Hoe vind ik de maker van een foto?

Vele lezers vragen me:

Ik heb een foto op internet gevonden die ik wil gebruiken voor een campagne. Hoe kom ik achter de naam van de rechthebbende / fotograaf en het bestand in hoge resolutie? Bestaat er een firma die dat voor me uit kan zoeken?

Om claims te voorkomen is het heel verstandig om de rechten van elke foto te verifiëren. De Getty-draad ontplofte niet voor niets, en er zijn meer fotografen (en advocaten) die graag claims indienen.

Gelukkig is het niet zó moeilijk om na te gaan van wie een foto is, althans bij populair aanbod. De simpelste manier is naar Google Afbeeldingen gaan en daar de afbeelding uploaden. Google zoekt dan naar vergelijkbare afbeeldingen, en als het goed is zit de originele site er dan bij. Klik op het cameraatje in het zoekvenster.

TinEye.com biedt dezelfde mogelijkheid. De databanken overlappen niet helemaal, dus beide sites gebruiken is aan te bevelen.

Ziet de foto eruit als een nieuwsfoto, dan kun je ook nog de ANP Beeldbank proberen. Hier moet je dan op trefwoorden zoeken en hopen dat je de foto aantreft.

Kom je er echt niet uit, neem dan contact op met stichting Foto Anoniem. Zij hebben veel kennis van foto’s en kunnen vaak bepalen wie de rechten heeft. En lukt dat ook hen niet, dan kun je een verzekering bij ze sluiten: je betaalt een eenmalig bedrag en zij vrijwaren je dan van eventuele claims van de fotograaf, mocht die opduiken.

Het is natuurlijk ook een optie om de foto gewoon niet te gebruiken en bij een legale site opnieuw te gaan zoeken. Mijn favorieten zijn SXC.HU en www.rgbstock.com voor gratis legaal werk, en op Flickr.com/creativecommons vind je ook vele foto’s met gebruiksrechten. Wel even opletten welke categorie je neemt, want soms mag je niet bewerken en soms mag je niet commercieel gebruiken.

Hebben jullie nog tips of aanvullingen?

Arnoud

29 reacties

  1. Interessant, foto-anoniem geeft zelfs exclusieve licenties uit (http://www.fotoanoniem.nl/fileadmin/userupload/fotoanoniem/TarievenSFA2012.pdf). Hoe kunnen ze dat doen als ze zelf niet de rechthebbende zijn en geen contact met hem/haar hebben? Het lijkt me dat ze geen enkele manier hebben om te voorkomen dat de rechthebbende een ander gebruiksrecht toekent nadat iemand bij foto-anoniem een exclusieve licentie heeft gekocht.

  2. Wat gebeurt er precies als de maker van de foto zijn recht komt claimen bij iemand die via Foto Anoniem iets geregeld heeft? Ik snap wel dat dit handig is, maar wat gebeurt er als de eigenaar bijvoorbeeld verwijdering eist? Als ik de site zo bekijk, is de stichting vooral een soort voorschot op de schadevergoeding die je mogelijk moet betalen (in ruil daarvoor betaalt de stiching het gehele bedrag, mocht het nodig zijn). Beschermt dat dan niet tegen een verwijderingseis? Of bestaat dat helemaal niet in het Nederlands recht?

  3. @Erik: Dat kunnen ze ook niet, maar als bij jou de fotograaf onvindbaar is dan is dat ook bij de volgende vraagsteller lijkt me.

    @Rens: Je wordt alsnog gewoon aangeklaagd door de fotograaf, want die heeft met FA niet te maken. Maar de vrijwaring die FA je geeft, komt neer op een onbeperkte vergoeding van de schade die jij aan de fotograaf moet betalen. Het is dus een halve bescherming: je hebt nog steeds een hoop gedoe met een rechtszaak maar het kost je niet meer geld dan je aan FA betaalde.

    Verder zijn de banden van FA met de diverse fotografen (en fotografie-advocaten) best goed, dus het is goed denkbaar dat zij na de claim even een belletje plegen en het zo snel oplossen.

    Useless trivia of the day: Foto Anoniem is gevestigd direct naast ICTRecht.

  4. Foto Anoniem heeft een helder verhaal. Ik begreep altijd dat Pictoright een vergelijkbare verzekering voor je afsluit, maar lees dat op hun website niet. Blijkbaar heeft Pictoright een andere rol in dit spel. Wellicht wil je dat een keer uitleggen?

