Blogdialoog: De weg naar nieuwe businessmodellen (toekomst van auteursrecht)

platform-ja-grappig-he.jpgAuteursrechtenblog Futureofcopyright en ik gaan de komende tijd in dialoog over de toekomst van het auteursrecht. Elke zaterdag vind je hier of bij Future of Copyright een nieuwe post in de serie. We reageren op elkaars stellingen en hopen met een inhoudelijke discussie verder te komen in complexe auteursrechtelijke vraagstukken.

Een downloadverbod, een Europees auteursrecht en state-of-the-art legale online contentdistributie-platforms. Dat is volgens Future of Copyright wat er nodig is voor een competitieve en bloeiende creatieve industrie waar de consument mee gediend is. Het is maar goed dat ze erbij zeggen dat het in alfabetische volgorde is, anders zou ik ze nog gaan verdenken van de drogreden dat die platforms vanzelf komen als je downloaden maar verbiedt. Het is simpelweg niet reëel om te verwachten dat een downloadverbod de “krampachtige houding van de grote rechthebbenden” richting internetdistributie en -verkoop ook maar 1 sikkepit zal veranderen door zo’n wetswijziging.

Zoals ik twee weken terug al betoogde, het probleem is fundamenteler dan koudwatervrees of het enkele feit dat er illegale bronnen zijn. Auteursrecht geeft rechthebbenden een machtsmiddel om verstorende innovaties in de markt voor distributie tegen te houden. Dit is iets unieks, geen enkele andere markt heeft dat. Ja, verstorende innovaties komen overal voor, maar dat een partij uit markt A een innovatie in markt B kan tegenhouden is echt uniek voor de auteursrechtenbusiness. En fundamenteel is die mogelijkheid slecht: verstorende innovaties zijn goed voor de maatschappij, en behoren niet tegengehouden te kunnen worden door een kleine belangengroep die graag het oude model wil behouden.

Verder valt me op dat de discussie vaak heel snel in een cirkeltje terecht komt: de maker heeft auteursrecht, dus hij beslist, dus hij mag een onwenselijk geacht distributiekanaal sluiten. Maar waarom is het wenselijk dat hij dat mag? Ja, omdat hij auteursrecht heeft en dat is nu eenmaal het recht om te beslissen wat er gebeurt met zijn werk. En waarom heeft hij dat recht? Ja, omdat het wenselijk is dat hij piraterij tegengaat. En waarom is dat piraterij? Nou, omdat de maker dat kanaal niet goedgekeurd heeft. En waarom is het wenselijk dat hij dat mag? Afijn, u voelt hem al aankomen. Dat schiet dus niet op.

(Dat het eigenlijk niet over de maker gaat, maar over de contentindustrie, is een terecht punt uit de comments dat op zichzelf een essay waard is.)

Ik pleit daarom voor een fundamentele discussie. Je kunt niet uitgaan van de huidige wet als je wilt zoeken naar een oplossing. Die huidige wet heeft ons het probleem gegeven, en zonder een grondige wetswijziging levert deze ons echt geen oplossing. Vandaar mijn pleidooi voor de maatschappij die moet beslissen. Meer rechten bij de distributiekanalen, en minder mogelijkheden om innovaties tegen te houden puur omdat ze de huidige businessplannen verstoren. Een nieuwe balans in het auteursrecht. En daarvoor moeten we niet kijken bij het uitgangspunt van de huidige wet, maar bij de plek waar we willen uitkomen. Aan welke criteria voldoet dat utopia, en hoe kunnen we die voor elkaar krijgen?

De legale markt die er nu is, laat op een paar plekken zien wat er werkt: een groot aanbod, een redelijke prijs en uitgebreide mogelijkheden om als koper met je content te doen wat je wil. Vele eerdere initiatieven hebben laten zien wat er niet werkt: uitgebreide DRM, hoge prijzen en beperkte mogelijkheden.

De illegale markt bevestigt dat beeld. Mensen willen graag een breed aanbod aan content hebben, en liefst ook in diverse formaten. Streaming, P2P download, all-you-can-eat Usenet, noem maar op: de techniek staat voor niets. Tuurlijk, het is (vaak) gratis, maar daar gaat het even niet om: mensen betalen graag voor kwaliteit en convenience (zie iTunes).

Het komt dus neer op de vraag: hoe realiseren we een florerende markt met vele distributieplatformen en businessmodellen, waar content in alle gewenste formaten, bundels en betaalmodellen beschikbaar is? Wil je graag pay-per-view of liever een vast bedrag per maand? Bewaren of éénmalig streamen? Kijken wat je vrienden leuk vinden en daar weer op reageren? En misschien is er wel een slimmerik die zijn eigen distributiekosten kan drukken door met P2P te werken. Er zijn tientallen voorbeelden van werkende modellen te vinden – in die illegale markt. Innovatie kan dus wel, maar we noemen het piraterij. En dat vind ik raar.

Mijn zorg is dan ook dat we het antwoord op die vraag niet van de industrie mogen verwachten. Zij is daar niet op ingesteld, omdat hun verdienmodellen gebaseerd zijn op de huidige distributieplatformen en businessmodellen. En het valt niet te ontkennen dat er met nieuwe platformen en modellen minder per kopie aan rechten afgedragen zal worden. Dat is namelijk tot nu toe bij elk nieuw medium het geval geweest. Alleen: de aantallen waren elke keer zo veel groter dat het uiteindelijk toch winstgevend genoeg bleek.

Ik maak me dan ook weinig zorgen over de toekomst van content, als we het initiatief bij de huidige innovators leggen (en afspreken dat er een faire beloning naar de maker gaat). En ik ben zeer benieuwd hoe FoC de ontwikkeling van die state-of-the-art legale online contentdistributie-platforms ziet gebeuren als die eerst toestemming van de contentindustrie nodig hebben.

Minstens zo benieuwd ben ik naar jullie comments 🙂

Arnoud

60 reacties

  1. En waarom heeft hij dat recht? Ja, omdat het wenselijk is dat hij piraterij tegengaat.

    Nee, het auteursrecht is er om de creatie van nieuwe werken te stimuleren. Er is dus geen cirkelredenering. (Wel is het waar dat FoC ongelukkigerwijze “de maker beslist” als uitgangspunt heeft genomen.)

    Het komt dus neer op de vraag: hoe realiseren we een florerende markt met vele distributieplatformen en businessmodellen, waar content in alle gewenste formaten, bundels en betaalmodellen beschikbaar is? (…) Mijn zorg is dan ook dat we het antwoord op die vraag niet van de industrie mogen verwachten. (…)

    Maar zo’n antwoord zal zeker niet van overheidswege kunnen worden opgelegd. Ten eerste past dat niet in de westerse samenleving, ten tweede lukt dat gewoon niet.

    We zullen het moeten hebben van de interactie tussen industrie en consument. Het auteursrecht biedt hiervoor in theorie een bijna ideale voedingsbodem.

    Zoals FoC al heeft aangegeven, staat een systeem van dwanglicenties met vaste vergoedingen in de weg aan de ontwikkeling van nieuwe betaalmodellen.

    Ik maak me dan ook weinig zorgen over de toekomst van content, als we het initiatief bij de huidige innovators leggen (en afspreken dat er een faire beloning naar de maker gaat).

    Geld verdienen aan het zonder tegenprestatie kopi?ren en verhandelen van andermans werk is “innovatief”? Lijkt me net zo innovatief als geld verdienen aan Viagra-spammail.

    Wat betreft de faire beloning. Hoe gaat de maker geld krijgen voor de verspreiding van zijn werk via Usenet?

    Is het sowieso niet duidelijk dat ieder systeem van beloning gaat worden ontdoken door nieuwe “innovaties”? Is jouw voorstel daarom niet minstens net zo afhankelijk van handhavingsmaatregelen als het huidige systeem?

    Merk op dat het geen oplossing kan zijn om uit alle macht ervoor te zorgen dat bestaande content vrij komt, zonder oog te hebben voor de toekomst: ook in de toekomst moet de maker van werken vooruitzicht hebben op een vergoeding (die in verhouding staat tot de maatschappelijke vraag naar zijn werk). Massale ontduiking van hetzij het huidige auteursrecht, hetzij jouw dwanglicentiemodel, vernietigt dat vooruitzicht.

  2. Geld verdienen aan het zonder tegenprestatie kopi?ren en verhandelen van andermans werk is ???innovatief????

    Hoezo zonder tegenprestatie? Ik zei toch duidelijk “faire beloning naar de maker”.

    Ik weet niet of je nu die bijzin over beloning gemist hebt, of niet gelooft dat die beloning er zal komen. Je antwoord lijkt gebaseerd op een stelling dat ik praat over het gratis en zonder afdracht weggeven van werk. Wat ik niet doe.

    Usenet is niet heel innovatief, maar de meeste afnemers van binaries op Usenet betalen op dit moment voor toegang daartoe. Een simpele oplossing die al regelmatig is voorgesteld -en in Noorwegen al wet is- is om daar een toeslag op te doen die naar de makers/rechthebbenden gaat. Net zoals bij ons trouwens voor uitvoerend artiesten: hun vergoedingen krachtens WNR wordt ge?nd via heffingen door de SENA en via een verdeelsleutel afgedragen.

    Nu is er veel op de uitvoering aan te merken, maar het idee is er en het lijkt min of meer te werken.

    Misschien kun je toelichten waarom een dwanglicentiemodel met als uitgangspunt een billijke vergoeding niet neerkomt op een vooruitzicht op een vergoeding?

