Indekken tegen privacyboetes via de algemene voorwaarden?

toestemming.pngTijd voor juridisch tegengas, schreef Arjan Dasselaar afgelopen zaterdag in zijn column bij Nu.nl. Hij reageerde daarin op het voorstel van het College bescherming persoonsgegevens, dat begin vorige week een wetsvoorstel had aangekondigd dat boetes tot 25.000 euro mogelijk zou maken voor mensen die persoonsgegevens van verdachten publiceren, met name door filmpjes of foto’s te publiceren. Deze antischandpaalwet stuitte op veel kritiek, ook vanuit de Tweede Kamer.

Arjans column bevat een praktische oplossing voor winkeliers die geen problemen willen met de wet:

Neem een bepaling op in uw algemene voorwaarden waarin staat dat u zich het recht voorbehoudt om foto’s en filmpjes van alles wat er in uw zaak gebeurt, op internet te plaatsen.

Neem daarin ook een bezwaarbepaling op. Regel dat bezoekers van uw pand die geen prijs stellen op dergelijke publiciteit, kunnen verzoeken tot verwijdering van dergelijke beelden. Dan moeten ze dat wel even persoonlijk bij u melden.

Een leuk idee, maar juridisch gezien gaat dit niet werken. Toestemming voor gebruik van persoonsgegevens (en dus ook foto- en videobeelden) kan niet worden opgeëist in algemene voorwaarden, hoe veel stickers of bordjes je ook plakt. De wet eist namelijk “ondubbelzinnige toestemming” en daaraan kan alleen worden voldaan met een expliciete uiting die neerkomt op “ja dat is goed”. Stilzwijgen of een ongerelateerde handeling (zoals een winkel binnenlopen) voldoet daar niet aan.

Ik ben heel benieuwd naar het wetsvoorstel waar het Cbp over sprak. Ik zie namelijk niet hoe je dit in een wet giet. Het lijkt me namelijk zoiets specifieks, moet je echt specifiek een wet daarvoor maken? En hoe definieer je een schandpaalsite zonder dat je ook bv. Opsporing Verzocht of De Politie Zoekt verbiedt? Of meer algemeen, zonder dat de vrije nieuwsgaring in het gedrang komt?

Arnoud<br/> Bordje: De baas in huis, Prijsvechter.nl

24 reacties

  1. Als een wet massaal genegeerd wordt, dan behoort de wet daarop aangepast te worden want dan ontbreekt kennelijk het maatschappelijk draagvlak daarvoor.

    Als er echter lobbypartijen tegenover staan, dan krijg je een tegenbeweging. Zie bijvoorbeeld het downloaden van internet: iedereen doet het, iedereen vindt het onzin dat je dvd’s moet kopen en niet naar Hulu mag, maar de muziek/filmindustrie wil het niet en dus wordt er gepusht voor three strikes, downloadverboden, DPI-blokkades door providers etcetera.

    Bij een wet als deze denk ik niet dat er heel hard gehandhaafd zal worden omdat het politiek geen draagvlak heeft. En particulieren die civielrechtelijk willen optreden, kan ik me hier niet voorstellen.

  2. Toestemming voor gebruik van persoonsgegevens (en dus ook foto- en videobeelden) kan niet worden opgeëist in algemene voorwaarden, hoe veel stickers of bordjes je ook plakt. De wet eist namelijk ???ondubbelzinnige toestemming??? en daaraan kan alleen worden voldaan met een expliciete uiting die neerkomt op ???ja dat is goed???. Stilzwijgen of een ongerelateerde handeling (zoals een winkel binnenlopen) voldoet daar niet aan.

    Maar wat is het verschil dan met de recente discussie over festivals? Als ik naar Trance Energy ga, heeft of claimt ID&T het recht om de door hun gemaakte videobeelden waar ik op te zien ben, uit te brengen op DVD, zonder dat ik daar rechten aan kan ontlenen. Met het betreden van de locatie stem ik daar blijkbaar mee in.

    Wat is het verschil tussen ID&T en de winkelier? Ok, voor dit festival moet ik een kaart kopen, maar er zijn ook gratis festivals op niet openbaar afgezet terrein.

  3. Het verschil zit hem in het feit of de beelden persoonsgegevens zijn of niet. Daarvoor is vereist dat je mensen kunt herkennen of op andere manier de beelden tot de personen kunt herleiden. Bij festivalbeelden zal dat niet altijd het geval zijn. Bij bewakingscamera’s bij een juwelier wel.

    Maar inderdaad, als ik herkenbaar bij Trance Energy in beeld ben en zij publiceren dat, dan kan ik stellen dat ze artikel 8 Wbp schenden door niet mijn ondubbelzinnige toestemming te vragen.

