Downloadverbod? Internetfilterplicht zul je bedoelen!

youwouldntdownloadverbod.pngDownloaden van auteursrechtelijk beschermd werk uit evident illegale bron onrechtmatig, maar niet strafbaar. Dat was het grote nieuws gisteren, maar het is slechts één onderdeel van Teevens plan om het auteursrecht te moderniseren. Opmerkelijker -maar in de discussie veel minder nadrukkelijk naar voren gekomen- is het voorstel om een internetfilter in te voeren zodat Nederlandse providers verplicht worden sites als ThePirateBay.org te blokkeren.

Op zich vind ik het goed om deze discussie te voeren: het behoort namelijk de wetgever te zijn die de regels maakt. Niet industrieclubs als Brein die via rechtszaken een ‘raamwerk’ proberen te zetten waarin vooral hun eigen belang wordt gediend. Het is alleen ontzettend jammer dat Teeven deze insteek kiest. Ik zie er weinig heil in. Zo klinkt het mooi, een symbolisch downloadverbod zodat bijdehante juristen van piratenplatforms niet kunnen betogen dat ze slechts downloaden faciliteren. Maar door het te verbieden, kunnen rechthebbenden wel degelijk downloaders voor de burgerlijke rechter slepen. Daar heeft Teeven niets over te zeggen.

Maar goed, kun je zeggen, dit is voor software allang de situatie en de BSA valt echt geen Photoshopdownloadende pubers lastig met miljoenenclaims. En we staan in Europees verband zodanig voor gek met ons legaal illegaal downloaden dat we echt geen fatsoenlijk legaal aanbod van de grond krijgen zonder verbod. Bovendien, hoe gaan die rechthebbenden dan de individuele downloaders opsporen?

Voor mij het grote pijnpunt is de filterplicht:

Voor de situatie waarin de inbreuk vanuit het buitenland wordt gefaciliteerd, moeten rechthebbenden de mogelijkheid hebben om bij de rechter te vorderen dat een specifieke website of dienst waarvan is bewezen dat deze inbreuken faciliteert in een concreet geval door de access provider wordt geblokkeerd, zodat de toegang voor Nederlandse internetgebruikers wordt bemoeilijkt.

We zijn nu net aan het afstappen van filters. Het Europese Parlement keurde in februari nog een verplicht Europees internetfilter af, met name omdat “het blokkeren van sites niet effectief bijdraagt tot de bestrijding van dergelijke criminaliteit. Met een filter wordt het probleem verborgen en niet bestreden, zo was de gedeelde mening in de commissie.” En let wel, dat ging over de grootste ruiter van de internetapocalyps – kinderporno. Waarom zou een filter tegen het kleine ruitertje auteursrecht dan wel een goed idee zijn?

Er moet meer legaal aanbod komen, dat is duidelijk. Mijn plan van een vergoedingsplicht voor downloadsites (én een meewerkplicht voor rechthebbenden) zou veel problemen oplossen, maar de onvindbare Pirate Bay-jongens gaan ook daar natuurlijk niet aan meewerken. Dus hoe die dan aangepakt? Ik zou het ook niet weten – zonder grof geschut als dit. En waarschijnlijk zelfs mét grof geschut als dit niet.

Maar misschien is het antwoord dan ook wel: láát die jongens lekker piraatje spelen op hun goed verstopte servers. Daar achteraan jagen zal echt niet spontaan tot respect voor auteursrecht leiden. Nee. Zorg voor genoeg legaal aanbod tegen een fatsoenlijke prijs, en dan zakt het downloaden uit illegale bron vanzelf in de marge waar het hoort. Voer daarbij een specifiek verbod in op het faciliteren van up- en downloaden zonder licentie, en laat de downloadende consument legaal zijn. (Ik kreeg al een lezer in de mail die niet meer naar Youtube durft.) En dwing Buma/Stemra om óók Mininova een licentie te geven. Dán hebben we een werkbaar auteursrecht.

Arnoud

80 reacties

  1. @46 Netflix is er enkel voor ingezetenen van 50 Amerikaanse staten. Dit is echter makkelijk te omzeilen (daar gaat het internetfilter idee):

    Neem een gratis account bij http://hostizzle.com/ en installeer openVPN op je PC. Nu zal je PC een Amerikaans IP-adres krijgen waarmee Netflix en Hulu gewoon werken.

  2. Het is allemaal vechten tegen de bierkaai. Download verbod uit illegale bron en verbod of faciliteren? Zelfs als het lukt om alle buitenlandse sites te filteren … Vroeger op het school plein kon ik aan alle muziek komen die ik hebben wilde. En dat alles van een beperkte groep vrienden. We kochten binnen de groep nooit cd’s dubbel en degene die een CD had gekocht maakte de kopi?n op tape. Later toen sommigen van ons CD writers hadden ging de CD direct naar deze personen die voor de verdere kopi?n zorgden.

    Een aantal jaren geleden met dezelfde groep vrienden een programmatje genaamd WASTE geprobeerd. In tool om bestanden binnen een werkgroup veilig (encrypted met public key encryptie en verificatie) te delen en uitermate geschikt om met een beperkt vrienden groepje een virtueel schoolplein te maken. Dat het destijds niet een blijvertje was kwam door de lage upload van ADSL verbindingen die de boel vertraagden een mankement dat voor de kabelaars en glazvezelaars onder ons niet meet van toepassing is.

    In het uiterste geval valt men daar dus weer op terug en verdwijnt die volledig encrypted uit het zicht van de rechthebbenden. De koppeling tussen de verschillende priv? netwerkjes kan natuurlijk gewoon met het ouderwetse sneaker net.

