Microsoft verbiedt Office op Windows RT voor werk

office-rt.pngWie een tablet met daarop Windows RT aanschaft, mag de Office RT-applicaties die daarop standaard aanwezig zijn, niet zomaar in zakelijke omgevingen gebruiken. Dat meldde Tweakers (ahh nieuw design). Eerder had ZDnet ontdekt dat de licentie inderdaad “use in commercial, nonprofit, or revenue-generating activities” verbiedt.

Handig bedacht van Microsoft, want ze weten dat mensen die tablets kopen, die graag meenemen naar het werk en daar in willen zetten als bring-your-own-device. En in dat geval behoort de device dus voor revenue-generating activities gelicentieerd te zijn.

Oké, dus de werkgever moet de duurdere versie aanschaffen. Maar wat nu als hij dat niet doet, bijvoorbeeld omdat hij niet doorheeft dat er mensen aan het byod’en zijn? Dan zou de BSA eens op de thee kunnen komen en leuke boetes kunnen claimen .

Als bedrijf heb je dan best een probleem. Maar dit afschuiven op je werknemer, oftewel de boete verhalen, kun je vergeten. De werknemer is naar de werkgever toe nooit aansprakelijk, tenzij de schade een gevolg is van zijn opzet of bewuste roekeloosheid (art. 7:611 BW).

Of compleet niets met het werk te maken heeft, maar enkel “de werkgever gaf er geen opdracht toe” of “het was niet onder werktijd” is niet genoeg. Zo werd de werkgever aansprakelijk gehouden toen een groep werknemers bij een personeelsuitje lampolie op de barbecue gooiden, waardoor het partycentrum afbrandde

Dit geldt ook naar derden toe (art. 6:170 BW) – als een glazenwasser bij mij een vaas omschopt, is het bedrijf aansprakelijk voor mijn schade en niet die specifieke glazenwassende medewerker als persoon. Net zo is de werkgever aansprakelijk als een werknemer een auteursrecht schendt tijdens het werk.

Van opzet of bewuste roekeloosheid is zelden sprake. Je moet dan als werknemer concreet hebben gewéten dat je fout bezig was, maar bewijs dat maar eens als werkgever. Het negeren van instructies of waarschuwingen is dan ook nog eens niet per se genoeg:

Van bewust roekeloos handelen door Pollemans zou eerst sprake zijn, indien deze zich tijdens het verrichten van zijn onmiddellijk aan het ongeval voorafgaande gedraging, te weten het naast de aanwezige beveiliging lopen, van het roekeloos karakter van die gedraging daadwerkelijk bewust zou zijn geweest.’ Voor dat oordeel is niet voldoende, ‘… dat Pollemans van de zijde van Hoondert herhaaldelijk en in krachtige termen ervoor is gewaarschuwd niet bui­ten de steigerdelen te lopen.

Je vraagt je dan af wat wél genoeg zou zijn. Een reglement waarin gewoon staat “Werknemer is aansprakelijk bij BYOD” of “Alle schade door onjuiste licenties op een BYOD apparaat wordt verhaald op werknemer” is in ieder geval niet genoeg: de wet bepaalt dat een van de wet afwijkende afspraak alleen mag als de werknemer daarvoor verzekerd is (art. 7:661 lid 2 BW).

Het snelste ben je klaar als werkgever door gewoon die extra licenties te kopen. En dat is natuurlijk precies waar Microsoft op hoopt.

Arnoud<br/> PS: willen jullie allemaal even mijn broer Richard feliciteren? Hij is jarig vandaag 🙂

27 reacties

  1. Mijn werkgever heeft gewoon een Office licentie voor mij. Als ik dan een Windows RT tablet mee zou nemen met Office erop en deze dus ineens ‘zakelijk’ gebruik, is er dan iets aan de hand? Mijn werkgever heeft immers een geldige licentie voor mij, maar ik heb op mijn eigen tablet niet ook nog eens een zakelijke licentie geïnstalleerd.

