Een lezer vroeg me:
Een paar jaar terug hebben we een website laten bouwen door een professioneel bureau. Recent heb ik een ander bureau ingeschakeld om wat wijzigingen te maken en een forum toe te voegen. Maar na oplevering zegt het oude bureau dat de nieuwe site inbreuk maakt op hun auteursrechten (copyrights)! Zij zouden alle rechten hebben en ik had hen het onderhoud en de uitbreidingen moeten laten doen.Klopt dat? We hebben toch betaald voor de site en het ontwerp, dan is het toch onze site en mogen wij toch zeker wel zelf bepalen wie het onderhoud gaat doen?
Het bureau heeft waarschijnlijk gelijk, maar dat hangt allemaal vrijwel volledig af van wat er precies in het contract (en de bijgehorende algemene voorwaarden) staat.
Hoofdregel van het auteursrecht/copyright is namelijk dat wie het maakt, de rechten heeft. De website is hier door het bureau gemaakt, en dus hebben zij daarop de rechten. Daar is eigenlijk maar één uitzondering op: als in het contract staat dat de auteursrechten naar de opdrachtgever gaan (soms staat er “eigenaar wordt”, dat vind ik twijfelachtig).
Wie betaalt, is auteursrechtelijk compleet irrelevant.
De opdrachtgever krijgt alleen een gebruiksrecht voor de site zoals door hen opgeleverd. Wat dat gebruiksrecht precies omvat, hangt af van het doel van de site en wat er zoal tijdens het offertetraject is gezegd. Is er bijvoorbeeld gesproken over “makkelijk zelf aanpassen” van layout of teksten via een handige WYSIWYG-editor, dan heeft de opdrachtgever het recht die layout of teksten aan te passen. Maar is er niets gezegd, dan zou ik zeggen dat je niet zelf zomaar van alles mag wijzigen. Goed, typefouten waarschijnlijk wel, maar een hele nieuwe layout niet.
Dit betekent ook dat je niet zomaar als opdrachtgever een ander bedrijf mag inschakelen om de site te laten verbouwen. Je zult daarvoor toestemming moeten krijgen van de oude ontwerper, en het is nog maar de vraag of je die zult krijgen.
Ik zou dus altijd adviseren om in zo’n opdracht op te laten nemen dat het eigendom van de site overgaat naar de opdrachtgever, of op zijn minst dat onderhoud door de opdrachtgever zelf mag worden gedaan, dan wel door een door hem gekozen hulppersoon.
Arnoud
Ik ben makelaar en heb een website laten bouwen. De vormgever ontwikkelt samen met twee programmeurs een standaard-CMS, t.b.v. meerdere websites/gebruikers. Mijn website blijkt nu slechts deels zichtbaar op resolutie 1024×768, en het ontwerp als totaliteit is daardoor niet helder. Dat zou komen doordat ik de opbouw van het ontwerp vanuit een bepaald punt zou hebben goedgekeurd, en dat zou niet de verantwoordelijkheid zijn van de websitebouwer. Mij lijkt dat wel degelijk hun verantwoordelijkheid, ik heb er geen verstand van wat daarvan eventueel de consequenties zouden kunnen zijn, en had ik dat wel geweten dan was ik daarmee uiteraard nooit akkoord gegaan. Ook blijkt dat ik bepaalde functionaliteiten niet krijg waar ik wel op had gerekend. Ik moet daarvoor bijbetalen, tegen een tarief van 95 euro per uur. Ik heb vervolgens gezegd dat te duur te vinden en dat ik een collega zal vragen die functionaliteiten te laten toevoegen, later. Waarop mij werd meegedeeld dat ik een eenmalige licentie krijg voor de site en dat er niemand anders aan het CMS mag komen. Dit alles is mij nooit verteld, staat nergens zwart-op-wit. Had ik ook dit alles tevoren geweten, dat ik op deze manier bij hen onder de knoet zit zolang ik die site zou gebruiken, dan was ik nooit met hen in zee gegaan. Wat kan ik doen?
Ik plaats deze reactie in mijn hoedanigheid als webbouwer. Ten eerste zal ik me niet druk maken over een resolutie van 1024×768; omstreeks 14% van alle gebruikers gebruikt deze resolutie. Bovendien hebben deze mensen vaker te maken met sites die niet goed kloppen dus daar zijn ze aan gewend. M.a.w.; pick your battles, en dit is er niet een van.
Over de goedkeuring van het design en de functionaliteiten kan ik niet veel zeggen zonder het contract (en de algemene voorwaarden) te zien. Wat daar in staat is hierbij leidend in mijn ogen. Wordt daar niets gerept over een bepaald design of bepaalde functionaliteiten, dan houdt het op. Een tarief van 95 euro is vrij gangbaar in deze branche, hoewel het bij sommige bedrijven dat geld wel waard is en anderen weer niet.
Auteursrecht ligt (zoals ook eerder op deze pagina aangegeven) bij de webbouwer. Het is dan ook logisch dat er niemand anders aan het CMS mag komen, omdat daar hun auteursrecht op ligt. Als er niets zwart-wit is vastgelegd, is er dus ook niet vastgelegd dat jij daar de eigenaar van bent en dan ligt het automatisch bij de webbouwer.
Ik zou aanraden om een andere webbouwer te zoeken die met open source software werkt zoals Drupal of WordPress. Zo kan een webbouwer minder makkelijk een zgn. ‘vendor lock-in’ forceren.
