Vorige week besliste het Gerechtshof Amsterdam dat de domeinnaam www.112.nl bij de Staat mag blijven. Bram Heerink had deze domeinnaam lang geleden geregistreerd, maar vorig jaar had de Staat ineens bedacht dat zij een zwaarwegend belang hadden bij deze domeinnaam. In mei vorig jaar moest Heerink de domeinnaam afstaan aan de Staat. Dat vonnis is nu in hoger beroep bekrachtigd. Het is nog onduidelijk of het ministerie 112.nl in de toekomst gaat gebruiken, aldus Nu.nl.
Het Hof lijkt hier terug te gaan naar wat Hugenholtz de Utrechtse belangenafweging noemt: de eigenaar heeft slechts een gering belang bij de domeinnaam en de eisende partij juist een groot belang, dus de domeinnaam moet worden afgestaan (Passies/Gaos).
Een vordering toekennen puur op basis van deze belangenafweging zou niet snel moeten lukken. Er moet allereerst iets onrechtmatigs zijn gebeurd. Pas daarna kan eventueel worden besloten om een recht naar een ander over te laten gaan. Het Hof grijpt dan ook naar de al eerder bepleite figuur van ‘misbruik van bevoegdheid’ (art. 3:13 BW). Wie misbruik maakt van eigendoms- of andere rechten, kan teruggefloten worden. In het “Watertoren-arrest†uit 1936 werd bijvoorbeeld een man verboden een grote, niet-functionele watertoren te bouwen om daarmee zijn buurman dwars te zitten. Maar misbruik van bevoegdheid is wel zeer uitzonderlijk, en ik vind dat het Hof al te snel aanneemt dat Heerink misbruik maakte van de mogelijkheid www.112.nl te registreren.
De motivatie lijkt neer te komen op het feit dat Heerink geen belang had opgegeven om de domeinnaam te mogen gebruiken. Daar tegenover staat een zwaarwegend belang van de Staat om 112.nl te kunnen beheren, want “het publiek [zal] geneigd zijn de domeinnaam www.112.nl te associëren met een website van de Staat.” Het is mij niet duidelijk waarom. Zoals Chavannes al eerder opmerkte, wie een ambulance nodig heeft, bezoekt geen overheidswebsite. En wie voorlichting wil, zal de URL gebruiken die in de overheidsspotjes en folders genoemd wordt: sos112.nl (waar 112.nl nu naar doorlinkt, dus zelfs de Staat ziet weinig waarde voor 112.nl).
Maar zelfs als we aannemen dat heel Nederland op www.112.nl de officiële 112-site zou verwachten, dan nog mag dat geen reden zijn om www.112.nl maar over te zetten naar de Staat. Ook niet als de eigenaar er geen plannen mee heeft. Het gaat er immers niet om of de eigenaar er veel of weinig belang bij heeft, maar of deze redelijkerwijs niet deze domeinnaam had mogen claimen. En dat is wel even een strengere eis dan “u doet er niets mee, dus geef maar af”.
Anton Ekker van Solv zegt nog:
Hoewel dit oordeel op zichzelf begrijpelijk is, dient de rechter in domeinnaamzaken mijns inziens terughoudend te zijn met het toewijzen van een vordering tot overdracht op basis van een belangenafweging. De regelgeving met betrekking tot domeinnamen voorziet immers in welomschreven uitzonderingen op het “wie het eerst komt, die het eerst maalt”-beginsel waar de houder zich op beroept. Opvallend is dan ook dat het Hof hier weinig over zegt.
Arnout Veenman hoopt op een gang naar de Hoge Raad door Heerink.
Dat zou geweldig zijn, want zover ik weet heeft de Hoge Raad tot nu toe nog geen uitspraken gedaan in domeinnaam geschillen en die jurisprudentie kunnen we dus goed gebruiken!
Wat vinden jullie? Had Heerink destijds moeten weten dat hij de Staat grote schade zou toebrengen zonder enig eigen nut of noodzaak om www.112.nl te moeten hebben? Of had de Staat gewoon moeten betalen om deze zoveelste slordigheid met domeinnamen recht te zetten?
Arnoud
Ik denk dat we met redelijkheid kunnen vaststellen dat Heerink geen andere beweegreden had dan misbruik van bevoegdheid of het doorverkopen van de (sub)domeinnaam. De website die er altijd op heeft gestaan had ook prima onder een andere domeinnaam kunnen draaien daar de inhoud niet specifiek aan de naam gebonden was. Daarnaast had Heerink kunnen weten dat de staat vroeg, of laat, een keer de domeinnaam kwam halen als er deze expliciete content op zou staan.