    Iets anders: Rens’ vraag was of hij de foto nu in geval van ruzie met de opgedoken fotograaf ook moet verwijderen. Het antwoord lijkt me “ja” als een rechter je daartoe veroordeelt, dus je bent alleen maar verzekerd tegen de kosten, je hebt nog steeds de rompslomp en je moet (in geval van een website) de foto vervangen of je (fysieke) publicatie terugroepen, folders vernietigen. Toch?

  5. @Ivo: formeel is het een andere stichting maar hij zit wel ergens in dezelfde groep van instellingen als Pictoright. Statutair zit Foto Anoniem in het pand van Pictoright in ieder geval (Sarphatistraat 606-608, mijn buren dus).

    Ik denk dat het afhankelijk is van hoe de zaak wordt geschikt. En ook van de letterlijke tekst van de vrijwaring die Foto Anoniem geeft. Helaas kan ik die niet online vinden.

  6. Op DeviantArt kun je ook veel beeldmateriaal vinden en dan vooral tekeningen en CGI-plaatjes. Maar ook foto’s. Enige nadeel is wel dat je bij DA contact zult moeten opnemen met de auteur indien deze niet een licentie heeft vermeld.

    Verder kan het geen kwaad om je eigen beeldmateriaal samen te stellen. Er zijn diverse CGI applicaties om zowel landschappen mee te genereren alsmede om modellen in een bepaalde houding uit te beelden. Je zult dan wel genoeg artistieke gaven moeten hebben…

    Wel een tip: pas enorm op met foto’s van nieuwssites! Nieuwssites zijn dol op exclusiviteit waardoor het misbruiken van hun foto’s een dure grap kan worden.

    Verder, het lijkt mij dat als de fotograaf zijn vergoeding uiteindelijk ontvangt, via Foto Anoniem of via de rechter, dat je daarna gewoon een geldige licentie hebt op het verdere gebruik van die afbeelding. Maar ja, sommige fotografen leveren alleen een tijdelijke licentie op hun werk…

  7. Rens??? vraag was of hij de foto nu in geval van ruzie met de opgedoken fotograaf ook moet verwijderen. Het antwoord lijkt me ???ja??? als een rechter je daartoe veroordeelt,

    Volgens mij moet je de foto verwijderen als een rechthebbende je daarom vraagt of zelfs al als je weet dat er een rechthebbende is die de foto niet op jou site gepubliceerd wilt zien.

    De rechter zorgt alleen voor de eventuele nodig dwang als iemand dat dan toch niet doet.

  8. Wat grappig dat de meest voor de hand liggende oplossing er niet tussen zit: download de foto, klik rechts voor properties, ga naar het summary tabblad en klik op advanced. Je ziet nu de exif informatie van de foto en een beetje fotograaf zet hier verwijzingen naar zichzelf in (naam, telefoon nummer, email, website) en geeft daarbij gelijk de gebruikslicentie aan. 🙂

    Edit: je kunt ook een exif viewer downloaden die in browser al de exif informatie toont. Zie addins voor FireFox bijvoorbeeld (http://araskin.webs.com/exif/exif.html).

  9. Je ziet nu de exif informatie van de foto en een beetje fotograaf zet hier verwijzingen naar zichzelf in
    Helaas zullen veel fotografen hun werk ook een beetje Photoshoppen en daarbij gaat regelmatig de EXIF informatie door verloren. Maar ook bepaalde webserver software die thumbnails bijhoudt gooit de EXIF-informatie meestal weg. Als het origineel 4000×3000 pixels is, dan zullen de meeste websites een verkleinde weergave ervan tonen maar die is dan zonder de EXIT informatie. Een ander probleem is dat je niet weet of je de foto hebt gevonden op de originele website of van een derde. Of vierde, vijfde, zesde…

    De enige manier waarop een fotograaf zijn werk duidelijk mee kan beschermen is door een warermark te plaatsen door de complete afbeelding heen. Maar dan is de afbeelding eigenlijk onbruikbaar en schrikt mogelijk potentiele klanten af. Die kunnen dan wel een licentie kopen waar geen watermerk in zit maar dan is de foto opeens onbeschermd. En of de EXIF informatie er dan nog in zit?

