Privacywet versus waarschuwen voor spam

Privacy is een groot goed, maar er wordt me iets te vaak misbruik gemaakt van de wet om onwelgevallige gegevens van het net te halen. En dat is jammer, want het maakt het moeilijker voor gewone mensen om een gerechtvaardigd beroep op diezelfde privacywet te doen.

Gisteren werd bekend dat stichting Mijn Kind Online een waarschuwingsbericht had aangepast onder druk van haar provider (Web-log.nl, een dienst van Ilse). De waarschuwing betrof een typische tell-a-friend-spam site: “je geeft je MSN-account weg om je hele vriendenlijst te laten spammen zodat de maker van geldmetjepc.nl jouw vrienden kan ronselen voor de affiliatie-programma’s”, zo legt Mijn Kind Online uit. De site meldt dat je tot 4000 euro per maand zou kunnen verdienen door reclame te ontvangen per mail “tot wel 1 euro per bericht”.

Reden voor de aanpassing was dat Mijn Kind Online in de waarschuwing de naam noemde van de ondernemer achter het bedrijf in kwestie. Deze had bij Web-log geklaagd over de naamsvermelding met een beroep op de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Hij had immers geen toestemming gegeven voor deze naamsvermelding, en hij was geen bekende Nederlander dus de naamsvermelding moest weg.

Web-log had een jurist geraadpleegd en die vond dat uit een belangenafweging volgde dat de naam inderdaad niet genoemd hoefde te worden. Mijn Kind Online had kunnen volstaan met verwijzen naar de bedrijfssite, en als mensen dan zo nodig wilden weten wie er achter het bedrijf zat, moesten ze dat maar zelf opzoeken.

Wat de jurist echter kennelijk vergat te controleren, is of de WBP uberhaupt wel van toepassing is op dit blogbericht van Mijn Kind Online. Mijns inziens is hier namelijk sprake van een journalistieke uiting, en die hebben geen toestemming nodig om namen te noemen als dat relevant is in de verslaggeving.

Mijn Kind Online schrijft trouwens nog “hij doet niets onwettigs”, maar daar zou ik nog even een flinke kanttekening bij willen zetten. Bij dit systeem moet je andermans e-mailadressen (MSN-adressen) opgeven. Tell-a-friend systemen zijn spam en daarmee verboden. Het is de beheerder van de site die de mails doet versturen, en daarmee vallen ze onder zijn verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid.

De grapjassen zetten dan wel in hun algemenen (sic) voorwaarden:

Artikel 02.02: Geldmetjepc zal bij het akkoord gaan met deze algemene voorwaarden een uitnodigingsmail versturen naar alle contactpersonen in de msn gebruikers lijst van de aanmelder. Alle berichten die door de aanmelder via Geldmetjepc worden verstuurd vallen hierbij voor rekening van de aanmelder.

Artikel 03.02: De Geldmetjepc gebruiker vrijwaart Geldmetjepc van eventuele schadeclaims en of rechtzaken van derden, voortvloeiende uit het gebruik van Geldmetjepc door akkoord gaan en het aanvinken van de “checkbox”.

Het moge duidelijk zijn dat dit volstrekte onzin is. De gebruiker kan andere mensen niet opt-innen. Via algemene voorwaarden kan de site het risico van haar onrechtmatig handelen niet bij de gebruiker leggen. De site verstuurt de mails, en de site is dus aansprakelijk voor de schade.

Bovendien, zelfs al zou het zo zijn dat de gebruiker te zien is als de verzender in de zin van de antispamwet, dan nog is het terecht dat Mijn Kind Online erop wijst dat dit gebeurt. Lang niet iedereen zal hierop verdacht zijn. En zo’n wezenlijke bepaling wegstoppen in algemene voorwaarden is op zijn minst onzorgvuldig.

Klachten kunt u hierrr indienen.