    Wat aansprakelijkheid betreft in het geval van illegale software, hoe aansprakelijk ben ik als werknemer als ik willens en wetens op de PC van mijn werkgever een programma installeer waar ik geen licentie voor heb? Van iemand met mijn functie mag redelijkerwijs verwacht worden dat ik weet hoe softwarelicenties in elkaar zitten (Nee Edelachtbare, ik dacht dat die vriendelijke mensen van gratislicenties.ru een businessmodel hadden gebouwd van gratis licenties en reclame tonen op hun website!). Eigenlijk zou de werknemer toch zelf gewoon aansprakelijk moeten zijn voor dat soort gedrag? Of moet de werkgever zijn personeel structureel controleren op schending van licenties?

    Als dat laatste het geval is dan voorspel ik binnenkort een blogpost van je met de titel ‘Mijn werkgever wil mijn BYOD-apparaten controleren op illegale software, mag dat zomaar?’. Lijkt me een leuke om een keer te behandelen hier.

  2. Vooropgesteld, alle software die ik gebruik is gelicenseerd voor het werk wat ik doe. Dit heeft niets temaken met het feit dat ik denk, dat iemand recht heeft op geld voor zijn werk, maar gewoon omdat ik geen zin heb in gelazer via een “al-capone-contructie” (niet veroordeeld voor de misdrijven, maar voor belastingintduiking) als iemand mijn werk niet bevalt en probeerd me pootje te lichten.

    Toch gebeurd het, dat ik om welke reden dan ook, wel eens aan een privé laptop zit en iets voor mijn werk knutsel. Het resultaat dan gebruikend op de computers die ik op mijn werk heb staan. Daar is volgens mij niets mis mee.

    Als werkgever moet ik me er van bewust zijn, dat werknemers onder bepaalde omstandigheden besluiten zelfstandig iets op mijn computers willen installeren. Laat ik dat toe, accepteer ik het risiko dat er illegale produkte worden gebruikt, zelfs als ik mijn werknemers zeg “stoute jongen, dat mag niet”. Wil ik dat niet, dan moet ik dat gewoon verhinderen – en dat is in principe mogelijk. Pas dan zou ik de verantwoordelijkheid voor illegale software bij de werknemer kunnen leggen.

  3. De vraag is hoe de werkgever gaat bewijzen dat jij zo opzettelijk die licenties van die vage Russische site afhaalt. Ik kan me namelijk niet voorstellen dat een werknemer dat vrijwillig gaat vertellen, zeker niet als hij weet dat er ondertussen een BSA-claim van tienduizend euro ligt en de werkgever die op hem wil verhalen. En zonder opzet géén aansprakelijkheid.

    BYOD is inderdaad een lastige. Juridisch is het hetzelfde als BYO-gereedschap bij een timmermanszaak. Gebruikt de werknemer dan goedkope rommel van de bouwmarkt en lijdt de klant schade, dan moet de werkgever dat vergoeden en kan hij dat niet zomaar verhalen. Geen timmermanszaak dus die dat toestaat, je hebt de spullen van de zaak en daar doe je het maar mee.

  4. Zoals Arnoud als zegt, als werknemer kan je praktisch gezien nooit aansprakelijk gesteld worden voor schade. Wel kan je natuurlijk rekenen met disciplinaire maatregelen als je het IT reglement enzo niet serieus neemt.

  5. @Arnoud, hoe verhoudt de schaal van opzet die we uit het strafrecht kennen zich tot deze civiele kwestie? Binnen het strafrecht heb je graduele verschillen (opzet met bedoeling, met noodzakelijkheidsbewustzijn (mooi woord voor galgje) en voorwaardelijke opzet die uiteindelijk mede de strafmaat (of de strafbaarheid) bepalen. Zou zoiets binnen het civiele ook levensvatbaar zijn? Dat je door software uit dubieuze bron te downloaden voorwaardelijke opzet kan worden verweten?

    Of wellicht langs de strafrechtelijke kant? Enig raakvlak met het Cicero-arrest (HR 9 november 1954, NJ 1955, 55) is wel te ontdekken?

  6. Of je kan een hele andere insteek nemen: Bij het kopen van mijn laptop was windows en office al geïnstalleerd. De EULA / licentie voorwaarden was mij niet aangeboden voordat ik de laptop kocht. Ik vind dus dat die niet op mij van toepassing zijn (vernietigen?).

