenen anders dan door versleutelde communicatie? Een goed punt, en ik werd er door aan het denken gezet want dit is een van die issues waardoor internetrecht/ICT-recht voor mij toch écht meer is dan een hippe naam voor nieuwigheden in het recht.

Encryptie of versleuteling is als technologie al ongeveer zo oud als het recht. Wie iets belangrijks over te brengen heeft, wil graag voorkomen dat ongewenste derden dat ook lezen. Van boodschappen tatoeëren op het hoofd van je slaaf tot de boodschap uitschrijven op een lange rol die alleen te lezen is door ‘m om één specifieke houten stok te wikkelen, de creativiteit is eindeloos.

Maar eigenlijk was encryptie wel altijd iets van de elite: regeringen, militairen en hele grote industrie. De belangen bij het geheim houden van berichten waren daar het grootste, en de kosten om encryptie te realiseren waren daar te dragen. Voor ‘gewone’ mensen (al dan niet als ondernemer) was encryptie nauwelijks te realiseren, in ieder geval niet op een praktische manier. Na de bredere opkomst van chips en daarna software kon je wel iets met encryptie doen, maar onder strenge regels waaronder het makkelijk kraakbaar maken van je encryptie.

In 1991 kwam daar verandering in. Philip Zimmerman bracht toen het softwarepakket Pretty Good Privacy oftewel PGP uit. Dit programma implementeerde hele krachtige cryptografische technieken middels een (naar de normen van die tijd) eenvoudig te gebruiken interface. De belangrijkste innovatie die PGP op de markt bracht, was die van publiekesleutelcryptografie. Wilde je met een willekeurige persoon veilig communiceren, dan kon je diens sleutel opvragen via een onbeveiligde verbinding. Een meeluisterende aanvaller had daar niets aan, want die sleutel was alleen te gebruiken om berichten te versleutelen en niet om ze te ontsleutelen. Voor dat laatste had iedereen nog een eigen private sleutel.

PGP was een schok in overheidskringen. Zimmerman werd vervolgd voor het exporteren van wapens en munitie, want cryptografie viel in de VS onder de wapenwet (ITAR). Hij werd vrijgesproken, terwijl ondertussen een stel slimmeriken de broncode van PGP uitprintten in een boek dat vervolgens geheel legaal naar Europa gestuurd werd – boeken zijn vrijheid van meningsuiting immers, haha dank u First Amendment – alwaar ze keurig ingescand en ge-OCR’d werden. Daarmee was de geest uit de fles. PGP werd opgevolgd door het vrijesoftwareproject Gnu Privacy Guard (GPG) en vele anderen implementeerden ook sterke, onkraakbare cryptografie.

Deze periode wordt wel de Crypto Wars genoemd: pogingen van overheden om de opkomst en vrije beschikbaarheid van encryptie in te dammen, onder meer door bepaalde cryptografie te verplichten (de Clipper Chip, met achterdeur), sterke encryptie te verbieden en stiekeme pogingen vanuit met name de NSA om encryptie te verzwakken (zoals naar verluidt in DES zou zijn gebeurd, en volgens Snowden-documenten ook de random number generator DualECDRBG). Dat leverde uiteindelijk weinig op: sterke encryptie is goeddeels de norm vandaag de dag.

Volgens sommigen zitten we nu in Crypto Wars 2.0. Die Snowden-onthullingen lieten namelijk ook zien hoe diep geheime diensten in de grote tech-bedrijven zaten mee te luisteren. De reactie daarop was om dan ook alles gelijk cryptografisch dicht te timmeren, niet alleen de interne netwerken maar ook de communicatiekanalen van klanten. (Er waren natuurlijk meer redenen, zoals compliance met persoonsgegevenswetgeving, bescherming van klantcommunicatie tegen meelezende dictators en enigszins cynisch het voorkomen dat je je netwerk hoeft af te laten tappen door Justitie.)

Overheden pushen nu met enige regelmaat het inbouwen van achterdeuren, variërend van lopers (master keys) voor encryptie tot het hebben van een extra sleutel die door Justitie kan worden gevorderd. Techbedrijven en cryptografen zijn daar fel op tegen: dit verzwakt per definitie de beveiliging, en misbruik is niet te detecteren. Daar is niet tegenop te programmeren.

Valt hier juridisch wat van te maken? Als je zegt, het communicatiegeheim is een essentieel deel van de privacy, dan is encryptie een afgeleid grondrecht: een geheim dat triviaal kan worden gebroken, is geen geheim. Encryptie moet dus alomtegenwoordig en sterk zijn om dat grondrecht privacy in de informatiesamenleving te kunnen borgen.