Arnoud

12 reacties

  1. Volstrekt me oneens.

    1. Het noemen van de naam van de ondernemer is totaal irrelevant voor de posting op Mijn Kind Online, journalistiek of niet. Alsof kinderen, danwel hun ouders, zonder de naamsvermelding zouden denken dat het wel snor zat maar -oeps!- nu ze weten dat Jan Janssen uit Schubkutteveen erachter zat moeten ze alert zijn. Aperte nonsens.
    2. Iedereen weet dat de naamsvermelding een soort heksenjacht ontketent met als doel eventuele toekomstige ‘overtreders’ af te schrikken. Voor je het weet heb je 50 pizzakoeriers voor je deur en dan heb ik het nog over onschuldige eigenrichting. Inmiddels heeft Geenstijl het bericht opgepikt (alsof die op een frisse manier hun geld verdienen) en de man is 1500 comments verder onderhand een pedofiel die opgeknoopt moet worden. We leven niet in de 17e eeuw. ‘Pas op wat je doet want het volksgericht straft je wel af.’ Dat is nu precies waar het Cbp op toeziet.
    3. Er komt keurig een opt-in bevestiging. Als je die niet beantwoordt krijg je geen berichten. Ik heb het namelijk uitgeprobeerd. Wie dat niet doet voordat hij iets publiceert is het klassificatie ‘journalist’ sowieso niet waardig, laat staan dat er sprake is van een journalistieke uiting.
    4. Tell-a-friendsystemen zijn geen spam. Je vrienden worden niet door jou ge-opt-ind want als de vrienden niet op jouw uitnodiging reageren, blijven ze van verdere berichten verstookt. De verzender en niet de site initi?ert het uitnodigingsproces. Als de site verantwoordelijk zou zijn, zou Hotmail of Gmail ook van spammen beticht kunnen worden omdat dat ook sites zijn die mensen gebruiken om elkaar berichten te sturen. Sterker nog, MSN als programma zelf ook. En wat denk je van sociale netwerken zoals hyves of facebook? Kolder dus.

    De opmerking dat het tell-a-friendsysteem in de AV zijn weggestopt is ten dele terecht. Maar ja, dan moet je de AV ook maar lezen. Ik huur ook geen fiets zonder dat ik het formulier dat ik onderteken eerst doorlees. Wel een goede case voor ouders en hun kinderen: lees wat je invult! Dat gezegd hebbende wordt het gratis verkrijgbare hotmail buddyscript al zo vaak gebruikt dat de meeste kinderen precies weten wat er gebeurt als ze hun msn-adres en wachtwoord invullen.

  2. Volgens mij hebben we deze discussie al eens gehad. Mensen ongevraagd een mail sturen met commerciele strekking is simpelweg verboden onder de Telecomwet. Ook al is het “maar” een vraag om bevestiging van opt-in. Men heeft niet gevraagd om gemaild te worden, dan mag er niet gemaild worden. Zo simpel is die wet.

    Hotmail en Gmail sturen niet ongevraagd mij mails om een account bij Hotmail of Gmail te openen. Dat is een wezenlijk verschil.

    Verder ageerde ik vooral tegen de redenering van Web-log, dat klakkeloos meeging met de klagende partij dat er geen noodzaak op grond van artikel 8 is. Dat is onvolledig en onzorgvuldig van Web-log. Men had eerst moeten toetsen of er een journalistieke uiting was, en vervolgens of binnen dat kader de naamsvermelding noodzakelijk was. Ik zie zelf eerlijk gezegd het probleem niet van het noemen van de naam van de ondernemer, zeker als bekend is dat deze meerdere bedrijfjes er op nahoudt en bovendien zelf zijn naam op die bedrijfssites vermeldt.

  3. Is “geldmetjepc.nl” niet net zo goed een persoonsgegeven? Als ik de jurist van web-log goed begrijp wel, want de naam is blijkbaar herleidbaar tot een persoon.

    En ja, opt-in spam is spam.

    “Maar ja, dan moet je de AV ook maar lezen.” Nee, het idee van de AV-regeling is nu juist dat je de AV wel mag, maar niet hoeft te lezen om jezelf van al te onaangename dingen te vrijwaren.

    De vergelijking met Hotmail is niet serieus te nemen.

  4. Aperte nonsens.

    Krachtige taal, maar zelf helaas aperte nonsens. Weten dat een project is ge?nitieerd door Boris Boef heeft vaak een prima afschrikkende werking, gebaseerd op algemene kennis over de vorige projecten van mijnheer Boef. Alleen de naam van het project is wat dat betreft niet voldoende. (Waarmee ik niet wil zeggen dat dit hier speelde, maar wel dat de claim dat het publiceren van een naam nooit een praktische waarde heeft onzin is.)

  5. ‘Hotmail en Gmail sturen niet ongevraagd mij mails om een account bij Hotmail of Gmail te openen. Dat is een wezenlijk verschil.’

