Waarom mag een incasso via internet eigenlijk niet?

automatische-incasso-formulier-betalen.jpgEen lezer vroeg me:

Steeds meer bedrijven bieden je de mogelijkheid om via internet met een automatische incasso te betalen. Je moet dan je naam en bankrekeningnummer invullen en een vinkje aankruisen, maar een handtekening is niet nodig. Is dat wel rechtsgeldig?

Nee, dat is formeel niet genoeg. Een machtiging tot automatische incasso moet schriftelijk worden afgegeven. Als er langs andere kanalen (bv. telefoon of internet) wordt afgesproken dat er met incasso wordt betaald, dan moet er nog steeds een schriftelijke bevestiging daarvan worden verzonden.

Maar wat is nu de wettelijke grondslag daarvoor? Ik dacht eerst dat dit te maken had met het feit dat aktes (een stuk met handtekening dat bestemd is om tot bewijs te dienen) schriftelijk moeten zijn (art. 156 Rechtsvordering) maar dat blijkt geen rol te spelen. Automatische incasso is namelijk geen wettelijke betalingsvorm maar een product van de banken, in de markt gezet door Currence.

Wil je als bedrijf werken met automatische incasso, dan moet je akkoord gaan met de helaas niet online beschikbare Rules & Regulations Incasso van Currence. En die bepalen expliciet doch enigszins kortaf “Machtigingswijze: Schriftelijk en telefonisch” bij de producten “Doorlopende machtiging Algemeen” en “Eenmalige machtiging”. Kortom, geen wettelijk eis maar een regel van het bedrijf achter deze betalingsmogelijkheid.

Waarom Currence deze regel heeft ingevoerd, kan ik niet ontdekken. Ik vermoed omdat het fraudebestendiger zou zijn maar daarover is in de toelichting (pdf) of andere stukken niets te vinden.

Arnoud

22 reacties

  1. Het mag dan wel in de bepalingen van Currence staan maar overeenkomsten ontbinden met partijen die incasso via internet toestaan lijkt me puur vanwege alleen dat feit niet aan de orde. Daarvoor wordt het veel te veel toegepast.

    Ik denk dat Currence pas ingrijpt als een te hoog percentage van je incasso-opdrachten faalt door klagende partijen. Op zich is dat natuurlijk ook een veel beter mechanisme. Partijen zijn er dan bij automatische incasso bij gebaat om netjes en zorgvuldig te communiceren naar de partij waar geld van wordt geincasseerd ten einde een storno te vermijden en een potentiele klacht.

    Dit lijkt me alleen maar in het belang van consumenten. Bovendien kan die consument toch zijn geld terugkrijgen als hij het er niet mee eens is. Ook het ontbreken van de handtekening is uiteindelijk voor Currence een reden om de incassant in het ongelijk te stellen als de consument op zijn strepen blijft staan. Kennelijk is die analoge handtekening ook een afspraak die Currence heeft met de achterliggende banken.

    Overigens vergeten consumenten nog weleens dat de vordering gewoon overeind blijft als ze de incasso terugdraaien. Er moet dan gewoon op een andere manier worden betaald. Zij zien het terugdraaien van een incasso als het ontbinden van een koopovereenkomst. Het lijkt me niet dat dat zo werkt.

  2. Da’s een goeie, Bram. Inderdaad, terugdraaien betekent alleen maar “ik betaal wel op een andere manier”. Je kunt het natuurlijk ook doen als je de vordering betwist, maar dan moet je nog steeds apart gaan opschorten of vernietigen of wat dan ook.

    De vraag over het schriftelijk zijn is natuurlijk vooral belangrijk bij geschillen. Als ik jou moet betalen, en jij boekt keurig dat bedrag af, dan heeft niemand er belang bij om te klagen. Maar als jij meer afboekt dan waar je recht op hebt, dan heb ik een leuke stok om jou te slaan: je hebt helemaal geen machtiging van mij en ik ga nu een klacht bij Currence indienen zodat jij je bevoegdheid kwijtraakt.

  3. Dan kun je je klant verplichten om op korte termijn alsnog die handtekening te zetten denk ik. Maar het is en blijft een eis van Currence, jouw toeleverancier dus, dat je de machtigingen schriftelijk krijgt. En zolang Currence niet weet dat jij al 2 jaar met elektronische machtigingen werkt, kun je je tegenover Currence niet op gewoonterecht beroepen.