Tegelijk: grondrechten zijn (zelden tot) nooit absoluut. Als er een voldoende diepgaande noodzaak is, dan mag een grondrecht worden ingeperkt of tijdelijk op het tweede plan gezet. Ben je verdachte in een ernstig misdrijf, dan mag je huis worden doorzocht zonder jouw toestemming bijvoorbeeld. Een inbreuk op je privacy (je huis valt daar ook onder) maar legaal want de opsporing van ernstige strafbare feiten vinden we in principe een diepgaande noodzaak.

Vanuit dat perspectief is ook het ontsleutelen van je berichten ‘gewoon’ een maatregel die genomen kan worden bij strafbare feiten. Bepaal bij welke feiten, weeg de voors en tegens af en leg dat vast in een wet en je bent er (de meelezende grondrechtjuristen eisen dat ik nu “noodzakelijkheid, proportionaliteit en subsidiariteit” zeg, dat is formeel de norm).

Heb je nog de praktische implementatie over. Want waar een huis altijd wel te openen is door een goede slotenmaker of desnoods een dikke stormram, en een dikke map met administratie met voldoende mankracht echt wel door te ploegen is, is een versleuteld bestand in principe met mathematische zekerheid niet te openen zonder de sleutel. Heb je mazzel dan is er een foutje gemaakt in de cryptografische software, of staat de sleutel op een geel briefje naast de monitor, maar daar kun je niet op rekenen.

We hebben nu in de wet staan dat wie kennis heeft van de versleuteling van berichten, deze moet ontsleutelen als daar aanleiding toe is (zo’n ernstig misdrijf dus). Dat werkt bij bijvoorbeeld zakelijke e-mail, die vaak versleuteld wordt maar vrijwel altijd met een achterdeur voor de bedrijfscontinuïteit – als Piet ontslag neemt of onder lijn 5 komt, dan moet zijn collega bij zijn mail kunnen. Maar steeds meer software is écht onkraakbaar. Neem WhatsApp, dat end to end encryptie toepast. Alleen afzender en ontvanger kunnen het bericht lezen, WhatsApp zelf kan er gewoon niet bij en die collega ook niet (tenzij hij bij de telefoon kan).

Daarmee heeft de wet een probleem. Want dan kun je wel zeggen “wie kennis heeft”, maar die hééft niemand dan meer (behalve de verdachte, en die kun je niet zomaar verplichten mee te werken – los van dat ‘ie wel gek zou zijn om dat te doen). En dan ontstaat er dus een fundamenteel heel lastige situatie: dat grondrecht privacy is nu wel prachtig gewaarborgd, maar de ruimte die er is om dat grondrecht te beperken voor de opsporing van strafbare feiten, die is nu verdwenen. Weggeprogrammeerd. Code as Constitution: het communicatiegeheim is onschendbaar, punt.

Wat hiermee te doen, weet ik nog niet. Het voelt juridisch een beetje raar dat je een absoluut recht hebt, waar geen inbreuk op gemaakt kán worden. Maar het kan dus kennelijk wel. Fascinerend.

Arnoud

Hoe kun je voldoen aan een beveiligingsplicht én een achterdeurplicht?

brakke-beveiligingEen lezer vroeg me:

Sinds kort hebben we een wet tegen datalekken. Die zegt dat je je beveiliging zo goed mogelijk moet regelen. Maar nu lees ik dat er allerlei voorstellen in de maak zijn om end-to-end encryptie te verbieden. Hoe kun je nu aan twee zulke tegenstrijdige wetten tegelijk voldoen?

Van tijd tot tijd krijgen overheden het inderdaad in hun hoofd dat het een goed idee zou zijn om sterke en dus niet-aftapbare encryptie te verbieden of aan banden te leggen. Het niet kunnen meelezen met digitale communicatie is voor inlichtingen- en opsporingsdiensten nogal vervelend.

Dat zo’n wet een sterke negatieve invloed heeft op de beveiliging, staat buiten kijf. De technische feature van een achterdeur is neutraal: iedereen met de juiste toegang kan deze gebruiken, of hij daar nu toe gerechtigd is of niet.

Tegen ongeautoriseerde toegang hebben we sinds 1 januari een Wet meldplicht datalekken. Deze is breder dan enkel melden: ook op het niet goed op orde hebben van je beveiliging staan nu boetes. Moedwillig een achterdeur inbouwen kan daarmee in strijd zijn. Je verzwakt dan de beveiliging en maakt misbruik mogelijk.

