De geografisch verwijderde domeinnaam

shoe-times.jpgEen Gronings bedrijf had de domeinnaam www.shoetime.nl geregistreerd voor hun bedrijfswebsite. Prima, alleen vond een bedrijf uit Panningen, gemeente Peel en Maas, dat dat inbreuk op hun handelsnaam opleverde. Zij heette namelijk óók Shoetime en beide bedrijven deden iets met schoenen. Het Gerechtshof wijst de eis af (via): de bedrijven opereren niet in hetzelfde geografische gebied. Dat de gedaagde een .nl-domeinnaam had, maakt niet dat ze in heel Nederland actief zijn.

De handelsnaam is een ietwat apart recht in de intellectuele-eigendomswereld. Je hoeft hem niet aan te vragen; het gebruik van die naam is genoeg om er bescherming voor te krijgen. En dat geldt óók als de naam beschrijvend is (in tegenstelling tot merken), hoewel je bescherming minder sterk wordt naarmate je handelsnaam beschrijvender is. En als laatste geldt de bescherming alleen daar waar je actief bent in Nederland.

In deze rechtszaak draaide het om dat laatste punt. Groningen en Panningen liggen bepaald niet bij elkaar in de buurt, zodat je moeilijk kunt spreken van twee bedrijven die in hetzelfde gebied opereren. Het enige twistpunt is volgens het Hof dan ook het gebruik van de domeinnaam shoetime.nl. Deze bleek namelijk in de praktijk tot verwarring te leiden, omdat mensen die zochten naar het Panningse bedrijf ‘shoetime.nl’ intypten en dan ineens een Gronings bedrijf op het scherm hadden.

Daarover begint het Hof met een opmerkelijke overweging:

Het gebruik van een handelsnaam in en met name als een domeinnaam zal immers, nu het internet heel Nederland bestrijkt, zonder meer meebrengen dat die handelsnaam in heel Nederland niet meer gebruikt kan worden.

Anders gezegd: wie kiest er nou een handelsnaam waarvan de .nl niet meer beschikbaar is?

Maar toch is dat niet genoeg om meteen van inbreuk te kunnen spreken.

Het enkele feit dat een onderneming een website heeft brengt echter nog niet mee dat reeds daarom de bekendheid waarop artikel 5 Hnw doelt tot heel het land wordt uitgebreid en bescherming geboden dient te worden. Artikel 5 Hnw heeft dan ook niet de strekking de (regionale) bescherming die zij (de domeinnaam weggedacht) biedt, uit te breiden tot heel Nederland indien en zodra een onderneming haar handelsnaam in een domeinnaam opneemt.

De Handelsnaamwet (Hnw) is expliciet bedoeld om regionale bescherming in te voeren, en geen landelijke. Het kan dus niet zo zijn dat een .nl-domeinnaam automatisch handelsnaaminbreuk oplevert. Dat vond de rechtbank Den Bosch een tijd geleden ook (met “uit een beeldscherm komt geen bier” als argument waarom café en site verschillend zijn).

Er kan pas sprake zijn van inbreuk als klanten uit de regio van de handelsnaamhouder zaken gaan doen met de concurrent. Immers dan pas opereert de concurrent in die regio. En dat is hier niet gebeurd. Het enkele feit dat de domeinnaam verwarring kan doen ontstaan is onvoldoende om van handelsnaaminbreuk te spreken.

Terecht, lijkt me. Hoe irritant het ook is dat je domeinnaam niet meer vrij is, het handelsnaamrecht is beperkt en kan dus niet zomaar ingezet worden om de domeinnaam van een ander bedrijf in een ander deel van Nederland in te pikken.

Update: (29 mei 2012) in een andere zaak gaf de doorslag dat theoriecursussen voor het autorijbewijs niet via internet maar op locatie werden gegeven (Theoriegarantie versus Theoriegarant).

Arnoud

18 reacties

  1. Ik hoop dat het niet te veel “off-topic” is: Maar wat kan je als prive persoon eigenlijk doen om je domein te beschermen? Ik heb mijn domein nu als ruim 10 jaar en zou het zeeeer vervelend vinden als ik die moet inleveren omdat er een bedrijf is die besluit zijn bedrijf zo te noemen.

    Kan je zoiets als particulier wel beschermen? Niet dat ik nu achter bedrijven aan wil gaan. Meer andersom; hoe kan ik mijn domein veiligstellen als er een nieuw bedrijf op staat die vind dat mijn domein wel hun merk kan worden en mij aanpakt?

