Jezelf uitgeven voor een ander, mag dat?

Een lezer Twitterde:

hoort van internet jurist @engelfriet dat je uitgeven voor iemand anders legaal is zolang je niemand oplicht. Hmmmm.
en het aantal followers van dat account schiet meteen naar 68. Ja, dat is mijn Twitteraccount en nee ik Twitter niet.

Maar het klopt, hoewel het erg kort door de bocht is geformuleerd. (Jaja, 140 tekens). Er is geen wetsartikel dat verbiedt om onder andermans naam te handelen. Je moet dus naar andere artikelen grijpen om hiertegen op te treden, en oplichting ligt het meest voor de hand bij “je voor iemand andres uitgeven”.

Van oplichting (art. 326 Strafrecht) is sprake als je met slinkse trucs iemand anders geld, producten of iets dergelijks probeert af te troggelen. Expliciet genoemd als slinkse truc is “valse naam”. Wie zich dus bij u aan de deur meldt als zijnde mij en een donatie voor deze blog vraagt, pleegt oplichting.

Specifiek voor auteursrechten is er nog de plagiaatvariant: een valse naam aanbrengen op een werk, of de echte naam vervalsen, om het zo te doen lijken alsof het van een ander afkomstig is. Dat kan dus je eigen naam zijn of die van een ander. Maar dan moet het wel gaan om een auteursrechtelijk beschermd werk, en dat is bij Twitter zelden het geval.

Wie commercieel handelt onder een naam die als merk is gedeponeerd, kan via het merkenrecht worden aangepakt, maar ik vind het moeilijk daar een voorbeeld van te verzinnen. Zeggen dat je Wesley Sneijder bent en voetbalschoenen verkoopt, misschien.

Als de valsenaamgebruiker echter geen enkel materieel doel heeft met zijn uitingen, dan is geen sprake van oplichting. Deze eikel bijvoorbeeld die onder mijn naam reacties plaatste op diverse blogs overtreedt dus geen wet. Nou ja, misschien smaad of laster als hij met die reacties geruchten op gang wil krijgen over mij of mijn reputatie aan wil tasten. Maar dat is niet echt uit die berichten te halen.

De vraag komt trouwens uit een discussie of je iets kunt doen aan fake Twitteraccounts. En dat kan wel. Niet op grond van wetboeken, maar op grond van de terms of service van Twitter. Die verbieden namelijk “[to] use the Services to send altered, deceptive or false source-identifying information” en daar valt Twitteren onder andermans naam onder.

Arnoud

33 reacties

  1. Er is ook nog artikel 8 Boek 1 BW:

    Hij die de naam van een ander zonder diens toestemming voert, handelt jegens die persoon onrechtmatig, wanneer hij daardoor de schijn wekt die ander te zijn of tot diens geslacht of gezin te behoren.

    Die ‘eikel’ handelt dus onrechtmatig omdat hij door ten onrechte de naam Engelfriet te gebruiken de schijn wekt Engelfriet te zijn of tot diens geslacht of gezin te behoren.

  2. Goede tip @jdk! Even voor mij als leek, ik kan hier als 3e (beheerder van twirus.com en veel last van fake accounts) w.s. weinig mee.

    Overigens zie ik wel een mogelijk om een fake twitter account als vervalsing te zien in het kader van art 326b. (http://www.wetboek-online.nl/wet/Sr/326b.html)

    Als dat van toepassing is, dan is beoogd geldelijk gewin niet nodig om het onderhouden van een fake account strafbaar te maken.

    Met deze redenatie zou @job_cohen niet strafbaar zijn, want er staat duidelijk bij dat het voor Job Cohen gereserveerd is (zelfs als dat een leugen is)

    Account http://twitter.com/geertwilders (@geertwilders) zou mogelijk wel strafbaar zijn omdat hij echt dmv tweets probeert voor te komen als Geert Wilders.

  3. @Arnoud: De mensen die dat niet zinvol vinden moeten je dan niet volgen. Ik volg een paar van dat soort dingen op die manier. Voor sommige feeds is het zinvol (vooral low-traffic) voor sommige minder (te breed, high-traffic). Dat ene berichtje van jou met een nieuwe blogpost, dat is nog wel te overzien en het is toch een mooie reminder. Baat het niet dan schaadt het niet. Je kunt er natuurlijk ook een aparte twitter account voor aanmaken om de verwachting van de inhoud op voorhand te corrigeren 🙂