    Ik snap je punt dat er ook handhaving nodig zal zijn in het dwanglicentiemodel. Ik ben niet tegen handhaving van wettelijke regels. Maar het gaat mij om de vraag hoe we de markt in beweging krijgen, en daarom wil ik liever focussen op dat model zelf dan op de bijkomstigheid van “hoe handhaven we ontduiking daarvan”. Als het model zelf namelijk niet zinnig/haalbaar blijkt, dan hoeven we niet na te denken over hoe handhaving slim geregeld kan worden.

  3. Hoezo zonder tegenprestatie? Ik zei toch duidelijk ???faire beloning naar de maker???.

    Klopt, maar de kwalificatie “innovator” lijkt me los te staan van je wens van een faire beloning voor de maker. Goed, beetje flauw.

    Een simpele oplossing die al regelmatig is voorgesteld -en in Noorwegen al wet is- is om daar een toeslag op te doen die naar de makers/rechthebbenden gaat.

    Dus in feite een belasting op internettoegang?

    Misschien kun je toelichten waarom een dwanglicentiemodel met als uitgangspunt een billijke vergoeding niet neerkomt op een vooruitzicht op een vergoeding?

    Wat ik bedoel is dat het nodig blijft om massale ontduiking tegen te gaan.

    Heffen bij de aanbieders is daarom problematisch: het stimuleert aanbieders om, net als nu, illegaal te werk te gaan. Er verandert niets wezenlijks aan de handhavingsproblemen. Wel denk ik dat door het “vrijlaten” via dwanglicenties die handhavingsproblemen eerder groter worden.

    Een belasting op internettoegang heeft dit probleem natuurlijk niet. Maar nu draai je alle mogelijkheden voor innovatieve betaalmodellen de nek om. Bovendien cre?er je een levensgroot probleem: hoe ga je dat geld zo verdelen dat makers/rechthebbenden een deel krijgen dat evenredig is aan de maatschappelijke vraag naar hun werk?

    De verdeling van de thuiskopievergoedingen kan slechts zijn gebaseerd op statistieken afkomstig uit andere distributiekanalen. De thuiskopievergoedingen leveren zelf geen enkele marktinformatie op. Een belasting op internettoegang levert ook geen marktinformatie op. Bij vrijlaten van all-you-can-eat internetdistributie kun je erop rekenen dat andere distributiekanalen zo goed als opdrogen. Zonder marktinformatie is het onmogelijk om voor een goede verdeling te zorgen van de belastinginkomsten. Het maakt dan niet meer uit of je als artiest met kwaliteit of prut aankomt, je krijgt je geld toch wel.

  4. Klopt, maar de kwalificatie ???innovator??? lijkt me los te staan van je wens van een faire beloning voor de maker. Goed, beetje flauw.

    Algemeen wordt aangenomen dat het distributiemodel van Napster of de werking van Bittorrent een technologische innovatie is. Vandaar mijn kwalificatie.

    Dus in feite een belasting op internettoegang?

    Belasting is voor mij geld dat naar de algemene middelen van de overheid gaat. Dit geld gaat (in theorie) direct naar de makers.

    Heffenre. bij de aanbieders is daarom problematisch: het stimuleert aanbieders om, net als nu, illegaal te werk te gaan. Er verandert niets wezenlijks aan de handhavingsproblemen. Wel denk ik dat door het ???vrijlaten??? via dwanglicenties die handhavingsproblemen eerder groter worden.

    Dat vraag ik me af. De grote piraten – Napster, Kazaa, Mininova – hebben vrijwel allemaal geprobeerd een licentie te krijgen. Is allemaal afgeknapt op het punt dat de industrie daar geen been in zag. (Pirate Bay niet, maar die zijn gek.) Dàt is waarom ik zo’n bezwaar maak tegen het model. Napster of Kazaa had iets heel moois kunnen zijn, en de verschuldigde heffingen waren daar nog redelijk te controleren ook, bv. via Napster’s centrale server of de Kazaa-software.

    Het maakt dan niet meer uit of je als artiest met kwaliteit of prut aankomt, je krijgt je geld toch wel.

    Met een puur “meld u als artiest en krijg X per jaar” systeem wel. Maar dat moet slimmer kunnen. Bijvoorbeeld zoals Napster het had bedacht: zij konden precies zien welk liedje hoe vaak uitgewisseld wordt. Leg die statistieken over en baseer je verdeling daarop. Of, alternatief: stuur de gebruikers per maand een rekening gebaseerd op het werkelijk uitwisselgedrag en schuif de geincasseerde gelden door naar de betreffende artiesten. Zo moeilijk is dat niet.

    Doe verder regelmatig nog checks op de metadata, en grijp in als mensen al te vaak werk van 3lvis Pr3sl3y verspreiden. Of implementeer een fingerprintingsysteem dat de muziek zelf herkent, en onderwerp niet-herkende muziek aan een handmatige controle.

    Prut wordt niet uitgewisseld (een enkele uitgave van 4’33” of “Sixty minutes of white noise” daargelaten) en komt dus niet in de statistieken. Dus geen geld voor de prutser.

  5. Met een puur ???meld u als artiest en krijg X per jaar??? systeem wel. Maar dat moet slimmer kunnen. Bijvoorbeeld zoals Napster het had bedacht: zij konden precies zien welk liedje hoe vaak uitgewisseld wordt. Leg die statistieken over en baseer je verdeling daarop.

    Dit lijkt me zeer fraudegevoelig. Iedereen kan distributeur worden en wat statistieken insturen, bijvoorbeeld.

    Of, alternatief: stuur de gebruikers per maand een rekening gebaseerd op het werkelijk uitwisselgedrag en schuif de geincasseerde gelden door naar de betreffende artiesten. Zo moeilijk is dat niet.

    En dit werkt weer illegale systemen in de hand.

    Doe verder regelmatig nog checks op de metadata, en grijp in als mensen al te vaak werk van 3lvis Pr3sl3y verspreiden. Of implementeer een fingerprintingsysteem dat de muziek zelf herkent, en onderwerp niet-herkende muziek aan een handmatige controle.

    Deep packet inspection? Hoe dan ook: handhavingsproblemen.

    En innovatieve betaalmodellen zijn natuurlijk ver te zoeken als er per internetconnectie betaald gaat worden.

  6. Dit lijkt me zeer fraudegevoelig. Iedereen kan distributeur worden en wat statistieken insturen, bijvoorbeeld.

    Dat is inherent aan elke distributie gebaseerd op digitale kopie?n. Apple kan met iTunes ook aardig frauderen. Hoe weet de contentindustrie dat ze dat niet doet? En waarom kan diezelfde techniek niet bij Napster?

    Of implementeer een fingerprintingsysteem dat de muziek zelf herkent, en onderwerp niet-herkende muziek aan een handmatige controle. Deep packet inspection? Hoe dan ook: handhavingsproblemen.

    Wat bedoel je met je opmerking over DPI? Dat is niet nodig als je het in het uitwisselingsprotocol zelf inbouwt. Napster weet dat er een MP3 langskomt, en kan gewoon in de MP3 zelf kijken om daar de fingerprint van te nemen. DPI zet je in als je op TCP/IP niveau wil weten wat iemand uitwisselt.

    (Ik erger me overigens regelmatig aan de stroman “daar is DPI voor nodig en jullie uitwisselhippies zijn zo pro-privacy dat je dat vast niet goedvindt.” DPI is niet inherent slecht en een DPI-gebaseerde oplossing niet per definitie een inbreuk op de privacy.)

    Handhavingsproblemen zijn van alle tijden en zitten in alle systemen. Ze zijn voor 95% op te lossen, en de resterende 5% gaat met encrypted darknets via netwerken van de buren naar virtuele streamingservers die elke 48 uur ergens anders in de cloud geparkeerd worden – die krijg je toch niet, wat je ook doet.

    Het belangrijkste is dat deze systemen mogelijk zijn, voordelen voor de consument hebben (want meer keuze en meer flexibiliteit) en dus een kans verdienen.

  7. Dat is inherent aan elke distributie gebaseerd op digitale kopie?n. Apple kan met iTunes ook aardig frauderen. Hoe weet de contentindustrie dat ze dat niet doet?

    Eenvoudig: als de contentindustrie Apple niet vertrouwt, kan zij eenvoudig nee zeggen. Op basis van een afgewogen keuze in zee gaan met Apple is niet te vergelijken met afhankelijk te worden gemaakt van de integriteit van willekeurige personen die “distributeur” gaan spelen.

    Daarnaast is het niet zo heel eenvoudig om met geldstromen te knoeien zonder dit traceerbaar te maken.

    Wat bedoel je met je opmerking over DPI? Dat is niet nodig als je het in het uitwisselingsprotocol zelf inbouwt.

    Maar dan moet je je gaan bemoeien en controle uitoefenen op de implementatie van de distributietechnieken. Bij P2P zal dat bovendien al snel client-side moeten gebeuren. Kun je in ??n moeite door ad-blockers verbieden om de krantenindustrie te redden.

    DPI is niet inherent slecht en een DPI-gebaseerde oplossing niet per definitie een inbreuk op de privacy.

    Genoteerd. Ik stelde slechts de vraag. Ik laat het aan anderen over om op de wenselijkheid van DPI commentaar te geven.

    Handhavingsproblemen zijn van alle tijden en zitten in alle systemen.