    Er is denk ik niet zo iets als een “eerst komt/eerst maalt” systeem?

    “Grappig” genoeg kwam ik er een tijdje geleden achter een Zweeds bedrijf een merk had geregistreerd (BBIE/BOIP) gelijk aan mijn domein. Om en nabij dezelfde tijd. Exact kan ik het niet meer nagaan, maar als ik moet gokken, binnen een maand nadat ik het domein heb gekregen. Ze hadden alle vakjes aangeklikt, ook fotografie, waar ik mijn o.a. mee bezig hou.

    Mijn fotografie activiteiten zijn pure hobby en ik verdien er ook geen dubbeltje mee (sterker nog, meestal kost het me geld). Maar ik neem aan dat dit laatste geen argument is voor domein/merk bescherming?

    Ik heb er overigens nooit wat van gehoord. Tot voor een paar weken terug wist ik niet eens dat het merk geregistreerd was geweest. Zover als ik kan vaststellen hebben ze ook nooit iets met het merk gedaan.

    (Note; als het teveel off-topic is; gewoon negeren. Misschien ooit iets voor een aparte blog?)

  2. @Mark: Ja, als die webshop zich op heel Nederland richt, dan richt die zich ook op het gebied waar de andere handelsnaamhouder opereert.

    @Cruisefan: Als jij als particulier je domeinnaam gewoon gebruikt, dan kan het bedrijf die niet opeisen met een merk of handelsnaam. Ze kunnen alleen opeisen als jouw gebruik inbreuk op hun merk oplevert namelijk. Net zo goed als Ajax Fire niet ajax.nl kan opeisen en kledingbedrijf Kan Langer Mee (KLM) niet klm.nl kan opeisen – die site is immers geen inbreuk op hun merk of handelsnaam.

  3. Wat zou er gebeuren als shoetime Panningen de domeinnaam wel had gekregen? Had shoetime Groningen de domeinnaam dan met hetzelfde argument weer terug kunnen krijgen? En dan Panningen weer, etc.

    En als shoetime Groningen onbekend met shoetime Panningen een webwinkel was begonnen, had Panningen dan de domeinnaam kunnen opeisen? Of zou Groningen kunnen worden verboden om de webwinkel te hebben, zonder dat ze de domeinnaam moeten afdragen?

    Als CruiseFan z’n foto’s ook in zweden gaat verkopen, kan hij dan z’n domeinnaam kwijt raken, of alleen verboden worden handel te drijven in zweden. (Indien nodig met aanname dat het zweedse bedrijf eerder was met het registreren van de handelsnaam.)

  4. Anders gezegd: wie kiest er nou een handelsnaam waarvan de .nl niet meer beschikbaar is?

    Ik! Voor mijn bedrijf vond ik de .net net zo mooi eigenlijk. De .nl was al geregistreerd maar daar stond geen website (404).

    Doorgaand op de vraag van CruiseFan:

    Inmiddels staat er wel een concurrerende website op de .nl, en in dezelfde regio (30km). Ik heb de handelsnaam via de kvk geregistreerd. Ik vind het kinderachtig om de persoon te vragen zijn .nl af te staan (als dat al zou kunnen) omdat ik er vooralsnog geen last van heb. Hij was immers gewoon eerder met registreren, ook al was het domein ongebruikt toen ik bij de kvk registreerde. Hij heeft er pas een site opgezet na mijn verzoek of ik de .nl van hem kon overnemen waar ik nooit antwoord op heb ontvangen.

    Maar wat als die persoon de naam nu ineens als merk vastlegt. Maakt zijn aanvraag daarvoor enige kans omdat ik de handelsnaam bezit? Loop ik dan het risico mijn .net in te moeten leveren en mijn bedrijf een andere naam te geven? Zolang we geen last van elkaar hebben vind ik het prima zo, maar ik wil niet het risico lopen in de toekomst zelf van naam te moeten veranderen.

  5. Ik vraag mij af of een normale winkel eigenlijk ook wel een webwinkel wil beginnen. Immers, online is er best veel concurrentie en de regels voor webwinkels maakt het niet aantrekkelijk om naast je winkel ook via het Internet te verkopen. Een website heeft bovendien nog genoeg andere toepassingen, zoals het op de hoogte houden van je klanten en gewoon de advertentie-ruimte die het biedt. Shoetime.nl is dus veilig zolang de website maar niets landelijk verkoopt, dus. Maar stel dat ze dat opeens wel willen, dan telt het toch mee wie er als eerste die handelsnaam in gebruik had? Of kunnen beide bedrijven niet online schoenen verkopen onder shoetime.nl of shoetime.com of shoetime.net of wat dan ook?