  4. Ja, hallo! Als ik een winkel zou beroven zou ik toch echt geen toestemming geven dat er dan beelden van mij worden gemaakt! Maar goed, waar het in de discussie eigenlijk om gaat is of privacy zwaarder weegt dan criminaliteits-bestrijding. En de wetgevers denken momenteel alleen met hamers terwijl je juist precies gereedschap nodig hebt om de grenzen te bepalen. Sowieso denk ik dat beelden die een winkel of bewoner heeft gemaakt tijdens een beroving of overval gewoon op het Internet geplaatst moeten kunnen worden omdat het puur een feitenverslag is van wat er gebeurd is. Zonder anonimisering. Als je daar -als crimineel zijnde- niet van gedient bent, zoek dan een ander vak!

    Wat ik weer niet vind kunnen is als een webwinkel naast de beelden ook een foto van de “vermoedelijke” dader plaatst. Hou de beelden alleen bij de feiten!

    Ik denk dat de wet gewoon aangepast moet worden dat ten alle tijden wordt toegestaan om beelden van criminele activiteiten op het Internet te plaatsen. Het moet dan wel gaan om redelijk zware criminaliteit en niet b.v. een wildplasser die een geel plasje doneert bij je voorgevel. Maar met wetgeving is vooral de juiste terminologie belangrijk. En dat laat zich moeilijk uitwerken, waardoor de hamer vaak handiger is dan het gereedschapsetje.

  5. Bij een wet als deze denk ik niet dat er heel hard gehandhaafd zal worden omdat het politiek geen draagvlak heeft.
    Dan is een dergelijke wet toch al kansloos om aangenomen te worden?

    Ik begrijp trouwens ook niet wie deze wet zou moeten voorstellen. Ik kan me niet voorstellen dat Teeven met een wet zou komen om de privacy van criminelen te beschermen en tegelijk winkeliers te bestraffen.

  6. Ik denk dat de wet gewoon aangepast moet worden dat ten alle tijden wordt toegestaan om beelden van criminele activiteiten op het Internet te plaatsen.

    Rechters moeten gewoon flinke hoge boetes en schadevergoedingen opleggen als je beelden van een onschuldige laat zien. Dat zou voldoende moeten zijn om zorgvuldigheid bij de winkeliers af te dwingen.

  7. Rechters moeten gewoon flinke hoge boetes en schadevergoedingen opleggen als je beelden van een onschuldige laat zien.
    Misschien, maar sowieso moeten veel beveiligings-camera’s eens wat betere beelden gaan opleveren. De meeste videobeelden zijn sowieso al erg wazig. Daarnaast, als je de beelden ziet als zijnde een beeldverslag van wat er gebeurt is tijdens een overval dan valt dat mogelijk onder journalistieke vrijheden. Een site die zich erop richt om dergelijke videos openbaar te maken als onderdeel van hun nieuwsverslagen kan mogelijk onder dergelijke boetes uit komen. Ze moeten alleen vermijden dat ze personen op die beelden bestempelen als “Dader”, hoewel in de meeste gevallen de beelden wel duidelijk maken wie de dader is en wie onschuldig is.

  8. Mogelijk off-topic

    Als ik ‘bescherming van de privacy’ in een breder verband trek, stel ik het mij zo voor:

    Ik schreef (in 2006) aan mijn advocaat (uiteraard in vertrouwen), onder vermelding van mijn persoonsgegevens en mijn (GBA) woonadres, heel veel e-mails, die betrekking hadden op mijn wederpartij. Ik kreeg in die periode een virus op mijn computer (liet ik ook aan deze advocaat weten) – zodat ik niet meer in mijn documenten en mijn e-mails kon komen. Omdat e-mails kunnen worden gemanipuleerd kon ik dit dus niet meer verifiëren. In oktober 2009 spande hij een kantongerechtsincasso procedure tegen mij aan, omdat hij betaling wenste voor het lezen van mijn e-mails. Hierbij heeft hij ze als ‘bewijs producties’ aan de rechter overgelegd. De advocaat van wederpartij kon aldus van mijn e-mails (die niet voor haar bedoeld zijn) kennis nemen, en van mijn persoonsgegevens. Ik vat dit, gepleegd door mijn advocaat, als schending van mijn privacy op, maar ook als schending van ons wederzijds vertrouwen.