  4. Misschien is dit mijn onwetendheid, maar is een e-mail tegenwoordig niet gelijk aan schriftelijk?

    Niet dat dat veel uitmaakt, want ik weet dat je b.v. bij Ogone (payment provider) auto-incasso gewoon aan kan zetten, en ik weet het niet meer helemaal zeker, maar er komt dan niet eens een vinkje op het betaal venster, enkel een tekst. Maar dat kan aan mijn geheugen liggen.

  5. Meestal wel, maar in dit specifieke geval denk ik niet dat je er komt. Currence bedoelt echt een stuk papier in hun contract, en daarom mag de dienstverlener geen genoegen nemen met een elektronisch “papier”. Als Currence had gezegd dat consumenten met rode inkt moeten tekenen, dan is een machtiging met blauwe inkt niet rechtsgeldig.

  6. Let wel, in plaats van een automatische incasso (deze heeft een repeterend karakter), werken internetwinkels vaak met ??nmalige incasso’s.

    Los van de vraag of dit in overeenstemming is met de voorwaarden van Currence, schuilt er een ander addertje onder het gras. Op basis van die voorwaarden kunnen namelijk ??nmalige incasso’s niet worden gestorneerd.

    Is er ten onrechte ge?ncasseerd, dan kan wel een klachtenprocedure worden gestart. De betaler krijgt dan pas aan het einde van die procedure zijn geld retour.

    Een zeker risico op schijnzekerheid ontstaat hier wanneer een consument denkt eenvoudigweg te kunnen storneren.

    (overigens baseer ik me op de voorwaarden zoals ik die inmiddels 1-2 jaar terug eens heb bestudeerd)

  7. Zoals ik het heb begrepen controleert niemand het bestaan van een machtiging, dus je kunt je afvragen wat het uitmaakt.

    Als je een webwinkel langs elektronische weg machtigt om geld van je rekening af te boeken, kun je de webwinkel m.i. niet meer beschuldigen van diefstal of verduistering als de winkel dat vervolgens ook doet. En storneren kun je sowieso, machtiging of niet.

    Mogelijk wil Currence een bedrijf dat zich niet aan haar regels houdt niet meer als klant, dat weet ik niet.

    Misschien maakt het ook iets uit voor de mogelijkheid om de incasso n? het verstrijken van de normale storneringstermijn van 4 weken nog ongedaan te maken…

    @Marc:

    Let wel, in plaats van een automatische incasso (deze heeft een repeterend karakter), werken internetwinkels vaak met ??nmalige incasso???s.
    Een ??nmalige automatische incasso is net zo goed een automatische incasso. Het automatische zit erin dat het geld van jouw bankrekening wordt afgeschreven zonder dat je hiervoor iets hoeft te doen.

    Los van de vraag of dit in overeenstemming is met de voorwaarden van Currence, schuilt er een ander addertje onder het gras. Op basis van die voorwaarden kunnen namelijk ??nmalige incasso???s niet worden gestorneerd.

    Automatische incasso’s kun je storneren, ??nmalig of niet. Binnen 4 weken een telefoontje naar de bank is voldoende om je geld dezelfde dag nog terug te hebben. (En dat mag wel ook, want de bank heeft dat geld ook van je rekening gehaald zonder maar iets te controleren.)

  8. Hmmm, ABN AMRO geeft mij ongelijk:

    Terugboeking van het afgeschreven bedrag is niet mogelijk als:

    * de terugboekingtermijn van 56 kalenderdagen na incasso-afschrijving is verstreken.
    * u een eenmalige schriftelijke of telefonische machtiging hebt afgegeven, bijvoorbeeld voor een eenmalige aankoop bij een postorderbedrijf.
    * u een doorlopende machtiging kansspelen hebt afgegeven (schriftelijk of telefonisch).</blockquote>
    

    Maar hoe weet ABN AMRO dit? (En waarom is de termijn bij ABN AMRO 56 dagen?)

  9. Het hele automatische incassosysteem zou moeten worden opgedoekt. In de plaats ervan zou het mogelijk moeten zijn om via internetbankieren direct automatische overboekingen in te stellen. Ideaal gesproken stuurt het “incasserende” bedrijf een “uitnodiging tot betaling” naar je internetbankrekening. Via internetbankieren kan de consument deze uitnodiging dan elektronisch ondertekenen. De bank voert vervolgens automatisch de ??nmalige of periodieke betaling uit.