    Eens. Op zichzelf zijn ze daarom, naar mijn mening, geen reden voor diep ingrijpen in het auteursrecht. In het verleden was dat ook niet nodig. Een fingerprintsysteem, hoe dat dan ook zou worden ge?mplementeerd, werkt bijvoorbeeld net zo goed voor jouw dwanglicentiesysteem als voor het huidige op toestemming gebaseerde systeem.

    Blijft over jouw argument dat een internetdistributiemodel niet levensvatbaar is als niet direct alle bestaande werken kunnen worden aangeboden. Dat argument lijkt mij gewoon onjuist.

    Dat nieuwe technologie?n tijd nodig hebben is normaal. De telefoon deed er zo’n 100 jaar over om tot alle huishoudens door te dringen. Het gaat nu al veel sneller.

  8. Eenvoudig: als de contentindustrie Apple niet vertrouwt, kan zij eenvoudig nee zeggen.

    Hoe kan een willekeurige startup dan ooit aan licenties komen? Al die beginnende internetbedrijfjes zijn immers verdacht want ongetwijfeld gelieerd aan langharige piraten en freetards. Dus die krijgen nooit een licentie. Nee, dat is onaanvaardbaar.

    Maar dan moet je je gaan bemoeien en controle uitoefenen op de implementatie van de distributietechnieken. Bij P2P zal dat bovendien al snel client-side moeten gebeuren. Kun je in ??n moeite door ad-blockers verbieden om de krantenindustrie te redden.

    Ik had het over een controlesysteem dat de implementeerder zelf inbouwt, niet een overheidsvoorgeschreven DPI-module of zo. Napster kon precies zien wat mensen uitwisselden. Kazaa had dat zonder veel moeite ook in kunnen bouwen. Bij Mininova wisten ze precies hoe vaak welke Torrent geklikt werd, en torrenttrackers kunnen ook exacte statistieken geven.

    Je vergelijking met adblockers is flauw. Overigens zijn advertentie-gebaseerde sites ook prima in staat om statistieken te genereren waarmee de adverteerders besluiten te betalen. Kennelijk is de angst voor fraude daar niet doorslaggevend. Of ze hebben daar betere controlemechanismen.

    Op zichzelf zijn ze daarom, naar mijn mening, geen reden voor diep ingrijpen in het auteursrecht.

    Ik pleit ook niet voor ingrijpen enkel omdat het huidige auteursrecht niet handhaafbaar is. Ik pleit voor ingrijpen omdat het huidige auteursrecht innovatie in distributie- en verkoopplatforms tegenhoudt.

    Blijft over jouw argument dat een internetdistributiemodel niet levensvatbaar is als niet direct alle bestaande werken kunnen worden aangeboden. Dat argument lijkt mij gewoon onjuist.

    Distributie- en verkoopplatforms van content zijn onaantrekkelijk als ze geen content hebben die mensen willen kopen. Mensen willen Hollywoodfilms en populaire muziek. Ergo, nieuwe platforms hebben toegang nodig tot Hollywoodfilms en populaire muziek om een succes te kunnen worden. Ik zie werkelijk niet hoe je dat “onjuist” kunt noemen.

    Anders gezegd: stel ik heb een geweldig idee voor verkoop van films via internet. Hoe overtuig ik de contentindustrie dat ze hun content in licentie moeten geven aan mij? Let wel: ik heb geen zak met geld om zekerheid te stellen, ik ben geen Apple met lange geschiedenis van betrouwbaarheid (niet lachen daar achterin) dus de kans is groot dat ik die licenties niet krijg. Maar dan kan ik nooit laten zien dat ik een succes ben. Wat nu?

  9. Hoe kan een willekeurige startup dan ooit aan licenties komen? Al die beginnende internetbedrijfjes zijn immers verdacht want ongetwijfeld gelieerd aan langharige piraten en freetards. Dus die krijgen nooit een licentie. Nee, dat is onaanvaardbaar.

    Dus het is onaanvaardbaar dat een potenti?le zakenpartner van de muziekindustrie ervoor moet zorgen een beetje betrouwbare indruk te wekken? Tja.

    Ik had het over een controlesysteem dat de implementeerder zelf inbouwt, niet een overheidsvoorgeschreven DPI-module of zo.

    Als ik je goed begrijp schrijft de overheid in jouw plan wel voor d?t er een fingerprintsysteem moet zijn. En dat systeem zal dan natuurlijk aan bepaalde minimumvoorwaarden moeten voldoen, etc. Dus bemoeienis met en controle op de implementatie van distributietechnieken, en al snel client-side.

    Ik pleit ook niet voor ingrijpen enkel omdat het huidige auteursrecht niet handhaafbaar is. Ik pleit voor ingrijpen omdat het huidige auteursrecht innovatie in distributie- en verkoopplatforms tegenhoudt.

    Duidelijk. Voor anderen is het gebrek aan handhaafbaarheid als ik het goed heb begrepen w?l de belangrijkste reden om in te grijpen.

    Distributie- en verkoopplatforms van content zijn onaantrekkelijk als ze geen content hebben die mensen willen kopen. Mensen willen Hollywoodfilms en populaire muziek. Ergo, nieuwe platforms hebben toegang nodig tot Hollywoodfilms en populaire muziek om een succes te kunnen worden. Ik zie werkelijk niet hoe je dat ???onjuist??? kunt noemen.

    Zelfs als de muziekindustrie vol had gezeten met visionairen zou het totaal onrealistich zijn om te verwachten dat een persoon die een nieuw distributiemodel opzet in ??n keer die hele industrie meekrijgt.

    In feite begin je dus met een onrealistische verwachting, die vervolgens weinig verrassend niet uitkomt, waarna je concludeert dat jouw wil van overheidswege moet worden opgelegd.

    Het grote publiek wil inderdaad Hollywoodfilms, maar is best bereid om een redelijke prijs te betalen voor een beperkt aanbod van Hollywoodfilms. De gemiddelde bioscoop biedt ook geen volledig aanbod, maar trekt toch ook publiek. VHS had vast en zeker ook niet direct een compleet aanbod. DVD en Blu-ray evenmin. Het is de taak van de internetdistributeur om de conservatieve rechthebbenden ervan te overtuigen dat ze inkomsten mislopen door geen licentie te verstrekken.

  10. Als ik je goed begrijp schrijft de overheid in jouw plan wel voor d?t er een fingerprintsysteem moet zijn. En dat systeem zal dan natuurlijk aan bepaalde minimumvoorwaarden moeten voldoen, etc. Dus bemoeienis met en controle op de implementatie van distributietechnieken, en al snel client-side.

    Nee, je hebt me verkeerd begrepen. Zo’n fingerprintsysteem is een manier om af te kunnen rekenen. Dat is iets dat je als bedrijven onderling uitwerkt. Overheden moeten geen technologie voorschrijven, dat wordt een rommeltje.

    Hooguit zou men eisen kunnen stellen aan de manier van werken, bv. een derde partij die het meet of een NEN-norm over de wijze van vergaren van gegevens.

    Zelfs als de muziekindustrie vol had gezeten met visionairen zou het totaal onrealistich zijn om te verwachten dat een persoon die een nieuw distributiemodel opzet in ??n keer die hele industrie meekrijgt.

    Er is nogal een verschil tussen jouw “in ??n keer die hele industrie meekrijgen” en wat er in werkelijkheid gebeurt: men zit niet afwachtend te kijken naar die internetjongens, men springt er bovenop en stampt net zo hard tot ze allemaal hartstikke dood zijn. Dàt is het probleem. Zo rem je innovatie.

    Een systeem waarbij je als innovator kunt laten zien wat de mogelijkheden zijn, met duidelijke afspraken over winstafdracht en voor mijn part dan NEN-normen over hoe je dat meet, lijkt me sterk preferabel boven wat we nu hebben: elke innovatie wordt afgeschoten voor deze op welke wijze dan ook een succes kan worden.

  11. @Arnoud(#12):

    Nee, je hebt me verkeerd begrepen. Zo???n fingerprintsysteem is een manier om af te kunnen rekenen. Dat is iets dat je als bedrijven onderling uitwerkt. Overheden moeten geen technologie voorschrijven, dat wordt een rommeltje.
    De overheid schrijft een dwanglicentiesysteem voor, maar de bedrijven moeten dat verder maar onderling uitwerken? Dat gaat natuurlijk nooit lukken, als je al begint met de aanname dat bedrijven helemaal niet WILLEN samenwerken.

    Hooguit zou men eisen kunnen stellen aan de manier van werken, bv. een derde partij die het meet of een NEN-norm over de wijze van vergaren van gegevens.

    Hoe wijkt dat af van wat ik schreef? Bemoeienis met en controle op de implementatie van distributietechnieken, noem ik dit.

    Er is nogal een verschil tussen jouw ???in ??n keer die hele industrie meekrijgen??? en wat er in werkelijkheid gebeurt:

    Ja, er is nogal een verschil, maar jij stelde volgens mij toch echt dat nieuwe distributietechnieken geen kans zouden maken als de gehele industrie / heel Hollywood niet in ??n keer overstag gaat.

    Je stelt je vrij extreem op: de industrie moet ja knikken, of hard aangepakt worden. Dat iTunes wel een succes is, is voor jou alleen maar het “bewijs” dat er ingegrepen moet worden: het is onaanvaardbaar dat alleen Jobs dit zou kunnen. De industrie is alleen maar slecht, de “innovatieve” piraten zijn alleen maar goed en moeten maar worden vertrouwd, met welk merkwaardig distributiemodel ze ook maar aankomen. Zwart, wit.