Beste Dennis, Alhoewel ik door de foutieve pornoverwijzing de schijn tegen me heb is het nooit mijn bedoeling geweest de domeinnaam te gelde te maken. Er zijn meerdere partijen geweest die de persoonsdomeinnaam over wilden nemen. Deze heb ik allemaal afgewezen. Na een aantal aardige gesprekken met een figuur bij de KLPD (die er overigens wel om kon lachen) heb ik eens een keer een voorstel gemaild. Het was een voorstel op de vraag van de KLPD dat was ingeleid door ‘Ik snap dat je je domeinnaam niet kwijtwilt, maar stuur dan eens een voorstel waarin het wel mogelijk wordt voor de overheid om deze domeinnaam te gebruiken’. Omdat ik daar iets op heb teruggestuurd ben ik nu ineens domeinkaper. Feitelijk is de utrechtse belangenafweging gewoon terug van weggeweest want je zegt gewoon dat het misbruik van bevoegdheid is indien zich deze situatie voordoet: Het belang van een ander is zo groot dat de domeinnaamhouder er van uit had moeten gaan dat zijn belang alleen maar financieel van aard kan zijn. Ik vind dat nogal kort door de bocht. Mag ik daar dan niet een site op zetten? Rechtzaken over miljoenennota.nl en prinsjesdag.nl zijn allemaal in hoger beroep verloren door de Staat. Hierbij valt ook nog aan te merken dat het SIDN beleid ‘wie het eerste komt, wie het eerste maalt’ juist door de overheid is gestimuleerd in het kader van de liberalisering. Als dit beleid echter de Staat niet uitkomt is het misbruik van bevoegdheid… Zo lust ik er nog wel een paar. Ik denk niet dat we een overheid willen die zo met burgers omgaat. Wij hebben rechtspraak om ons in eerste instantie tegen willekeur van de overheid te beschermen. Groet, Bram Heerink
Wanneer wordt de overheid eindelijk eens verstandig? De oplossing is z? simpel: koop ov.nl en gebruik voortaan uitsluitend huppeldepup.ov.nl voor sites van de centrale en decentrale overheid. Binnen no time is iedereen het gewend en heb je nooit meer gedonder.
(Niet zelf bedacht, maar ik ben vergeten waar ik dit las. In ieder geval had die persoon het weer van de Britse overheid.)
De onfrisse lucht van domeinkaping aan de ene kant wordt wat mij betreft precies geneutraliseerd door de onfrisse lucht van overheids bullying aan de andere. Bram, niet reageren via weblogs maar via de hoge raad zou zeker interessant zijn.
Ik geef Bram in ieder geval groot gelijk dat hij in beroep is gegaan, want de motivering van het eerdere vonnis was inderdaad nogal zwak. De registratie was in strijd met het belang van de Staat, akkoord. Maar hoezo handelde Heerink daardoor onrechtmatig door de domeinnaam niet over te dragen? Sinds wanneer is het verboden om in strijd met het belang van de Staat te handelen? Dat was toch een heel ander soort regime dan waaronder we vandaag de dag leven?
De motivering van het Hof zit wel een stuk beter in elkaar. De kernoverweging lijkt te zijn dat als iemand een domeinnaam registreert uitsluitend om deze te gelde te kunnen maken, dit misbruik van de bevoegdheid om die naam te registreren oplevert als daardoor de belangen van anderen worden geschaad. Het Hof leidt uit verschillende omstandigheden af dat Heerink uitsluitend om die reden heeft geregistreerd. Conclusie is dan dus misbruik van bevoegdheid. Blijft twijfelachtig, maar er zit een soort van lijn in.
Inconsistent lijkt mij dat het Hof zegt dat Heerink in redelijkheid niet tot de uitoefening van zijn bevoegdheid (…), althans tot weigering van de overdracht tegen vergoeding van zijn kosten, had kunnen komen. Welke is het nu?
Kun je je schuldig maken aan misbruik van bevoegdheid door te weigeren een overeenkomst te sluiten met iemand tot wie je niet in een contractuele verhouding staat? Lijkt me wat vreemd, maar ik durf nu niet te zeggen dat het niet kan.
Hugenholtz lijkt trouwens te zeggen: een domeinnaam is een (persoonlijk) vermogensrecht, en het (on)gebruik van een domeinnaam is het uitoefenen van dat vermogensrecht. Op die manier krijgt art. 3:13 BW een groter bereik dan alleen de registratiehandeling. Ik vind het een wat twijfelachtige constructie van Hugenholtz (of van Reeskamp, blijkbaar), maar ik moet er wat langer over nadenken.
Domeinkapers zijn mij een doorn in het oog. Het verweer dat “het nooit de bedoeling is geweest het domein te gelde te maken” geloof ik niet. Waarom dan geregistreerd? Een kwajongensstreek zeker.
Neemt niet weg dat een hoger beroep m.i. dan wel weer op zn plaats is, het afpakken van domeinen is namelijk niet niks en moet wel pas gebeuren na overtuigende argumentatie.
Ik kies dus nog even geen partij, ik volg het echter met interesse.
Ik vind dat het gewoon een goede business plan was van Bram Heerink. De overheid had dit kunnen voorkomen door het domeinnaam vanaf begin te gebruiken. Omdat ze daar niet aan hadden gedacht is hun fout. Ze hadden er niet moeilijk over moeten doen en gewoon het moeten kopen van Bram Heerink. Nogmaals, het was gewoon een goed business idee.