    (Mocht het nodig zijn dat het “incasserende” bedrijf het tijdstip van de overboeking bepaalt, dan is dat ook probleemloos te implementeren. Zolang de consument maar op zijn internetbankrekening de grenzen van de machtiging kan aangeven en de bank geen afboekingen toestaat die die grenzen overschrijdt.)

  10. Als ik het goed begrijp, moet de incassant (het bedrijf) opgeven wat voor type machtiging zij heeft. Dus zo komt de bank te weten dat het een eenmalige of een automatische incasso is. Dat het raar is, ben ik met je eens.

    Verder vraag ik me af wat er gebeurt als ik als consument achteraf zeg “ik heb hem nooit gemachtigd voor eenmalige incasso” tegen de bank. Het lijkt me dat er dan onverschuldigd overgeboekt is, zodat ik recht heb op teruggaaf.

  11. @Piet: Mooi dat je zelf even hebt gecheckt of er bij ABN-AMRO verschil is in ??nmalig en automatische incasso, echter bij ING (vroeger nog postbank) heb ik meermaals een ??nmalige incasso kunnen storneren, dus lijkt het ook weer per bank anders geregeld te zijn.

    Ik ben dan ook wel voorstander van een meer uniforme afspraak tussen banken en payment providers over hoe en wat.

  12. Als ik het goed begrijp, moet de incassant (het bedrijf) opgeven wat voor type machtiging zij heeft. Dus zo komt de bank te weten dat het een eenmalige of een automatische incasso is.

    Ah, dus bij een automatische incasso krijgt de bank van het bedrijf zelf te horen wat voor machtiging er beweerdelijk is verstrekt. Controleren doet de bank het verder niet (zoals ik eens heb begrepen). Dat verklaart inderdaad hoe een bank bij een beslissing op een verzoek tot stornering het type machtiging een rol kan laten spelen.

    Ik blijf het wel vreemd vinden dat een ??nmalige incasso kennelijk niet kan worden gestorneerd… Een kwaadwillend bedrijf kan gewoon je bankrekening plunderen en ik moet nog zien dat je het geld dat inmiddels al naar Zwitserland is doorgesluist ooit nog terugkrijgt (zonder in de media stennis te moeten schoppen). In ieder geval heeft Marc hierin dus gelijk.

    Ik zie inmiddels dat de Rabobank dezelfde regels hanteert als ABN AMRO. De termijn van 28 of 30 dagen is blijkbaar onlangs verhoogd tot 56 dagen.

    Een telefonische machtiging lijkt trouwens vanaf een vaste lijn en vermoedelijk met nummerherkenning te moeten worden gedaan, en zo’n machtiging moet schriftelijk worden bevestigd. Dat maakt het voor mij wat begrijpelijker waarom een telefonische machtiging wel mogelijk is, maar een machtiging per internet niet.

  13. Een wat late puzzel uit de praktijk. Een klant wordt gebeld door een onbekend bedrijf en stemt telefonisch toe voor een dienst en voor automatische incasso. De klant gaat met vakantie, krijgt spijt maar is te laat om binnen bedenktijd te ontbinden. De algemene voorwaarden voor de dienst stellen, dat betaling via automatische incasso verplicht is. De klant stuurt een Melding Onterechte Incasso naar de bank en krijgt zijn geld terug omdat het bedrijf geen geldige schriftelijke machtiging heeft. De klant stuurt ook een ontbindingsbrief naar het bedrijf, omdat het bedrijf door eigen toedoen (geen geldige schriftelijke machtiging gevraagd voor automatische incasso) niet kan voldoen aan de algemene voorwaarden. Kan het bedrijf vasthouden aan het contract? De klant kan toch niet via de algemene voorwaarden alsnog in strijd met de regels voor automatische incasso gedwongen worden om schriftelijk te machtigen?