  12. Hier is een artikel van de BBC over beroep bij het Europese Hof van justitie n.a.v. “territoriale beperkingen” op uitzendrechten van voetbalwedstrijden: Premier League face potential ‘Bosman’ of TV rights Ik vind het een schoolvoorbeeld van hoe auteursrecht misbruikt wordt om een markt te segmenteren: “UK thuisgebruik” vs “UK kroeggebruik” vs “Grieks kroeggebruik”… Geen enkel zicht op een gezamelijke Europese markt als het aan auteursrechthebbenden ligt.

  13. Persoonlijk heb ik moeite met het concept auteursrecht, het is een heel bijzonder privilege dat wordt verleent aan auteurs, uitzonderlijke rechten die men aan geen enkele andere vorm van arbeid/inspanning verleent.

    Moreel zie ik ook niet in waarom een auteur, die door niemand gevraagd werd om bijvoorbeeld zijn boek of muziek te schrijven, een inherent “recht” zou hebben op een beloning: Als iemand ongevraagd mijn auto wast of de straat voor mijn huis veegt ben ik toch ook niet verplicht om hem hiervoor te belonen? Het zou aardig zijn als ik het deed en het zou in mijn voordeel kunnen zijn als ik het deed, maar ik ben het niet verplicht.

    Een stratenmaker mag dan nog zo hard werken aan de straat die hij legt, zijn kleinkinderen zullen geen vergoeding ontvangen voor elk gebruik van deze straat. Waarom dan wel de kleinkinderen van een auteur? Vooral in deze tijd is “leven+50 of 70 jaar” vreselijk lang. Vooral omdat de auteurs van volgende generaties vaak verder bouwen op het werk van eerdere generaties, nieuwe technieken, nieuwe vormen van expressie die slecht passen in het bestaande wettelijke kader.

    Het moderne auteursrecht is ook nog eens vrij jong, de mensheid heeft het er vele millennia prima zonder kunnen doen. Het is ook opmerkelijk dat alle grote uitgeverijen van tegenwoordig hun oorsprong vinden in ondernemingen die ook eens deden waar men tegenwoordig de “piraten” van beschuldigd. Wat Disney eens zelf deed mag je van Disney nu niet meer doen? Een ander probleem is dat men dit door de staat verleende privilege is gaan bezien als “eigendom”, wat volledig onzinnig is en in feite daadwerkelijk eigendomsrechten ondermijnt.

    Dat je auteursrechten ?berhaupt kunt overdragen van de daadwerkelijke auteur naar een andere rechtspersoon is rond uit merkwaardig, ik zou zeker voor een aanpassing zijn die het verwerven van dit privilege beperkt tot natuurlijke personen, de auteurs zelf, en bepaald dat het niet kan worden overgedragen aan derden, nabestaanden, etc.

    De meeste auteurs hebben bovendien eerder een probleem met obscuur en onbekend blijven dan met schendingen van hun auteursrecht; Deze schendingen zijn amper meer dan de prijs van succes. Eigenlijk beloond auteursrecht slechts (tijdelijke) populariteit, niet daadwerkelijke creativiteit.

    Door ineffici?nties in de (geautoriseerde) markt is er meer vraag dan (geautoriseerde) aanbod, is het dan een wonder dat er (niet-geautoriseerde) alternatieve distributie kanalen worden geopend? Dit is eenvoudige markteconomie aan het werk: Zodra er een kunstmatige schaarste is in de normale markt zal er, indien mogelijk, een zwarte markt ontstaan om aan de vraag te voldoen.

    Het internet heeft de prijs van reproductie en distributie tot vrijwel niets gereduceerd. De schaarste van de middelen van reproductie (drukpers) en distributie die eens de basis legden voor de macht van uitgeverijen en hun rol als curator is vervangen door een situatie van overvoed van reproductie en distributie in de handen van vrijwel alle burgers, het algemene volk. Deze historische uitzonderlijke rol en positie van macht heeft grote invloed gehad op het huidige auteursrecht. Men kan echter wetgeving die ontworpen is om conflicten tussen uitgeverijen te beslechten niet zonder meer op gewone burgers toepassen.

    Thomas Jefferson schreef eens “If nature has made any one thing less susceptible than all others of exclusive property, it is the action of the thinking power called an idea, which an individual may exclusively possess as long as he keeps it to himself; but the moment it is divulged, it forces itself into the possession of every one, and the receiver cannot dispossess himself of it. Its peculiar character, too, is that no one possesses the less, because every other possesses the whole of it. He who receives an idea from me, receives instruction himself without lessening mine; as he who lights his taper at mine, receives light without darkening me. That ideas should freely spread from one to another over the globe, for the moral and mutual instruction of man, and improvement of his condition, seems to have been peculiarly and benevolently designed by nature, when she made them, like fire, expansible over all space, without lessening their density at any point, and like the air in which we breathe, move, and have our physical being, incapable of confinement or exclusive appropriation.”

  14. Daar snijd je een punt aan waar ik me bijzonder sacherijnig over kan maken. Ik kan op mijn schotelantenne duizenden zenders ontvangen, maar slechts een klein deel kijken. Nu kan ik daarmee leven, want televisiezenders moeten ook betaald worden. Maar als ik bijvoorbeeld een Belgische zender als VTM wil kunnen kijken, dan kan dat niet, ook niet tegen betaling.

    Een omweg is een postbus of zoiets in Belgi? te nemen, en op dat adres je abonnement laten registreren. Dat heet “grijs” kijken, dat is toegestaan wegens het Europese vrije verkeer van goederen en diensten, maar nog altijd contractbreuk, want de algemene voorwaarden staan het niet toe.

    Zelfs de meest behoudende deelnemers aan deze discussie zullen hoop ik niet ontkennen dat dit een is schoolvoorbeeld van auteursrecht dat averechts werkt: In plaats van toegang te hebben tot meer werken, zorgt het auteursrecht dat we toegang hebben tot minder werken. Ik hoor van de meer behoudende deelnemers graag oplossingen hiervoor.

    Ik weet wel wat: De maatschappij beslist.

  15. @Mathfox: Het grappige is wel dat het “copyright” van de Premier League niet in de prestaties van de voetballers zit, maar in de “creatieve” opstelling van de camera’s en de keuze daaruit, en indien bijgeleverd natuurlijk het audiocommentaar.

    Maar goed, het is intussen aanvaard dat hiervoor geld kan worden gevraagd. En in alle realiteit: zou het auteursrecht dit niet meer beschermen, dan zouden er voor de televisieregistratie van sportwedstrijden en -evenementen aparte eigendomsrechten worden ingevoerd.

    Wat de Premier League doet, is een vorm van prijsdifferentiatie. Daarmee is in principe niets mis. Als je toegangskaarten verkoopt voor de vertoning van een Premier League wedstrijd op een videoscherm in een lokaal stadion, ligt het toch ook voor de hand dat je een hogere prijs vraagt in Engeland dan in Griekenland? Wie als Engelsman de lagere Griekse prijs wil betalen kan er dan natuurlijk voor kiezen om naar een Griekse vertoning af te reizen. Ik denk niet dat veel mensen zullen menen dat ze met een Grieks toegangskaartje recht hebben op toegang tot een vertoning in Engeland.

    De Premier League verkoopt als het ware zulke toegangskaarten, maar dan niet voor vertoning in een lokaal stadion, maar voor vertoning binnen de grenzen van een land.

    Dat deze restrictie juridisch wordt afgedwongen in plaats lijkt niet direct het probleem.

    Het gaat hier trouwens om de eigenaar van een pub. Vindt ze het ook onrechtvaardig dat ze als pub meer moet betalen dan een consument die thuis kijkt? Ook die restrictie wordt juridisch afgedwongen.

    Een bezwaar tegen DVD’s met regiocodering (met verschillende regio’s binnen de EU) is dat het voor consumenten bijzonder verwarrend is. Dat bezwaar speelt hier niet. Daarnaast gaat het bij DVD’s om de vrijheid van goederenverkeer, terwijl het hier m.i. om de vrijheid van dienstenverkeer gaat. Een eenmaal gekochte dienst is over het algemeen plaatsgebonden.

    We zullen zien wat het HvJ EU beslist.

    @Dani?l:

    Ik weet wel wat: De maatschappij beslist.
    Klopt, we leven in een democratie.

  16. Het gaat hier trouwens om de eigenaar van een pub. Vindt ze het ook onrechtvaardig dat ze als pub meer moet betalen dan een consument die thuis kijkt? Ook die restrictie wordt juridisch afgedwongen.

    Ik vind het inderdaad onwenselijk dat een pub meer voor televisie moet betalen dan een consument. Het produkt dat geleverd wordt is gelijk, de betaling moet ook gelijk zijn.

  17. Ik vind het inderdaad onwenselijk dat een pub meer voor televisie moet betalen dan een consument. Het produkt dat geleverd wordt is gelijk, de betaling moet ook gelijk zijn.

    Gelijk? De pub krijgt een licentie voor commerci?le vertoning, de consument mag slechts in de priv?kring vertonen.

    Een videotheek moet ook meer betalen voor de aanschaf van een DVD dan een consument.

    Maar zelfs als de geleverde diensten of produkten wel gelijk waren: ben je ook tegen goedkopere studentenabonnementen op vaktijdschriften?

  18. Zou het redelijk zijn als de wet zou bepalen dan men slechts een beroep op auteursrechten zou kunnen doen indien men (kan bewijs van plan te zijn binnen 3 mnd) de werken op de normale open markt tegen een redelijke prijs aanbied?