    (Ik had slechts 3 e-mails (voordat ik het virus kreeg) afgedrukt. Uit een van die drie e-mails had hij de 1e (cruciale!) alinea gewist. Ik overlegde deze e-mail, bij mijn verweer, aan de rechter. De rechter trok zich hier niets van aan. De andere twee, ook cruciale e-mails, had hij achtergehouden;(en vermoedelijk meer). Valt dus niet te achterhalen.

    Hij won de zaak en legde gelijk beslag op mijn inkomen. In ieder geval heeft de rechter de e-mails kritiekloos als bewijslast voor zijn vonnis van toepassing verklaard.

    (Terzijde: Ik stelde 1 1/2 jaar geleden (januari 2010), binnen de geldende beroepstermijn, Hoger Beroep in. Van mijn advocaat verneem ik niet wanneer het HB zal voorkomen).

  9. Ik zie namelijk niet hoe je dit in een wet giet.

    Welke handelingen verboden zijn staat al in de wet. De bevoegdheid voor het CBP om een boete op te leggen in het geval van het publiceren van strafrechtelijke gegevens lijkt me niet zo moeilijk in te voeren (voor zover die bevoegdheid al niet bestaat). De beslissing om binnen die bevoegdheid daadwerkelijk een boete op te leggen en de hoogte van de boete wordt verder aan het beleid van het CBP overgelaten, uiteraard met de mogelijkheid van toetsing door de bestuursrechter.

    Opsporing verzocht valt er niet onder, omdat de publicatie in dat programma door of vanwege justitie plaatsvindt ter opsporing van strafbare feiten, vgl. art. 22 lid 1 Aw en art. 22 Wbp.

  10. @Marcel:

    Maar wat is het verschil dan met de recente discussie over festivals? Als ik naar Trance Energy ga, heeft of claimt ID&T het recht om de door hun gemaakte videobeelden waar ik op te zien ben, uit te brengen op DVD, zonder dat ik daar rechten aan kan ontlenen. Met het betreden van de locatie stem ik daar blijkbaar mee in.
    Toestemming is dan helemaal niet nodig. Trance Energy heeft recht op vrije meningsuiting, en jij hebt geen redelijk belang je tegen publicatie te verzetten.

    Zodra die beelden de suggestie wekken dat je iets strafbaars doet heb je wel een redelijk belang. Aan die redelijkheid doet niet af dat je wellicht daadwerkelijk iets strafbaars hebt gedaan, want je bent onschuldig totdat het tegendeel door de rechter is vastgesteld. Schandpaalsites toestaan is hetzelfde als mensen voor eigen rechter laten spelen. Dat past niet in onze Westerse rechtsstaat, welke Wilders c.s. beweert te verdedigen.

  11. @Piet: De complicatie hier is dat artikel 8 Wbp ongenuanceerd toestemming eist in lid a. Die toestemming mag niet (zie definitie van ’toestemming’ in artikel 1) via algemene voorwaarden worden bedongen.

    De vrije meningsuiting komt pas aan de orde bij artikel 8 sub f, waarbij je dus een afweging op grond van de privacy moet doen. Ik zie niet zo goed welke mening geuit wordt door beelden van TE te laten zien. Denk je echt dat dit door de toets van sub f komt?

    En ik krijg de indruk dat in de discussie over de inbrekersbeelden er twee soorten publicaties zijn. Naast de schandpaalsites – die inderdaad niet door de Wbp-beugel kunnen – heb je ook nog de opsporingssites, die een met Opsporing Verzocht vergelijkbare rol vervullen. Ik denk dat dat eerder onder de vrije meningsuiting valt. Zo niet, dan kunnen Peter R. de Vries en Alberto Stegeman ook wel inpakken met hun televisieprogramma’s.

  12. Waarom zou een website van een winkelier die een dief wil opsporen niet kunnen en opsporing verzocht van een publieke omroep wel?

    Als artikel 22 Wbp dient als basis voor politie om foto’s en vidoe’s te gebruiken televisie programma’s dan kan een individu dat ook. Artikel 22 van Wbp laat namelijk ook ruimte aan individuen om persoonsgegevens te verwerken als het gaat om strafbare feiten (niet alleen aan bevoegde opsporingsinstanties)

    2.Het verbod is niet van toepassing op de verantwoordelijke die deze gegevens ten eigen behoeve verwerkt ter: a. beoordeling van een verzoek van betrokkene om een beslissing over hem te nemen of aan hem een prestatie te leveren of b. bescherming van zijn belangen voor zover het gaat om strafbare feiten die zijn of op grond van feiten en omstandigheden naar verwachting zullen worden gepleegd jegens hem of jegens personen die in zijn dienst zijn.

    De opsporing van daders is een belang van een winkelier die is overvallen en de wet geeft hem dus blijkbaar ook het recht daarvoor.

