Het auteursrecht van vandaag heeft zijn basis in de 19e eeuw. Maar ook daarvoor waren er al diverse juridische rechten voor auteurs en vooral voor uitgevers van werk. Met name de boekdrukkunst heeft economische rechten voor deze partijen een impuls gegeven. Met dank aan juriste Amanda van Rij heb ik eindelijk eens een stuk online dat ingaat op deze vroege geschiedenis.
Het auteursrecht vindt zijn oorsprong in het kopijrecht/drukkersprivilegerecht, dat is ontstaan in de tijd waarin het mogelijk werd om originele creaties, zoals handschriften en later muziekwerken, veelal middels kostbare apparatuur, zoals drukpersen, te vermenigvuldigen. Dit oorspronkelijke kopijrecht benadrukte met name het economische belang van de bescherming van het recht tot verveelvoudigen van originele geestelijke creaties, dat meestal door de drukker-uitgever van de auteur werd gekocht.Bij de omzetting van het kopijrecht naar auteursrecht in het begin van de 19de eeuw werd het eigendomsrecht van de oorspronkelijke auteur meer benadrukt. Over het algemeen wordt het bestaan van het kopijrecht en het daarvan afgeleide auteursrecht onderbouwd vanuit dit ‘natuurlijke” eigendomsrecht (the natural rights argument) van de auteur, maar ook vanuit de gedachte dat de creaties ten behoeve van de samenleving (the utilitarian argument) en de economische ontwikkeling (the economic argument) dienen te worden aangewend.
Lees verder in Geschiedenis van het auteursrecht op Ius mentis.
Arnoud
Voor wie nog een spade dieper wil gaan is dit ook nu nog goed leesbare proefschrift uit 1909 van De Beaufort wat in de Verenigde Staten in het publieke domein is vrijgekomen op Archive.org te vinden: http://www.archive.org/details/HetAuteursrechtInHetNederlandscheEnInternationaleRecht
Ah bedankt! Gelukkig mogen we deze in Nederland legaal downloaden, want een herdruk is vast niet te verwachten.
De Buma heeft er in de jaren ’90 nog een jubileumuitgave van doen verschijnen. Maar desondanks denk ik dat het wel onder de werking van artikel 16b lid 2 sub a Auteurswet te brengen valt.
Stom toevallig was er kort geleden ook iets over op Ned 2: Rip: A remix manifesto.