Is de GPL een contract?

De meeste software-licenties worden gepresenteerd als een contract. Dit zijn de voorwaarden, u moet zo veel betalen, hier tekenen (klikken) alstublieft. Bij open source licenties ligt dat iets anders. Daar wordt niet geklikt en al helemaal niets betaald. Er zit een bestandje bij de software waarin de voorwaarden staan uitgelegd. Zit een gebruiker of verspreider van open source nu wel vast aan die licentie?

Naar Nederlands recht is het antwoord duidelijk: ja, natuurlijk. Zonder licentie mag je vrij weinig met andermans software doen. Installeren en gebruiken mag wel, als je de software legaal van iemand anders kreeg (art. 45j Auteurswet). Maar verspreiden mag niet zonder toestemming van de rechthebbende. Wie de software dus toch verspreidt, is dan kennelijk akkoord gegaan met de licentie.

Naar Amerikaans recht ligt dit iets lastiger. Je zit daar pas vast aan een contract als je “consideration” (een tegenprestatie) biedt voor wat de rechthebbende je geeft. Geld betalen om iets te mogen, is duidelijk consideration. Maar ook bijvoorbeeld “jij mag mijn auto lenen als ik morgen jouw grasmaaier mag gebruiken” is een geldig Amerikaans contract.

Hoe zit dat nu bij de GPL? Daar wordt niets betaald. Er is ook niet echt een andere tegenprestatie aan te wijzen. Het enige wat nog in de buurt komt, is dat de verspreider verplicht is om de broncode mee te leveren. Maar is dat nu een tegenprestatie, of een verplichting?

Eben Moglen, huisjurist van de Free Software Foundation, heeft altijd verdedigd dat de GPL geen overeenkomst is, maar wat dan heet “een eenzijdige verklaring van toestemming.”

The word ‘license’ has, and has had for hundreds of years, a specific technical meaning in the law of property. A license is a unilateral permission to use someone else’s property. The traditional example given in the first-year law school Property course is an invitation to come to dinner at my house. If, when you cross my threshold, I sue you for trespass, you plead my ‘license,’ that is, my unilateral permission to enter on and use my property.

Dit onderscheid is belangrijk. Als de GPL geen contract is, dan is verspreiding die de toestemming te buiten gaat, schending van het auteursrecht. Als de GPL een contract is, kun je verspreiders voor de rechter slepen om naleving van dat contract te eisen, maar niet meer voor schending van het auteursrecht. Ze hebben dan immers een licentiecontract gesloten, en wie een licentie heeft, schendt het auteursrecht niet. Dit werd bijvoorbeeld nog bevestigd in Sun vs. Microsoft (1999):

A copyright owner who grants a non- exclusive license to use his copyrighted material waives his right to sue the licensee for copyright infringement.

Dit zal nog belangrijk worden bij GPLv3, waar heel veel nieuwe clausules worden ingevoerd. Een kritisch commentaar vanuit dit standpunt is te vinden op ACT: GPLv3 : Welcome to Contract Law.

Update (3 juli 2012): in de octrooicontext wordt een gesloten licentiecontract gebruikt om een beschuldiging van octrooischending te pareren.

Arnoud

3 reacties

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.