Kan een land Google News schatplichtig aan de uitgeefindustrie maken?

googlenewsGoogle verzet zich tegen wetsvoorstellen in Duitsland die de vrijheid om content door te plaatsen flink inperken, las ik bij Tweakers. De Duitse regering wil haar uitgeefindustrie steunen door wettelijk vast te leggen dat het soort overnemen dat Google doet, een vergoeding eist. Of die wet het gaat halen wordt betwijfeld, maar kán dit wel?

In Europa is auteursrecht vergaand geharmoniseerd. De basis is een Europese richtlijn uit 2001 die precies bepaalt welke rechten vallen onder het auteursrecht, en ook welke uitzonderingen landen mogen invoeren. Het is niet toegestaan om meer of andere uitzonderingen op het auteursrecht te creëren. Dit is de reden waarom fair use als uitbreiding op het citaatrecht zou moeten worden ingestoken: een aparte uitzondering opvoeren mág eenvoudigweg niet.

Die uitzondering zou er komen door vast te leggen dat het maken van user generated content valt onder een “met aankondigen of bespreken vergelijkbaar doel”, de frase uit het citaatrecht die bepaalt waarom iets geciteerd mag worden. En de Googlenewsbelasting zou hier ook op kunnen aanhaken: je legt eenvoudigweg vast dat het tonen van een overzicht van actueel nieuws nóóit een vergelijkbaar doel is. Daarmee is wat Google doet per definitie inbreuk, en vervolgens tuig je een systeem van collectieve licenties op. Of men bepaalt dat deze vorm van “aankondigen” alleen mag mits daar een vergoeding tegenover staat, dan ontneem je uitgevers het recht van weigeren (net zoals ze gewoon citeren niet mogen weigeren) maar ligt het recht op vergoeding wel vast.

De vraag is alleen of ze daarmee wegkomen. Want hoewel een richtlijn formeel geen wet is, maar slechts een instructie aan de nationale wetgevers om hun wet aan te passen, is het Europese Hof van Justitie stiekem toch heel hard bezig om één geharmoniseerd auteursrecht in te voeren door consequent te bepalen dat zij en zij alleen bepaalt hoe auteursrechtelijke terminologie wordt gedefinieerd. Zo werd in het Infopaq-arrest bepaald wanneer een werk beschermd is, en vervielen vanaf dat moment alle lokale criteria (zoals ons mooie “stempel van de maker”). Meer recent werd in het Premier League-arrest een definitie van “openbaarmaken” en “verveelvoudigen” gegeven, en in Usedsoft-arrest het uitputtingsrecht ook van toepassing verklaard op gedownloade software.

Mocht er zo’n Duitse (of Franse) wet komen, reken maar dat Google dan naar het Europese Hof wil om eens te vragen wat de raadsheren aldaar vinden dat “citeren” is. En goede kans dat die dan bepalen dat citeren technologieneutraal is en dus ook geldt voor zoekmachines die overzichten met snippets geven. Net zoals het ochtendnieuws de koppen uit de krant mag voorlezen.

Iets spannender wordt het wanneer Google besluit haar News-dienst te staken in Duitsland, of nog erger als ze organisaties gaat boycotten die dit recht zouden gaan inroepen. De news-dienst als zodanig sluiten kan denk ik nog wel, maar een nieuwssite weren uit de gewone Google-index vanwege ruzie over de News-index lijkt me niet te kunnen. Dat is misbruik van de economische machtspositie die Google heeft.

Wat denken jullie? Zou Google die stap aandurven?

Arnoud

25 reacties

  1. Welke stap bedoel je precies? Het helemaal niet meer indexeren van sites die geld vragen voor citeren, neem ik aan? Google heeft toch al eerder sites verwijderd uit hun zoekindex om vergelijkbare redenen? Het is natuurlijk makkelijk(er) om gewoon al jouw bots van sites te weren dan onderscheid te maken tussen normale content en nieuws ( hoewel het beide waarschijnlijk weinig moeite kost)

    In de normale zoekresultaten wordt trouwens toch ook geciteerd? Ook al zijn dat nog kleinere stukjes. Dus heeft Google uberhaupt een keuze om alleen voor de nieuwsdienst te stoppen met crawlen?