    Dat is niet waar. Met gmail kan ik iemand een invite sturen om zelf ook een account bij Gmail te openen.

    En wat te denken van de mogelijkheid om op Marktplaats iemand anders op de hoogte te brengen van het bestaan van een specifieke advertentie? Als je je vasthoudt aan dergelijke starre interpretaties van de wetgeving op het gebied van spam dan mag er eigenlijk niets. Mag ik iemand uberhaupt wel mailen? Er zit immers toch een mailserver tussen (een systeem dat geautomatiseerd berichten aflevert) en wellicht heb ik geen expliciete toestemming van de persoon die ik een e-mail stuur. Wat te denken van bijna elke mailclient die mij voorziet van de mogelijkheid om mijn volledige adresboek in 1 x te mailen? Ik zie een systeem waarbij ik mensen ongevragd massaal kan benaderen. Verboden?

  6. Volgens mij is MSN Messenger ??n groot opt-in systeem, je voegt iemand toe aan je contacten zodat jullie onderling kunnen communiceren en zodra je dat doet moet de ander aangegeven of hij jou als contact wil accepteren. Op dat moment opt-int de ander zich om berichten van jou te ontvangen. Dus is de eigenaar van het MSN account gerechtigd om (ook) e-mail berichten naar zijn contacten te sturen. Verder blijf ik (net als al bij de Agent Van Geel kwestie) van mening dat het de opdrachtgever is die de e-mail verstuurt en de beheerder van de dienst enkel optreedt als een dienstverlener van de informatiemaatschappij.

  7. Je mag mensen wel ongevraagd mail sturen met een commerci?le (ide?le/charitatieve) strekking als je elkaar kent. Het zou toch te gek zijn voor woorden als ik mijn eigen vrienden geen mail meer mag sturen of ze meedoen met de sponsorloop voor ons lokale bejaardenhuis. In dezelfde hoek zitten tell-a-friendsystemen. Net als bij Hotmail/Gmail stuur je via een website een mailtje aan een vriend. Het enige verschil is dat de tekst is ‘voorgedrukt’ maar op dat punt maakt de wet geen onderscheid. Het mag dus gewoon.

    En over de actie van web-log, die is alleen maar ‘klakkeloos’ als men de redenering volgt van de journalistieke uiting met de vermeende relevantie van de persoonsgegevens. Maar wellicht hebben ze weloverwogen bepaald (dus niet klakkeloos) dat dat niet aan de orde is; wat mij betreft terecht. De opmerking van Branco Collin is in dat opzicht gevaarlijk want juist het te pas en te onpas vermelden van persoonsgegevens in allerlei publicaties maakt iemand al snel een Boris Boef. Als je onzin maar vaak genoeg overschrijft bepaalt de ‘wisdom of the crowds’ vanzelf dat het waar is. Geenstijl c.s. dikken het nog een beetje aan en de eencellige commenters doen de rest. Maar goed, zo ging dat in de middeleeuwen ook en wat dat betreft heeft het internet nog een lange weg te gaan.

    En dan nog even over de AV. De site belooft gigantische verdiensten. Als er dan in de AV staat dat je als wederdienst mailtjes te lezen krijgt, dan kan er toch geen sprake zijn van ‘onaangename dingen’? Hoe dom moet je zijn om hier verbaasd over te zijn? “Tjee, baas, was het de bedoeling dat ik elke ochtend naar kant?or kwam? Ik dacht dat je me dat salaris zonder meer ging geven.” There’s no such thing as a free lunch. Consumenten zijn prima in staat om dat te snappen. Sterker nog, de sites waarop je je via geldmetjepc.nl abonneert vermelden in koeieletters dat de verdiensten juist k?men uit het lezen van mailtjes. En wie de branche een beetje kent weet dat dat doodnormale uitingen zijn voor bijvoorbeeld goedkope energie of proefabonnementen. Viagra is een puur verzinsel van Geenstijl.

  8. “En dan nog even over de AV. (…) Hoe dom moet je zijn om hier verbaasd over te zijn?”

    Domheid speelt geen rol. Aan een bepaling in de AV kan een zogenaamde tussenpersoon geen toestemming ontlenen om te spammen. Dat is hooguit wishful thinking wellicht ingegeven door een hekel aan domme mensen.