  4. Er is ook nog de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Het jezelf uitgeven voor een ander is een verwerking van persoonsgegevens in de zin van de Wbp. Als dat op internet gebeurt zelfs een geautomatiseerde verwerking, en dan is de Wbp in principe gewoon van toepassing. Jezelf uitgeven voor iemand anders is vrijwel altijd in strijd met diverse artikelen van de Wbp: art. 11 lid 2 (gegevens moeten juist zijn), artt. 8 jo. 9 (gegevens moeten voor gerechtvaardigde doeleinden verzameld worden, en verdere verwerking mag daarmee niet onverenigbaar zijn) en anders altijd nog art. 6 (gegevens moeten op behoorlijke en zorgvuldige wijze verwerkt worden, de Wbp-versie van onrechtmatige daad). De Wbp biedt het slachtoffer dan een aantal interessante mogelijkheden, zoals bemiddeling door het CBP (art. 47), vergoeding van – ook – immateri?le schade (art. 49 lid 2) en het vragen om een rechterlijk verbod (art. 50).

  5. @Arnoud, Je mag dus ook ergens waar je een account aan moet maken met bijv NAW gegevens daar onzin invullen (zeg, a van a, astraat in nietbestaandland van 21 jaar)? Dan ga ik er gemakshalve vanuit dat er in de alg. voorw. niets staat over het al dan niet correct invullen van die gegevens.

  6. @engelfriet Ik, en vele anderen met mij, gebruiken geen RSS lezers (meer). Twitter heeft voor velen RSS vervangen. Bovendien kan ik op twitter retweeten, zodat jouw blog onder de aandacht komt van mensen die niet op jou geabonneerd zijn. Het feit dat ik als ik jouw twitternaam 1 keer noem, jij al een berg nieuwe volgers krijgt zegt toch genoeg?

  7. En hoe zit het dan bij de (studenten) OV chipkaart? Onlangs heb ik me geregistreerd op ovchipkaart.nl. Alle persoonlijke gegevens waren al standaard ingevuld (bijvoorbeeld m’n oude adres), maar ik kan alles wijzigen. Zelfs m’n naam en geboortedatum. Ik haal er geen materiaal voordeel uit, maar met het oog op privacy…

  8. Ik volg zelf 0 RSS feeds, maar wel een aantal blogs via Twitter. Anders krijg ik zoveel kanalen waar ik informatie uit moet putten. Voor mij dus een grote pre als ik dit blog ook via twitter kan volgen.

    Al zou ik dat wel doen via gewoon een wordpress to twitter plugin en niet via Twitterfeed ofzo.

  9. Is dit “de” Arnoud Engelfriet wel die nu reageert?

    😉

    PS: maak je niet druk over Twitter, ik geef het nog een jaar, dan Twitteren er nog net zoveel mensen als dat er nu ICQ gebruiken….

  10. Wie zich dus bij u aan de deur meldt als zijnde mij en een donatie voor deze blog vraagt, pleegt oplichting.

    Wie was dan die man die eergisteren met een collectebus langskwam met daarop heel duidelijk de URL iusmentis.com ???

  11. Ik zou je account zeker in gebruik nemen door er een twitterfeed aan te koppelen. Waarom? Veel van jouw bezoekers zijn, ongetwijfeld, actief op Twitter en willen graag op de hoogte blijven van je weblog. Veel mensen hebben geen RSS-reader, dus andere manieren om juridisch op de hoogte te blijven zou ik aangrijpen. Ook mensen die w?l je RSS-feed uitlezen zullen je toevoegen op Twitter, want ja: wat nou als hij toch ooit een keer w?l gaat twitteren? Dat willen mensen wel meemaken. Mensen worden zo op een andere manier, en dus vaker, herinnerd aan je weblog. Kan me niet voorstellen dat dat ten koste gaat van je bezoekersaantallen :-).

    Verder is er een ander belangrijk punt. Mensen retweeten interessante berichten op Twitter. Nu spreek ik voor mezelf, maar volgens mij z?jn je posts over het algemeen interessant. Je weblog-updates zullen zich dus gaan verspreiden via de netwerken van je volgers. Dat is iets wat niet gebeurt met RSS-feeds :-).

    Tot op Twitter!

  12. Laten we het eens interessanter maken. Stel, ik verzin een naam: Jezal Maarzoheten. En die naam gebruiken voor Twitter, Facebook en een aantal andere dingen. Ik neem zelfs een email adres met die naam. Zelfbedacht dus hopelijk ook redelijk uniek. Maar een half jaar later wordt er iemand beroemd die ook precies zo heten. De familie Maarzoheten blijkt dan al vrij lang te bestaan en Jezal schreef zich in voor een Popstars-achtig TV programma en begint snel bekend te raken. Dat had ik dus nooit kunnen weten. Bovendien, ik gebruik die naam Jezal al veel langer dan Jezal zelf en gebruikte die naam al voordat Jezal bekend werd.

