Inbreuk op domeinnaam

thuisbez-justeat.gifHet registreren van een domeinnaam kan onrechtmatig zijn als je daardoor profiteert van de reputatie van de domeinnaam van een ander. Ook als die ander geen merk heeft geregistreerd. Dat blijkt uit een vonnis van de kortgedingrechter in een zaak tussen thuisbezorgmaaltijdbemiddelaars Thuisbezorgd.nl en Just-Eat.

De laatste had namelijk diverse domeinnamen zoals amsterdam-thuisbezorgd.nl en spareribs-thuisbezorgd.nl geregistreerd. Deze verwezen door naar de hoofdsite just-eat.nl. Met deze domeinnamen wilde men graag goed ‘scoren’ in de zoekmachines, want het zijn natuurlijk leuke ‘keyword rich’ domeinnamen. Alleen: dat vond Thuisbezorgd dus niet leuk want het was wel steeds haar handelsnaam. Nu is het ondertussen wel min of meer duidelijk dat een domeinnaam niet per se handelsnaamgebruik is. Inbreuk op een handelsnaam pleeg je alleen als je de website achter die domeinnaam presenteert als de bedrijfswebsite. Doorlinken is geen handelsnaamgebruik. Thuisbezorgd kreeg hier dan ook in het ongelijk.

Maar Thuisbezorgd had nog een ander ijzer in het vuur: het is toch gewoon onrechtmatig om zo te profiteren van andermans inspanning? Zij had het woord “Thuisbezorgd” tot een bekende kreet weten te promoten, en nu ging Just-Eat daar een beetje verwarring zitten stichten en profijt van trekken. Dat kan toch zomaar niet? Nee, dat vond de rechter ook:

Uitgangspunt bij beantwoording van de vraag of dit het geval is, is dat het profiteren van andermans product, inspanning, kennis of inzicht op zichzelf niet onrechtmatig is, ook niet als dit nadeel aan die ander toebrengt. In dit geval is echter aannemelijk dat het publiek in verwarring wordt gebracht omtrent de identiteit van de aanbieder van de online dienst. De domeinnamen van Just-Eat en de domeinnaam/handelsnaam van Thuisbezorgd.nl wijken slechts in zeer geringe mate van elkaar af. De louter beschrijvende toevoegingen van Just-Eat, bestaande uit de naam van een stad of de naam van een menu, zijn voorshands onvoldoende om verwarring te voorkomen.

Op zich is dit een geldige redenering – maar voor merkinbreuk. Thuisbezorgd heeft haar naam echter niet als merk beschermd, en mag dus een eis als deze helemaal niet doen. Het merkenrecht bepaalt in artikel 2.19 namelijk dat je zonder inschrijving van een woord als merk, geen vordering onder het “gemene recht” (art. 6:162 BW) mag instellen over iets dat merkinbreuk lijkt.

De rechter lijkt hier de domeinnaam zelf als recht te presenteren: er wordt “op onrechtmatige wijze geprofiteerd van de bekendheid van de domeinnaam/handelsnaam van Thuisbezorgd.nl”. Dit omdat er verwarring wordt gesticht over wie er achter de domeinnaam zit:

Deze verwarring is nodeloos omdat Just-Eat geen geldige reden heeft om de gehele domeinnaam van haar concurrent in haar eigen domeinnamen op te nemen. Zij doet dit – zoals zij ter zitting heeft verklaard – enkel met het doel de zoekresultaten op internet te beïnvloeden, Her staat Just-Eat in beginsel vrij om die zoekresultaten in voor haar gunstige zin te beïnvloeden, maar het wordt onrechtmatig geacht om dit met gebruikmaking van de gehele domeinnaam/handelsnaam van een concurrent te doen.

Het beïnvloeden van zoekresultaten om zo hoger te scoren dan je concurrent lijkt me toch een volstrekt legitiem doel. De concurrent gebruikt een beschrijvende handelsnaam, en moet dan voor lief nemen dat anderen dat woord in advertenties en domeinnamen gaan gebruiken.

Via Boek9.nl, dat ook het plaatje leverde.