  2. Weer zo een stuiptrekreactie van oude dagbladen. Volgens mij hebben ze meer profijt van Google dan andersom. Zelf kom ik hoogstens op een nieuwspagina van zo een “oud dagblad” als ik zoek via Google (of als er naar hun gelinkt wordt), anders zou ik er niet eens heengaan… Dus dan zouden de televagen van deze wereld al helemaal geen reclame inkomsten aan mij verdienen omdat ik dan nooit naar hun pagina zou gaan… Laten ze het NOS journaal ook betalen als die melden dat de Volkskrant iets geschreven heeft over het drugsgebruik van ene heer Boogerd? Dat is toch eerder goede reclame voor hun dan dat ze zouden moeten mekkeren over zogenaamde “gedorven” inkomsten. Het is weer zo een fictieve beroving en foute bewering, net zoals “één illegale download is één verloren inkomst” waar de entertainment industrie zo graag mee rekent…

  3. Google zal die stap niet aandurfen om de kranten uit de zoekindex te gooien. Dat zou een duidelijke antitrust overtreding zijn.

    Google heeft nu al problemen met een schikking in huidige antitrustzaak en er zijn ook nog twee nieuwe antitrustzaken formeel gestart dit jaar tegen Google door de Europese Commissie. Het is geen goede tijd om daar nog meer zaken aan toe te voegen. Dat is vragen om zwaardere straffen.

    Weliswaar heeft Google heel kort de Belgische kranten uit de zoekindex gegooid toen die hun rechtszaak gewonnen hadden maar die kranten hebben ze ook heel snel weer toegevoegd toen die daar wat over klaagden zodat ze niet het risico liepen op een klacht bij de Europese commissie.

  4. Aan citeren zitten twee kanten. De ene kant is het hergebruiken of kopiëren van een fragment (tekst, beeld, geluid, …). Aan de andere kant is het de inbedding van dat hergebruikte fragment in een nieuwe context. Het is niet onredelijk om van die nieuwe context te verlangen dat die verder gaat dan het verzamelen en geautomatiseerd sorteren van fragmenten. Bij nieuwsberichten is het gebruikelijk te beginnen met te vertellen waar het bericht om draait. Berichten beginnen dus met een samenvatting. Door systematisch geautomatiseerd, zonder dat daar verder creativiteit of menselijk hersenwerk aan te pas komt, steeds de eerste tig woorden van nieuwsberichten te sorteren ontstaat een nieuwssamenvatting die leest als een knipselkrant en die concurreert met de belangen van de oorspronkelijke auteurs. Het auteursrecht is bewust vaag waar het gaat om de lengte van een citaat. Het valt zonder het auteursrecht te veranderen te verdedigen dat de citaten die Google gebruikt te lang zijn, mede gezien de systematiek in de keuze van de citaten.

  5. maar een nieuwssite weren uit de gewone Google-index vanwege ruzie over de News-index lijkt me niet te kunnen.

    Is daar een wet tegen? Uiteindelijk kan je denk ik ook google niet dwingen om te betalen voor een dienst ze zelf leveren aan de duitse kranten. Want zo kan je het natuurlijk wel zien. De indexering van google zorgt absoluut voor verkeer op de sites van de betreffende kranten. Google zou natuurlijk ook spontaan als tegen actie geld kunnen vragen aan de kranten om de sites te indexeren. Maar ik dacht dat google zich netjes houdt aan de robots.txt. Je kan in dat geval ook de IT afdeling eens even flink toespreken. En als het een overname van de rss feed is dan is het sowieso raar, want dat is het hele idee van rss feed.

      1. Google hoeft niet te blacklisten. Wat Google kan doen is hun webcrawler aanpassen en deze nieuwssites minder vaak bezoeken. Immers, als ze het nieuws niet mogen citeren heeft het weinig zin om 4x per dag een nieuwssite te bezoeken. Eens in de twee dagen kan dan ook prima. Of gewoon vertraagd opnemen in de index. Blacklisten is te extreem, maar er zijn subtielere vormen van sabotage mogelijk.

        Maar ik vind het een prima idee dat nieuwsmedia geld mogen vragen van nieuws-verzamelaars zoals Google voor het overnemen van artikelen. Dit werkt prima om dergelijke media, die met zulke maffe ideeeen blijven komen, om zeep te helpen. Hun populaiteit zal gewoon fors dalen en daarmee ook hun inkomsten. En op een gegeven moment zijn alleen nog die media over die de bezoeker gewoon netjes geven wat ze willen en content gratis aanbieden en inkomsten puur uit advertenties en sponsoring halen.