    In zo’n geval mag je het programma toch gewoon normaal gebruiken? Dat zou dan inhouden dat je het wel commercieel mag gebruiken.

  7. Office RT al eens geprobeerd? We hebben het hier over een niet bestaand probleem. Geen mens gaat dat namelijk vrijwillig gebruiken; het is nog erger dan de redesign van tweakers.net :X

    In aansluiting op Bart: Mijn werkgever heeft een contract met MS waardoor wij de meest recente Office software (en eerdere versies) die we op het werk gebruiken ook op de privé computer mogen gebruiken. Hoe gaat men hier mee om?

    Is het op het werk hebben van een computer met deze office versie al voldoende stok voor microsoft? Ik heb nu een android tablet die ik soms mee neem naar kantoor om in de pauze wat prive zaken op te regelen. Of gewoon omdat ik die na het werk mee wil hebben als ik niet huiswaards ga. De licentie tekst die je citeerd heeft het over commercial use, dat suggereerd dat men ook aan zal moeten tonen dat die tablet zakelijk gebruikt wordt.

    En wat als ik weiger om die tablet voor ze te unlocken? Mijn prive telefoon unlock ik ook niet voor ze, waarom zouik dat met een prive tablet wel doen?

    Overigens kent mijn werkgever geen BYOD en mag ik op die prive computer met office geen werk verrichten ivm beveiliging. Dat hebben ze enkel als extra voor het personeel geregeld, omdat het kon.

  8. Ik had dezelfde vraag als #1: als ik als werkgever zorg dat ik voor iedere werknemer netjes een Office licentie heb, dek ik dan niet-gelijktijdig gebruik van Office op een ander device af? (Dat heb ik namelijk wel eens gehoord).

    En in het verlengde daarvan: geldt dat ook voor een andere Office versie, dus stel: ik heb een medewerker, die verstrek ik een laptop en een Office 2010 licentie. Mag die medewerker dan wel Office RT op zijn eigen tablet meenemen naar de zaak en hem zakelijk gebruiken? Onder het motto dat er een geldige Office licentie voor die medewerker is?

  9. Bij het kopen van mijn laptop was windows en office al geïnstalleerd. De EULA / licentie voorwaarden was mij niet aangeboden voordat ik de laptop kocht.
    Nee, maar die EULA is waarschijnlijk wel zichtbaar geweest nadat je die laptop voor de eerste keer hebt geactiveerd en het systeem zich dus voor jouw persoonlijke instellingen werd ingesteld. Als je niet accoord gaat, had je deze dus niet moeten activeren. Als je dat wel gedaan hebt, ben je er alsnog mee accoord gegaan! Ook is het mogelijk dat er bij de handleiding van de laptop extra documentatie in zit met daarop de gebruiksvoorwaarden van Office. Die had je kunnen lezen voor je de laptop voor het eerst activeerde. Okay, hele kleine kans dat dit excuus voor Microsoft zal werken, zeker omdat laptop-fabrikanten nog wel eens steken laten vallen bij dergelijke voor-geinstalleerde software. Toch zul je even goed moeten nadenken over de juiste antwoorden op deze beweringen. Antwoorden waarmee je dus alsnog de EULA kunt verwerpen. 🙂

  10. @Richard, dat is zeker niet in alle gevallen waar. Bijvoorbeeld: er is een verschil tussen eigen licenties en SPLA. Als je Office via Terminal Server gebruikt die op een gehuurde (virtuele) server in de cloud staat, dan zal je Office daar in ieder geval via SPLA af moeten nemen. Andersom daarentegen is het niet waar. Als je de Office via SPLA afneemt is het niet nodig om op je zakelijke laptop ook nog eens een losse licentie af te nemen.

    Systeempje hè?

  11. @9: Wim, je kunt niet iemand dwingen een overeenkomst te sluiten. Als Microsoft je laptop “gijzelt” totdat je op een OK knop drukt betekent het niet dat je aan de tekst van de “Agreement” die daar boven staat gebonden bent.

    @6: ronald, het Burgerlijk Wetboek zegt in zo’n geval dat de voorwaarden de consument niet binden.