    Ik kan mij voorstellen met al die schrijvers en andere artiesten dat dit best wel eens kan voorkomen. Ik denk dan ook niet dat Jezal mijn Twitter en andere accounts onder zijn naam kan opeisen, simpelweg omdat ik die naam online gebruikte voordat hij dat deed. En zolang ik mij niet voordoe als zijnde de echte Jezal zie ik ook geen probleem. Het is dan mijn pseudoniem waarmee ik mijzelf promoot. In goed overleg zal ik die naam waarschijnlijk wel overdragen als hij dat echt zou willen. Maar vanuit een juridisch oogpunt zou het best een complexe situatie kunnen opleveren…

  13. @Arnoud en @Rachid, Twitter veroorzaakte recentelijk ook al een enorme chaos betreffeende de nieuwsberichten rond de dood van Milly Boele. (En Google zorgt er nu voor dat deze pagina straks wordt gevonden als mensen op haar naam zoeken.) Enorm spijtig dat dit meisje is overleden maar het toont aan hoe sterk het Internet is binnengedrongen in ons leven. Diverse journalisten verzorgden zowat een live verslag van alle gebeurtenissen rond het huis van de dader. (Kan hem verdachte noemen maar hij heeft bekend en het bewijs is overweldigend.) Een agent verspreekt zich tegen een journalist en meteen weet heel Nederland dat het meisje is vermoord.

    Het mooie van Twitter is dat je mensen hebt die berichten versturen, maar niemand die ze ongewenst ontvangt. Je moet je namelijk inschrijven voor dergelijke berichtenstromen. Net als bij RSS ondersteuning die je op vele websites vindt. Het is een mooi alternatief voor spam en mensen die van bepaalde personen geen berichten willen ontvangen zullen ook niet opgezadeld worden met dergelijke, ongewenste berichten. Twitter en RSS zijn dan ook mooie voorbeelden van opt-in “spam”.

    Aan de andere kant, je kunt je afvragen of bepaalde “spam” berichten wel altijd verstuurd mogen worden. In de Milly-zaak werd vrij snel een “Amber Alert” afgegeven waardoor haar verdwijning al heel snel binnen heel Nederland groot nieuws werd. Maar is een dergelijk bericht ook spam en zouden ontvangers erover moeten kunnen klagen? Strikt genomen is het wel als spam te beschouwen. Maar het is wel een soort spam die zwaarder weegt dan iemand’s prive-omgeving. Iedere aanwijzing kan namelijk helpen in een dergelijke kwestie, en dus moeten er zoveel mogelijk personen worden betrokken om zoveel mogelijk (nuttige) aanwijzingen te krijgen.

    De discussie gaat uiteindelijk niet over hoe vervelend spam is. Het gaat erom hoe belangrijk het spam-bericht is in verhouding tot de prive-omgeving van de ontvanger. Een Amber Alert is zeer belangrijk omdat het levens kan redden. Een aanbieding van blauwe pilletjes juist weer niet. Maar dat zijn twee uiterste voorbeelden. Want hoe zit het met politieke boodschappen? Of berichten over het doodknuppelen van zeehonden door Canadezen? Voor sommige mensen zijn dergelijke berichten extreem belangrijk want ze vinden dat er iets gedaan moet worden. De PVDA schijnt bijvoorbeeld een stem-advies rondgestuurd te hebben in enkele regio’s waarin mensen werden aangemoedigd om iemand anders te machtigen indien ze niet zelf zouden gaan stemmen. Voor deze partij wel belangrijk want ze zinken sneller dan de Titanic. En bepaalde milieu-organisaties vinden dat het doodknuppelen van zeehonden gestopt moet worden en wil dat dit zo snel mogelijk gebeurt.

    Maar ja, anderen ergeren zich aan dat soort spam. Zo zijn er velen van mening dat de PVDA niet snel genoeg ten onder gaat. En er zijn mensen die vinden dat zeehonden-biefstuk ook in Nederland gewoon op de menukaart moet kunnen staan. Dit zijn tegenstrijdige belangen en uiteindelijk niet meer dan meningen. Hier is dan sprake van menings-uiting en de vraag is in hoe belangrijk het recht op vrije meningsuiting is. Waar het om gaat is of ik bij iemand thuis mag binnendringen om daar mijn mening te verkondigen. Een beetje de Jehova-getuige manier: aankloppen, voet in de deur en maar doorzeuren. (Plus klagen als ik vervolgens hun voet breek met de deur, en hun neus om hen buiten de deur te houden.) Maar goed, behoort een mailbox tot mijn huis of is het een publiek kanaal?

