Hoe bewijs je dat iemand je e-mails heeft ontvangen?

Een lezer vroeg zich af hoe sterk hij stond bij een opzegging per e-mail. Het bedrijf vertelde hem namelijk in eerste instantie dat ze die mail nooit hadden ontvangen, en pas nadat de opzegtermijn was verlopen, ontdekte het bedrijf dat deze in het spamfilter was beland. Had hij nu tijdig opgezegd?

In Nederland geldt wat juristen de “ontvangsttheorie” noemen: jij moet als afzender bewijzen dat de beoogde ontvanger je berichten ook werkelijk gekregen heeft. Vandaar dat mensen voor belangrijke dingen aangetekende post gebruiken, dat is afdoende bewijs. De ontvanger hoeft de berichten trouwens niet gelezen te hebben. Als hij enveloppen ongeopend in de kachel stopt, zijn de gevolgen voor zijn risico.

Bij e-mail kunnen veel dingen misgaan, een spamfilter is een voorbeeld maar zeker niet het enige. En zelfs als er in werkelijkheid niets misgegaan is, kan de ontvanger ook gewoon keihard ontkennen de mail gehad te hebben. In deze zaak kwam men daar nog mee weg ook. De afzender kon alleen bewijzen de mail verstuurd te hebben, maar niet dat deze ook werkelijk in de mailbox van de geadresseerde beland zou zijn.

Dat wil echter niet zeggen dat e-mail dus geen geschikte manier is om op te zeggen. Je mag namelijk op elke manier die je hebt, bewijzen dat de mail is aangekomen. In dit geval heeft het bedrijf de mail wel degelijk ontvangen, alleen stond deze in een map waar ze zelden keken. Dat is niet anders dan dat men de postbus linea recta in de bak met oud papier stopt omdat er zo veel reclame bij zit. Dat mag, maar is voor risico van de eigenaar van de postbus. Je kunt ook even controleren of er echte post tussen zit natuurlijk.

Het lijkt mij dan ook dat deze lezer tijdig opgezegd heeft. De mail is tijdig aangekomen, maar het bedrijf heeft deze niet gelezen. Dat is voor hun risico.

Wat vinden jullie? Valt een spamfilter onder je eigen risico? Ook als het filter door de provider gerund wordt en het bedrijf via een aparte interface de spams moet bekijken?

Arnoud

19 reacties

  1. Maar dat lost het probleem niet op als je daar ook spam op ontvangt. Een contactformulier op de website lijkt me beter, daar krijg je ook wel spam op, maar dat kun je ‘on the fly’ controleren: nadat er op verzenden is geklikt kan de gebruiker een berichtje te zien krijgen waarin staat dat het bericht is geaccepteerd (of niet natuurlijk). Maar de vraag is of het gemiddelde bedrijf daaraan gaat beginnen, want het maakt opzeggen wel erg gemakkelijk. Bovendien vraag ik me af of je kunt eisen dat een gebruiker zo’n formulier (en niet, bijvoorbeeld, een algemeen contact-adres) gebruikt.

    Ik vind dat een spamfilter onder je eigen risico valt: je kunt als verzender aantonen dat je email inderdaad de mailserver van de ontvanger heeft bereikt. Wat er daarna mee gebeurt is het probleem van de ontvanger.

    Ik verkoop wel eens tweedehands CDs via Amazon en daar krijg je dan een email van als je iets verkocht hebt en dus op moet sturen. Maar in de voorwaarden staat dat jij altijd op de website moet kijken of je iets verkocht hebt; belandt iets in je spamfolder dan is dat jouw probleem, niet dat van Amazon/de koper.

  2. @Martijn: In geval van een spamfilter bij een provider of andere derde partij bereikt de mail de server van de geadresseerde niet.

    Je zou natuurlijk een programma als MSTag(http://www.msgtag.com/home/) kunnen gebruiken. Hiermee krijg je een bevestiging wanneer het bericht is afgeleverd en/of een bevestiging wanneer je bericht wordt geopend. Anders dan bij de standaard ontvangst/leesbevestiging van de meeste e-mailclients, waarvan de ontvanger kan aangeven of deze wel of niet verstuurd mag worden, heeft de ontvanger geen enkele invloed op het verzenden van deze bevestiging.

  3. @Fred: ja, als een derde partij de email blokkeert is dat weer wat anders natuurlijk. Al wordt die partij ingehuurd door de ontvanger,

    MSTag maakt, als ik het goed heb, gebruik van een piepklein plaatje verstopt in de email dat middels een speciale code van de MSTag server wordt geladen, wat gezien wordt als ontvangstbevestiging. Het idee is wel aardig, maar niet alle Mail Clients openen die plaatjes (standaard), terwijl het niet onmogelijk is dat een filter onderweg het plaatje opent. Dus het werkt niet, zeker niet juridisch gezien.