        Vergeet niet dat Google niet de enige zal zijn die door een dergelijke maatregel getroffen zal worden. Er zijn meer sites die op vergelijkbare wijze nieuwsberichten verzamelen en weergeven, inclusief bronvermelding. Ook die sites zullen erdoor in problemen komen en dus alleen die media blijven indexeren die ze gratis mogen blijven overnemen…

        Maar de uitgeefindustrie in de huidige vorm is gewoon ten dode opgeschreven en zou moeten investeren in nieuwe technieken. Waarom ze dat niet doen? Geen idee…

      2. @Arnoud, hoezo zijn die kranten dan klant van Google? Is het werkelijk onredelijk om te stoppen met indexeren en tonen van korte samenvattingen van (nieuws-)sites die daar ineens geld voor vragen? Met name omdat andere partijen (bijvoorbeeld in andere landen) op dezelfde manier getoond worden zonder licentie.

        Verder, vallen de titels van nieuwsberichten ook onder het citaatrecht?

        1. Ook bij een gratis dienst kan sprake zijn van een klantrelatie, dat is het punt niet. Maar ik doelde op “je gaat uit de gewóne index als we je nieuws niet in de News-index gratis mogen tonen”. Dát is misbruik. Wie niet in de News-dienst will, gaat uit de News-dienst. Daar is niets mis mee.

          1. En wat nu als de uitgever zegt: “Prima dat je ons in de News-dienst zet, maar je mag niet ons citaat toevoegen zonder vergoeding.” en Google antwoordt met: “In dat geval halen we jou, in tegenstelling to al je concurrenten, helemaal uit de News-dienst.”

            Dat moet ook de nodige impact hebben op de uitgever. Maar zou Google dat dan wel mogen?

      3. De kranten willen geld zien voor citaten, ik kan me niet voorstellen dat de mededingenswet zegt dat google als machtige partij gedwongen kan worden om verplicht ‘diensten’ af te nemen.

        De search engine van Google citeerd net zals dat google nieuws dat doet, alleen iets minder tekst. Ze klagen niet over search, maar wel over news. Hoeveel geld zetten we erop dat ze nog steeds over google news klagen als ze de citaten bij nieuws gelijk zouden maken aan die nu in search worden getoond?

        De oude media is gewoon op zoek naar een manier om geld te verdienen met een achterhaald product. Google is er niet om hun bedrijfsmodel te redden. We rijden ook niet meer in stoommachines; had Ford dan indertijd verplicht stoomautos moeten maken om de ketelfabrikanten te redden?

        Citeren is citeren en dat recht moet niet beperkt worden om een verouderde industrie in stand te houden. Die fout is al gemaakt met de muziek en film industrie en zie wat voor waardeloze wetgeving daar uit is voortgekomen.

        “Wie niet in de News-dienst will, gaat uit de News-dienst. Daar is niets mis mee.” De insteek van de kranten is dat ze voor citeren van nieuwsberichten geld willen zien. Wat is het verschil tussen nieuws en search? Als een rechter ze gelijk geeft dat google voor citeren moet betalen, dan zie ik niet wat er misbruik aan is als Google dan zegt dat ze je nergens meer citeren. Wat de kranten willen is ‘have their cake and eat it’

        1. Je kunt de citaten van search en van news niet zomaar vergelijken. Bij search zijn de citaten snippers rond de gezochte termen en kunnen van meerdere en soms niet samenhangende plaatsen uit de tekst komen. Komt de zoekterm meermalen voor, dan wordt een tamelijk willekeurige snipper getoond. Bij news is de snipper altijd het begin van het artikel. Aangezien nieuwsartikelen meestal een openingszin hebben die het belangrijkste punt samenvat betekent dit dat de snippers bij news gezamenlijk tot een knipselkrant worden.

  6. Ik denk dat die kranten zich vergissen in hoeveel mensen via google (news) op hun site komen. Ik zelf lees via google nieuws, met als gevolg dat ik simpelweg niet meer op sites kom die daar niet in staan. Google news heeft genoeg verwijzingen naar ANP artikelen, je ziet heel goed dat veel kranten al niet meer doen dan ANP of Reuters artikelen bijna letterlijk overnemen.