    Voorbeeld: Indien een studio een film uitgeeft in de USA maar er vervolgens meer dan een jaar over doet om het in Europa uit te brengen dan moet de studio niet gek opkijken als Europeanen de film al langs andere wegen gezien hebben. De studio kan in dat geval geen beroep doen auteursrechten tot dat de film ook in Europa wordt uitgebracht.

    Voorbeeld: Als weer eens een boek van Scientology uitlekt dan kan deze organisatie geen beroep doen op auteursrechten als een soort verkapt censuur-recht, immers de boeken zijn niet verkrijgbaar op de normale (openbare) markt.

  19. Gelijk? De pub krijgt een licentie voor commerci?le vertoning, de consument mag slechts in de priv?kring vertonen. Een videotheek moet ook meer betalen voor de aanschaf van een DVD dan een consument.

    Neneneneee, er is hier sprake van dubbele betaling!

    De klanten van de pub behoren reeds tot het publiek waarvoor de TV-zender betaald heeft. Het zou geen zier uit moeten maken of ze de wedstrijd thuis kijken of in een pub. Echter, als ze in de pub kijken, dan vangt de omroep op deze manier meer geld.

    Dit is de krankzinnige idioterie van “secundaire openbaarmaking”, een gedrocht waar we zo snel mogelijk, liefst gisteren nog vanaf moeten.

    Hier schuilt hem ook het verschil met de videotheek. Op een DVD is het recht tot commerci?le vertoning nog niet “uitgeput”, en moet voor openbare uitlening nog betaald worden. De omroep “put” het recht op openbare vetoning uit, de kroegbaas zou daarom de wedstrijd vrijelijk moeten kunnen vertonen.

    Als er iets in de auteurswet aangepast moet worden, is dit het wel.

  20. De klanten van de pub behoren reeds tot het publiek waarvoor de TV-zender betaald heeft. Het zou geen zier uit moeten maken of ze de wedstrijd thuis kijken of in een pub. Echter, als ze in de pub kijken, dan vangt de omroep op deze manier meer geld.

    Zoals je weet werkt het anders, maar sowieso gaat je redenering niet op, want het gaat hier niet om een publieke zender maar om een betaalzender. Het publiek heeft niet voor de TV-zender betaald, een enkeling uitgezonderd.

  21. Volgens mij is er hier juist geen sprake van een betaalzender, maar om een zender in het pakket van Nova die de wedstrijd uitzendt. Nova is dus geen zender, maar een bedrijf dat zenders opstraalt naar satelliet. Die zender heeft uitzendrechten voor Griekenland gekocht, en volgens mij is hier in geschil of je daar als “grijskijker” mee te maken hebt.

    TV kijken is namelijk geen auteursrechtelijk beperkte handeling. Je zou dus kunnen zeggen dat als jij ergens een kaartje koopt, je dat overal kan gebruiken. Kijken zonder te betalen wordt daarom bijvoorbeeld ook niet in de auteurswet verboden, maar in het Wetboek van Strafrecht. Volgens mij is zoiets hier de kern van het geschil.

  22. Het kost ??? 800 per jaar om die zender te zien, dat lijkt mij een betaalzender. De klanten van de pub hebben dat vast niet allemaal zelf ook betaald om de zender thuis te kunnen ontvangen. Van dubbele betaling is dus geen sprake.

    TV kijken is geen auteursrechtelijke handeling, maar TV-beelden vertonen in een kroeg is dat natuurlijk wel.

  23. Ik hoop dat het jullie in elk geval duidelijk is dat bovenstaande argumenten voor 99% van de bevolking onbegrijpelijk gefilosofeer is? Het komt niet eens in hun op dat als ze samen met hun vrienden in hun pub naar een uitzending van een voetbalwedstrijd kijken ook maar iemand te kort zouden doen.

    Het huidige auteursrechten staat zo ver af van de ervaren van mensen, het is volledig afwijkend van hoe men dit soort situaties interpreteert. Het idee van auteursrecht lijkt oppervlakkig een goed idee, maar leid in de praktijk tot situaties die voor de meeste mensen als belachelijk worden ervaren en zelfs als juist in strijd met hun natuurlijke gevoel van normen en waarden: Ze voelen zich uitgebuit omdat het van nature vrij zou moeten zijn. Het zou mij niet verbazen als dit een aangeboren moreel besef is, vormgegeven vanaf de dagen dat onze voorouders door de vlakten van Sumer liepen en ontdekten wat “eigendom” en “recht” betekenden.

    Auteursrecht cre?ert een ijskoude harde economische markt waar de meeste mensen juist de warmte en gemoedelijkheid van vriendschap, gezelligheid, en gedeelde ervaringen verwachten: Cultuur moet gedeeld worden, niet verdeelt en uitgebuit.

  24. Het kost ??? 800 per jaar om die zender te zien, dat lijkt mij een betaalzender. De klanten van de pub hebben dat vast niet allemaal zelf ook betaald om de zender thuis te kunnen ontvangen. Van dubbele betaling is dus geen sprake.

    Dan heb je het over Sky Sports, een duidelijke betaalzender. Hoewel de Premier Leage graag ziet dat je een Sky-abonnement neemt is Sky hier geen partij. De Griekse zender schijnt uitzendrechten voor heel Griekenland te hebben en vandaar dat er Europees geprocedeerd wordt vanwege het scheppen van blokkades tegen het vrij verkeer van goederen en diensten.

    Het tonen van een voetbalwedstrijd in een caf? is inderdaad een auteursrechtelijk beperkte handeling. De caf?houder probeert dus duidelijk ergens onder uit te komen en als ze het verliest zal ik niet heel veel traantjes laten. De fundamentele kwestie die hier echter behandeld wordt is de kunstmatige apartheid die het auteursrecht hier schept en dat is iets wat ik met grote belangstelling ga volgen. Het feit dat het tegengewerkt wordt dat je gewoon tegen betaling een abonnement in een ander land afsluit is een misstand die iedere burger kan raken. Die misstand moet echt aangepakt worden.

  25. @Dani?l #27,

    Het tonen van een voetbalwedstrijd in een caf? is inderdaad een auteursrechtelijk beperkte handeling. De caf?houder probeert dus duidelijk ergens onder uit te komen en als ze het verliest zal ik niet heel veel traantjes laten.

    Ik weet niet wat voor subscription mevr. Murphy precies heeft gekocht, maar er zijn meerdere aanbieders in het VK, die al geruime tijd de zgn. Pub Sports Systems verkopen. De Pub Sports Systems zijn er voor diverse grote competities en van verschillende aanbieders zoals: Sky It, Sky Dld, Scandinavisch pakket etc.

    De prijzen voor een Nova satellietkaart voor gebruik in pubs liggen rond de GBP 2000,00 per jaar, terwijl de kaarten voor priv?-gebruik zo ongeveer de helft van dat bedrag kosten.

  26. Het samen voetbal kijken in een caf? geeft inderdaad een voorbeeld waarbij het auteursrecht idioot ver af staat van de ervaring van mensen. Als ik die ervaring zou moeten verwoorden, dan zou ik er het volgende van maken: de prijs die je betaalt voor een product/dienst moet in verhouding staan tot de moeite die het de aanbieder heeft gekost. Bij een televisie-uitzending is die moeite niet anders, of er nou 1 of 100 mensen naar kijken, en dus zou de prijs niet anders moeten zijn. Je kunt argumenteren wat je wilt, maar dat is volgens mij hoe veel mensen het ervaren.

    @Arnoud: Wat is nu precies het voorstel dat je doet? Volgens mij bestaat daar nog wat onduidelijkheid over. Ik begrijp dat we nog volop in een ‘verkennende’ fase zitten, maar een concreet voorstel maakt de discussie wel duidelijker. Desnoods maak je maar een nummering van voorstellen.

    Wat ik tot nu toe heb begrepen: Gebruik van innovatieve verspreidingsmiddelen mag niet gehinderd worden door auteurs die daar niet aan mee willen werken. Auteurs moeten wel een redelijke vergoeding kunnen krijgen, bijvoorbeeld via een kopieerheffings-achtige constructie op abonnementen op deze middelen.

    Dus: auteurs hebben niets te zeggen over wie hun werken distribueert, maar mensen die werken van anderen distribueren hebben wel de plicht om een vergoeding te innen en aan de auteur te geven. Heb ik dat goed begrepen? Wie gaat er dan controleren of de distributeur voldoende vergoeding afdraagt aan de auteur, en hoe wordt dat gecontroleerd?

    Wat ga je doen bij gratis file sharing systemen op het internet? Wil je daarvoor een heffing op internetabonnementen?

    Of encrypted darknets maar 5% van de markt hebben, hangt af van hoe aantrekkelijk de alternatieven zijn. Bittorrent is waarschijnlijk sneller, en momenteel beter bekend, en daardoor stukken populairder. Dat zal veranderen bij strenge handhaving, omdat bittorrent geen anonimiteit biedt. Ik verwacht daarom dat darknets (en sneakernets!) binnenkort in Frankrijk populair gaan worden. File sharing met ‘kopieerheffing’ zal op de een of andere manier een betere service moeten leveren, om te kunnen concurreren met deze gratis systemen. Ik zeg niet dat het onmogelijk is, maar dat is wel waar het hele systeem mee staat of valt.