Arnoud

20 reacties

  1. Op zich geen bijzondere zaak toch? TB heeft al eerder met succes na-apers en meelifters succesvol bestreden. JE wist dat en probeert dan net iets anders te doen. Ik heb tal van gelijkende zaken meegemaakt. Overigens wel vaak de andere partij weten te bewegen ons schikkingsvoorstel te accepteren en vrijwillig afstand te doen van de namen.

    In dit vonnis vond ik eerder opvallend dat de rechter JE om technische redenen 1 week de tijd geeft de domeinnamen over te dragen (4.4). Onder 4.3 Als hij dit wel beseft, zal de (hongerige) internetbezoeker… meen ik literaire bevlogenheid, of zelfs humor te bespeuren.

  2. Ik heb grote moeite met het feit dat Thuisbezorgd.nl op “amsterdam-thuisbezorgd” of “spareribs-thuisbezorgd” rechten zou kunnen claimen. Ze kiezen een beschrijvende handelsnaam die een gewoon woord is in de branche (thuisbezorgd ipv afhalen) en m.i. moeten ze dan tolereren dat anderen dit woord ook gebruiken.

    Plus het feit dat ze een eis leggen die neerkomt op merkinbreuk (“verwarring”) zonder een merk te hebben.

  3. Ik vind dit ook bezwaarlijk, aangezien men geen recht op het gebruik van een bepaalde naam krijgt door het registreren van een domeinnaam. De domeinnaamhouder krijgt enkel een recht tegenover de registratie-instantie om de koppeling in stand te houden. Het recht op een naam, in de zin hoe het hier gebruikt wordt, is door de wetgever vastgelegd in de handelsnaamwet/merkenwet. Er moet dus ook voldaan zijn aan de vereisten van een van die wetten. Ook is het nog zo dat voor de registratie van een domeinnaam twee private partijen betrokken zijn, deze kunnen elkaar geen absolute rechten toekennen, volgens de huidige dogmatiek. Dus men kan ook geen rechten ontlenen zonder handelsnaam- of merkbescherming. Dit gebeurt in dit vonnis wel. Mijns inziens dient er eerder aansluiting gezocht te worden bij wetten die toe zien op oneerlijke concurrentie om te kunnen bepalen of hier misbruik van de gelijkende domeinnamen word gemaakt. De merkenregisters en het register van de KvK zijn er niet voor niets toch?

  4. @Arnoud – reactie 4 Vroegahh was het bij de SIDN niet mogelijk te generieke woorden als domeinnaam vastteleggen. Dat was mede ingegeven om discussies over handelsnaam = merknaam = domeinnaam te voorkomen. Na het 1ste domeinnaamdebat is die blokkade geleidelijk opgeheven.

    @Martijn – reactie 5 Ik tel 3 partijen bij de registratie van een domeinnaam, niet 2.

  5. Sorry mijn fout. Uiteraard drie partijen over het algemeen. SIDN (in NL dan), de deelnemer en de houder. Ik neem aan dat de deelnemer direct zijn eigen domeinnamen kan laten registreren bij de SIDN. Maar dat doet weinig af an de conclusie dat zij elkaar nog steeds geen absolute rechten kunnen toewijzen.

  6. Ik vind deze uitspraak uit het vonnis onlogisch en nogal suggestief:

    Internetbezoekers die op zoek zijn naar Thuisbezorgd.nl of vaste klanten van Thuisbezorgd.nl zullen via een van deze domeinnamen van Just-Eat (ongemerkt) belanden op http://www.just-eat.nl. Deze verwarring is nodeloos omdat Just-Eat geen geldige reden heeft om de gehele domeinnaam van haar concurrent in haar eigen domeinnamen op te nemen.

    Het gaat hier allereerst om een online dienst als bemiddelaar bij de thuisbezorging van maaltijden door restaurants. Eenmaal aanbeland op de website van Just-Eat zal de gemiddelde internetbezoeker focussen op de keuze van een restaurant of maaltijd en niet beseffen dat de online dienst wordt aangeboden op de website van een concurrent van Thuisbezorgd.nl. Als hij dit wel beseft, zal de (hongerige) internetbezoeker niet de moeite nemen de website van Just-Eat te verlaten om alsnog op zoek te gaan naar de website van Thuisbezorgd.nl, omdat zijn doel (het bestellen van een maaltijd) namelijk eveneens en net zo gemakkelijk met Just-Eat kan worden bereikt.