    Een algemene vraag: In hoeverre is een leverancier aansprakelijk te stellen voor “het leveren van een product dat niet geschikt is voor het beoogde gebruik” als de combinatie van licenties voor de meegeleverde software naar mening van de BSA niet correct is?

  12. @11: Ik had ergens gelezen dat de Microsoft voorwaarden zeggen dat als je er niet mee akkoord wil gaan, dat je dan je geld van de winkel terug kan krijgen. Zo was er een man in Italië die een laptop kocht waar Windows op zat, maar hij wou er Linux op zetten. Dus wou hij een deel van het aanschafbedrag van de laptop terug, dat deel was immers voor Windows.

    zou een leuke rechtszaak zijn: Gebanned in een computerspel omdat je dingen deed die verboden waren in de voorwaarden, bijvoorbeeld een bot laten spelen. Maar je krijgt nooit de voorwaarden bij de aanschaf in de winkel. Dus de voorwaarde bonden jouw niet en de regel waarmee hun de ban rechtvaardigen is niet voor jou geldig.

  13. @11 Mathfox, je hebt gelijk maar je geeft nog niet aan waarom je gelijk hebt. Want meestal koop je een laptop en “krijg” je daar Office als extra bij. (Net zoals je bij C1000 van die plastic poppetjes “krijgt”.) Je bent dus niet verplicht om Office te gebruiken. Als je Office erbij hebt gekocht dan zal de winkel je nog wel op de bijbehorende voorwaarde te lezen moeten krijgen. Maar als ik b.v. bij een webwinkel kijk, zoals Computer Collectief dan zie ik nog steeds geen licentie-voorwaarden bij het artikel staan, behalve dan dat deze voor thuisgebruik en studenten bedoeld is. Maar ja, thuiswerken is thuisgebruik… Probleem zit hem meer in het moment tussen aankoop en gebruik. Bij de aankoop krijg je een zilveren schijfje in een plastic doos met wat papier en een kartonnen hoes. Daarmee wordt je eigenaar van het medium waarop de software wordt aangeleverd. Je bent dan echter nog geen eigenaar van de software, zoals Arnoud hier opmerkt. Je krijgt dus nog even de EULA te zien en als je daarmee accoord gaat mag je de software gebruiken. Omdat je dus voor het gebruik de kans krijgt de voorwaarden te lezen en dus kunt besluiten om de software dan maar niet te gebruiken, is de licentie dus net op tijd aangeleverd voor de activering. Je zit dan nog wel met het doosje en zo, die je mogelijk weer naar de winkel terug kunt brengen of kunt doorverkopen of weggeven. CD’s zijn ook prima vogelverschrikkers voor in de tuin, dus als je niet accoord gaat met de licentie kun je hem daar nog altijd voor gebruiken. 🙂

  14. @14:over click-wrap licenties

    Nog een andere mogelijkheid is dat de klant op de website betaalt, en pas tijdens de installatie de voorwaarden te zien krijgt en moet accepteren om het programma geïnstalleerd te krijgen. Het is dan goed te verdedigen dat de overeenkomst tot stand kwam via de website, waar tegen betaling de applicatie werd geleverd. De (algemene) voorwaarden die tijdens installatie worden getoond zijn dan niet bindend, tenzij de klant al op de website toegang tot deze voorwaarden had kunnen krijgen. Helaas is er op dit gebied nog geen Nederlandse jurisprudentie.(iusmentis)
    Dit is ook het geval in een winkel, je betaalt voor de licentie, maar je krijgt de voorwaarde meestal pas later te zien. Jij gaat er namelijk van uit dat er twee overeenkomsten zijn afgesloten, een bij het kopen en een bij het installeren. Ik ben van mening dat dit een en dezelfde overeenkomst is en dat dus alle voorwaarde voor het sluiten van de overeenkomst (betalen) bekend moeten zijn.