    Wat betreft privacy en DPI: ik denk niet dat de technologische grenzen iets te maken hebben met de ethische grenzen. Ik zie elke registratie van persoonsgebonden gegevens die zonder toestemming van de persoon in kwestie gebeurt als een inbreuk van de privacy, of het nou om de netwerk/transportlaag gaat of om hogere lagen in de netwerk-architectuur. DPI is niet een inbreuk op de privacy, als het alleen statistieken verzamelt die betrekking hebben op een grote community, en die niets zeggen per individu. Je kunt je natuurlijk af vragen hoe je kunt controleren of er niet stiekem nog meer, wel persoonsgebonden, gegevens verzameld worden, maar dat controle-probleem heb je altijd: je kunt ook niet controleren of er ?berhaupt DPI plaats vindt. Als je dit echt niet wilt, dan moet je krachtige encryptie gebruiken. Gelukkig voor Arnouds systeem, zullen de meeste mensen bij legale diensten geen reden zien om encryptie te gebruiken, waardoor het bijhouden van populariteit van werken haalbaar wordt.

  27. @Corn?: Dat kan alleen indien men exclusieve licenties onwettig verklaard?

    Alleen dan kan men een vergoeding voor de auteur regelen zonder diens expliciete toestemming met betrekking tot een gebruikte distributie technologie. Een dergelijk stelsel zou veel duidelijkheid bieden en tegelijk flexibeler werken dan het huidige systeem. De auteur verliest daarmee wel een mate van zeggenschap over de presentatie en verspreiding van diens werk, maar de technologische vooruitgang kan zonder onderbreking plaatsvinden.

    Hoe werkt dit in geval van een transformatief proces? Bijvoorbeeld een film gebaseerd op een boek?

  28. mensen betalen graag voor kwaliteit en convenience

    Betalen mensen voor kwaliteit en convenience of betalen mensen uit angst voor de mogelijke juridische gevolgen als ze van de onbetaalde alternatieven gebruik maken ? Ik ben geneigd om te zeggen dat het vooral om het laatste gaat. De kwaliteit van het ‘gratis’ aanbod is volgens mij niet slechter, en de convenience is veelal groter, al is het maar omdat je niet met een betaalmethode te maken hebt.

  29. In mijn ervaring is Apple’s iTunes store eenvoudiger dan downloaden van de grijze/zwarte markt, wat vooral deze laatste een mindere ervaring maakt is dat het veel langer duurt.

    Om te beginnen is zoeken op de zwarte markt lastiger, bittorent maar ook download sites zijn vaak snel maar ook regelmatig heel traag, het gedoe met dode links, rar-bestanden, pas later er achter komen dat het de verkeerde file is, je weg moeten zoeken op een russische of poolse site, onbekende video formaten en codecs, het overzetten naar formaten die wel bruikbaar zijn??? etc, etc.

    Het voordeel van de Apple iTunes store is eenvoud en “it just works!”.

  30. De kwaliteit van het aanbod op internet is wisselend, je kunt wel eens voor niets downloaden. Bovendien wordt lang niet alles, en zeker niet in elk formaat aangeboden. Als je pech hebt tref je trage p2p-partners en moet je erg lang wachten voordat je bestand binnen is.

    Dat zijn gemakszaken waar legaal aanbod tegen kan concurreren. Inderdaad zijn de illegale bronnen op dit moment vaak gemakkelijker, soms veel gemakkelijker, dan legale bronnen.

  31. @Gideon(#26):

    Ze voelen zich uitgebuit omdat het van nature vrij zou moeten zijn.
    Mensen weten heus wel dat anderen van nature geen grote investering doen in de creatie van een werk als die investering niet is terug te verdienen.

    Cultuur moet gedeeld worden, niet verdeelt en uitgebuit.

    Die cultuur zal eerst moeten worden gemaakt.

  32. @Dani?l:

    Dan heb je het over Sky Sports, een duidelijke betaalzender.
    Nee, ik weet waar ik over schrijf. Alleen vergis ik me in de munteenheid: een abonnement op Nova kost 800 pond en niet 800 euro per jaar. Lees maar. En zie het verzoek om een prejudici?le beslissing waar ik eerder naar linkte:
    de uitrusting voor voorwaardelijke toegang was geproduceerd door of met toestemming van een dienstverrichter en oorspronkelijk was geleverd onder de contractuele voorwaarde dat zij alleen mocht worden gebruikt voor thuis- of priv?gebruik en niet voor commercieel gebruik (waarvoor een hogere abonnementsprijs moet worden betaald), maar in het Verenigd Koninkrijk werd gebruikt voor commerci?le doeleinden, te weten de vertoning van rechtstreekse voetbaluitzendingen in een caf??
    Ik ben het met je eens dat de zaak zonder dit detail interessanter zou zijn geweest. Merkwaardig genoeg lijkt dit detail niet heel veel aandacht te hebben gekregen van de Engelse rechters, dus dat komt goed uit.

  33. Het samen voetbal kijken in een caf? geeft inderdaad een voorbeeld waarbij het auteursrecht idioot ver af staat van de ervaring van mensen. Als ik die ervaring zou moeten verwoorden, dan zou ik er het volgende van maken: de prijs die je betaalt voor een product/dienst moet in verhouding staan tot de moeite die het de aanbieder heeft gekost. Bij een televisie-uitzending is die moeite niet anders, of er nou 1 of 100 mensen naar kijken, en dus zou de prijs niet anders moeten zijn

    Zo blijven we natuurlijk bezig. Het moet toch duidelijk zijn dat een investering op ??n of andere manier moet worden terugverdiend. Bij werken die voor veel mensen interessant zijn is het ronduit FANTASTISCH dat het auteursrecht het mogelijk maakt de investeringskosten over al die mensen te verdelen. Dat kun je ontkennen, maar dan ben je volstrekt onrealistisch.

    Mag een boek slechts voor hooguit de drukkosten, en een e-book slechts voor hooguit de uploadkosten worden verkochten?

  34. Dat is niet wat Corn? bedoelt. De dienst die een zender levert bij 1 of n kijkers is gelijk. Corn? stelt dat de prijs dan ook gelijk dient te zijn. Dat betekent niet dat de prijs alleen de kosten mag dekken: Het is prima mogelijk een dienst met winst te verkopen zonder te discrimineren naar het aantal kijkers.

  35. Het is prima mogelijk een dienst met winst te verkopen zonder te discrimineren naar het aantal kijkers.

    Dat is prima mogelijk, maar dan betaalt (in dit geval) iedere consument meer, en iedere pub minder, terwijl die dienst voor pubs van veel grotere waarde is dan voor de gemiddelde consument.

    Discrimineren naar het aantal kijkers, of eigenlijk naar het type abonnementhouder, is helemaal niet zo oneerlijk als het oppervlakkig gezien misschien lijkt.

    De mogelijkheid van prijsdifferentiatie/discriminatie zorgt er bovendien voor dat deadweight loss wordt verminderd.

  36. Dan heb je wel h??l veel vertrouwen in de goedheid van de rechthebben hoor… Die lui kijken niet naar wat schappelijk is, ze kijken naar wie welk bedrag neer kan tellen. Een type abonnementhouder die daadkrachtig is moet het volle pond betalen. Beetje hetzelfde principe als prijsdiscriminatie tussen landen: Daar waar de mensen het meest verdienen moet men het meest betalen.

    Je kunt prijsdiscriminatie inderdaad gebruiken om de prijzen eerlijk voor iedereen te maken. Het gevaar van prijsdiscriminatie is echter precies wat het woord zegt: De ??n wordt bevoordeeld ten opzichte van de ander. Dat schept oneerlijkheden.

    Dat is in onze maatschappij een daadwerkelijk bestaand probleem. Veel Europese mededinginszaken gingen tegen bedrijven die dit soort prijsbeleid hadden. Het Europees mededingingsrecht is (gelukkig) sterker dan het auteursrecht.

  37. Dan heb je wel h??l veel vertrouwen in de goedheid van de rechthebben hoor???

    Zolang de markt functioneert is er geen vertrouwen nodig.

    De ??n wordt bevoordeeld ten opzichte van de ander. Dat schept oneerlijkheden.

    Vind je het werkelijk oneerlijk dat de pubhouder meer betaalt dan de thuiskijker?

    Is het oneerlijk dat de videotheek meer betaalt voor de aanschaf van een DVD dan jij als consument? Is het oneerlijk dat een bioscoop meer betaalt aan een filmproducent voor het mogen vertonen van de film in de bioscoop dan jij voor het mogen vertonen van de film in je huiskamer?

  38. @Piet (#34)

    Mensen weten heus wel dat anderen van nature geen grote investering doen in de creatie van een werk als die investering niet is terug te verdienen.

    Dat is waarom ik denk dat dit een aangeboren, strikt biologisch, moreel gevoel is. Maar dit is overal zichtbaar: De meeste mensen hebben instinctief grote moeite met betalen voor software. Dat betaald moet worden voor de hardware is overduidelijk, maar software is niets, het kan vermenigvuldigd worden zonder moeite. Ook al “weet” je dat iemand de investering gedaan heeft om het te maken, mensen hebben het gevoel dat ze moeten betalen voor het maken van een kopie, het “origineel” is er immer al? Als er geen kwalitatief verschil is tussen “echt” en “nep” dan is er geen reden om meer te betalen voor “echt”. Om het probleem kort samen te vatten: Het verschil dat geen verschil maakt is geen verschil. En als het geen verschil maakt is de goedkoopste beter.