    Ten eerste hoe weet de rechter nou, hoe de bezoeker denkt? Daarnaast, als de bezoekers inderdaad vaste klanten van Thuisbezorgd zijn of mensen die er naar op zoek zijn, zullen zij best het verschil weten tussen de twee aanbieders. Ook is het waarschijnlijkere dat zij direct de domeinnaam Thuisbezorgd in zullen tikken… Mensen die het verschil niet kennen tussen de twee weten dan ook niet dat Thuisbezorgd bestaat dus hoe kan er dan verwarring ontstaan? Zeker als duidelijk de naam Just-Eat wordt gecommuniceerd, lijkt me dat niet erg aannemelijk.

    Het be?nvloeden van zoekresultaten om zo hoger te scoren dan je concurrent lijkt me toch een volstrekt legitiem doel. De concurrent gebruikt een beschrijvende handelsnaam, en moet dan voor lief nemen dat anderen dat woord in advertenties en domeinnamen gaan gebruiken.

    Ik ben het dus met bovenstaande uitspraak volledig eens… Want wat nu als ik bezorgd.nl profileer als bedrijf.. zijn dan automatisch alle andere domeinen (eten-bezorgd.nl) ook van mij? Blijkbaar kan dat tegenwoordig, sinds deze uitspraak… Belachelijk!

  7. @Arnoud – reactie 8 OK Als ik de gedachte van mw mr Tonkens recht doortrek, zouden we dus ook weer hele discussie gaan krijgen over kleuren van logos. (mijn logo is paars, paars bestaat uit blauw en rood dus iemand met rood of blauw in zijn logo met dezelfde activiteiten is stout?)

    @Patrick – reactie 9 Blijkbaar kan dat tegenwoordig, sinds deze uitspraak??? Belachelijk! Ja, in deze zaak dus wel. Nee, in andere (oudere) zaken is afaik een gelijk luidende eis wel eens afgewezen.

  8. Ik denk dat de rechter hier recht gesproken heeft. Prima als je vindt dat op juridische gronden de rechter anders zou moeten oordelen, maar op juridische gronden en vormfouten zijn in het verleden heel wat schuldigen onterecht weggekomen met hun praktijken. Dit is niet goed voor het vertrouwen van de burger in de rechtsgang.

    Het is hier overduidelijk dat JE misbruik probeert te maken van de naamsbekendheid van TB. TB heft er een hoop energie en geld in gestoken om hun naam te verbinden aan het bezorgen van eten. Het is dan niet terecht dat een concurrent hier misbruik van gaat maken. Omdat het Benelux Merkenbureau hier nu eenmaal geen generieke namen als merk wil vastleggen, zou je dit dan niet kunnen beschermen. In de markt van food delivery is TB gewoon een merk. Geregistreerd of niet. Het lijkt me dan ook volkomen terecht dat de rechter dit binnen die markt beschermd.

  9. Ik hink in deze discussie op twee benen…

    Ik was het in eerste instantie 100% eens met Arnouds betoog, met name op het punt dat als je een generieke naam kiest, je dus het risico loopt dat anderen met die naam aan de haal gaan. Maar voor mij lag er een omslagpunt in het feit dat bovenstaand verhaal alleen van toepassing is als je het bekijkt vanuit het merkenrecht. Want volgens mij kun je het ook buiten de strikte definitie van een erkende handelsnaam bekijken, desnoods via een terugval op een standaard onrechtmatige daad.

    Als je nu eens puur kijkt naar het gebruik van de naam van een concurrerend bedrijf in je domeinnaam, dan is hetgeen ter discussie staat dus “de rechtmatigheid van een domeinnaam”. En ik kan me omstandigheden voorstellen waarin dergelijke praktijken weliswaar niet verboden zijn onder het merkenrecht, bijvoorbeeld omdat de handelsnaam te generiek is om officieel erkend te worden, maar dat de naam wel dusdanig specifiek is dat “het publiek” deze al onderscheidt als een specifieke speler op deze markt. In dat geval is dit geen inbreuk op het merkenrecht van TB, maar kan het opnemen van de handelsnaam in een domeinnaam wat mij betreft (onder omstandigheden) wel onrechtmatig zijn.