  4. Bij mij op het HBO, kan in de schoolmail per e-mail bekijken of je bericht bekeken is door de ontvanger, zelfs de datum staat er bij. Ook kan je zien of het bericht is verwijderd door de ontvanger. Als dit nou voor alle e-mail zou kunnen, zou dat heel handig zijn. Nooit meer het excuus dat iemand je mail niet ontvangen zou hebben, of niet gelezen zou hebben. Of zitten we dan weer met privacy-problemen?

  5. De verzender moet bewijzen dat de ontvanger zijn bericht daadwerkelijk heeft gekregen. Als de ontvanger een spamfilter gebruikt dan heeft deze het bericht niet gekregen. Dit is niet te vergelijken met het ongeopend in de kachel stoppen van enveloppen. Het is beter vergelijkbaar met een vriend die jouw enveloppen ongeopend in de kachel stopt.

    Het probleem van spam is algemeen bekent en spamfilters zijn dat ook. Het lijkt me redelijk om van de verzender te verlangen dat hij hier rekening mee houd. De verzender van e-mail kiest er bewust voor de mogelijkheid dat zijn bericht verdwijnt. Het wordt m.i. anders als de ontvanger aanbied om op deze manier op te zeggen.

  6. Het is beter vergelijkbaar met een vriend die jouw enveloppen ongeopend in de kachel stopt.

    Maar die vriend is dan wel, al dan niet impliciet, door jou gevraagd dat te doen met sommige enveloppen! Dat lijkt me nogal een verschil.

  7. Om in het voorbeeld te blijven: Van belang is dan ook nog of die vriend dat doet voordat je de enveloppen in de brievenbus hebt gekregen of nadat de postbode de brieven in de bus heeft gedeponeerd.

    E-mails worden verondersteld ontvangen te zijn als zij in de digitale brievenbus van de ontvanger zijn beland. Het versturen is dus niet genoeg, maar het echt onder ogen krijgen van de mail door de ontvanger is geen vereiste.

  8. Als het spamfilter geen opt-out (of liever nog opt-in) mogelijkheid heeft, dan kun je de schade van de verloren gegane E-Mails als bedrijf gewoon verhalen op die ISP, lijkt mij. En de klant kan die bij het bedrijf leggen. Mits hij kan bewijzen dat de mail inderdaad is afgeleverd op de middels het DNS aangewezen mailserver. En als je bijvoorbeeld een eigen SMTP-server gebruikt voor je uitgaande mail dan heb je dat afleveren (tijd, IP-adres en resultaat) in je log staan.

  9. Art. 3:37 lid 3 BW Een tot een bepaalde persoon gerichte verklaring moet, om haar werking te hebben, die persoon hebben bereikt. Nochtans heeft ook een verklaring die hem tot wie zij was gericht, niet of niet tijdig heeft bereikt, haar werking, indien dit niet of niet tijdig bereiken het gevolg is van zijn eigen handeling, van de handeling van personen voor wie hij aansprakelijk is, of van andere omstandigheden die zijn persoon betreffen en rechtvaardigen dat hij het nadeel draagt.

    @Fokken(8): Op het moment dat de envelop in mijn brievenbus is gedeponeerd, dan heeft deze mij nog niet bereikt. Ik ben niet aansprakelijk voor voor een vriend of wat dat betreft een huisgenoot. (Dat laatste tenzij…) Het lijkt me eveneens niet te rechtvaardigen. Het bedrijf had er voor kunnen kiezen om de post aangetekend te kunnen versturen waar alleen de geadresseerde het had mogen aannemen.

    @Martijn Grooten(7): Dat een goed bruikbaar argument. Natuurlijk heb je nog wel steeds een bewijs probleem.

  10. @Alex: als het in jouw brievenbus zit, dan heeft de brief weliswaar jou niet bereikt zolang je er niet in kijkt, maar dat is wel een omstandigheid die jouw persoon betreft en rechtvaardigt dat jij het nadeel draait. Je hoort je brievenbus te legen. Bij huisgenoten is het een twistgeval maar ik ben geneigd om ook daar de schuld bij jou te leggen. Neem een aparte brievenbus met slotje als men je post steelt bijvoorbeeld.

  11. Het lijkt me toch vrij simpel: Ik vraag in dat soort gevallen altijd om een ontvangstbevestiging (d.w.z. een beantwoording van de mail). Komt die niet op tijd binnen dan neem ik andere maatregelen.