    Overigens is het onzin om te zeggen dat zonder vergoeding er geen creative werken gemaakt zouden worden. Kijk maar naar open source, Of kijk naar wat de mensheid voorbracht toen auteursrechten nog niet eens een droom was. Natuurlijk betekend een andere manier van financiering ook dat er een andere selectie plaats vind, andere werken krijgen de voorkeur, de werken die gemaakt worden worden anders gemaakt omdat er andere factoren meespelen. Maar creativiteit is dwingend: het gaat waar het kan gaan en waar het niet kan gaan, het transformeert, overvloed of schaarste bepaald hooguit de vorm.

  39. Zolang de markt functioneert is er geen vertrouwen nodig.

    Of de voetbalmarkt echter goed functioneert… De bedragen die in het voetbal omgaan zijn steeds absurder en de restricties die de burgerij worden opgelegd worden steeds absurder.

    Vind je het werkelijk oneerlijk dat de pubhouder meer betaalt dan de thuiskijker?

    Ja, een belangrijk maatschappelijk verschijnsel, samen TV kijken in het caf? wordt zo de nek om gedraaid. Net als dat bedrijven uit angst voor de BUMA het hun werknemers verbieden naar de radio te luisteren. Dat zijn ongewenste effecten van het auteursrecht en daar moeten we van af, en dat meen ik echt.

  40. Er zijn drie dingen: kosten, prijs en waarde. Deze zijn niet per definitie aan elkaar gelijk.

    Kosten worden in de productieketen gemaakt om een product/dienst te realiseren. Hierin zitten met name alle arbeidstijd en natuurlijke hulpbronnen die voor die realisatie nodig waren, en die daardoor niet voor een ander product/dienst gebruikt kunnen worden. Er zijn zowel investeringskosten als kosten per individuele realisatie. Die laatste kosten zijn bij intellectuele werken verwaarloosbaar.

    Waarde geeft aan hoe graag een consument een product/dienst wil hebben. Uiteindelijk komt de meeste waarde volgens mij voort uit immateri?le behoeften. Verschillende immateri?le waarden kunnen toch vergeleken worden door te kijken in welke mate mensen prioriteit geven aan verschillende behoeften.

    Om een bepaalde activiteit economisch zinvol te maken, moet de waarde volgens mij groter zijn dan de kosten. Ofwel: als de arbeidstijd en natuurlijke hulpbronnen op een andere manier waren ingezet, hadden ze minder waarde opgeleverd voor de consument.

    Het verschil tussen waarde en kosten is een soort opbrengst/winst, die verdeeld moet worden tussen de producent en consument. Ze moeten allebei een deel krijgen, want als de consument niets krijgt, dan zal hij/zij niet de moeite nemen om het product/de dienst te kopen, en als de producent niets krijgt, dan zal die niets meer produceren, en in plaats daarvan overgaan op een activiteit die wel winstgevend is. De prijs is de scheidslijn tussen de consumentenwinst en de producentenwinst, en logischerwijs moet de prijs dus ergens tussen de kosten en de waarde liggen.

    Het probleem bij intellectuele werken is dat kosten en waarde volkomen los van elkaar staan. De kosten zijn onafhankelijk van het aantal instanties van een werk, terwijl de totale waarde er bijna lineair mee stijgt. Daardoor is er geen enkel ‘redelijk’ prijsniveau dat ergens in het midden ligt. Naarmate het aantal instanties door de tijd heen stijgt, zou het ‘redelijke’ prijsniveau steeds verder moeten dalen.

    Economisch gezien is een intellectuele activiteit nuttiger, naarmate meer consumenten toegang hebben tot het werk, dus naarmate er meer kopie?n in omloop zijn. De waarde is dan namelijk maximaal, terwijl de kosten nog even laag zijn als toen er nog maar 1 persoon toegang toe had. Maar in plaats van alle (internet-)middelen die we hebben in te zetten tot verspreiding van werken, beperken we die verspreiding juist met het auteursrecht. Geen wonder dus dat er een bloeiende zwarte markt ontstaat.

    Overigens zijn er ook intellectuele werken waarbij de netto-kosten negatief zijn, doordat de producent zelf meer waarde ontvangt uit de productie dan hij/zij aan kosten maakt. Hierdoor kunnen er zaken bestaan zoals open source software, Wikipedia, youtube-video’s en ga zo maar door. Het is dus niet zo dat er geen aanbod meer zal zijn als de prijs tot nul daalt. Voor grotere producties (zoals speelfilms) zullen creatieve consumenten moeten samenwerken. Juist het internet kan zulke samenwerkingsverbanden mogelijk maken. Ik denk dat het instorten van de de traditionele business-modellen juist de prikkel kan zijn voor het starten van zulke projecten met ‘negatieve netto-kosten’.

  41. @Dani?l:

    Of de voetbalmarkt echter goed functioneert??? De bedragen die in het voetbal omgaan zijn steeds absurder en de restricties die de burgerij worden opgelegd worden steeds absurder.
    Het aantal goede voetballers is nu eenmaal beperkt en blijkbaar is men bereid die bedragen te betalen.

    “Vind je het werkelijk oneerlijk dat de pubhouder meer betaalt dan de thuiskijker?” Ja, een belangrijk maatschappelijk verschijnsel, samen TV kijken in het caf? wordt zo de nek om gedraaid.

    We hebben het hier over wedstrijden die v??r de komst van betaaltelevisie niet op tv te zien zouden zijn geweest, dus ook niet in het caf?. Er wordt hier dus niets de nek omgedraaid.

    Je vindt het onwenselijk, maar je vertelt niet waarom je het oneerlijk vindt dat de pubhouder meer betaalt dan de thuiskijker.

    Een software-CD met een licentie voor ??n installatie kost minder dan diezelfde CD met een licentie voor tien installaties. Is dat oneerlijk? De “moeite” die de maker doet is in beide gevallen gelijk.

    De pub die voldoende meer klanten denkt te trekken met een abonnement op de Premier League kan gewoon zo’n abonnement nemen en ervoor betalen.

    Geld is geen natuurlijke resource die uitgeput kan raken. Geld is slechts een smeermiddel dat de maatschappij doet draaien, net als het auteursrecht trouwens. Centrale planning heeft nooit gewerkt.

  42. @Gideon:

    “Mensen weten heus wel dat anderen van nature geen grote investering doen in de creatie van een werk als die investering niet is terug te verdienen.”

    Dat is waarom ik denk dat dit een aangeboren, strikt biologisch, moreel gevoel is. Maar dit is overal zichtbaar: De meeste mensen hebben instinctief grote moeite met betalen voor software. Ik begrijp je niet. Mensen begrijpen heus wel dat voor het produceren van software een grote investering nodig is. Mensen begrijpen dat de prijs die zij voor een CD betalen maar een fractie is van de totale productiekosten van de software.

    Ook al ???weet??? je dat iemand de investering gedaan heeft om het te maken, mensen hebben het gevoel dat ze moeten betalen voor het maken van een kopie, het ???origineel??? is er immer al?

    Geen mens is zo na?ef om te denken dat de kosten van het eerste verkochte exemplaar de totale investering dekt. Wie er twee tellen over nadenkt begrijpt echt wel dat de prijs die ze betalen niet alleen gaat naar het maken en distribueren van de kopie.

    Ik begrijp ook wel dat het aantrekkelijk is om in een discussie als deze terug te vallen op de primitieve gedachte dat voor het maken van een kopie van een werk met hoge investeringskosten niet meer zou mogen worden gevraagd dan de kosten van het maken van een kopie, maar die gedachte is zo primitief en zo na?ef dat dit soort argumenten de kwaliteit van de discussie in ieder geval niet ten goede komt.

    Maar creativiteit is dwingend: het gaat waar het kan gaan en waar het niet kan gaan, het transformeert, overvloed of schaarste bepaald hooguit de vorm.

    Ik wacht nog op: “de kunstenaar die niet voor niks wil werken is het niet waard om kunstenaar te worden genoemd”.

    Het meeste van wat je schrijft is in het commentaar onder de verschillende blogposts in deze blogdialoog al aan bod gekomen. Open source werkt goed voor een grote categorie software, nl. voor tools die voor veel mensen nuttig zijn. Open source werkt bijv. in het geheel niet voor games die je ??n of twee keer uitspeelt en dan nooit meer. Maar zelfs voor de categorie?n software waarin open source wel werkt is het nuttig om auteursrechtelijke bescherming en daarmee commerci?le concurrentie te hebben.

  43. Het aantal goede voetballers is nu eenmaal beperkt en blijkbaar is men bereid die bedragen te betalen.

    Kortom, we beschermen de voetbalbonden te veel auteursrechtmacht. Het is prima mogelijk ze wat minder macht te geven, er moet wel heel veel gebeuren voordat de moeite niet meer wordt genomen camera’s in het stadion te plaatsen. Voetballers zullen dan hopelijk iets minder als goden kunnen leven, en wij kunnen meer voetbal kijken. Lijkt me een win-win-situatie.

    We hebben het hier over wedstrijden die v??r de komst van betaaltelevisie niet op tv te zien zouden zijn geweest, dus ook niet in het caf?. Er wordt hier dus niets de nek omgedraaid.

    Dan heb je een slecht geheugen. De publieke omroep zond in Nederland, voordat rechters beslisten dat het auteursrecht bij de clubs lag, veel wedstrijden live uit. Inderdaad niet alle wedstrijden (dat is wel een zege van betaal-TV), maar live naar een eredivisiewedstrijd kijken was er wel degelijk bij. Juist in de huidige tijd is het voor veel mensen niet de moeite om een abonnement op Eredivisie Live te nemen en wordt de eredivisie veel mensen onthouden.