    En daar gaat het om. Een mailbox is onderdeel van mijn huis. Ik bepaal de inrichting ervan en als ik mijn mailbox huur bij een Internet Provider, dan heeft die provider ook enige zeggenschap, net zoals de verhuurder dat heeft over een huurwoning. Toch ben ik diegene die bepaalt wie er wel en niet in komt. Idem voor mijn brievenbus die ik in principe met een Nee/Nee sticker kan dichthouden voor ongewenste post. Betreffende mijn mailbox: spammers moeten maar beseffen dat ik mij eerst moet inschrijven voor hun spam voor ze me mogen spammen.

  14. Uit een stukje van De Nieuwe Reporter over mobiele apps:

    Twitter Opvallend was dat deelnemers aangaven dat Twitter voor hen een steeds belangrijker nieuwsbron wordt. Dit heeft veel te maken met het feit dat ze zelf selecteren wie ze volgen. Dit zorgt onder meer voor vertrouwen. ???Berichten op Twitter vertrouw ik, bijvoorbeeld directe berichtgeving van een technologie-conferentie in San Francisco, dat kan een krant je niet bieden.??? Twitter is een mooie combinatie van algemeen nieuws dat binnenkomt en persoonlijke interesses. Daarnaast heeft Twitter ook een sociale functie ???Het is eigenlijk de koffiecornerchat die je hier ziet.??? Veel mensen zullen niet gauw op een nieuwsbericht reageren bij een algemene site, maar wel op Twitter. Ten slotte is het een enorm snel medium, het bevredigt de behoefte van niets te willen missen: breaking views.

    En ik heb een persoonlijke interesse voor o.a. het nieuws wat op dit blog verschijnt.

    Natuurlijk vind je ook de grootst mogelijke onzin op Twitter en ik heb totaal geen behoefte om te weten wat voor een “spannende” dingen worden beleefd door iemand of dat iemand het tijd vindt voor #koffie…… sigh Maar dat er een hoop onzin wordt verkondigd neemt niet weg dat Twitter ook een bron is voor nieuws.

    Bovendien waarom zou je het niet doen. Het kost je (vrijwel) geen moeite om dit blog aan je twitter account te koppelen, en de kans dat mensen over je gaan twitteren / je gaan retweeten is groot. Oftewel je breidt je publiek uit. Tegen de kosten van vrijwel geen moeite…

  15. Lees net bij Cops in Cyberspace over een vrouw die zich via Twitter voordeed als ene Ines Ortiz Rocasolano “die zo???n zevenduizend followers wist te krijgen, vooral Nederlanders en Amerikanen, met een zielig verhaal over drie tumoren in haar hoofd.”

    Het valselijk twitteren was niet strafbaar:

    De vrouw is inmiddels opgepakt en ingesloten voor internetoplichting en fraude. Op de dag van haar arrestatie stopten haar tweets. Een woordvoerder van de politie West- en Midden-Brabant wil officieel niet bevestigen dat Ines en Adriana dezelfde zijn ???maar de optelsom is begrijpelijk???. Volgens de politie is het getwitter van de vrouw, ???hoewel ethisch volstrekt verwerpelijk???, niet strafbaar. ???Het hebben van een zeer rijke fantasie is in Nederland niet verboden.???

  16. @Ruud, probleem in die zaak is natuurlijk dat hij de naam van de Telegraaf heeft gebruikt en zo dus schade kan toebrengen aan de goede (ahum!) naam van dit bedrijf. Hij zou echter wel gaan werken voor de Telegraaf maar dat was op het laatste moment toch afgewezen. Dat heeft de verdachte echter niet tegengehouden om zich toch voor te doen als een Telegraaf-medewerker. Punt is, de Telegraaf wil geen associatie met deze man en daar diende de rechtzaak voor. Terecht gewonnen door de Telegraaf. Als hij de Telegraaf niet had genoemd, had hij een veel kleiner probleem gehad. Als journalist heb je namelijk voor sommige vormen van journalisme namelijk bepaalde papieren nodig, zoals een perskaart of accreditatie. En uiteindelijk ???1200 aan kosten die hij mag vergoeden, plus zijn eigen kosten. Valt best mee als straf, toch? 😉

    1. Jij kunt voor zo’n actie wel ontslag krijgen (misleiding van je werkgever). Als de “praktijkondersteuner” niet voor jou baas werkt is de kans klein, omdat zijn baas niet gedupeerd is.

      Wat wel veilig is is iemand vragen om als jouw “levensstijlcoach” (of ander fantasie vrij beroep) contact op te nemen met jouw werkgever. Een redelijke werkgever staat je toe om een adviseur mee te nemen naar moeilijke gesprekken met personeelszaken.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.