  15. @Wim, 14: Het hangt er vanaf hoe de computer door de leverancier aangeboden wordt; de meeste laptops die ik zie zijn “met Windows 7” en dan ga ik er vanuit dat de licentie voor en een legale kopie van het “besturingssysteem” bij de koop van de hardware inbegrepen zijn. (Koppelverkoop, maar dit terzijde!) Naast het feit dat de EULA veelal te laat komt (na, in plaats van voor de koop) geldt dat volgens de Nederlandse Auteurswet de “rechtmatig verkrijger” van een kopie van een stuk software het recht heeft om de software te gebruiken. Waar een EULA slechts de keus biedt tussen niet-gebruik van de software of het ontnemen van rechten van de koper is er sprake van een dwang en is te argumenteren dat bij op “OK” klikken geen rechtsgeldige overeenkomst tot stand komt.

  16. @MathFox, het probleem zit hem vooral bij de verkoper van de laptop, die mogelijk op onjuiste wijze software heeft geinstalleerd voor de klant. Als de verkoper zo een onterechte daad heeft gedaan ten aanzien van de licentie-voorwaarden van Microsoft dan zijn de licentievoorwaarden van Microsoft nog steeds van toepassing, alleen ligt de schuld dan bij de verkoper. Je bent dan geen rechtmatige ontvanger van de licentie omdat de winkelier in de fout ging. Het probleem is verder dat er geen echte (Nederlandse) jurispredentie over is. Daardoor is het nog een erg grijs gebied.

    Het gaat dan meer om shrink-wrap licenties alleen gaat de licentie in op het moment dat je de installatie opstart en op “Akkoord” klikt in het scherm waar de voorwaarden worden vertoond. Meestal zijn die voorwaarden ook op papier bijgevoegd zodat ze te lezen zijn voor je gaat installeren.

    In ieder geval, het is nog vrij onduidelijk hoe dit wettelijk geregeld is.

  17. @17: Dat vind ik wel heel kort door de bocht. De laatste PC die ik kocht had alleen een sticker op de PC staan. Een model wat Microsoft ook gewoon ondersteunt. Je krijgt de voorwaarden dan pas te zien als de computer betaald is en aan staat. En er is gewoon reclame gemaakt met ‘inclusief legale Windows en Office’. Voor Office zit er in de verpakking nog een doosje met voorwaarde, maar die krijg je ook pas te zien als je de doos openmaakt. Voor Windows 7 krijg je een scherm waarin je je akkoord moet verklaren dat je pas ziet als de computer aan staat.

    Als men dan beperkingen aan het gebruik wil stellen had men dat maar vooraf moeten doen, maar niet achteraf door de strot duwen. Het is heel simpel voor microsoft om te eisen dat de licentie er bij aankoop op papier bij gegeven wordt en dat deze in te zien moet zijn voor tot koop wordt overgegaan. Zij kiezen er zelf voor om met voorgeinstalleerde software te werken.

    Overigens kan je ervoor zorgen dat de PC werkt zonder dat je ooit op akkoord hoeft te klikken, zoek maar op google. Dan ben je nooit akkoord gegaan met de licentie, maar je hebt er wel voor betaald en je hebt een geldige activeringscode.

  18. De vraag is natuurlijk of een dergelijke licentievoorwaarde stand houdt. Is een dergelijke bepaling niet onredelijk bezwarend? Elk gebruik dat niet zuiver particulier is, is niet toegestaan. Dus zelfs het een enkele keer openen van een bestand over vrijwilligerswerk voor een stichting dat je doet (nonprofit) is in strijdt met de licentievoorwaarden. Een formulering waarbij wordt aangegeven dat de software niet hoofdzakelijk voor dergelijke activiteiten mag worden gebruikt lijkt mij door de beugel te kunnen, maar als echt elk niet particulier gebruik is uitgesloten, dan lijkt mij een dergelijke (licentie)voorwaarde onredelijk bezwarend en dus vernietigbaar.

  19. @Elroy, ik ben het met je eens dat het een beetje kort door de bocht is, maar er is gewoon nog geen jurispredentie hierover. Niemand die hierover is aangeklaagd, voor zover ik weet. En dan blijft het nog allemaal theorie.