    Anders gezegd: als we de onrechtmatigheid alleen zouden bepalen aan de hand van de merknamen die we wel of niet kunnen registreren, dan bekijken we de realiteit wel erg zwart-wit. Er is ook nog een grijs gebied…

  10. Wat me opvalt is dat veel mensen deze zaak niet kennen. Justeat(hapgids) probeert al jaren aan te haken bij de bekendheid van thuisbezorgd.nl; ze waren ook al betrokken bij twee zaken in 2006 en 2008 (beide gewonnen door Thuisbezorgd). In deze zaken is (zie vonnissen op boek9) bovendien bepaald dat thuisbezorgd.nl niet beschrijvend is voor de waren en diensten die thuisbezorgd aanbiedt (zie ook wilberts commentaar).

    En laten we wel wezen, deze deense site is precies hetzelfde als thuisbezorgd en je kunt je afvragen waarom zij namen nodig hebben als amsterdam-thuisbezorgd.nl anders dan om schade toe te brengen aan de eiser. Het gaat niet over een beetje geld h?, thuisbezorgd.nl zette in 2008 30 miljoen euro om en heeft een meer dan zwaarwegend belang verwarringwekkend gebruik van haar naam te beschermen. Straks is er ??n thuisbezorgd.nl en zijn er 1500 zwolle-thuisbezorgd.nl, appelscha-thuisbezorgd.nl, pieterburen-thuisbezorgd.nl, enz. Lijkt me niet de bedoeling.

  11. @peter

    Dit lijkt me een beetje kort door de bocht. In eerste instantie kiest een bedrijf, en daar heeft Arnoud helemaal gelijk in, voor een onderscheidende naam. Coca-Cola heet niet voor niets Coca-Cola, Nike etc. Alle grote merken zijn onderscheidend. Als een website/bedrijf een naam wil introduceren moet deze wel terdege rekening houden met dit feit. Als ik het vonnis goed lees gaat het om xxxx- thuisbezorgd.nl dus met de combinatie .nl. Ik begrijp het standpunt van de rechter inzake .NL dat dat enige verwarring kan veroorzaken ala, dat is een discussiepunt. maar wat gaan we doen met http://www.groente-thuisbezorgd-krijgen.nl? Het zou toch niet kunnen zijn dat een bedrijf het woord thuisbezorgd kan monopoliseren? Wellicht dat het voor spelers in de markt (Just-Eat.nl) een belangrijk keyword is en waarom mag deze partij dan niet gebruik maken van een woord die de lading dekt? Eigenlijk kan je het vergelijken met goedkope-hotels.nl of luxe-hotels.nl, terwijl Hotels.nl gewoon een woordmerk is. Dit kan toch ook niet worden aangepakt. Ik stel dat hier slim gebruikt wordt gemaakt van de mogelijkheden die er zijn en dat thuisbezorgd.nl in deze gewoon voor een andere naam had moeten kiezen (toen zij begon) en geen woorden kan en mag monopoliseren die in het dagelijks leven gewoon veelvuldig voorkomen.

    Nog een kleine toevoeging, indien men beschermd wil worden tegen dit soort “aanvallen” dan geldt het bij domeinnamen wie het eerst komt wie het eerst maalt. Dus dan adviseer ik deze domeinnamen alvast vast te leggen en te beschermen tegen toekomstig “vijandig” gebruik.

  12. @ #4 Ik ben het geheel eens met deze stelling. Thuisbezorgd is m.i. een te beschrijvende term en mist elk onderscheidend vermogen. Het lijkt mij niet dat deze uitspraak in een bodemprocedure blijft staan. Op deze wijze worden de beperkingen van het merkenrecht omzeild. Thuisbezorgd verkrijgt op deze wijze een goedkope monopolie op veel gebruikt woord.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.