    @Diogenes_Isher: Met highend apparatuur opnemen is ook maar relatief. Als je kijkt hoe radio vervormt is dat echt geen geschikte bron voor Hi-Fi. En digitale televisie? Alle +jes bij de nieuwe standaarden zijn geen plus voor de consument. Het zijn functies waarmee de recording functionaliteit van DVR/HTPC’s uitgeschakeld kan worden. Er wordt nu weinig ruchtbaarheid aan gegeven en meegedaan. Maar feitelijk is het natuurlijk een 5e colonne in de huiskamer. Zodra de markt penetratie van deze elende commercieel gezien groot genoeg is zullen de grote rechthebbenden gebruik gaan eisen en val je zonder buiten de boot. En dan mag je mooie fair use rechten hebben, maar je kan ze gewoon niet meer gebruiken. Ook niet door omzeiling, want de EU heeft weer mooi de US achterna gelopen en wij hebben de ‘schitterende’ EUCD.

    Digitale techniek en encryptie stellen de rechthebbende in staat om zichzelf rechten toe te eigenen die ze op basis van de wet niet hebben, gegarandeerd door de DMCA/EUCD. Helaas is de reactie van consumenten zoals verwacht na?ef (paralleel aan privacy issues: “Als je niets verkeerd doet heb je niets te verbergen en maakt het dus niet uit” zeg maar) En de consumenten organisaties laten het hier ook behoorlijk afweten naar mijn mening.

  3. ik weet niet waar dit idee vandaan komt dat “de industrie” niet komt met diensten. “de industrie” komt wel degelijk met diensten, of denken mensen soms dat een bedrijf als netflix allergisch is voor geld?

    De industrie komt wel degelijk met diensten, echter is het hier in europa een absoluut oerwoud van wie welke rechten heeft en die waar en op wat voor manier die specifieke content mag verspreiden. En dat kost bedrijven als netflix gewoon geld, want die moeten voor ieder land uitvinden wie welke rechten heeft en daar dan specifiek een contract mee aangaan.

  4. Een paar wetenswaardigheden:

    1. De auteurswet waarop de Stichting Thuiskopie en andere Collectieve Beheerorganisaties hun mandaat baseren stamt uit 1912. Wellicht dat een opfrisbeurt niet in het belang is van de belangenorganisaties maar zeker wel voor de rechthebbenden!

    2. Nederland produceert het misschien wel het minste aantal auteursrechtelijke werken maar kent de hoogste dichtheid van organisaties die de belangen van Auteursrechten vertegenwoordigen. De organisaties zijn niet transparant, duur en hebben een absoluut monopolie dat niet in het voordeel van de rechthebbende werkt.

    3. Geincasseerde fondsen, waaronder Thuiskopie, verdwijnt voor het overgrote deel naar buitenlandse rechthebbenden. Terecht, want deze leveren ook het overgrote deel van het aanbod. Echter, Nederlandse werken worden niet automatisch vergoed door fondsen zoals Private Copy (Thuiskopie) uit het buitenland omdat deze daar niet worden geind.

    Naar mijn mening is het tijd de bezem door de organisaties te halen, de auteurswet eens flink door te lichten, en nieuwe modellen te bedenken waarmee een rechthebbende krijgt waar hij recht op heeft.

    Tot zover.

  5. @53: De industrie komt met diensten en inderdaad voornamelijk in de US omdat het daar ‘makkelijk’ is om de rechten ineens voor een noemenswaardige markt te regelen. Het zou makkelijk zijn als je in eens de rechten voor heel europa kon regelen, maar als ik zie waar de EU mee aan komt zetten dan heb ik liever geen harmonisatie en diensten …

    Daar komt nog bij dat pas redelijk recent van allerlei consument onvriendelijke zaken als DRM is afgestapt voor bijvoorbeeld muziek. Voor film zit je helaas nog vast aan DRM en zolang dat zo is weiger ik van de dienst gebruik te maken. Als ik een film online koop en download wil ik daarmee hetzelfde kunnen doen als een bluray of DVD, dat wil zeggen overal afspelen en niet op 1 (misschien een keer 5 als ze aardig willen zijn) te registreren apparaten.

  6. @49:

    Groot deel van het probleem is nogal altijd dat muziek veel te duur is.

    Verzin dan maar een methode voor goedkope massaproductie van muziek.

    @50:

    Ook is informatie – per definitie – geen van nature schaars ???artikel???.

    Maar niet al informatie is gelijk. De wind ruist overal gratis. Er is echter maar ??n Adele.

  7. Zoals door sommigen al genoemd is (en ik in voorgaande discussies ook al aanvoerde), is er helaas nog geen legaal aanbod van buitenlandse (Amerikaanse) TV series.

    Hulu geeft al tijden aan dat ze wel willen uitbreiden. Maar inderdaad, Europa is zo verdeeld. Ik snap het punt alleen nog steeds niet, software kan ik ook gewoon internationaal kopen. Ook zonder dat de eigenaar ook maar iets geregeld heeft met wat voor stichting dan ook. Maar blijkbaar moet dit geregeld worden.

    Gelukkig kaart Teeven ook deze verdeeldheid in Europa aan, zoals hier lezen is: http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/persberichten/2011/04/11/teeven-auteursrecht-moet-stimulans-zijn-voor-creativiteit-en-innovatie.html

    Verder is de bewindsman het eens met een Europees voorstel beperkingen van auteursrechtlicenties zoveel mogelijk op te heffen. Nieuwe online diensten moeten nu in 27 EU-lidstaten een licentie verkrijgen. Dat staat haaks op het grenzenloze karakter van het internet en vormt een obstakel voor het legale digitale aanbod van creatieve diensten.