    Ofwel, het feit dat twee bedrijven in Nederland dezelfde handelsnaam hanteren maar geografisch ver genoeg uit elkaar zitten, is dat reden genoeg om beide bedrijven te verbieden om een webwinkel met de betreffende handelsnaam erin te gebruiken?

  6. Enne, raakt het aantal mogelijke handelsnamen niet een keertje op? 🙂 Het lijkt mij dat de meeste normale namen al geregistreerd zijn dus wordt het best lastig om een nieuwe, goede handelsnaam te begiinnen als je b.v. een online schoenenwinkel wilt beginnen…

  7. Jammer voor Shoetime uit Panningen. Maar omdat ze juist geen concurrent van elkaar zijn (NOG niet, je weet het maar nooit) zouden ze toch de gulden middenweg hebben kunnen bewandeld en alleen hebben samengewerkt op internet. Maar goed ‘samenwerken’ zal wel een vloekwoord zijn.

    Gewoon shoetime-groningen en shoetime-panningen registreren, ze zijn nog vrij.. (nee geen hint voor domeinkapers). En op shoetime.nl een simpele verwijzing naar beide maken en samen de .. paar tientjes per jaar of zo betalen?

  8. Wat ik alleen niet zo goed begrijp is dat Shoetime-uit-Panningen wel degelijk in een heel groot deel van Nederland opereert (https://www.shoetimeonline.nl/shops).

    Betekent dit: – dat Shoetime-uit-Panningen in de problemen komt op handelsnaamgebied indien ze hun winkelketen met nu al tientallen shops uitbreiden naar Groningen? – of dat Shoetime-uit-Groningen dan toch ineens het risico loopt haar domeinnaam kwijt te raken.

  9. Shoetime-uit-Panningen is (veel) groter met ~75 vestigingen tegen het VOF-je uit Goningen, maar die laatste is wel 6 jaar eerder bij de KvK geregistreerd (’89) en is houder van het shoetime.nl domein sinds 2000.

    Even veronderstellend dat de handelsnamen ook al vanaf die tijd gevoerd werd, zou ik benieuwd zijn wat er zou gebeuren als bleek dat “Panningen” schoenen via shoetimeonline.nl levert in Groningen. Zou dat geen inbreuk op de Hnw betekenen?

    En kan Shoetime Groningen geen aanspraak maken op het ‘shoetimeonline.nl’ domein? Dat domein is ook pas een jaartje oud.

    1. Een regio lijkt mij samen te hangen met de locaties waar de meeste klanten vandaan komen. Een dorps-supermarkt waar vrijwel alleen dorpelingen komen is een kleine regio. Een winkel op Hoog-Catherijne in Utrecht vlak bij de treinen heeft klanten vanuit grote delen van Nederland die op doorreis zijn en toevallig in Utrecht overstappen. Een webwinkel die binnen Europa levert heeft eigenlijk heel Europa als regio. Ik denk dus niet dat je het in kilometers kunt meten, maar gewoon moet kijken waar je klanten allemaal vandaan komen. Het doel is namelijk dat de klanten niet verward worden door de naamgeving.

  10. Indien 2 winkels bijna dezelfde naam hebben in dezelfde regio, en een vd 2 tekent protest aan. Zou t dan volstaan door de handelsnaam uit te breiden met een woonplaatsnaam? En moet de concurrent daar dan genoegen mee nemen?

    1. Lijkt mij niet, tenzij die woonplaats buiten de regio ligt. Het gaat om het voorkomen van verwarring bij de klanten binnen de betreffende regio. Een bandenwinkel in Den Helder die de naam banden.nl bezit kan weinig doen tegen een bedrijf in Maastricht dat banden.com registreert, of banden-maastricht.nl. Immers, zo’n beetje geheel Nederland ligt tussen die twee winkels dus qua regio is er geen overlap. Maar indien klanten in Den Helder bestellingen doen bij het bedrijf in Maastricht dan is er dus wel sprake van een conflict. Het bedrijf in Maastricht opereert dan in Den Helder. Daar zul je als bedrijf zijnde wel aan moeten denken. Sowieso niet handig om een domeinnaam te gaan gebruiken waarvan de .nl versie al door iemand anders wordt gebruikt. Dan is er wel al de schijn van misbruik aanwezig. Aan de andere kant, hoeveel namen kunnen er nog bedacht worden voor een banden-winkel waarvan de .nl versie nog niet geregistreerd is?

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.