  10. @Antigoon, een extra hint is dat die foto waarschijnlijk tussen 1980 en 1983 is genomen. Het analoge tijdperk dus. De maker ervan opsporen wordt dan ook enorm lastig maar mogelijk wel terug te vinden in pop-tijdschriften uit die tijd… Verder dan deze website kom ik ook niet na 20 minuten zoeken. Het Nederlands Pop Instituut weet het vast ook niet meer. Dat is nu de Muziekencyclopedie geworden en hier is die foto ook te vinden. Twee maal, waarbij de ene fot een onbekende auteur heeft en van de tweede de rechten bij MCN behoren.

    Ofwel, een duidelijk voorbeeld van een foto waarvan de auteur niet meer terug te vinden is. (En mogelijk anderen nu afgeleide werken gaan maken om daar alsnog de rechten over te claimen! Oppassen dus!)

  11. Ideetje voor een startup (imagetracker.com): koop of vraag toegang tot de data van images.google.com, flicker.com. commons.wikimedia.org etc. en probeer een afstammingsrelatie tussen plaatjes te bepalen, op basis van bewerkingsdatum, EXIF-informatie, entropie in het plaatje zelf en handmatig toegevoegde informatie.

    Doel is dat iedereen het eigendom en de licentie op elk willekeurig plaatje kan bepalen (als gebruiker) of vastleggen (als maker of verspreider).

    Opzoeken is gratis voor personen; grondig opzoeken doe je tegen betaling voor bedrijven en instellingen.

    Of bestaat dit al?

  12. Ik ben erg blij met google image search, want het heeft me al een paar keer geholpen met ‘wat is het verhaal achter deze foto’. Regelmatig kom ik zo’n image tegen wat iedereen met iedereen deelt of wat semi-relevant bij een nieuwsverhaal zou zijn maar waar ik graag het echte verhaal van wil weten. Dit kan inderdaad ook helpen met het vinden van een rechthebbende. De EXIF informatie is ook een bron. Reden voor mij om soms juist bepaalde EXIF informatie (zoals serienummer camera) uit foto’s te verwijderen.

  13. @Reinier Post, het probleem is dat de meeste van die image library sites zelf niet met zekerheid kunnen aangeven wie de ware auteur is van een foto. Een foto die door een andere site wordt overgenomen zonder te verwijzen naar de auteur zou zo zelf als auteur aangeduid kunnen worden. Daarnaast vindt “diefstal” van auteursrechten met enige regelmaat plaats, waarbij iemand beweert de auteur van een foto te zijn terwijl deze gewoon elders is gejat. Sowieso zijn veel auteurs nooit bezig met het beschermen van hun werk omdat dit tijd kost wat ze beter in nieuw werk kunnen stoppen. Ja, ze zullen de foto vast online plaatsen met hun gegevens erbij om vervolgens te hopen dat deze niet teveel wordt gejat. Of ze geven deze door aan een bemiddelingsbureau zoals Getty en laten Getty dan maar de volledige bescherming op zich nemen, in ruil voor een aandeel van de verkoopprijs die Getty ervoor rekent. (Idem voor andere stockphoto sites.)

    Verder, met de enorme populariteit van digitale fotografie en goedkope extra mogelijkheden die camera’s tegenwoordig hebben (extreem inzoomen, microscopie, panorama-foto’s) komt er de laatste jaren enorm veel beeldmateriaal bij van diverse amateurs. Zelf heb ik b.v. naast de camera in mijn telefoon ook nog eentje in mijn tablet. Heb in mijn jaszak ook nog eens een 12 megapixel zak-camera voor als ik buiten iets interessants zie om te fotograferen en heb daarnaast nog twee digitale camera’s waarvan de een een ingebouwde GPS heeft, 3D foto’s kan maken en ook nog panorama-foto’s kan maken. De ander is weer goed in het maken van burst-foto’s en ik kan versnelde filmpjes maken met 1.000 frames per seconde, wat best mooi is als je b.v. je hond filmt tijdens het rennen. Heb verder nog een digitale microscoop om de echte kleine dingen te kunnen fotograferen (en een nieuwe is toevallig vandaar gesteld) en heb verder nog een soort camera aan een buigzame stang om in we openingen te kunnen kijken en daar foto’s te kunnen nemen. Handig om je auto b.v. van binnen beter te inspecteren. Met zoveel camera’s kan ik als amateur al absurd veel beeldmateriaal genereren die ik mogelijk gewoon weggeef. En zoals mij zijn veel anderen ook bezig. Tegen dergelijke concurrentie moeten professionele fotografen het dus opnemen, wat alleen kan als ze een veel betere kwaliteit en meer exclusiviteit kunnen opleveren.