    Alleen ben ik bang dat DAT nog wel een paar jaar kan duren. En dus ook de uitbreiding van het aanbod van Amerikaanse TV series gaat nog wel even duren. Ondertussen wordt ‘illegaal downloaden’ alleen wel verboden op de kortere termijn. En juist hier gaat Teeven tegen die voorstellen van de commissie Gerkens in. Hoewel dat natuurlijk ook maar gedeeltelijk is. Legaal aanbod van films en muziek begint al aardig op gang te komen. Maar we zijn er simpelweg gewoon nog niet.

  8. Betalen naar aanleiding hoeveel kb/mb/gb/tb je download en upload, met daarmee de afkoop van (en betaling voor) de rechten van de o.g.v. van IE beschermde werken. Is dat misschien een eerlijke oplossing? Een vergoeding achteraf?

    Wanneer je bijvoorbeeld vooraf 5 euro ‘afkoop’ in stelt, dan moet je hier toch een stevige ‘fair use’ bepaling aan koppelen.

    Het is uiteindelijk lastig in te schatten welk bedrag je uiteindelijk aan je oplossing moet koppelen. Wil je de muziekindustrie (en daarmee de auteurs van werken) een beter inkomen geven of wil je als consument minder, maar wel betalen (dit houdt in niet niet-betalen)? Wat is redelijk, wat is billijk?

    Ik heb het Wat Er Speelt-rapport nog niet volledig gelezen, maar heb vooralsnog meer vragen dan antwoorden..

  9. Alle zogenaamde ‘flatfee’ oplossing hebben als nadeel dat er enerzijds geen relatie is tussen consumptie en betaling, en anderzijds tussen prestatie en beloning. Zonder enige vorm van marktwerking is er geen zinnige relatie tussen prestatie en beloning te vinden. Het eindresultaat is dat er ergens een pot geld is die om politieke redenen verdeeld gaat worden naar bepaalde personen. We zien al hoe erg het misgaat met de zogenaamde rechtenclubs, die alleen aan gevestigde artiesten nog iets uitbetalen. Voeren we dit in over de gehele linie in dan betalen we straks aan een groep die niets (meer) maakt, en krijgen de echte creatievelingen, die zich nog niet in het systeem hebben ingegraven, helemaal niets. Zo’n systeem is uiterst verwerpelijk en anti-creatief.

  10. NIET STRAFBAAR???

    Teeven in zijn brief:

    Ik hecht eraan op te merken dat er geen sprake is van criminalisering, omdat het downloaden uit evident illegale bron onrechtmatig wordt (civielrechtelijk) en niet strafbaar.

    Teeven heeft blijkbaar nooit de Auteurswet gelezen:

    Artikel 31

    Hij, die opzettelijk inbreuk maakt op eens anders auteursrecht, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of geldboete van de vierde categorie.

    Artikel 33

    De feiten strafbaar gesteld in de artikelen 31, 31a, 31b, 32 en 32a zijn misdrijven.

  11. Het punt van Piet is natuurlijk dat ?ls Teeven de wet aanpast, hij dat doet via 16b en 16c Aw. Daar komt dan in te staan dat het recht niet geldt wanneer het origineel uit evident illegale bron verkregen is. Een dergelijke kopie is dan niet toegestaan en daarmee inbreuk op het auteursrecht. Als die kopie dan opzettelijk wordt gemaakt is het dus een misdrijf volgens de systematiek van de wet.

    Het is goed mogelijk dat er een speciaal lid in artikel 31 e.v. komt dat zegt dat het geen misdrijf is om een kopie uit evident illegale bron te maken. Dat zou dit bezwaar ondervangen.

    Feit blijft dat het onrechtmatig is en dat rechthebbenden daartegen op kunnen treden. Dat kan Teeven niet voorkomen. Dat Brein er geen zin an heeft is leuk, maar er zijn meer rechthebbenden. Zo heeft Kim Holland de site 123video aangeklaagd, die zie ik er wel voor aan om ook illegale downloaders aan te pakken.

  12. @56

    Het produceren van muziek hoeft helemaal niet goedkoper te worden. De techniek van tegenwoordig stelt ons in staat om veel meer te vari?ren in onze muziekconsumptie; dat betekent dat als je consument meer muziek ‘koopt’ (of downloadt). En dat je zo’n gekocht nummer uiteindelijk minder vaak zult beluisteren dan die cd die je 15 jaar geleden hebt gekocht. Als de muziekindustrie ?berhaupt nog een graantje wil meepikken zullen ze dat moeten toegeven en niet meer ??? 1 moeten vragen per liedje maar eerder ??? 0,01 of nog minder (bij ??? 0,01 kost het vullen van een IPod classic nog altijd ??? 4000, beetje veel).

  13. @65: Nogmaals: muziek komt niet van de lopende band. Dat wordt in een arbeidsintensief proces gemaakt door ambachtslieden (muzikanten, componisten, producers). In een beetje rockplaat zit al snel een jaar werk, een opera (of ook bijvoorbeeld een biografie of film) vergt al snel meerdere jaren. Dat kan niet veel effici?nter; er kan niet gecompenseerd worden voor gedaalde prijzen door meer te produceren. Dus als de prijs een factor 100 omlaag gaat, dan zal er een factor 100 meer verkocht moeten worden. Maar de meeste culturele producten richten zich op een niche. Als je een deathmetal- of een jazzplaat 100x zo goedkoop maakt, dan worden er echt niet 100x zo veel verkocht.

