Ik beken: ik ben lid van een kartel

benzinepomp-prijs-vast.pngJa, echt waar. Ik maak mij schuldig aan het afstemmen van feitelijke gedragingen met andere ondernemingen, wat ten gevolge heeft althans ertoe strekt dat de mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan wordt verhinderd, beperkt of vervalst (art. 6 Mededingingswet). Ook kan deze afstemming de mededinging binnen de gemeenschappelijke Europese markt verhinderen, beperken of vervalsen (art. 81 EG-Verdrag).

Mijn enige excuus: ik moet wel, want de Nederlandse wetgever verplicht mij om lid te worden van dit kartel. Op grond van de Wet op de vaste boekenprijs ben ik namelijk een uitgever, en daarmee verplicht om een vaste prijs voor mijn boek vast te stellen. Alle Nederlandse boekhandels zijn eveneens verplicht om die prijs aan te houden.

Het idee achter de vaste boekenprijs is, kort gezegd, dat uitgevers daardoor meer boeken zullen uitgeven in plaats van alleen bestsellers. Niet dat ik nu ineens van plan ben om boeken van anderen uit te geven (laat staan boeken die kennelijk niemand wil lezen), maar goed ik ben dan ook geen grote uitgever. Het gekke is, in de wet staat nergens dat uitgevers de winst die ze halen met de vaste boekenprijs moeten investeren in het opbouwen van een pluriform cultureel verantwoord aanbod. Dus hoe deze wet hiertoe zal leiden, is me volstrekt onduidelijk.

Verder gaat deze wet er vanuit dat het uitgeven van boeken een kostbare en riskante onderneming is. Dat was twintig jaar geleden misschien zo, maar tegenwoordig kun je via print-on-demand en internetuitgeverijen de risico’s behoorlijk beperken. Internetboekhandels slagen er prima in om de long tail van relatief slecht verkopende boeken aan de man te brengen, ook -of vooral- in landen met een vrije boekenprijs.

Waarom niet gewoon een subsidie voor cultureel verantwoorde boeken? Dat is een veel directer middel om te stimuleren dat bepaalde boeken er komen. Bij andere vormen van kunst is dit al gebruikelijk. Voor non-fictie ligt dat misschien iets lastiger, maar uit onderzoek van het CBP blijkt dat het aanbod van non-fictie boeken relatief toeneemt bij afschaffing van de vaste boekenprijs.

Gelukkig voor u mag ik als uitgever regelmatig kortingen geven aan kopers van mijn boek.

Ziet er iemand voordelen in een vaste boekenprijs?

En heeft u al vooringetekend op mijn boek?

Arnoud

11 reacties

  1. Ja, de verkoper verzand niet in prijs oorlogen. Een aantal supermarkten hebben het loodje gelegd tijdens de supermarkt.

    Weet je toevallig wanneer die wet is aangenomen?

    Voor dat de NMa was aangesteld was gedachte dat de markt gezond kon worden gehouden door dergelijke kartels. Deze situatie heeft zich niet lang voor gedaan. Daarna zijn we het pad in geslagen dat uiteindelijk tot de huidige situatie heeft geleid.

  2. Als ik naar de prijzen van buitenlandse boeken kijk (die dus niet onder de vaste boekenprijs vallen), dan lijkt het me vrij duidelijk dat alle boekhandels in Nederland het loodje zullen leggen als we de vaste prijs loslaten. Engelse non-fictie boeken zijn in Nederlandse winkels structureel bijna 2x zo duur als bij Amazon.

    Vergelijk zelf maar HTML & XHTML van O’Reilly is ???41 bij Selexyz, ???36 bij Bol.com. De adviesprijs van O’Reilly zelf is $49.99 (???34,50) en hij kost bij Amazon.com: $29.99 (???20,60), Amazon.co.uk ?23.08 (???28,35), of ???49.99 bij Amazon.de.

    Alle prijzen zijn exclusief levering. Dit kan het prijsverschil nog iets anders maken, maar het zal niet veel schelen.

    (Bruna heeft hem helaas niet.)

  3. @Arnoud: Ik zeg niet dat het erg is, ik heb sterk het vermoeden dat de huidige boekhandel het niet meer zal trekken. Er zal flink wat veranderd moeten worden, willen ze de concurrentie aan kunnen gaan met online boekenschuivers. Want daar zuller er vast wel meer van komen als de vaste boekenprijs weg is.

  4. Dit is dus inderdaad de reden dat ik al mijn (niet-Nederlandstalige) boeken bij Amazon koop.. zelfs inclusief verzendkosten ben ik goedkoper uit dan als ik ’t bij de plaatselijke boekenwinkel bestel.

    Nu helpt die dollarkoers ook wel, maar toch.. als je bij 2-3 boeken de verzendkosten-overhead er al uit hebt..

  5. Arnout, in dat rappor van het CPB: “Bovendien verplicht de vaste boekenprijs uitgevers en boekverkopers niet tot extra culturele inspanningen. De additionele bijdrage van de vaste boekenprijs aan de pluriformiteit en beschikbaarheid van boektitels is hierdoor onzeker.”

    Een vaste boekenprijs kan alleen in combinatie met een plicht tot investeren in diversiteit.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.