@Loesewie, je kunt een jurist inschakelen en kijken wat jouw opties zijn; maar dat hangt sterk af van wat er zwart op wit (email is ook goed) staat. Ook jouw notities van telefoongesprekken kunnen als bewijsmateriaal dienen.
Wat het laatste punt betreft: Het auteursrecht staat het toe dat de CMS programmeurs derden verbieden aan hun software te sleutelen, dit zul je niet snel ongedaan gemaakt krijgen. Het is mogelijk dat je (met enige juridische druk) de functionaliteit die je verwachtte voor jou gratis toegevoegd krijgt aan je website; afhankelijk of jij kunt aantonen dat de webbouwer bij het sluiten van de deal kon begrijpen dat je die functionaliteit verwachtte. Over het grafisch ontwerp kan ik niet veel zeggen… Ik weet niet wat (en in welke vorm) aan jou getoond is en dus ook niet waar jij ‘ja’ tegen gezegd hebt. Het resolutie-probleem zou zichtbaar geweest moeten zijn als je het concept als webpagina beoordeeld hebt.
Een makelaar die klaagt dat andere zelfstandigen niet fair werken. Het moet niet gekker worden.
Mijns inziens is hier geen sprake van hypocrisie maar van ontransparante informatievoorziening van de zijde van de websitebouwer/vormgever.Ik ben redacteur, ZZP’er, en verkeer in een soortgelijke situatie. Ook mijn website is deels niet zichtbaar op een lagere resolutie en ook ik wist niet dat ik in een vendor-lock-in-situatie zou belanden, en dus ook niet wat daarvan de financiële consequenties zouden zijn, op termijn. Over het percentage dat hierboven wordt genoemd (ca 1%) bestaat discussie, bovendien is het percentage computers dat gebruikt wordt met lagere resolutie in mijn branche waarschijnlijk sowieso hoger. Het merendeel der websitebouwers ontwerpt voor standaard/minimaal 1024×768, zo heb ik begrepen. De andere websites van de maker van mijn website zijn overigens wel goed zichtbaar op lagere resolutie. Ik ben nu in overleg met mijn vakbond over wat wel dan niet door mij bekend had mogen zijn verondersteld, zijnde een leek op dit gebied (ofschoon inmiddels niet meer) en in aanmerking genomen het feit dat mijn websitebouwer al een jaar bezig is met mijn site.
Niet 1% maar circa 14% bedoel ik natuurlijk, excuus.
Dank voor alle zinnige reacties! Nog expliciet een reactie op Gronk: Snap de teneur niet goed. Lijkt me hier zinnig te kijken naar de inhoud van de vraag, namelijk in hoeverre is het gebruikelijk dat een ontwerper die van jou een opdracht krijgt voor het maken van een website tevoren geen inzicht geeft in de vendor-lock-in-constructie die er vlak voor de site klaar is aan vast blijkt te zitten en waar nooit een woord over is gewisseld.
1024×768 (dus eigenlijk: 1024 pixels breed minus een scrollbalk en wat windowrandjes (~1000 pixels) en gezien Windows taakbalk een pixel of 700 hoog) is inderdaad gebruikelijk om mee te testen. Het is echter ook gebruikelijk om deze gebruikers niet een site met volledige functionaliteit voor te schotelen, als je de mogelijkheid (ie, de devtijd) hebt om verschillende versies te maken.
Kwa desktopgebruikers zijn er nog maar weinig die deze maat scherm gebruiken. In moderne platte beeldschermen (en zeker kleintjes zijn inmiddels eigenlijk allemaal plat) zijn dat 14 en 15 inch schermen. De traditionele 17-19 inch schermen zijn 1280×1024. Bijna alle breedbeeldschermen zullen ook breder zijn dan 1024 pixels.
Er zijn een paar uitzonderingen waardoor 1024×768 weer belangrijker wordt op het moment: netbooks, vanaf een paar jaar oud, met resoluties van 1024×600, en tablets, iPad met 1024×768 en andere tablets met 800×480 of ook 1024×600 of zelfs 1280×768. Al die tablets werken alleen wel met pinch-to-zoom en 2-finger-swipe-to-scroll en zullen dus op zich prima om kunnen gaan met een design op 1000 of 1200 of 1500 pixels breed.
Eigenlijk vind ik wel dat dingen als resolutie-afhankelijkheid iets is waar de web-bouwer en/of web-designer op moeten letten, dat kun je moeilijk verwachten van een klant. Waar een klant (lijkt mij) ja of nee tegen zegt als hij een design ziet is het design — niet de technische implementatie van hoeveelheden pixels. En 1024×768 is inderdaad algemeen gangbaar als “lowest common denominator”, hoewel het belang aan het afnemen is. Ik zou dan ook van een websitebouwer verwachten dat als hij afwijkt van die regel hij dat ergens even expliciet aanstipt op z’n minst.
Ik wil de zaken even omdraaien, althans … Als je als web designer een opdracht krijgt om een site voor iemand te maken. De klant levert de content in de vorm van tekst en foto’s. Je rond dit af en nadat de site live is, komt er ineens een claim van een derde persoon, dat de content van je gemaakte website van die derde persoon is en dat er copyright schending is gepleegd. Wie is er dan schuldig/ aansprakelijk? De klant of de web designer?