Van wie is het social media account van de vereniging?

Een lezer vroeg me:

Als vrijwilliger onderhoud ik al jarenlang de website van mijn vereniging, en sinds kort ook het Twitter- en Facebookaccount. Nu heb ik helaas ruzie gekregen met iemand uit het bestuur, en ik overweeg op te stappen. Maar kan ik dan die accounts uit de lucht halen, of kan de vereniging die opeisen?

Ruzies binnen verenigingen komen helaas vaak voor, en ik merk dat er opvallend vaak mensen zijn die zelf de website hebben opgezet en privé allerlei accounts beheren die bestemd zijn voor de vereniging. Het lijkt me goed als verenigingen vaker daar zélf de regie in nemen, dan voorkom je problemen. Maar goed, het is zoals het is en er zal een oplossing gevonden moeten worden.

Zoals ik al eerder blogde, degene die de website bouwt, heeft daarop het auteursrecht. Ook als hij de site bouwt ten behoeve van een ander, zoals een vereniging. De vereniging krijgt een gebruiksrecht, een licentie, maar is niet eigenaar op de site. (Wel op de content die ze er zelf in zetten, natuurlijk.)

Een vereniging heeft echter een trucje om de rechten te claimen. In artikel 8 Auteurswet staat dat als een vereniging (of stichting, of BV, etc) een werk publiceert met alleen haar naam als de bron, de vereniging de auteursrechten heeft. Tenzij blijkt dat de vereniging die vermelding niet mócht doen, maar dat is een vrij hoge grens.

Voor Facebook, Twitter en andere accounts geldt: het account is aangevraagd door vrijwilliger X, die heeft het wachtwoord en die heeft het contract met het Amerikaanse bedrijf. Dus die en alleen die heeft rechten op het account.

Als het account de naam van de vereniging heeft, dan kan dat anders liggen. Maar niet vanwege zo’n trucje. Wat je dan doet, is als vereniging stellen dat je handelsnaam (of merknaam) geschonden wordt, en op die grond een opeisingsprocedure starten bij de dienstverlener. Zo heeft Twitter een trademark policy waarmee een merkhouder kan eisen dat een Twitteraccount van hun bedrijfsnaam wordt afgestaan. Maar of een vereniging een handelsnaam heeft, is nog maar de vraag.

Ook hier zou ik dus zeggen: beste vereniging, claim per direct uw social media accounts.

Arnoud

10 reacties

  1. Ik denk dat de belangrijkste afweging of dit “kan” een niet-juridische grond heeft. Wat laat je je dan kennen als vrijwilliger, als je zo je vereniging gaat “pakken” door hun accounts uit de lucht te halen!

    Zulke vrijwilligers kan je maar beter kwijt dan rijk zijn. Ik ben niet erg van de regeltjes, maar stokslagen op dit soort onvolwassen gedrag bij mensen boven de 18 zou ik toch wel aanmoedigen. Helaas gebeurt het maar al te vaak, vooral bij wat oudere mensen lijkt het wel.

    Ook een leuke: ik zag laatst een verenigingswebsite vol met AdSense advertenties waarvan de opbrengst door de vrijwilliger-webmaster in de zak wordt gestoken als “vergoeding” voor zijn inzet.

    Ben je in zo’n opeisingsprocedure afhankelijk van de goede wil van de dienstverlener of is daar meer wettelijke grond voor?

  2. Even een ander scenario erbij halen. In het verleden ben ik wedstrijdleider geweest voor een biljartvereniging en ik had indertijd een programma geschreven waarmee ik alle uitslagen kon bijhouden en verwerken tot ranglijsten. Puur maatwerk, en omdat dit 1992 was, ongeveer even gebruikersvriendelijk als een scherpe steen om je mee te scheren. 🙂 Maar goed, vergelijkbare situatieschets: Een (hoofd) wedstrijdleider ontwikkelt een systeem om wedstrijden mee bij te houden en ranglijsten te genereren die naar de website verstuurd kunnen worden. Wedstrijdleider wil weg, dus vereniging zit dan eigenlijk zonder al die data en zonder systeem om wedstrijden mee te verwerken. 1) Kan de vereniging alle wedstrijd-data opeisen van de wedstrijdleider? 2) Kan de vereniging een gebruiks-licentie opeisen om zo verder te kunnen gaan?