    Overigens heeft in november 2005 een foto van mij de website nu.nl behaald, dus zo amateuristisch ben ik ook weer niet! 🙂

  14. @ Wim (10): vandaar dat ik ook zei dat een beetje fotograaf dit zal opnemen in de exif. Als je ook maar een beetje overweg kunt met PS/LR dan neem ik aan dat je ook weet hoe je de controle neemt over welke informatie gepubliceerd wordt in Exif informatie. Mijn stelling is dat de makkelijkste manier om een professionele fotograaf te vinden is door te kijken in de exif info van de foto. Als daar je daar geen relevante info vindt, dan heb je waarschijnlijk te maken met een kopie van het origineel (waar iemand de exif uit heeft gesloopt) of te maken hebt met een fotoamateur.

  15. @15: Wim, juist omdat het geen eenvoudig op te lossen probleem is, maar je wel een heleboel simpele gevallen hebt, terwijl er tegelijk veel behoefte is aan het oplossen van moeilijke gevallen, lijkt het me een goed idee voor een bedrijf.

  16. PS/LR? Voor de minder grafisch aangelegde medereaguurders: PhotoShop/LightRoom. 🙂 Om eerlijk te zijn vind ik Photoshop te duur voor de toepassingen die ik gebruik. Ik maak daarentegen wel gebruik van een oude Paint Shop Pro (versie 8) versie die na al die jaren nog steeds prima voldoet. (In tegenstelling tot de nieuwste PSP versies die teveel functies bieden die ik niet nodig heb.) Lightroom heb ik oom en daar maak ik wel eens gebruik van, maar niet al te vaak. LR kan echter goed omgaan met mijn dual-monitor 64-bits systeem en biedt best wel handige functionaliteit.

    Maar ik heb best wel een lastige uitdaging als het om mijn eigen plaatjes gaat. Mijn digitale camera’s maken JPG bestanden maar mijn foto’s plaats ik het liefst onbewerkt online. Daarnaast ben ik vaak aan het renderen maar met Poser krijg ik meestal PNG bestanden terwijl Vue juist bitmaps aanmaakt, die ik vervolgens naar PNG converteer. Voor deze plaatjes wil ik geen JPG formaat gebruiken omdat dan de afbeelding enige kwaliteit verliest. En ja, er is een losless JPG formaat maar die wordt lang niet overal ondersteund. PNG weer wel.

    De ideale oplossing zou eigenlijk moeten komen vanuit de hardware markt. Zo’n beetje iedere camera is wel via USB op de computer aan te sluiten dus maak het mogelijk dat de copyright informatie op de camera ingesteld kan worden. De camera zou dan iedere foto al automatisch van EXIF informatie kunnen voorzien waar in dat geval dus ook informatie over de auteur bij aanwezig is. Dan kan de auteur gewoon bezig blijven met wat hij wil doen (foto’s nemen) zonder dat hij achteraf nog veel moeite hoeft te doen.

    Als ik als amateur ga fotograferen dan weet ik meestal wel een SD-kaartje van 4 tot 8 GB vol te zetten. (Daarom heeft mijn huidige camera een 16 GB kaartje.) Ik maak rustig honderden foto’s (dankzij de burst-instellingen) om dan later eens uit te zoeken welke nu echt mooi zijn. Deze foto van een spreeuw is er eentje uit een serie van 10 foto’s die met “burst” zijn genomen. En dat weer na een dagje fotograferen die ruim 400 foto’s heeft opgeleverd van diverse foto’s die een voederhuisje voor mijn werkkamer hebben rond gefladderd. Maar goed, dankzij digitale fotografie kunnen professionals dezelfde techniek toepassen: maak veel foto’s en zoek achteraf de beste uit.

