Nee, dit logo hiernaast is geen drie ton kostende herstyling van het overheidssysteem voor authenticatie van de burger. Dit is het logo van het bedrijf Digi-D, dat inderdaad regelmatig verward werd met het overheidssysteem. Maar die verwarring is geen handelsnaaminbreuk en ook niet op andere manieren onrechtmatig, zo vonniste de rechtbank Den Haag onlangs (via ITenRecht.nl).
Het bedrijf Digi-D was ouder met haar handelsnaam, en op grond van de normale regels zou je dan ook snel concluderen dat de overheid een andere naam moet kiezen. Maar nee: het DigiD-systeem wordt niet met enig winstoogmerk gerund, er is dus geen sprake van een onderneming en dan dus ook niet van een handelsnaam.
Merkenrecht dan? De Staat (nou ja, haar automatiseringsclub ICTU) had DigiD immers als Beneluxmerk vastgelegd (ook het logo). En een merk mag niet verwarrend veel lijken op een oudere handelsnaam.
Er is echter geen sprake van merkgebruik, oordeelt de rechtbank. De Staat exploiteert deze dienst niet commercieel, en je moet echt commercieel handelen voordat sprake is van merkgebruik. Een tikje merkwaardige conclusie: er zijn genoeg bedrijven die commerciële diensten gebaseerd op DigiD aanbieden. Maar goed, dat is niet op de zitting gemeld dus dan mag de rechtbank dat niet meewegen.
Ook volgens de algemene norm van “maatschappelijk onzorgvuldig handelen” gaat de Staat vrijuit. Na de eerste klachten zijn maatregelen genomen (o.a. een oekaze dat ambtenaren niet meer Digi-D mogen schrijven, ook niet in interne stukken) om herhaling te voorkomen. En er is 100.000 euro aangeboden als schikking aan het bedrijf. Maar die krijgen ze nu niet: omdat de Staat niets onrechtmatigs doet, moet het bedrijf de proceskosten betalen van totaal zo’n 8.000 euro.
Update (18 december 2013) ik lees bij Webwereld dat de Staat het bedrijf wil afkopen maar het bedrijf het bedrag ontoereikend vindt. Dat noemt de minister dan ‘inhalig’, een toch wat onparlementaire term wanneer je bedenkt dat de fout bij DigiD ligt en niet bij Digi-D.
Arnoud
Wat raar. Ook al wordt het niet commercieel gebruikt, het schaadt de merknaam van de oorspronkelijke digi-d toch? Alleen al als ik het google staan ze enkel op de eerste pagina door deze rechtzaak… verder is het de overheid etc.
Volgende keer je systeem CoCa CoLa noemen, en kijken of je er ook mee weg komt.
Wat Lepelaar zegt. Het gaat toch om de schade voor het bedrijf, dat heeft toch niets te maken met de vraag of de inbreker er zelf geld mee wil verdienen?
Het argument is dat de schade niet onrechtmatig is. Als ik goedkoper ben dan mijn concurrenten, hebben zij ook schade (gemiste opdrachten, gederfde winst) maar die hoef ik ze echt niet te vergoeden.
Het kledingbedrijf KLM en brandblusserbedrijf Ajax hoeven ook geen schadevergoeding te betalen aan de vliegmaatschappij en de voetbalclub (of andersom).
Het argument “geen geld verdienen” is hier dus alleen relevant om de vraag te beantwoorden of men merkinbreuk of handelsnaaminbreuk pleegt. Het is geen zelfstandig criterium of je schadevergoeding moet betalen.
Uit het vonnis: “4.5 Ook in dit verband wijst de Staat er terecht op dat hij het teken ‘DigiD’ weliswaar heeft doen inschrijven als merk maar dat geen sprake is van merkgebruik omdat hij het teken niet gebruikt om afzet te vinden voor waren of diensten in het economisch verkeer.”
Ze hebben het aangevraagd om daarna te ontkennen het te willen!? Hier zakt werkelijk mijn broek van af. Hoe kan je dit nou met droge ogen zeggen? En hoe kan de rechter daar nou in meegaan?