Echter, hier zou het dan gaan om een wettelijk voorgeschreven achterdeur. Enkel het hebben van die achterdeur zal dan geen strijd met deze beveiligingseis opleveren. Wetten kunnen niet met elkaar in strijd zijn, is de gedachte daarachter: als er toch strijd lijkt te zijn, moet je gaan puzzelen hoe je de wetten met elkaar in overeenstemming kunt lezen.

Ik zie daar wel ruimte voor: die achterdeur moet er dan komen en dat is dan niet strijdig met je beveiligingsplicht of datalekmeldplicht. Gebruik daarvan door bevoegde opsporingsambtenaren is dan geen datalek, dat is dan immers wettelijk toegestaan en dus geen misbruik of ongeautoriseerd gebruik.

Natuurlijk moet je dan ook die achterdeur goed beveiligen (organisatorisch en technisch) tegen wél ongeautoriseerd gebruik. Dat is lastig en duur, maar dat is dan een onvermijdelijk uitvloeisel van een wettelijke plicht.

Is dat een warrant canary in je jaarverslag of ben je blij de NSA te zien?

warrant-canaryInternetforum Reddit heeft donderdag een stuk tekst verwijderd dat gebruikt werd om aan te geven dat de site nog nooit in het geheim data heeft moeten overhandigen aan de Amerikaanse overheid, bij Nu.nl. De site heeft al jaren deze warrant canary in haar jaarlijks transparantierapport staan om een signaal te kunnen geven als men een National Security Letter of FISA-bevel krijgt, twee controversiële geheime bevelen die zonder gerechtelijke toetsing worden gegeven. Nu.nl zegt dat het dus ‘aannemelijk’ is dat zo’n bevel er is geweest, maar dat gaat me iets te snel.

Een warrant canary is een juridische truc om toch te kunnen laten weten dat je een opvraag- of tapbevel hebt gekregen waar een gag order (zwijglast) bij zit. Het idee is dat je zegt “Het afgelopen jaar kregen wij geen opvraag- of tapbevelen” en dat je die tekst weghaalt zodra je wél zo’n bevel kreeg. Zo zeg je het niet expliciet (wat immers niet mag) maar niemand kan jou bevelen te liegen. Is het idee.

Reddit publiceert een jaarlijkse canary gericht tegen National Security Letters en FISA-bevelen, beide controversiële bevelen omdat er geen voorafgaande gerechtelijke toetsing aan zit én je er altijd je mond over moet houden. Tot enkele jaren terug beweerde Justitie zelfs dat het niet toegestaan was bij de rechter zo’n bevel aan te vechten.

Dit jaar ontbreekt de canary. Het idee is dat daaruit dan volgt dat er een dergelijk bevel is gegeven, immers je mag niet liegen in je jaarverslag. Plus, niemand kan je dwingen iets te zeggen waar je niet achter staat. Aldus de Amerikaanse theorie: compelled speech is iets zeer onwenselijks in het Amerikaanse recht, dus reddit kan niet worden gedwongen die kanarietekst te herhalen als ze dat niet wil.

Ik blijf erbij: dit werkt niet. Ook niet in de VS – in het algemeen is compelled speech inderdaad een probleem, maar hier maak je zélf dat probleem door steeds iets te zeggen waarmee je straks de geest van een zwijglast kunt omzeilen. En als er iets is waar rechters een hekel aan hebben, dan is het wel aan bijdehante figuren die niet gewoon doen wat in de wet staat en daar met een zeer spitsvondig argument grijnzend omheen gaan draaien.

Het zou een zeer gedurfde actie van Reddit zijn om langs deze weg te laten weten dat er een geheim bevel met last is geweest. Maar ik denk dat ze dan écht een serieus probleem hebben bij de rechter. Mijn eerste gedachte naar aanleiding van de CEO’s reactie (“I’ve been advised not to say anything one way or the other.”) was dat hij van zijn eigen jurist had gehoord wat voor risico eraan zit, en toen dacht, ik haal het ding eruit want zulke strafrechtszaken dan wel mijn aandeelhouders voorliegen, daar heb ik geen zin in.

Arnoud

Apple moet encryptie-loper maken van Amerikaanse rechter

sleutel-key-encryptie-decryptieIn een rechtszaak waarin FBI eist dat Apple helpt om een iPhone te ontgrendelen, heeft de Amerikaanse overheid een klinkende overwinning behaald. Apple moet speciale software ontwikkelen om het iPhone-kraken te ondersteunen. Dat meldde Webwereld vorige week. De software is aangepaste firmware met als doel een bruteforceaanval op het wachtwoord mogelijk te maken.