    Bedenk verder dat het gebruiks-voorwaarden zijn. Die kunnen op een electrische boor ook staan, zoals “niet onder water gebruiken”. Of wasvoorschriften op kleding. Je koopt een bepaalde licentie en voor de aankoop zijn er de algemene voorwaarden van de winkelier. Maar je zou kunnen stellen dat mensen wel weten wat ze aanschaffen als ze een licentie aanschaffen. Bijvoorbeeld dat ze van tevoren inlichtingen hebben ingewonnen of opgezocht. Sowieso zul je die moeten opzoeken om te weten welke Office versie je eigenlijk wilt hebben. En als je Office bij je laptop meekrijgt dan is het de verantwoording van de winkelier om er nog even op te wijzen dat je een specifieke licentie koopt. Als die dat niet doet, dan heeft de winkelier onterecht jou een Office versie verkocht en is je licentie dus eigenlijk niet geldig.

    Overigens, leuke discussie maar zal het uiteindelijk echt zo ver komen dat een bedrijf beboet zal worden omdat een medewerker op een eigen laptop Office RT gebruikt? Hoe moet Microsoft daar sowieso achter komen? Een wassen neus bepaling dus, die weinig invloed zal hebben.

  20. Een reglement waarin gewoon staat “Werknemer is aansprakelijk bij BYOD” of “Alle schade door onjuiste licenties op een BYOD apparaat wordt verhaald op werknemer” is in ieder geval niet genoeg: de wet bepaalt dat een van de wet afwijkende afspraak alleen mag als de werknemer daarvoor verzekerd is (art. 7:661 lid 2 BW).

    Weet je dat zeker?

    Als mijn werkgever mij vertelt, schriftelijk, dat ik op mijn werk geen illegale software op mijn meegebrachte device mag meenemen, lijkt mij dat geen afspraak om dat niet te doen (want dat het niet mag is geen gevolg van die uitspraak), maar alleen een herinnering aan de afspraak die ik met de softwaremakers heb om dat niet te doen. Het is dus geen afwijking van art. 7:661 lid 1, maar alleen een herinnering dat het niet mag, wat het zeker opzet en roekeloze gedrag maakt als ik het toch doe. Toch?

    Dat lijkt me dus iets anders dan bijvoorbeeld een afspraak om het netwerk of de computers van mijn werkgever niet voor privedoeleinden te gebruiken.

  21. @Reinier: In die Pollemans-zaak die ik net daarvoor aanhaal, was de werknemer ongezekerd op een nieuw dak in aanbouw gaan lopen waar geen hekje omheen stond. Dat hij eraf viel, was voor rekening werkGEVER. Dat hij gewaarschuwd was dat niet te doen, maakte niet uit. Waarschuwen is dus niet doorslaggevend.

  22. Arnoud, Je noemt een zaak waar een werkgever aansprakelijk gesteld is voor de gevolgen van het negeren van veiligheidsinstructies door een werknemer. Speelde die zaak voor de ARBO-wet uit 1998 en zou de uitspraak anders kunnen zijn wanneer de nieuwe ARBO-wet (2007) als richtlijn genomen wordt?

    Kan de ARBO-wet gebruikt worden als handvat voor een werkgever om naleving van veiligheidsinstructies voor computergebruik af te dwingen?

  23. Die zaak was uit 1996 inderdaad, ik had er niet bij stilgestaan dat dat uit zou kunnen maken. Hij wordt nog geciteerd in recente literatuur, dus mijn gedachte is dan dat het niet wezenlijk anders zou zijn.

    Ik zou zeggen hooguit fysieke veiligheidsdingen, zoals verplicht een anti-RSI programma. Licenties hebben niets te maken met veiligheid (alle FUD over “illegale software maakt je kwetsbaar voor virussen/hackers” daargelaten).

  24. @22: Arnoud: Hmm, lijkt inderdaad analoog. Wat een krankzinnige uitspraak!

    Als ik op mijn werk laptops en tablets van mijn collega’s steel – ik moet toch een beetje fatsoenlijk kunnen werken nietwaar – is mijn werkgever daar dan ook voor aansprakelijk?

  25. @Arnoud Ook in het onderwijs wordt steeds meer gekeken naar BYOD. Indien leerlingen tablets met Windows RT aanschaffen mogen ze dan de Office-RT applicaties gebruiken in school? Je kunt in deze denk ik niet spreken van een zakelijke omgeving…

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.