    Maar als je op een dag 400+ foto’s neemt wil je daarna niet al die foto’s nog eens handmatig van EXIF informatie voorzien. En ja, batch bewerkingen maken het wel eenvoudiger maar dat moet dan wel zorgvuldig gebeuren zonder dat de foto opnieuw als JPG wordt opgeslagen. (Met mogelijk extra kwaliteits-verlies.) Om de kwaliteit van een foto te behouden wil je eigenlijk zo min mogelijk bewerkingen uitvoeren. Om die reden sla ik bewerkte foto’s van mijzelf ook niet meer op als JPG maar als PNG. Alleen, PNG kent geen EXIF-mogelijkheden…

    Geen EXIF in PNG is een groot gemis… En zoals ik al aangaf, het zou echt mooi zijn indien de camera de juiste EXIF informatie zelf toevoegt zodat de fotograaf dit niet achteraf nog hoeft te doen…

  17. @Wim (18): je hebt gelijk in de gebruikte afkorting. Excuus, ik neem aan dat het publiek bekend is met de afkortingen. Ik zal proberen de technische discussie te beperken (dit is immers een juridisch blog en geen blog over fotobewerking), maar je mist mijn punt in je reactie. Tegelijkertijd bevestig je mijn reactie door de gebruikte voorbeelden. Mijn suggestie voor het vinden van de maker van de foto is dat -mits deze gemaakt is door een professional- de info van de fotograaf terug te vinden is in de exif (uitzonderingen daargelaten).

    Jouw betoog geeft duidelijk aan dat er naast de groep professionals nog een grote groep amateur fotografen bestaat die veel afbeeldingen online plaatsen. Deze groep is met bovengenoemde (in de blog) geposte methoden terug te vinden.

    Overigens kan ik je van harte aanbevelen om eens te kijken naar het gebruik van Lightroom aangezien dit een perfect programma is voor het beheren en bewerken van fotocollecties. Voor de prijs hoef je het imo niet te laten (150 euro uit mijn hoofd).

  18. Oh, ik gebruik Lightroom wel, maar omdat ik meer met PNG bestanden werk dan met JPG bestanden, heeft EXIF ook weinig zin. Een groot gebrek van LR4.1 wat ik nu gebruik vergeleken met Paint Shop Pro 8 is het ophalen en synchroniseren van de foto catalogussen op mijn systeem. PSP8 slaat gewoon een catalogus op per folder terwijl LR een centrale database gebruikt die hij moet uitlezen. Met 10.000+ foto’s op mijn harde schijf van 1 TB duurt dat gewoon even. PSP leest alleen maar een enkele folder uit en is daardoor sneller in gebruik. Maar goed, LR ondersteunt mijn twee monitoren zodat ik links de folder kan bekijken en rechts de geselecteerde foto. En LR is 54-bits wat handig is gezien ik 24 GB aan RAM heb in mijn systeem. En LR kan foto’s rechtstreeks naar Facebook sturen wat wel handig is. Maar ik zou ze liever naar DeviantArt willen uploaden, want als amateur wil ik mijn werk wel iets professioneler tentoon stellen. Facebook is voor vakantiekiekjes, DeviantArt voor mooie fotografie… 🙂 Een ander nadeel van LR is dat ik foto’s vaak op maat wil snijden om meer aandacht te geven op het onderwerp van de foto. De vogeltjes bij mijn voederhuisje, bijvoorbeeld, fotografeer ik vanaf 4, 5 meter afstand maar ondanks het inzoomen is er dan nog veel achtergrond zichtbaar. Maar LR zelf kan niet knippen dus moet ik deze bewerking in Elements uitvoeren en dus van applicatie wisselen. Ook dat hoeft niet in PSP8.

    Daarentegen heeft LR wel de mogelijkheid om preset metadata te gebruiken, zoals allerlei copyright informatie. Daar staat weer tegenover dat PSP8 op mijn systeem veel stabieler in gebruik is. Zowel LR als Elements willen nog wel eens crashen…

  19. Kom er overigens zojuist achter dat bij het uploaden van foto’s naar facebook via Lightroom de EXIF informatie gewoon wordt verwijderd… Ook DeviantArt haalt gewoon de EXIF informatie weg bij het genereren van thumbnails en previews en geeft niet alle EXIF-informatie weer bij het origineel. De originele afbeelding blijft hier wel de EXIF informatie behouden.

    Als meer foto-sites dit doen heeft het weinig zin om sowieso EXIF informatie toe te voegen…

    Een ander probleem is dat naast EXIF ook het IPTC model wordt gebruikt. Dat laatste wordt niet altijd volledig ondersteund door oudere software, zoals mijn oude PSP8 versie. Er zijn gelukkig diverse tools beschikbaar om EXIF/IPTC mee te bekijken en te bewerken maar voor programmeurs is het EXIF formaat vrij lastig in gebruik en kan dit makkelijk data corruptie opleveren waardoor een foto opeens onbruikbaar wordt, indien je met eigen code EXIF informatie probeert te schrijven. Dat betekent dat veel website ontwikkelaars zich dan ook niet al te druk zullen maken om EXIF informatie waardoor dit eenvoudig verdwijnt uit de diverse online afbeeldingen.