  12. Een spamfilter valt mijns inziens niet onder het risico van de ontvanger (het maakt in mijn visie niet uit wie er verantwoordelijk is voor het spamfilter). Het probleem is dat er per mailbox gemiddeld 45.000 spammails per jaar binnen komen (zo’n 123 per dag). Deze allemaal moeten nalopen om te zoeken naar een enkele “false positive” tussen de overige spammails ?n het voor langere tijd bewaren van alle spam lijkt mij onredelijk. Al zal in 99 van de 100 gevallen het ontvangen van e-mails goed gaan. Dus het probleem bij het niet ontvangen van opzeggingen per e-mail zal over het algemeen toe te schrijven zijn aan onwil van de ontvanger. En dat is zoals Arnoud al schreef een heel ander probleem.

  13. Even wat technisch geneuzel: een spamfolder die je vervolgens nooit of heel weinig bekijkt, is een verkeerde oplossing voor het spamprobleem. Stuur je reclamepost “retour afzender”, of gooi het weg nadat je het even snel hebt bekeken. Maar volautomatisch op een hoop gooien, dat is zakelijk geen goed idee. Scan je mail aan de poort, tijdens de SMTP-fase, en weiger het bericht als je het spam vindt. De afzender krijgt nu een foutmelding en weet daardoor wat er aan de hand is. De bal ligt dan ineens weer bij de afzender, en ik neem aan de verantwoordelijkheid ook.

    Dat gaat mis als het afzenderadres (de “envelope from”, anders dan de “From:”-header) niet bestaat, of geen mail kan ontvangen… bijvoorbeeld omdat ze het zelf ook spam vinden. Maar zelf heb je dan in ieder geval gedaan wat je kunt om te voorkomen dat de mail lang blijft liggen.

  14. @Arnoud: Dat zou kunnen, maar dan moet de tegenpartij wel bewijzen dat er dat er bij mij gestolen wordt. Dit lijkt onredelijk, maar dat geld ook als de postbode mijn brief heeft weggegooid. En het bedrijf kan er voor te kiezen om aangetekend te versturen en alleen mijn handtekening te accepteren.

    @Juerd: Dat is voor consumenten geen haalbare kaart. Provider bieden een dergelijke optie vaak niet aan. Daarnaast beschikken ze ook niet over de praktische mogelijkheid om in de eigen algemene voorwaarden. Terwijl het bedrijf besluit om de post elektronisch te versturen om kosten te besparen. Zij nemen bewust het risico dat de post in het spamfilter blijft steken.

    Als het gevolg is dat de mail niet aankomt, wat is de oorzaak dan? Ligt de oorzaak bij de ontvanger of elders? De oorzaak zou we ook kunnen vinden bij de inhoud van het mailtje, maar ook bij de verzendende computer. Als het bedrijf een paar dagen daarvoor spam heeft verstuur, dan moet ze niet raar opkijken als haar legitieme mail daarna niet gelezen wordt.

    De bewijslast hiervoor ligt bij het bedrijf. Dit lijkt wederom onredelijk, en wederom had het bedrijf ook kunnen kiezen voor een andere manier van verzend. Dat het bedrijf daar niet voor heeft gekozen is geen rechtvaardiging om de bewijslast om te keren, omdat ze dit uit eigen belang heeft gedaan.

    DDS (de digitale stad), mijn provider doet dat ook niet, maar ze maken wel gebruik van een hele goede spam scanner genaamd spamassassin. Ik heb besloten om de spam mail ongeopend weg te gooien doordat ik in maanden tijd slechts een keer een valse positief report tegen kwam en dat was omdat de computer in kwestie gebruikt was om spam mee te versturen.

    Ik vind dat het niet ontvangen van mail die door mijn spamfilter wordt weggegooid als een gevolg van mijn handelen. Ik ben er zowiezo niet van gediend als bedrijven mij op creatieve manieren benaderd. De plicht om een mijn mail te bekijken houd impliciet in dat ik een computer moet hebben of kosten moet maken bij een internet cafe. En enkel en alleen dat zodat zij een paar centen kunnen besparen. Ze kunnen me ook gewoon een briefje met de post sturen er achteraan sturen, desnoods aangetekend.

  15. Maar ben ik als ontvanger verantwoordelijk voor het leveren van het juiste e-mailadres (het gaat hier om een gestuurde mail vanuit mijn verhuurder, zij hebben mijn oude e-mailadres waarschijnlijk gebruikt). Mijn oude e-mailadres is gehackt en ik kan daar niet meer in. Ik heb mijn verhuurder echter niet mijn nieuwe e-mailadres gegeven.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.