Dit is geen Belgenmop: wie wil er meehelpen het Atomium weg te retoucheren? De Belgische stad Mechelen organiseert de “Anno Expo” als viering van de vijftigste verjaardag van de Wereldtentoonstelling Expo 1958. Symbool van deze Expo is het Atomium, dus zou je denken dat dit gigantische ijzermolecuul centraal staat in de campagne. Maar nee:
opgepast met beeldmateriaal waar het Atomium op te zien is, want dit bouwwerk is auteursrechtelijk beschermd. Elk gebruik van het beeld dient aan de vzw Atomium of aan SABAM (dat de rechten beheert) gemeld te worden. Men dient ook © vzw Atomium te noteren.
Naar Nederlands recht zou een dergelijke claim niet (meer) haalbaar zijn. Sinds de laatste wijziging van de Auteurswet is het namelijk toegestaan (artikel 18) om een bouwwerk zoals het Atomium te fotograferen en de foto’s te publiceren, mits de foto maar is van “het werk zoals het zich aldaar bevindt.” Op grond daarvan mag je bijvoorbeeld de Erasmusbrug fotograferen en publiceren zonder toestemming of afdracht van rechten. Zolang je deze maar niet uitknipt of de omgeving wegpoetst.
De Belgische Auteurswet kent een strengere bepaling (art. 22 lid 1 sub 2):
Wanneer het werk op geoorloofde wijze openbaar is gemaakt, kan de auteur zich niet verzetten tegen … de reproduktie en de mededeling aan het publiek van een werk tentoongesteld in een voor het publiek toegankelijke plaats, wanneer het doel van de reproduktie of van de mededeling aan het publiek niet het werk zelf is
Dit is vergelijkbaar met het oude Nederlandse criterium dat het werk niet het hoofdonderwerp van de foto mag zijn.
De Anno-Expo-organisatie bedacht een creatieve oplossing. Men zoekt retoucheerders om het gebouw uit foto’s weg te poetsen en/of te vervangen door alternatieve afbeeldingen, bijvoorbeeld als parodie.
De Standaard citeert rechtenorganisatie Sabam:
Sabam houdt het been stijf. ‘Een herdenkingsjaar maakt voor ons geen verschil’, zegt Marina Seabra. ‘We krijgen elke dag een tiental aanvragen tot copyright in de bus. Maar voor Sabam maakt het niet uit of het om een foto gaat of een gereproduceerde tekening, zoals op de website van Anno Expo. Ze mogen zich in Mechelen dus aan een reactie verwachten.’
Overigens kan Anno Expo ook nog een boze brief van Adobe verwachten: men gebruikt consequent de term “fotoshoppers” en “photoshoppen” als algemene term voor het bewerken van foto’s, ook als er geen Adobe Photoshop gebruikt wordt.
De foto rechtsboven komt van Google Maps.
Via Pierre Gorissen.
Arnoud
SABAM, is zot!
Adobe ook.
Geef mij de Gimp maar. Lekker open source.
Er is overigens ook een organisatie die een auteursrecht op de verlichtte Eiffeltoren claimt. Wat ik me daarbij al een hele tijd afvraag is hoe ze dat hebben geregeld met het Paris Hotel in Las Vegas, dat twee jaar eerder al een soortgelijke verlichting had. (Wat ik eigenlijk wil zeggen: ik vermoed dat Eiffeltorenexploitant SNTE helemaal niets heeft geregeld, en ik zou het wel leedvermaakgrappig vinden als de organisatie die toeristen lastigvalt om hun kiekjes een pak slaag krijgt van een directe concurrent.)
Werkelijk geen flauw idee hoe ze dat geregeld hebben. Ik zal eens kijken of daar wat over te vinden is, maar op [url=http://en.wikipedia.org/wiki/EiffelTower#Imagecopyright_claims]Wikipedia beweert iemand[/url] dat een Frans gerechtshof deze claim afgewezen zou hebben.