    Je vindt het onwenselijk, maar je vertelt niet waarom je het oneerlijk vindt dat de pubhouder meer betaalt dan de thuiskijker.

    Het is niet eerlijk dat ondernemers op het moment dat ze een TV of radio aanzetten afgeperst worden door ??n of andere maffiaorganisatie geld te moeten betalen. Het idee dat dit soort “commercieel gebruik” anders gezien moet worden dan priv?gebruik is fundamenteel fout. Als ik tijdens het WK-voetbal 20 man uitnodig om bij mij te komen kijken ga ik ook niet meer betalen.

    Het aanzetten van een TV in een horeca- of winkelgelegenheid (net als het aanzetten van een radio) mag van mij uitgezonderd worden van het auteursrecht. Alleen als de ondernemer rechtstreeks geld verdient aan het vertonen is naar mijn mening het afdragen van rechten gerechtvaardigd.

    Geld is geen natuurlijke resource die uitgeput kan raken. Geld is slechts een smeermiddel dat de maatschappij doet draaien, net als het auteursrecht trouwens. Centrale planning heeft nooit gewerkt.

    Auteursrecht kan je regelen zoals je wilt, van weinig bescherming tot heel veel bescherming. Als de maatschappij door het auteursrechtniet goed draait (waar dit een voorbeeld van is), dan is dat een argument om het auteursrecht aan te passen.

    Ja, cultuur moet eerst gemaakt worden. Daarentegen is gebrek aan werken momenteel geen probleem in onze maatschappij. De kwade gevolgen van het auteursrecht zijn wel een probleem van veel ongewenste zaken en zelfs ellende. Alle reden dus voor forse ingrepen in het auteursrecht.

  44. @Dani?l:

    Kortom, we beschermen de voetbalbonden te veel auteursrechtmacht. Het is prima mogelijk ze wat minder macht te geven, er moet wel heel veel gebeuren voordat de moeite niet meer wordt genomen camera???s in het stadion te plaatsen. Voetballers zullen dan hopelijk iets minder als goden kunnen leven, en wij kunnen meer voetbal kijken. Lijkt me een win-win-situatie.
    We kunnen met extra wettelijke beperkingen van het auteursrecht inderdaad de waarde van auteursrechten verminderen, maar dan werkt dat ook door op andere gebieden van kunst en cultuur.

    In het algemeen valt er met een publieke vertoning geld te verdienen. Ik vind het daarom niet onredelijk of oneerlijk om een publieke vertoning onder het auteursrecht te laten vallen.

    Specifieke uitzonderingen op voetbalauteursrechten lijken mij niet heel wenselijk. Het mededingingsrecht en/of rechten van vrij verkeer lijken mij dan betere instrumenten.

    Dan heb je een slecht geheugen. De publieke omroep zond in Nederland, voordat rechters beslisten dat het auteursrecht bij de clubs lag, veel wedstrijden live uit.

    Nou, ik kan me werkelijk niet herinneren dat v??r 1987 alle competitiewedstrijden integraal op TV werden uitgezonden. In 1987 heeft de HR bepaalt dat clubs op basis van het huisrecht het maken van opnamen mogen verbieden (en dus ook contractueel mogen reguleren). Bij wie het auteursrecht op dergelijke opnamen rust wordt natuurlijk nog steeds door de Auteurswet geregeld.

    Het idee dat dit soort ???commercieel gebruik??? anders gezien moet worden dan priv?gebruik is fundamenteel fout.

    Dan vind jij blijkbaar dat een bioscoop een film bij de Mediamarkt op een Blu-ray schijfje mag kopen en vervolgens in de bioscoop mag projecteren zonder verdere vergoeding voor de producent van de film. (Kan natuurlijk pas na het verschijnen van de film op Blu-ray, maar het blijft commercieel volgens mij zeer interessant.)

    De kwade gevolgen van het auteursrecht zijn wel een probleem van veel ongewenste zaken en zelfs ellende.

    En de ellende is…?

    Ben je liefhebber van oude films die niet op DVD zijn te verkrijgen, dan heb je recht van spreken. Maar verder? Is er een film of muziekwerk dat je heel graag wilt zien, maar je niet kunt veroorloven?

    Als je graag legaal voor een paar cent een megacollectie op je harde schijf zou willen hebben, dan kan ik geen medelijden hebben.

  45. Nou, ik kan me werkelijk niet herinneren dat v??r 1987 alle competitiewedstrijden integraal op TV werden uitgezonden.

    Lang niet allemaal, maar wedstrijden als PSV-Feyenoord, o ja.

    Dan vind jij blijkbaar dat een bioscoop een film bij de Mediamarkt op een Blu-ray schijfje mag kopen en vervolgens in de bioscoop mag projecteren zonder verdere vergoeding voor de producent van de film.

    De kerncompetentie van een bioscoop is het vertonen van films. Die van een caf? het verkopen van drank. Lees nog maar eens wat ik schreef:

    Alleen als de ondernemer rechtstreeks geld verdient aan het vertonen is naar mijn mening het afdragen van rechten gerechtvaardigd.
    En de ellende is????

    Dat zou een lange lijst kunnen worden, maar relevant voor deze discussie: – Het verdwijnen van voetbal uit caf?’s. – Het verdwijnen van radio’s uit winkels. – Het verbieden van werknemers om naar de radio te luisteren.

  46. @Piet 38: over prijsdifferentiatie en deadweight loss

    Normaal gesproken zorgen markmechanismen ervoor dat prijzen zakken tot de marginale kostprijs plus een marge. Dit maakt prijsdifferentiatie onmogelijk: waarom zou een rijkere partij, of een partij waarvoor een product meer waarde heeft meer betalen dan een iemand voor wie het minder waarde heeft: Mercedes vraag niet meer voor zijn auto’s van een taxichauffeur dan van een wat rijkere gepensioneerde die hem alleen gebruikt om boodschappen te doen. Typisch is het kunnen toepassen van prijsdifferentiatie een indicator voor monopolisten. Wat mij betreft is het feit dat het met auteursrechtelijke producten wel gebeurt een bewijs dat het systeem zijn doel voorbijschiet. Dit opent de weg naar constructies waarbij rechthebbenden het leeuwendeel van de waarde van hun producten naar zich toe kunnen trekken. Dit lijkt mij ongewenst. Mercedes zou dan bijvoorbeeld 90% van de meerwaarde van de auto voor de taxichauffeur kunnen opeisen…, of de bakker een brood duurder voor hen die meer trek hebben. Vanwege concurrentie is dit ongebruikelijk en voelt voor veel mensen onredelijk aan — ook bij producten waar het wel kan worden bereikt vanwege een van staatswege afgedwongen alleenrecht.

    Los van de veel bredere noodzakelijke hervormingen: het zou de wetgever sieren als ze maatregelen in het auteursrecht die prijsdifferentatie te veel mogelijk maken zou tegengaan: vervang wat dat betreft regionale uitputting voor wereldwijde, en voorkom een aantal andere tegennatuurlijke effecten, zoals DVD’s die voor verhuurbedrijven duurder zijn dan voor particulieren (bovenop het feit dat ze ook al een vergoeding per verhuur betalen!)

    Over deadweight-loss (welvaartsverlies), ik heb het hier al eerder genoemd: het auteursrecht introduceert er een heleboel vanzichzelf. Het exclusieve recht wordt bijvoorbeeld gebruikt om nieuwe distributie kanalen te blokkeren, die een veel bredere verspreiding van werken mogelijk zouden kunnen maken, omdat de marginale kosten zoveel lager zijn. De schade die dit de maatschappij berokkend zijn waarschijnlijk veel groter dan de potenti?le en dubieuze voordelen van prijsdifferentiatie…

  47. @Jeroen:

    Wat mij betreft is het feit dat het met auteursrechtelijke producten wel gebeurt een bewijs dat het systeem zijn doel voorbijschiet.
    Je vergist je. De reden dat de prijzen van auteursrechtelijke producten niet zakken tot de marginale kostprijs is duidelijk: de hoge investeringskosten moeten worden terugverdiend. Zonder auteursrecht zou de marginale kostprijs wel worden bereikt (door kopieerders die geen investering hoeven te maken), zou de maker zijn investering niet terugverdienen, en zou de maker om te beginnen die investering niet hebben gedaan.

    We moeten dus accepteren dat de prijzen hoger zijn dan de marginale kosten. Zodra je dat accepteert is prijsdifferentiatie geen probleem, maar eerder een oplossing.

    zoals DVD???s die voor verhuurbedrijven duurder zijn dan voor particulieren (bovenop het feit dat ze ook al een vergoeding per verhuur betalen!)

    Wat is daar nou erg aan? Als je dezelfde inkomsten wilt genereren met een vaste prijs per DVD voor iedereen, zal de prijs voor de consument hoger moeten worden. Normaal gesproken zal dat nog steeds tot lagere inkomsten leiden (minder consumenten zullen de film kopen), met als gevolg dat de film minder geld oplevert en er dus (bij een juiste begroting) minder geld is ingestopt. Minder consumenten betalen meer, de kwaliteit van films neemt af.

    Over deadweight-loss (welvaartsverlies), ik heb het hier al eerder genoemd: het auteursrecht introduceert er een heleboel vanzichzelf.

    Daar zijn we het over eens. We zouden het er ook over eens moeten zijn dat dit vrijwel onvermijdelijk is. Alleen door middel van (onmogelijk te bereiken) perfecte prijsdifferentiatie kan deadweight loss worden ge?limineerd.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.