Dit zaakje stinkt. En bovendien hangt er te veel af van ‘ja maar geen winstoogmerk’. En dat terwijl geen winstoogmerkt in theorie en praktijk niet betekent dat er geen winst wordt gemaakt. Het mag namelijk wel. Het mag alleen niet de bedoeling zijn geweest.
Het zou me niet verbazen als ze in hoger beroep worden teruggefloten.
Tsja, ik snap ook wel dat als ik Carglass van mijn achternaam heet, en dat wanneer ik beroemd wordt.. (of berucht wordt) dat ik niet hoef te betalen voor de ‘schade’ die ze hieraan ondervinden. Of welk scenario je dan ook wil bedenken…
Maar toch, als overheid moet je hier toch rekening mee houden als je zo iets groots opzet. Maar dat is dus niet wettelijk geregeld?
Wat als de vrouw van de oprichter van de ‘overheids Digi-D’ was gescheiden en getrouwd met de eigenaar van de andere Digi-D? Dan had hij een motief…
Tja, de Nederlandse Staat zou dus ook de site iPhoney.nl kunnen aanmaken om mensen voor te lichten over namaak-producten en Apple zal dan wel wat stoom uit hun oren laten lopen, maar met dit vonnis zou ook Apple er eigenlijk weinig aan kunnen doen… Maar goed, eigenlijk is het tijd voor een .gov.nl domein-extentie voor Nederlandse overheids-sites. Met http://digid.gov.nl zou je veel minder verwarring krijgen…
Conclusie is dus dat je elk merknaam mag gebruiken voor een product dat niet commercieel ingezet wordt. Als je deze uitspraak vergelijkt met die van een tijdje terug tussen Lindows.com en windows, in hoe ver gaat het voor Lindows.com ook op? Het product, LindowsOS, wordt niet commercieel ingezet maar open source. Daar oordeelde de rechter echter dat er wel sprake was een inbreuk op het merkenrecht.
Het bedrijf Lindows bracht het product wel degelijk commercieel aan de man hoor. Met open source kun je geld verdienen, en als je als bedrijf CD’s verkoopt met Linux waar je “Free Windows” op zet, dan krijg je ?cht een veroordeling bij de merkenrechter.
En als je nou een vereniging bent of een stichting, ook zonder enig winstoogmerk, dan gaat hetzelfde op?
Ik dacht dat ze het alleen commercieel aanboden door het te installeren op computers en deze computers dan weer te verkopen. Stel dat dat zo was, dan kan je toch ook zeggen dat DigID van de overheid commercieel verkocht wordt. Zoals je zegt zijn er namelijk ook bedrijven die het commercieel uitbuiten, jammer dat dit is gemeld.
@SvdB: als je geen handel drijft of dingen doet die potentieel winstgevend zijn als vereniging of stichting, dan zou je hetzelfde excuus kunnen voeren.
En ja dat formuleer ik met opzet anders dan wat jij zegt: de ANWB is ?cht commercieel ook al is het een vereniging, en ook van stichting BUMA zou ik durven zeggen dat dat een commerci?le club is.
(Verenigingen en stichtingen m?gen trouwens winst maken; wat niet mag is als (mede-)doel hebben het verdelen van winst onder de leden of het bestuur.)
Als er door de rechter geconcludeerd geen sprake is van merkgebruik lijkt me de vastlegging door de overheid in het merkenregister onrechtmatig en zou het betreffende bedrijf de namen DigiD en/of Digi-D kunnen claimen bij het merkenbureau.
Het is toch zeker onrechtmatig als partijen merken gaan vastleggen en deze niet als merk gebruiken maar daarmee wel schade veroorzaken bij een partij die dat merk als handelsnaam gebruikt.
Vraag me af DigiD is voor alles te gebruiken wat te maken heeft met overheid, de regering maakt wel eens winst maar noemen het een mee valer. Dus ze hebben wel eens een winst oogmerk :P.
Ik vond het wel grappig hoe je het woord merkwaardig gebruikt in een artikel over handelsnamen en merkrecht. 🙂
merkwaardig is altijd al een raar woord geweest als je het mij vraagt.