  14. Een hele late reactie, maar ik zie dit artikel nu pas. Na twee jaar klantenservice voor ING te hebben gedaan kan ik het volgende zeggen over het verschil tussen automatische incasso en eenmalige incasso, of in ieder geval de regels zoals die bij ING werden toegepast (werk sinds maart elders), want ik lees een hoop misverstanden:

    Onder automatische incasso wordt een terugkerende betaling verstaan, zoals bijvoorbeeld een energie- of telefoonrekening. Deze is sinds november binnen 56 dagen (tot november 2009 was dit 30 dagen) terug te boeken zonder opgaaf van reden (of eigenlijk wordt er wel een reden gevraagd, maar doet deze er niet toe, je krijgt het gewoon de volgende werkdag weer terug). Hier zijn ook de groene (aanmelden), gele (terugboeken) en rode kaartjes (opzeggen) uit het plaatje voor bedoeld. Zoals mij is uitgelegd in de training kunnen deze teruggeboekt worden omdat er bijvoorbeeld van de incasso-overeenkomst misbruik gemaakt kan worden (bijvoorbeeld teveel afschrijven, of abonnementsgeld innen terwijl het abonnement al afgelopen is).

    Een eenmalige incasso is zoals het woord al zegt eenmalig en is bedoeld voor bijvoorbeeld aankopen op internet. Die kun je niet terugboeken, omdat je zelf toestemming hebt gegeven voor die ene specifieke betaling (in tegenstelling voor automatische incasso waarbij je toestemming geeft voor wat er in de toekomst nog kan volgen). Het verschil wordt aangegeven bij het indienen van de transactie door de verkoper bij de bank. Natuurlijk kan het zijn dat je geen toestemming voor die transactie hebt gegeven. In dat geval kun je een onderzoek laten starten bij je bank die dan de incassant om die machtiging zal vragen. Omdat zo’n onderzoek vaak lang kan duren geven banken vaak het bedrag onder voorbehoud terug, maar kan het teruggehaald worden als de machtiging blijkt te bestaan. Het onderzoek richt zich dus alleen op de vraag of de machtiging wel of niet afgegeven is; of het product wel of niet geleverd is en aan de wensen voldoet doet voor de bank niet terzake.

    Verder kun je bijdragen voor loterijen alleen met eeen brief met handtekening terugboeken, omdat er een prijs kan vallen op het lot en de bank zwart op wit wil hebben dat je toegeeft daar dan ook geen recht op hebt.

  15. Vreemd Ik kwam op dit forum terecht omdat bij mij het volgende gebeurd is: Een internet bedrijf, waar ik ooit wat besteld heb, heeft 2 bedragen automatisch ge?ncasseerd, zonder dat ik een bestelling gedaan heb of producten ontvangen. Er was op mijn bankafschrift wel vermeld “machtiging” vreemd genoeg heb ik niemand gemachtigd. De bank kan het niet storneren zeggen ze, vanwege het eenmalige machtigingsverhaal (??) wat dus inhoud dat elke internetbedrijf die op de hoogte is van jou bankgegevens zomaar een bedrag kan incasseren? Vreemd toch? Ik kan, en het bedrijf contacten, en/of naar de politie voor oplichting volgens de bankmedewerker. Wiens bankrekening is het nu eigenlijk? Bij wie ligt de fout? De bank heeft toch zeker ook onderzoeksrecht of de informatie wel klopt? Wie kan mij daar uitgebreider over vertellen hoe dit wettelijk in elkaar steekt? ik heb nooit een handtekening of machtiging schriftelijk aan dit bedrijf gegeven. Ooit wel, 2 jaar geleden, een eenmalige incasso.

  16. Maar begrijp ik als leek nu goed dat een automatische incasso regelen via internet (bankrek.nr met ‘vinkje’ bij toestaan) eigenlijk gewoon kan. Het is wettelijk niet verboden. Het zijn de banken die afgesproken hebben het niet toe te staan. Maar die controleren het ook niet. Risico voor de klant is dat hij dan evt. wettelijk niet meer kan storneren. Maar als wij als dienstverlener nu gewoon aan de klant bevestigen dat hij gecrediteerd kan worden als hij het niet met de incasso eens is. Dan is het toch ‘rond’?

  17. Je dient er als ondernemer rekening mee te houden dat er simpelweg geen bankgarantie verbonden is aan automatische incasso. Strikt formeel gezien is incasso zonder handtekening simpelweg niet toegestaan, maar knijpen banken hun ogen dicht (behalve als er veel klachten en storneringen ontstaan). Het is een efficiente manier van betalen, maar niet zonder risico. Momenteel is binnen Nederland Ideal een zeer betrouwbare betaalmethode, en zijn er ontwikkelingen om in het kader van SEPA een europese standaard te introduceren.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.