De FBI heeft Apples hulp nodig, omdat de iPhone gebruikt is door een schutter in een schietpartij en men hoopt op het toestel bewijs te vergaren. Maar de telefoon is versleuteld, en zonder wachtwoord kom je er dan niet in. Ook Apple niet: er is geen master key of achterdeur ingebouwd.

Men zou natuurlijk het toestel kunnen brute forcen, alleen blokkeert een iPhone na tien pogingen. De eis van de FBI ging dan ook hierover: maak aangepaste firmware die niet na tien pogingen de boel vergrendelt. Zo kan de FBI gewoon alle mogelijke wachtwoorden uitproberen. Opmerkelijk vind ik nog dat de software mag zijn voorzien van een toestelspecifieke koppeling, zodat de FBI dit handige tooltje niet generiek kan inzetten op alle telefoons die ze vanaf nu vinden. Rechter met clue. Uit het bevel:

Apple’s reasonable technical assistance shall accomplish the following three important functions: (1) it will bypass or disable the auto-erase function whether or not it has been enabled; (2) it will enable the FBI to submit passcodes to the SUBJECT DEVICE for testing electronically via the physical device port, Bluetooth, Wi-Fi, or other protocol available on the SUBJECT DEVICE and (3) it will ensure that when the FBI submits passcodes to the SUBJECT DEVICE, software running on the device will not purposefully introduce any additional delay between passcode attempts beyond what is incurred by Apple hardware.

Het is in zoverre een noviteit dat het met versleutelde telefoons nog nooit geprobeerd is. Maar op zich heeft het een basis: de rechter kan nu ook al fabrikanten van apparatuur verplichten mee te werken aan het openen, ontgrendelen en dergelijke daarvan. Punt was alleen altijd dat dat meestal wat makkelijker was; een slotenmaker kan een loper hebben, een autofabrikant weet hoe de motorkap open moet en als dat alles faalt dan is er altijd wel iemand die zijn weg weet met een lasbrander. Het probleem is hier redelijk acuut, omdat er niemand anders is dan Apple die in staat is deze beveiliging te doorbreken.

Dit is dus niet hetzelfde als een achterdeur moeten inbouwen in de encryptie, iets dat de FBI al een hele tijd wil. Het is een tussenoplossing die schippert tussen de belangen van Apple en die van de opsporingsdiensten. Ik ben heel benieuwd of Apple daadwerkelijk met dergelijke software komt.

Arnoud

Mag je een versleutelde film verspreiden?

pgp-bericht-encryptie-versleutelingEen lezer vroeg me:

Stel ik versleutel een film en publiceer het resultaat. Is dat al inbreuk op het auteursrecht? Niemand kan erbij immers. Maar wat nu als de sleutel makkelijk te raden is (één teken bijvoorbeeld) of het algoritme zwak is. Wanneer loop ik auteursrechtelijk tegen de lamp?

Dat is een juridisch nog heel ingewikkelde vraag. De juridische vraag is of jij de film publiceert of verspreidt. Dat betekent hier dus of crypt($FILE) publiceren hetzelfde is als $FILE publiceren. Dat zal afhangen van hoe makkelijk de sleutel te vinden is en in hoeverre de sleutelverspreiding jou aangerekend kan worden.

Zuiver toeval of latere acties van derden maken jouw handelen geen inbreuk. Stel jij publiceert een blob random data, en ik bereken een andere blob die via xor met de jouwe precies een Disneyfilm oplevert. Dat is jou niet te verwijten. (Mij wel.)

De key later publiceren of dat afstemmen met een ander lijkt me wél een publicatie. Dan weet je immers dat mensen de decryptie ongedaan gaan maken, en daarmee de film in handen krijgen. Dat zou voor mij hetzelfde zijn als de film in een zipfile verspreiden, daarvan weet ook iedereen hoe dat ongedaan te maken.

Verder kun je je afvragen waarom jij een encrypted film zou publiceren als je niet wil dat mensen die decrypten. Gebruik je Bittorrent als backup? In dat geval zou het denk ik legaal moeten zijn, niemand kan dan immers bij jouw backup en dat wil jij ook helemaal niet. Natuurlijk moet “dit was mijn backup” wel de giecheltoets overleven.

Dus, kortom, het hangt er vanaf hoe geloofwaardig je uitleg is en hoe makkelijk het te kraken is.

Arnoud