    En een variant: de wedstrijdleider heeft het niet zelf gebouwd, maar zelf gekocht van zijn eigen geld onder eigen naam omdat b.v. Davilex deze software aanbood voor 50 Euro, en vervolgens geregistreerd bij Davilex onder de naam van de vereniging met hemzelf als contactpersoon. 3) Kan de vereniging deze software opeisen, omdat deze op naam van de vereniging is geregistreerd?

  3. @1 Inderdaad, afgezien van het juridische verhaal, beetje triest om de website/twitter/facebook van de vereniging niet te willen overdragen. Als je wil breken met de vereniging , dan hoort erbij dat je alles wat van de vereniging is, teruggeeft. Gewoon goed fatsoen.

  4. Wat mensen vooral niet moeten vergeten is wie er uiteindelijk betaalt voor de server-opslag en registratie van het domein van de vereniging. Een vrijwilliger die een domeinnaam op eigen naam registreert, de bijbehorende DNS bijhoudt, de bijbehorende hosting regelt en betaalt en de website opzet en daar een vergoeding voor krijgt van de vereniging heeft gewoon alles op eigen naam staan en draait dus eigenlijk op voor de kosten omdat de registar en de hosting provider alleen hem kennen, niet de vereniging. Je zult als vereniging dus dit soort zaken op naam moeten hebben van de vereniging, met de vrijwilliger als een der contactpersonen. De rekeningen moeten dan ook rechtstreeks binnen komen op naam van de vereniging en niet van de vrijwilliger.

    Want wat er anders ontstaat is dat de vrijwilliger gewoon een dienstverlener wordt en dus de dienst op kan zeggen of extra kosten ervoor kan berekenen.

    Overigens, AdSense op een website van een vereniging met 40 man? Levert dat wel wat op?

  5. @Wim het betrof een vereniging waar de website wel een wat breder publiek trok dan enkel de leden maar ik schat dat het inderdaad hooguit een tientje per maand betrof. Maar intussen stond dus heel die (toch al niet zo mooie) site volgeplempt met ads. En intussen betaalde de vereniging wel de domeinregistratie en hosting (wijzer geworden van de webmaster daarvoor, die nog steeds het .net domein in gijzeling houdt).

  6. Gaat het bij het aanmaken van een Facebook/Twitter account niet over de vertegenwoordiging, zelfs lastgeving, van de vereniging? Het contract wordt volgens mij dus aangegaan in naam van de vereniging en niet vrijwilliger X. Graag een verbetering als ik het fout heb, maar aangezien de blogpost niets over vertegenwoordiging vermeldt dacht ik dat u het over het hoofd zou kunnen hebben gezien.

  7. Nee, daar had ik niet aan gedacht. Goeie! Wel denk ik dat je dan iets nodig hebt van en voorafgaand verzoek van de vereniging. Als ik als vrijwilliger zelf bedenk “goh een Google+ zou leuk zijn” en ik registreer die, kan de vereniging dan achteraf zeggen “bedankt, bij deze was dat een actie onder vertegenwoordiging dus ons account”? Dat voelt wat gek, zeker als de vrijwilliger zegt “nee dat is míjn ding”.

  8. Ik denk dat je deze situatie beter vanuit de rechtsverhouding lid – vereniging kan zien. Wat je als lid kan doen bij ruzie met het bestuur, en omgekeerd, wordt begrensd door art. 2:8 BW, de redelijkheid en billijkheid. Niet het facebook of twitter wachtwoord geven als webmaster aan het bestuur lijkt mij vrijwel altijd onrechtmatig. Je kan je gelijk niet proberen te krijgen door die accounts te gijzelen. Aan de andere kant, als je als webmaster zelf kosten hebt gemaakt moet je die vergoed kunnen krijgen.

  9. Dan kan je kijken hoe beslissingen door de vereniging genomen worden en in hoeverre de vrijwilliger deze mocht vertegenwoordigen. Een uitdrukkelijke machtiging voor een kosteloos contract met facebook lijkt me overbodig. Dus je zou zelfs kunnen stellen dat de vereniging impliciet de aanmaak van de account in haar naam aanvaard heeft.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.