    Hoewel deze metatags inderdaad kunnen helpen met het identificeren van de auteur vind ik het persoonlijk een vrij onbetrouwbaar medium, mede omdat deze metadata al snel verdwijnt bij diverse bewerkingen en bij uploads naar diverse websites. Voor mij dus een goede reden om mij hier niet al te druk om te maken en het dus gewoon niet te gebruiken.

  20. @Wim ten Brink (nr. 18): De coole smiley betekent hier: PaintShopPro versie 8 (zegt de broncode van deze pagina); leuk, zelf gebruik ik om exact dezelfde reden PSP-6 (ik heb ook PSP-XI die ik nooit gebruik).

    ======= @Arnoud (“Hebben jullie nog tips of aanvullingen?”) en @Sander (nr. 8: “grappig dat de meest voor de hand liggende oplossing er niet tussen zit … EXIF … enz.”).

    De startvraag was: “Ik heb een foto op internet gevonden die ik wil gebruiken voor een campagne. Hoe kom ik achter de naam van de rechthebbende / fotograaf en het bestand in hoge resolutie? (enz.)”

    Voor mij is dan het meest voor de hand liggende: foto’s e.a. beeldmaterialen zwerven niet los op internet, maar zitten op een site die de afbeelding publiceert. Wil die site geen copyright-inbreuk maken, dan is ofwel de sitebaas zelf de maker, ofwel heeft deze een publicatie-toestemming van de maker. *) Een mailtje naar de site zou dus voldoende moeten zijn om achter de rechthebbende te komen (als de site er een contact-optie op heeft zitten, dat wel; via een WhoIs opsnorren kan in een aantal gevallen ook).

    Staat de site-van-vinden met de mond vol tanden, dan 10 tegen 0,1 dat ze zelf inbreuk maken, en moet je verder zoeken.

    Zijn er meerdere sites met dezelfde afbeelding, dan kan je proberen te kijken wat de oudste pagina is (zegt niet altijd alles, en helaas niet altijd via de pagina-eigenschappen op te vragen in de browser). Soms kan het internet-archief daarbij helpen, maar ook niet altijd. En soms wordt de maker keurig vermeld in een “tooltip” als je over de afbeelding hovert (bv. deze). – Wil niet automatisch zeggen dat ze daar toestemming hebben (maar je weet wel de maker). Maar elders (hier, en gemuteerd ook hier) wordt een deel van dezelfde foto zonder enige info getoond. – Wil niet automatisch zeggen dat ze daar geen toestemming hebben!

    Complicatie kan zijn: een “tweedehands gevonden voorwerp”, d.w.z. je hebt de foto gevonden op een site met als enige bijschrift: “Deze mooie foto heb ik op internet gevonden”. – Dat schiet niet echt lekker op.

    Ook nog een optie: gevonden foto gewoon niet gebruiken, en een soortgelijke foto (laten) maken; soortgelijk = niet exact dezelfde foto, dat kan weer problemen opleveren…

    Kan qua tijdsinvestering cq. te betalen vergoeding wel eens behoorlijk goedkoper uitkomen dan alle zoekwerk. Want stel bv. dat je na 3 werkdagen intensief speurwerk eindelijk de rechthebbende gevonden hebt, en deze een exorbitant hoge prijs vraagt of niet de uitsnede goedkeurt die je voor ogen hebt, of domweg géén toestemming verleent.

    ======= *) Of het is een upload-site, waar de inzender de verantwoordelijkheid draagt. Via de user-gegevens is dan wellicht meer te weten te komen (indien e-mail adres opgegeven; of een opgegeven website van de inzender, waar weer wel een e-mail adres op staat). Eventueel ook: een Google op de naam of het alias van de inzender, levert soms website of (met combineren en deduceren) andere gegevens waarmee de inzender te vinden is.

  21. [offtopic maar leuk om te lezen dat ik niet de enige ben: ook ik koester de inmiddels dertien jaar oude versie 6 van PaintShopPro die ik – ondanks de foutmeldingen bij het opstarten onder Windows 7 – van nieuwe computer naar nieuwe computer sleep, het blijft het meest handige pakket om snel en simpele image-bewerkingen mee te doen. In mijn optiek hebben ze versie 7 al verziekt].