    Nu is het momenteel al zo dat de meeste rockbandjes net quitte spelen. Opera en de Nederlandse film kunnen alleen met kunst- en vliegwerk overeind gehouden worden.

    Maar goed, op zich gebeurt wel wat jij zegt. In Spotify gaan de prijzen naar 0,01 cent per nummer. Wat zie je dan gebeuren? De industrie (die groot aandeelhouder is) ziet er nog wel geld van terug. Wel heeft de ene set multinationals, de platenmaatschappijen, plaatsgemaakt voor een andere set, IT-kolossen als Apple, Amazon en Google. De makers van de muziek zijn dus van de regen in de drup gekomen.

  14. @Martijn; de tijd dat je miljoeneninvesteringen moest doen in studio’s om hifi kwaliteit te bereiken is voorbij; semi-professionele apparatuur is voor enkele duizenden euro te krijgen (beter dan CD-kwaliteit.) HD video camera’s zijn ook binnen het bereik van de consument. Het monteren van zowel audio als video kan op een normale PC gebeuren. (Mijn neef maakt in zijn “thuisstudio” opnamen die hij door Apple laat verkopen.)

    Moet de “industrie” niet effici?nter gaan werken als bands in eigen beheer CD’s maken met een budget van enkele duizenden euros?

    Terug naar de plannen van Teeven, mijn mening is dat het “evident onduidelijk” is hoe de juridische invulling eruit komt te zien. Wie bepaalt of een bron “evident onrechtmatig” is; de Russische overheid had een heel andere mening over Allofmp3 dan Brein/BUMA/STEMRA.

  15. @Jeroen Hellingman/60, het gaat niet alleen om de gevestigde artiesten, het gaat om de artiesten die zijn aangesloten bij Buma/Stemra, Sena, e.d. Dat is aan een artiest zelf of hij zich daar wil inschrijven.

    Er moet m.i. een databank komen waarin auteursrechthebbenden hun werken oploaden (of dit laten doen wanneer zij hun rechten reeds hebben overgedragen), collectieve rechtenorganisaties deze werken middels apparatuur als DJ Monitor of d.m.v. playlists herkennen c.q. registreren wanneer deze gespeeld worden en het vervolgens naar rato aan ingeschrevenen uitkeren. Op die manier ondervang je vraag, aanbod en vergoeding.

    Word je nummer weinig gedraaid, verdien je weinig geld. Word je nummer veel gedraaid, dan verdien je meer. Zolang de verdeelsleutel maar gelijk blijft, is er met dat systeem niet veel mis.

  16. Dat is weinig praktisch want de meeste adverteerders hebben geen direct contact met de sites waar hun advertenties verschijnen.

    Verder vind ik het ondertussen best eng worden dat we afgeleide aansprakelijkheid bij zowat iedereen gaan leggen om het auteursrecht maar te handhaven. ISP’s moeten sites gaan blokkeren, forums zijn medeplichtig, adverteerders worden aansprakelijk, creditcardmaatschappijen mogen geen betalingen meer innen; op welk moment zeggen we “welk probleem zijn we nu aan het oplossen en is dit het nog waard”?

  17. @62,63: hebben jullie mijn bericht wel gelezen?

    @Arnoud:

    Het is goed mogelijk dat er een speciaal lid in artikel 31 e.v. komt dat zegt dat het geen misdrijf is om een kopie uit evident illegale bron te maken. Dat zou dit bezwaar ondervangen.
    Is inderdaad denkbaar, maar lijkt mij erg onwaarschijnlijk. We zullen zien.

    Zo heeft Kim Holland de site 123video aangeklaagd, die zie ik er wel voor aan om ook illegale downloaders aan te pakken.

    Streaming van video lijkt mij geen auteursrechtelijk relevante verveelvoudiging op te leveren (art. 13a Aw, al is dat geen eenvoudig te doorgronden artikel). Het aanbieden van de stream is een openbaarmaking, maar aan die openbaarmaking maakt de bezoeker van de site zich niet schuldig. Het afspelen van de stream op de eigen computer thuis is geen openbaarmaking (art. 12 lid 4 Aw). Op het werk voor eigen genot ook niet (HR 1 juni 1979, NJ 1979, 470, BUMA/De Zon). In de recreatiezaal van een bejaardenhuis levert wel een openbaarmaking op (HR 9 maart 1979, NJ 1979, 341, Dreeshuis/BUMA). (Met dank aan dit overzichtje ;-).)

  18. Ik schreef:

    Streaming van video lijkt mij geen auteursrechtelijk relevante verveelvoudiging op te leveren (art. 13a Aw, al is dat geen eenvoudig te doorgronden artikel).
    Hmm, deze conclusie in een zaak voor het HvJ EU die in de comments onder deze blogpost al eens is besproken lijkt mij ongelijk te geven:
    Kopie?n van voorbijgaande aard van een werk die op een met een decoderbox verbonden televisiescherm worden gecre?erd, hebben een zelfstandige economische waarde in de zin van artikel 5, lid 1, van richtlijn 2001/29, maar kopie?n van voorbijgaande aard die in het geheugen van een decoder worden gecre?erd niet.
    Dus een (tijdelijk) beeld op een televisiescherm is een verveelvoudiging? Dat vind ik wat moeilijk te accepteren. In moderne televisies zal er zich vast en zeker een tijdelijke kopie van het beeld in het geheugen van de televisie bevinden, maar die kopie in het geheugen lijkt mij volstrekt vergelijkbaar met de tijdelijke kopie in het geheugen van de decoder. Ik zie niet goed in hoe het vertoonde beeld zelf een verveelvoudiging is. Het lijkt mij slechts een (al dan niet auteursrechtelijk relevante) openbaarmaking.