    (Ik heb de site niet geprobeerd en weet niet of het ook zonder de AV te lezen duidelijk is wat er gebeurt. Maar zeggen dat je moet weten dat een lunch niet gratis is en dus alles maar moet verwachten is een moreel en geen juridisch oordeel.)

  9. Het morele oordeel is alleen maar een ondersteuning van het juridische oordeel. Als je duizenden euro’s per maand wilt verdienen is het lezen van mailtjes niet onredelijk bezwarend. Bovendien kunnen de AV gewoon ingezien worden. Ze zijn dus niet vernietigbaar. Daar komt nog bij dat ?ls de aanbieding sommige gebruikers niet op de gedachten brengt om eens in de AV te kijken, ze slechts de ‘prijs’ betalen van welgeteld ??n bevestigingsmailtje waarmee ze zich meteen weer kunnen uitschrijven.

  10. Arjen, het gaat natuurlijk niet om het feit dat iemand zich opgeeft om mail te krijgen. Dat is prima geregeld. Waar het om gaat, is dat anderen commercieel getinte mails krijgen. Dat is niet de bedoeling. Onze Telecommunicatiewet is opt-in, en het is niet de bedoeling dat jij mij gaat opgeven voor zulke mails. Ook niet als het bedrijf mij dan om bevestiging vraagt. Als ik reclame wil, vraag ik daarom. Jij gaat niet voor mij bedenken dat ik het misschien wel leuk zou vinden “en anders negeer je toch de bevestiging”.

    En wat betreft je eerdere opmerking dat tell-a-friend systemen gewoon mogen omdat ze tussen prive personen zijn: daar heb je toch echt ongelijk. De Tw zegt nergens iets over het bedrijfsmatig handelen of niet. Strikt gesproken is dus jouw ongevraagde uitnodiging voor sponsoring van een sponsorloop dus een verboden spammail, zeker als je hem naar meerdere mensen stuurt. Natuurlijk zal de OPTA daar niet snel tegen optreden, maar dat is een praktisch punt. De enige vraag is of een sponsorloop echt commercieel of charitatief is, ik denk het wel. En dan is een ongevraagde mail om te sponsoren inderdaad spam.

    Oftewel blijf uit mijn mailbox tenzij ik je daar uitnodig.

  11. De juridische redenering waarom aan een AV-bepaling toestemming kan worden verleend heb ik nog niet gezien.

    Dat je de AV kunt inzien betekent beslist niet dat de bepalingen niet vernietigbaar zijn. Zie art. 6:233 sub a BW. Een bepaling die aansprakelijkheid naar de consument schuift is al snel onredelijk bezwarend.

    Verder vraag ik me sterk af of deze bepaling juridisch wel als een algemene voorwaarde kan worden beschouwd in de zin van art. 231 sub a BW. Het gaat hier immers om een bepaling die ontegenzeggelijk voor geldmetjepc.nl de kern van de prestatie aangeeft. Als het inderdaad niet om een algemene voorwaarde gaat, wordt de wederpartij van geldmetjepc.nl niet op grond van art. 6:232 BW door de bepaling gebonden. Om dan toch bindende kracht te hebben tussen partijen moet er wat betreft die bepaling sprake zijn van wilsovereenkomst (art. 6:217, 3:33 en 3:35 BW). Aangezien het goed denkbaar is dat een internetgebruiker de AV in het geheel niet heeft ingezien (en anders naar alle waarschijnlijkheid slechts vluchtig heeft gelezen) hoeft de internetgebruiker slechts te stellen dat hij de bepaling niet kende. Dan geldt de bepaling niet en kan geldmetjepc.nl er dus ook geen beroep op doen.

    “Als je duizenden euro???s per maand wilt verdienen is het lezen van mailtjes niet onredelijk bezwarend.” Dat gaat over andere personen, zoals Arnoud al heeft opgemerkt. Ik had het over de toestemming, zie de artikelen uit de AV die Arnoud aanhaalt.

  12. Dat de bepaling een kernbeding zou zijn is toch wat minder duidelijk. Het gaat er niet om of de bepaling voor ??n van de partijen (subjectief) van essentieel belang is, maar of dat objectief gezien zo is. Het sterkste argument dat de bepaling objectief gezien de kern van de prestatie betreft lijkt me nog het betoog dat het voor iedereen die niet dom is duidelijk moet zijn dat de zon niet voor niets opgaat. (Maar goed, dat ging achteraf misschien over een heel andere AV-bepaling, gezien het misverstand dat is gerezen.)

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.