  22. Paint Shop Pro gebruik ik eigenlijk al -legaal- sinds versie 4 maar vind versie 8 tot nog toe de beste. Dit is eigenlijk de laatste versie die door JASC was gemaakt en is van 2003. Je moet er wel de extra patch bij installeren anders is het inderdaad een beetje buggy. Belangrijkste onderdeel vind ik de browse-functie zodat ik mijn afbeeldingen goed kan catalogiseren. En wat bij Lightroom vooral ontbreekt is ondersteuning voor PNG bestanden terwijl ik 80% van mijn tijd juist met PNG werk en niet met JPG bestanden. (Ik werk bovendien veel met afbeeldingen die transparantie/alpha channels gebruiken.) Ik heb eigenlijk nog geen beter alternatief gevonden. (Nou ja, Photoshop misschien maar daar zit een absurd hoog prijskaartje aan.)

    Maar om terug te keren naar het onderwerp: ik ben nog even naar de export-functies van Lightroom gekeken en uiteindelijk gezien dat je bij Flickr wel metadata kunt bekijken indien deze in de foto zit. Maar de thumbnails en previews blijken meestal zonder deze metadata te zitten waardoor je al snel versies zonder de metadata online zult tegenkomen.

    Maar goed, waar zul je foto’s online kunnen “vinden”? Veel kom je tegen op de diverse foto-sites zoals Flickr, de diverse stockphoto sites en ga maar door. Diverse social media sites zoals TwitPic en Facebook bevatten ook veel foto’s waarvan onduidelijk is wie de auteur ervan is. (Mede omdat twitteraars en facebookies regelmatig foto’s van anderen door kopieren.) Nieuwssites hebben ook veel foto’s maar die zullen bijna altijd auteursrechtelijk beschermd zijn. Dan zijn er nog veel bedrijfs-sites en ook bedrijven gebruiken meestal beschermd materiaal dat ze bij stockphoto bedrijven inkopen. (Exclusiviteit, ofwel de concurrent kan de foto dan niet gebruiken!) Het zijn ook vooral bedrijven en neiuwssites die foto’s zullen rapporteren die ze illegaal op het Internet tegenkomen omdat het de waarde van die foto’s op hun eigen websites onderuit haalt. Verder zijn er veel fotografen die hun werk online tentoon stellen en soms zelfs met CC-licentie aanbieden. Vooral fotografen die willen verdienen aan opdrachten zullen zo graag hun werk willen tentoon stellen in de hoop meer opdrachtgevers te krijgen. Voor hen is een correcte naams-aanduiding dan ook belangrijker dan het verkopen van foto’s. Verder zijn er enorm veel hobby-sites, forums en amateurs online die van alles en nog wat online zetten waarbij je er altijd vanuit moet gaan dat je de auteur van beeldmateriaal op die sites vrijwel niet zult kunnen achterhalen. Het kan zelfs gebeuren dat een dergelijke website beweert de auteur te zijn terwijl ze het beeldmateriaal gewoon elders jatten. Eerlijk gejat, dus.

    Wie dus legaal foto’s wil gebruiken van het Internet kan dus het beste terecht bij stockphoto sites die ook gratis (dus niet royalty-free) werk aanbieden. Of op Flickr zoeken en de betreffende auteur vragen om een licentie. (Sommige auteurs plaatsen gewoon een CC licentie bij de afbeelding.)

    Wel weer oppassen met Flickr want Flickr werkt samen met Getty en biedt soms gebruikers de mogelijkheid aan om een bepaalde afbeelding via Getty te verkopen! Dan vervalt de eventuele CC licentie ook meteen! Je zult dan moeten aantonen dat je de foto al gebruikte toen er nog een CC licentie op zat.

    Algemene tip voor als je een foto online vindt: maak een screenshot van de betreffende website voordat je de afbeelding overneemt. Bewaar screenshot en foto in een archief of op een externe schijf als backup om aan te tonen waar je de afbeelding vandaan hebt. Vooral indien de betreffende site een licentie weggeeft is dit mooi bewijs als Getty opeens op de stoep staat met een deurwaarder…

  23. Arnoud, hartelijk dank voor het noemen van RGBstock.com als een van je favoriete gratis foto sites. Als beheerder van deze site moet ik tot mijn spijt bekennen dat ook wij de EXIF informatie uit de foto previews, de thumbnails, halen net zoals Facebook en en anderen (@21 Wim ten Brink) Ik zal kijken of we dat kunnen aanpassen, zodat deze informatie bewaard blijft.