  19. Als je probeert te beredeneren of het bekijken van een Youtube-filmpje straks ook illegaal is kom je, bij de vraag of artikel 13a Aw van toepassing is, terecht in een cirkelredenering. Artikel 13a stelt dat tijdelijke kopi?n onder bepaalde voorwaarden niet als verveelvouding beschouwd worden. ???n van die voorwaarden is dat er sprake moet zijn van “rechtmatig gebruik”. Voor de vraag of er sprake is van rechtmatig gebruik, is in het geval van het bekijken van een Youtube-filmpje, de vraag relevant of de tijdelijke kopi?n die daarbij gemaakt worden als verveelvoudiging tellen. M.a.w. of er voldaan wordt aan ??n van de voorwaarden van artikel 13a hangt af van de vraag of artikel 13a van toepassing is.

    Hier komt naar voren dat Nederland de auteursrechtrichtlijn niet goed ge?mplementeerd heeft. Die richtlijn stelt dat tijdelijke kopi?n onder bepaalde voorwaarden niet onder het auteursrecht vallen (m.a.w. het zijn wel verveelvoudigingen maar vallen niet onder het verbodsrecht van de auteursrechthebbende. Vergelijk dit met een thuiskopie, die is auteursrechtelijk wel relevant, maar valt niet onder het verbodsrecht). Dat is dus iets ander dan de Nederlandse implementatie in de Aw die stelt dat het geen verveelvoudigingen zijn.

    Als Nederland de auteursrechtrichtlijn wel goed ge?mplementeerd had je de bovenstaande cirkelredenering niet. Er was dan altijd sprake van een verveelvoudiging. Het bekijken van een illegaal ge?pload Youtube-filmpje zou dan, als het downloadverbod ingevoerd wordt, inbreuk van auteursrecht opleveren. Omdat er dan geen sprake is van rechtmatig gebruik is de uitzondering voor tijdelijke kopi?n niet van toepassing.

    Bovenstaand voorbeeld laat zien dat de vraag of de auteursrechtrichtlijn op dit punt goed ge?mplementeerd is, meer is dan “een strijd om des keizers baard” (zoals Spoor en Verkade die discussie noemen, 3e druk, pag. 177).

  20. @56 Martijn ter Haar | 13 april 2011 @ 18:12

    U citeerde mij:

    ” @50:

    Ook is informatie - per definitie - geen van nature schaars ???artikel???.
    

    Maar niet al informatie is gelijk. De wind ruist overal gratis. Er is echter maar ??n Adele. “

    Naar mijn mening heeft u toch echt ongelijk, omdat sinds het bestaan van het internet ALLE informatie vrijwel zonder moeite en/of kosten vermenigvuldigd en verspreid kan worden. Hetgeen ook gebeurt en niemand zal dit ooit kunnen stoppen. U heeft gelijk in het geval een belangengroep bepaalde informatie “onder de pet wil houden” en slechts ter beschikking stelt aan wie bereid (zeg maar liever: gek genoeg) is er totaal onevenredige, exorbitante bedragen voor neer te tellen. Alsmede een zg. “non-disclosure” overeenkomst te tekenen. Links of rechtsom, dit komt gewoon neer op CENSUUR ! Democratie en censuur zijn “mutually exclusive” dwz. zij kunnen absoluut maar dan ook absoluut nooit samengaan. Wie meent dat dit niet zo is, ga maar eens kijken in dictaturen zoals bv. Iran of Noord-Korea… 😉

    Off-topic: Zie ook de OV (Overal te Volgen, OnVeilige) chipkaart en de student die hierover (allang eerder gepubliceerde) info verschafte maar onder dreiging van een rechtzaak zijn site moest sluiten. Eigenlijk te triest voor woorden, deze (nauwelijks) verkapte vorm van corporated/staats censuur. Die overgens geen enkel effect heeft, omdat heel zijn site nu op diverse andere servers beschikbaar is. Daarom durf ik de stelling wel aan: Het internet en censuur sluiten elkaar uit. (Zie tunneling, TOR, encryptie, etc.) Tenzij men middels volkomen anti-democratische, draconische maatregels het internet tot een soort van “propaganda-net” wil misvormen. Maar of dat ooit echt zal gelukken betwijfel ik, zolang er Open-Source besturings-systemen bestaan tenminste en men dus zelf kan bepalen wat er in de eigen computer gebeurt.

    Ter overdenking: De ontwikkeling van de wetenschap is enkele eeuwen geleden door de uitvinding van de boekdrukkunst in een enorme stroomversnelling gekomen, omdat wetenschappers, kunstenaars en denkers hierdoor AL hun ontdekkingen konden publiceerden en met elkaar delen (OK, toendertijd in het Latijn, nu is de algmene wereld (en WWWeb) -taal het Engels) zodat alle andere geleerden enz. op hun werk voort konden bouwen. En dat deden zij dan ook volop. Lees maar eens hoe (niemand minder dan) Sir Isaac Newton (o.a. de uitvinder van de Intergraal en Differentiaal wiskunde – zonder welke de computer en dus ook het internet nooit zouden hebben kunnen bestaan… 🙂 ) tot zijn baanbrekende ontdekkingen is gekomen. Door voort te bouwen op het werk van o.a. Galileo, Copernicus, Kepler en vele anderen. Censuur in welke vorm dan ook is door en door ANTI-innovatief – terwijl geheel vrije informatie-uitwisseling juist buitengewoon innovatie bevorderend werkt – de geschiedenis bewees/bewijst dit keer op keer. QED en “I rest my case”.