  13. Programma’s die uitgezonden worden in samenwerking van Politie of Justitie kan gewoon ontheffen gegeven worden door een Officier van Justitie (of wie dan ook bij Justitie). Aangezien hier meestal politie bij aanwezig is om vragen te beantwoorden op TV lijk mij dit geen probleem. Nu voor de winkeliers e.d. hun sturen een kopie van het beeld materiaal naar een website die bekijkt het of er een onrechtmatige daad gepleegd wordt, constatering kan zijn wij willen graag praten met deze man of vrouw aangezien hij waarschijnlijk is weggelopen zonder te betalen. Heeft deze persoon er moeite mee dat hij te vinden is op internet neem dan contact op met de website en geef u gegevens door na check politie wordt het weggehaald.

  14. Mooie oplossing: Zet in de wet dat het allemaal niet mag. En dat de persoon die vindt dat zijn privacy geschonden wordt, daar dan aangifte van mag doen, en dat het materiaal dan terstond verwijderd moet worden.

    Dat geeft voldoende privacy voor normale mensen. Even melden dat het weg moet, en het is weg – zo niet, dan volgen boete of dwangsom.

    Inbrekers moeten dan de drempel nemen om zich bekend te maken. Als je het initiatief legt bij degene die op het beeldmateriaal staat, heeft iedereen de mogelijkheid om onwelgevoeglijk materiaal te laten verwijderen, zonder dat inbrekers passief en anoniem beschermd worden.

  15. Indien geldt:

    persoonsgegeven: elk gegeven betreffende een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon;

    (en hier beeld onder valt) en

    b. verwerking van persoonsgegevens: elke handeling of elk geheel van handelingen met betrekking tot persoonsgegevens, waaronder in ieder geval het verzamelen, vastleggen, ordenen, bewaren, bijwerken, wijzigen, opvragen, raadplegen, gebruiken, verstrekken door middel van doorzending, verspreiding of enige andere vorm van terbeschikkingstelling, samenbrengen, met elkaar in verband brengen, alsmede het afschermen, uitwissen of vernietigen van gegevens;

    en

    Persoonsgegevens mogen slechts worden verwerkt indien: a. de betrokkene voor de verwerking zijn ondubbelzinnige toestemming heeft verleend;

    waarom mag ik dan worden gefilmd als ik bij de C&A aan het winkelen ben? Ik heb het dan niet eens over het publiceren van de beelden (waar de discussie over gaat) maar slechts het vastleggen en bewaren door de winkel. Volgens Arnoud kan het binnengaan van een winkel immers geen ondubbelzinnige toestemming betekenen, ondanks de bordjes over bewakingscamera’s.

  16. @Arnoud. Het CBP gaat over de bevoegdheden van het CBP. Dat een burger zelf van mening is dat er sprake is van een rechtmatige verwerking kan nooit leidend zijn voor de toepassing van wettelijke bevoegdheden van een zbo als het CBP.

    Hooguit kan het CBP zelf tot de conclusie komen dat er sprake is van een rechtmatige verwerking en zelf besluiten geen dwangsom op te leggen. Maar de mening van jou en mij en 15 miljoen anderen kan daarin, mijns inziens terecht, geen rol spelen.

  17. @Albert: het Cbp kan geen boetes opleggen zonder de partij te horen. Daarbij zal deze bewijs overleggen dat er toestemming was, lijkt me. Het Cbp moet dat bewijs dan beoordelen en meenemen in het besluit.

    Ik snap niet wat je wil zeggen met die “mening van 15 miljoen mensen” want daar had ik het niet over. Het lijkt me hooguit indirect relevant wat de maatschappij vindt.

  18. Schending van mijn privacy

    Ik had aan een advocaat veel e-mails, uitsluitend aan hem, verzonden. Ik realiseerde het mij echter niet dat deze advocaat mijn e-mails heeft uitgeprint en aan derden (buiten mijn medeweten / toestemming) heeft verzonden.

    Voor mij was dit een schokkende ervaring. Mede omdat mijn e-mails erg emotioneel waren. Dat derden deze te lezen kregen heeft mij zeer gegriefd, ik geneer mij tegenover ‘die derden’ enorm, ’tot het schaamrood op mijn kaken’.

    Ik begrijpt niet dat die advocaat mij dit heeft kunnen aandoen. Mijn wraakzucht / haatgevoel, tegenover hem, frustreert mij enorm. Heeft een advocaat ‘sowieso’ niet zoiets als geheimhoudingsplicht?

    Ik weet niet hoe – en/of – ik hem kan revancheren. (Terugpakken!).

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.