  24. @Jay Simmons, probeer vooral om de EXIF informatie weer te geven bij de afbeelding zoals Flickr dat doet! In #24 heb ik een voorbeeld-link naar een van mijn eigen foto’s geplaatst die weergeeft wat Flickr allemaal aan EXIF informatie kan weergeven. Ben er ondertussen achter dat ik bij het importeren vanaf mijn camera naar Adobe Lightroom ook automatisch mijn eigen copyright-teksten aan de foto’s kan laten toevoegen zodat ik -via Lightroom- mijn afbeeldingen altijd van deze informatie kan voorzien. Moet het zelf nog verder uitzoeken maar voor de bij jullie aangesloten fotografen is dat wel handig om te weten. Vooral indien jullie in de toekomst de EXIF informatie laten behouden.

    En doe het beter dan Flickr! Voeg bij voorkeur de EXIF informatie ook toe aan de thumbnails en verkleinde previews! 🙂

  25. Laten we het is omdraaien. Als een auteur van een foto zijn auteursrecht zo belangrijk vindt, waarom zet hij of zij die foto’s dan op internet? Om zeker te weten dat de inhoud van mijn huis of mijn auto niet wordt gestolen, doe ik ze op slot anders worden ze namelijk gestolen. Het zelfde zou je kunnen zeggen voor foto’s op internet, als je niet wil dat je auteursrecht wordt geschonden zet je je foto’s niet op internet. Het ouderwets auteursrecht geld dus voor oude media en niet voor nieuwe of zie ik dat helemaal verkeerd?

  26. @Rik: Ja, dat zie je helemaal verkeerd. 🙂 Dit gaat uit van de omgekeerde wereld: “het slachtoffer is de dader”. Volgens dezelfde redenering:

    Als ik zeker wil weten dat niemand mij aanrijdt, moet ik geen fiets/auto rijden. En ook geen zebra oversteken, enz. Eigenlijk moet ik gewoon thuis blijven. Als ik als romanschrijver zeker wil weten dat niemand mijn boek kopieert en er zijn eigen naam boven zet, moet ik het boek niet laten uitgeven. Als internet vogelvrij is, dan kan ik bv. ook de blogs van Arnoud op mijn eigen site zetten alsof ik ze zelf geschreven heb.

    Maar internet is gelukkig niet vogelvrij, het “ouderwets auteursrecht” geldt gelukkig ook voor de nieuwe media, met als principe: andermans/andervrouws werk mag je niet jatten.

    Je zal ook maar fotograaf zijn: dan kan je in jouw redenering op internet niet laten zien wat je aan kwaliteitsfoto’s kunt maken. En geen fotoseries laten zien waarvan mensen een foto bij je kunnen bestellen. Daar gaat je handel!

  27. Om de ouders van Kinderen die aan door mij georganiseerde schoolprojekten deelnemen te informeren, plaats ik tijdens deze projekten dagelijks foto’s op mijn site (explicite toestemming tot fotograferen en publiceren in Projektcontext ligt van alle ouders schriftelijk voor). Nadat ik eenmaal foto’s van mijn werk bij een presentatie van iemand anders tegenkwam, die ook nog beweerde toestemming van de fotograaf te hebben (ik ben wel oud maar nog niet zo seniel dat ik me dat niet zou kunnen herinneren), komt er dwars over de foto’s een (c) by …. geprint. Duidelijk zichtbaar. Dat is dan wel een beperking van de kwalitijd, maar er ontstaan geen misverstanden. De ouders krijgen aan het einde van het schooljaar een CD met alle foto’s, onbewerkt, en een ieder die het vraagt kan in principe foto’s zonder stempel krijgen. Voor commerciele doeleinden mogen ze in ruil daarvoor bijdragen aan de financiering van materiaal voor de projekten. Mijn werk is namelijk al betaald en zo profiteren tenminste de kinderen ervan. Het aanbrengen van de stempel duurt tussen 5 en 10 minuten per dag voor maximaal 100 foto’s en loopt volledig geautomatiseerd op de achtergrond voor ik de foto’s op de server schuif. Voor de kunstenaars onder ons misschien niet “de methode” om anderen probleemloos van hun kunst te laten genieten, maar vanuit mijn zicht wel een duidelijke optie.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.