    In feite lijkt wat de anti-download figuren (proberen te) doen angstaanjagend op wat de kerkelijke en niet zo kerkelijke machthebber(t)s toendertijd probeerden te doen. Het “terug stoppen van de geest (van vrije informatie uitwisseling via boeken) in de fles” is hen toen (ook) niet gelukt. Gelukkig maar, want het lijkt mij toch minstens “ongewenst” om nu (nog steeds) onder zeg 16de eeuwse omstandigheden te moeten, nu ja, leven. Evenmin als het hen dit nu wel zal gelukken, behalve indien zij het internet compleet buiten werking stellen of totaal dicht-censureren, en dat moet ik nog zien gebeuren…. Dach’ ’t nie’ (op z’n Haags). 😉

    Zie ook mijn berichtje: https://www.bof.nl/2010/04/21/vier-gevaarlijke-gevolgen-van-anti-piraterijverdrag/ of google gewoon op “Diogenes_Isher”. Over deze en verwante issues wordt door mij al jarenlang op het WWWeb geschreven en sommige dingen die nu gebeuren zijn ook al jaren geleden door mij voorspeld. Helaas (b)lijken mijn (onheils-)voorspellingen maar al te vaak uit te komen… 🙁

    GrtZ. van Diogenes_Isher.

  21. @Michel:

    Als Nederland de auteursrechtrichtlijn wel goed ge?mplementeerd had je de bovenstaande cirkelredenering niet. Er was dan altijd sprake van een verveelvoudiging. Het bekijken van een illegaal ge?pload Youtube-filmpje zou dan, als het downloadverbod ingevoerd wordt, inbreuk van auteursrecht opleveren. Omdat er dan geen sprake is van rechtmatig gebruik is de uitzondering voor tijdelijke kopi?n niet van toepassing.
    Waarom maakt dat downloadverbod “het gebruik” onrechtmatig? Omdat het downloadverbod impliceert dat je een illegaal ge?pload YouTube-filmpje niet mag bekijken?

    Ik vroeg me nu juist af of een downloadverbod wel impliceert dat het bekijken van een illegaal ge?pload YouTube-filmpje illegaal is.

    Het bekijken van zo’n filmpje is alleen illegaal als je daarmee een auteursrechtelijk relevante handeling verricht. Van een openbaarmaking is geen sprake, van het maken van tijdelijke kopie?n wel.

    De vraag is dus of die tijdelijke kopie?n wellicht op grond van art. 13a sub b Aw (of art. 5 lid 1 sub b Richtlijn 2001/29/EG) zijn toegestaan. Daarvoor is inderdaad “rechtmatig gebruik” ??n van de vereisten.

    Als aan dat vereiste alleen kan zijn voldaan als het maken van de tijdelijke kopie?n al om een andere reden dan art. 13a Aw is toegestaan, dan kun je art. 13a sub b Aw net zo goed schrappen. Die bepaling is dan immers alleen van toepassing als het maken van die tijdelijke kopie?n sowieso al was toegestaan.

    Het lijkt mij dan ook dat “rechtmatig gebruik” op een andere manier moet worden beoordeeld. Hoe precies, dat is lastig.

    Heeft de rechthebbende op grond van zijn auteursrecht iets te zeggen over het afspelen in de priv?sfeer van een met zijn toestemming op de markt gebrachte DVD? Nee natuurlijk. Maar laten we hier nu eens heel precies naar kijken.

    Bij het afspelen van de DVD worden er tijdelijke kopie?n gemaakt. Die zijn niet toegestaan op grond van uitputting, want uitputting ziet niet op het maken van kopie?n. Van de toestemming van de rechthebbende willen we niet afhangen, want dan zou de rechthebbende iets te zeggen hebben over het afspelen van de DVD. Dan blijven er volgens mij twee mogelijkheden over: – de tijdelijke kopie?n zijn toegestaan op grond van art. 13a Aw, of – de tijdelijke kopie?n zijn toegestaan op grond van de thuiskopieexceptie.

    De thuiskopieexceptie lijkt me nogal gezocht om de rechtmatigheid van het afspelen van een DVD in de priv?sfeer onafhankelijk te maken van de toestemming van de maker. Art. 13a Aw ligt m.i. veel meer voor de hand, maar waarom zou het hier om “rechtmatig gebruik” gaan (en bij het afspelen van dat YouTube-filmpje niet)?

  22. @Piet: De term rechtmatig gebruik is inderdaad een lastig begrip en past eigenlijk niet in het systeem van het auteursrecht. De enige relevante handelingen zijn openbaarmaking en verveelvoudiging. Auteursrechtelijk gezien is het gebruik van een werk rechtmatig als er geen sprake is van openbaar maken of verveelvoudigen (of wanneer ??n van de beperkingen van het auteursrecht van toepassing is) of als de gebruiker hiervoor toestemming heeft van de rechthebbende. Als rechtmatig gebruik een voorwaarde is voor de toepassing van artikel 13a lijkt dat artikel in eerste instantie niets toe te voegen (je hebt al toestemming om het werk te verveelvoudigen).

    De toegevoegde waarde van artikel 13a is volgens mij dat er geen uitgebreide overeenkomst hoeft te bestaan tussen gebruiker en rechthebbende. Als uit de overeenkomst volgt dat de gebruiker het werk mag gebruiken zijn tijdelijke kopi?n, als aan de overige voorwaarden van artikel 13a wordt voldaan, automatisch toegestaan ook als de thuiskopie-exceptie niet van toepassing is (bijv. als de gebruiker geen natuurlijk persoon is). Zonder artikel 13a zou de rechthebbende die alleen tijdelijke kopi?n wil toestaan die noodzakelijk zijn voor het gebruik, dit expliciet in een licentie-overeenkomst moeten vastleggen. Nu volgt die toestemming rechtstreeks uit de wet.

    In het geval van het afspelen van een dvd volgt de eis van rechtmatig gebruik uit de koopovereenkomst (als je een dvd koopt mag je toch verwachten dat je die mag afspelen) of uit de thuiskopie-exceptie (als het een zelfgebrande dvd betreft met een gedownloade film).

    Waar de rechtmatigheid van het afspelen van een illegaal ge?pload Youtube-filmpje op gebaseerd zou moeten zijn weet ik niet. Nu volgt dat uit de thuiskopie-exceptie. In het geval van een downloadverbod zou ik niet weten waar je de rechtmatigheid op zou moeten baseren. Het begrip verveelvoudiging in de auteurswet heeft altijd een zeer brede strekking gehad. Alleen als er een explicite uitzondering opgenomen was, was er geen sprake van een verveelvoudiging. De introductie van artikel 13a leek te breken met die traditie door allerlei tijdelijke verveelvoudigingen niet meer als zodanig aan te merken. De eis van rechtmatig gebruik doet die uitbreiding voor een deel weer teniet. Rechtmatig gebruik moet volgens mij volgen uit een overeenkomst (bijv. een koopovereenkomst voor een dvd) of uit een beperking van het auteursrecht (bijv. de thuiskopieregeling). Als je stelt dat het gebruik altijd is toegestaan op grond van artikel 13a Aw zit je ook in een cirkelredenering: gebruik is toegestaan op grond van artikel 13a, dus is er sprake van rechtmatig gebruik en is artikel 13a van toepassing. Het begrip “rechtmatig gebruik” zou dan zijn zelfstandige betekenis verliezen.

  23. In het geval van het afspelen van een dvd volgt de eis van rechtmatig gebruik uit de koopovereenkomst (als je een dvd koopt mag je toch verwachten dat je die mag afspelen) of uit de thuiskopie-exceptie (als het een zelfgebrande dvd betreft met een gedownloade film).

    Wat nu als maker A een DVD verkoopt aan persoon B met de uitdrukkelijke voorwaarde dat alleen persoon B de DVD mag afspelen en dat de DVD niet wordt doorverkocht, en persoon B verkoopt die DVD aan persoon C? Nu is niet vol te houden dat persoon C toestemming heeft van persoon A voor het afspelen van de DVD. Die toestemming moet ook niet nodig zijn.

    De thuiskopieexceptie helpt misschien, maar is zeker niet bedoeld om afspelen van DVDs mogelijk te maken. Afschaffing van de thuiskopieexceptie mag m.i. het mogen afspelen van een DVD in de priv?sfeer niet afhankelijk maken van de toestemming van de rechthebbende.

    Het lijkt mij dat je bij de beoordeling van de rechtmatigheid van het gebruik moet abstraheren van de precieze omstandigheden, in ieder geval wat betreft de af- of aanwezigheid van toestemming van de rechthebbende. Afspelen van een DVD is in het algemeen gewoon een “rechtmatig” gebruik (vraag blijft alleen: wat is hier precies het criterium), en daarom zijn die tijdelijke kopie?n m.i. niet auteursrechtelijk relevant.

    De A-G in haar conclusie bij C-429/08 en C-403/08 merkt trouwens ook op dat de toestemming van de rechthebbende hier niet beslissend kan zijn (punt 89).

    Waar de rechtmatigheid van het afspelen van een illegaal ge?pload Youtube-filmpje op gebaseerd zou moeten zijn weet ik niet.

    De juiste vraag lijkt mij: waar zou de onrechtmatigheid van het afspelen op gebaseerd moeten zijn?

    Als die onrechtmatigheid is gebaseerd op het feit dat er tijdelijke kopie?n worden gemaakt (zonder dat daarvoor toestemming is van de rechthebbende of een exceptie als de thuiskopieexceptie van toepassing is), dan kun je art. 13a sub b Aw m.i. net zo goed afschaffen.

    Misschien is de onrechtmatigheid gebaseerd op de onrechtmatigheid van het aanbieden van het filmpje. Maar dan zou het afspelen van een illegaal gekopieerde DVD volgens mij ook een onrechtmatig gebruik zijn, terwijl ik zou denken dat het afspelen van een DVD (in de priv?sfeer) onder alle omstandigheden auteursrechtelijk irrelevant is. Net zoals het lezen van een illegaal gekopieerd boek (ondanks de tijdelijke kopie?n in de vorm van fotonen die ontstaan door het vallen van licht op opengeslagen bladzijden… als ik de punten 82-85 van de conclusie bij C-429/08 en C-403/08 doortrek zijn dat ook kopie?n).

    (De punten 82-85 miskennen m.i. dat het vertonen van een beeld geen (tijdelijke) verveelvoudiging is, maar een openbaarmaking. Het afspelen van een CD levert toch ook geen tijdelijke kopie op in de vorm van het trillen van membranen en/of de lucht? Nou ja, volgens de A-G dus wel… Zingen onder de douche moet het nu dus ook van art. 13a Aw hebben. Waarom is dat een “rechtmatig gebruik”?)

  24. De A-G in haar conclusie bij C-429/08 en C-403/08 merkt trouwens ook op dat de toestemming van de rechthebbende hier niet beslissend kan zijn (punt 89).
    Interessant punt. Dit werpt een nieuw licht op de zaak. Zoals ik punt 89 lees heeft de eis van rechtmatig gebruik geen zelfstandige betekenis meer. Dit arrest is volgens mij wel een breuk met het verleden. In de memorie van toelichting bij de wetswijziging waarbij artikel 13a werd ingevoerd is te lezen: “Van rechtmatig gebruik is sprake indien het door de rechthebbende is toegestaan (bijvoorbeeld al dan niet uitdrukkelijk is gelicentieerd), indien het onder een wettelijke beperking valt dan wel indien het niet bij de wet is beperkt (dus bijvoorbeeld het enkele lezen of luisteren, handelingen die niet als verveelvoudigen of openbaarmaken zijn aan te merken).” (Kamerstukken 2001-2002, 28482, nr. 3, pag. 38). Ook in rechtspraak m.b.t. software wordt aangenomen dat de rechtmatige verkrijger of rechtmatige gebruiker degene is die de software , rechtstreeks of via een geauthoriseerde kopie, van de auteursrechthebbende heeft verkregen (Hof Arnhem 16 december 2003, NJ 2004, 355).

    (De punten 82-85 miskennen m.i. dat het vertonen van een beeld geen (tijdelijke) verveelvoudiging is, maar een openbaarmaking. Het afspelen van een CD levert toch ook geen tijdelijke kopie op in de vorm van het trillen van membranen en/of de lucht? Nou ja, volgens de A-G dus wel??? Zingen onder de douche moet het nu dus ook van art. 13a Aw hebben. Waarom is dat een ???rechtmatig gebruik????)
    Inderdaad heel vreemd dat de weergave van een beeld op een televisietoestel als een reproductie wordt aangemerkt. Volgens mij is het feit dat dit geen reproductie is, in de literatuur onomstreden.

  25. Het arrest in de zaak C-403/08 is vandaag gewezen.

    Wat betreft art. 13a Aw / art. 5 lid 1 van de richtlijn komt het eigenlijk aan al mijn wensen tegemoet. Het HvJ EU lijkt zich te hebben beseft dat het afspelen van een DVD in privékring anders slechts met toestemming van de rechthebbende zou mogen plaatsvinden.

    Over “rechtmatig gebruik”:

    169 Aangezien het gebruik van de betrokken werken in het hoofdgeding door de auteursrechthebbenden niet is toegestaan, moet worden beoordeeld of de betrokken handelingen beogen een gebruik van werken mogelijk te maken dat door de toepasselijke regeling niet is beperkt.

    170 In dit verband staat vast dat door die kortstondige reproductiehandelingen de satellietdecoder en het televisiescherm correct werken. Vanuit het oogpunt van de televisiekijkers maken die handelingen de ontvangst van de uitzendingen met beschermde werken mogelijk.

    171 De enkele ontvangst van die uitzendingen op zich, dat wil zeggen het opvangen van het signaal en het weergeven van de uitzendingen in privé-kring, is geen handeling die door de regeling van de Unie of die van het Verenigd Koninkrijk is beperkt, zoals overigens blijkt uit de bewoordingen van de vijfde prejudiciële vraag in zaak C???403/08, zodat die handeling rechtmatig is. Bovendien volgt uit de punten 77 tot en met 132 van het onderhavige arrest dat een dergelijke ontvangst van de uitzendingen als geoorloofd moet worden beschouwd in het geval van uitzendingen uit een andere lidstaat dan het Verenigd Koninkrijk wanneer die ontvangst wordt gerealiseerd met behulp van buitenlandse decodeerapparatuur. Je moet dus kijken naar de rechtmatigheid van het opvangen en het afspelen van het signaal, waarbij je even abstraheert van het feit dat hierbij tijdelijk kopieën worden gemaakt. Het opvangen en afspelen is op zichzelf legaal. Daarom voldoet het maken van de tijdelijke kopieën aan de eis van “rechtmatig gebruik”.

    Blijft over de vraag of de tijdelijke kopie een “zelfstandige economische waarde” heeft:

    174 Wat ten slotte de vijfde voorwaarde van die bepaling betreft, moet er worden op gewezen dat die in het kader van een technisch procedé verrichte reproductiehandelingen toegang verschaffen tot de beschermde werken. Aangezien die werken een economische waarde hebben, heeft ook de toegang daartoe noodzakelijkerwijs een economische waarde.

    175 Om de uitzondering van artikel 5, lid 1, van de richtlijn auteursrecht haar nuttige werking niet te ontnemen, moet die waarde ook nog zelfstandig zijn in de zin dat zij verder gaat dan het economische voordeel dat wordt gehaald uit de enkele ontvangst van een uitzending die beschermde werken bevat, dat wil zeggen verder gaat dan het voordeel dat wordt gehaald uit het opvangen van het signaal en het weergeven van de uitzending op zich.

    176 In het hoofdgeding vormen de in het geheugen van de satellietdecoder en op het televisiescherm verrichte tijdelijke reproductiehandelingen een onafscheidelijk en onzelfstandig deel van het ontvangstproces van de uitzendingen met de betrokken werken. Bovendien worden zij verricht zonder invloed, en ook zonder besef, van de personen die aldus toegang tot de beschermde werken hebben.

    177 Die tijdelijke reproductiehandelingen kunnen dus geen extra economisch voordeel genereren dat verder gaat dan het voordeel dat wordt gehaald uit de enkele ontvangst van de betrokken uitzendingen.

    178 Derhalve kunnen de in het hoofdgeding aan de orde zijnde reproductiehandelingen niet worden beschouwd als handelingen met een zelfstandige economische waarde, zodat zij voldoen aan de vijfde voorwaarde van artikel 5, lid 1, van de richtlijn auteursrecht. Ik concludeer dat het afspelen van een illegaal naar Youtube geüploade videostream legaal is, ook na afschaffing van de downloadexceptie.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.