    Het gevolg? Als dit zich door zet wrijft de krant die google news nog wel gratis laat citeren zich in de handen door alle extra bezoekers. Ik ben benieuwd wat de televagen van deze wereld dan gaan roepen als oorzaak voor hun miserabele prestaties.

    1. ik denk juist dat ze exaxt weten hoeveel mensen via google news komen. Maar mensen die via google nieuws komen gaan niet naar de frontpage wat in feite een nieuwsportaal is. Ze blijven mede daardoor veel korter op de site. Ze zijn minder geneigd om andere artikelen te lezen Ze zijn minder geneigd om de site te bookmarken /aan de favorieten toe te voegen Ze zijn minder geneigd om regelmatig terug te komen.

      Kranten willen liever klanten die binnekomen via de frontpagina. Dat zijn klanten affiniteit hebben met het product /de krant en die dus langer blijven en veel meer artikelen lezen. Een trouwe terugkerende bezoeker levert misschien wel tien of mischien zelfs wel honderd keer meer op dan een google nieuws bezoeker die voornamelijk op de Google news portaalsite rondhangt.

      1. Tja, maar als kranten een RSS feed aanbieden dan komen er zo ook veel bezoekers buiten de portal om naar binnen. Via Google Reader volg ik zelf bijna 80 verschillende nieuwsfeeds waarbij ik meestal alleen even snel de titels scan op zaken die mij interessant lijken. Ik ga niet uitgebreid naar de portal van nu.nl om daar te beginnen met lezen. Daar heb ik de tijd niet voor! Dat bezoekers niet via de portal binnenkomen is een slecht excuus voor nieuwssites die tevens een RSS feed aanbieden. Ik vermoed zelfs dat portals veel bezoekers afschikken omdat er vaak veel informatie op hen af komt, tussen de advertenties door. Veel nieuwssites hebben extreem drukke portal pagina’s, met vaak een rare indeling, zoals de portal van de Telegraaf. Kleine letters, niet de gehele breedte vullend, veel te grote kop met teveel categorieen om uit te kiezen, veel reclame, veel kolommen zoals je ook in de krant zelf ziet en de site werkt niet helemaal lekker als ik een artikel met CTRL+muisklik in een aparte tab in mijn browser wil bekijken. Nee, dan liever de RSS feed gebruiken.

        Maar goed, zou Google News niet gewoon al die RSS feeds kunnen indexeren? Dan kunnen kranten zelf precies bepalen wat Google kan overnemen per artikel.

    1. Ok, laat ik het dan anders zeggen. Ik denk dat ze zich vergissen in het aantal mensen die nu via Google News op hun site komen en als dat niet meer kan direct naar hun site gaan. Ik zal zelf gewoon Google News blijven gebruiken en kom dan gewoon bij andere kranten/nieuwsbronnen uit.

      Google news is er voor het gemak en het boeit me niet waar ze het news vandaan halen (zelfs FOX is wel eens vermakelijk)

  7. Het is toch wel interessant wat “citeren” nu precies is. Meestal wordt nu gekeken naar de lengte van de tekst: is dat een klein stukje, dan is het een citaat. Als je er zo naar kijkt, dan is Google News een dienst die citeert.

    Maar je kan ook zien dat een citaat een stukje van een ander werk is dat een ondersteunend, maar geen bepalend deel is van iets anders. Dit verschil speelt erg in muziek (waar ik veel mee te maken heeft.) Een bekend voorbeeld is Public Enemy, dat hele drukke collages van veel samples maakt, die duidelijk een nieuw muzikaal geheel vormen, waarin de oorspronkelijke samples niet of nauwelijks te herkennen zijn. De meeste mensen vinden dat hier niet voor betaald hoeft te worden. Toen dat toch moest, kon Public Enemy dit goed ondervangen door zelf de samples die de collages vormen gewoon te laten inspelen. De andere kant is ‘Can’t Touch This’ van MC Hammer, dat volledig valt of staat bij de gesampelde baslijn van Rick James’ ‘Superfreak’. Hier is vrijwel iedereen het eens dat MC Hammer Rick James’ een flink percentage van zijn opbrengst verschuldigd is, hoewel het maar om een kort stukje muziek gaat.

    Google News is erg interessant, omdat het tegelijk duidelijk een zelfstandige dienst is, maar wel een die uitsluitend kan bestaan vanwege de herkenbare citaten. Google verdient er dan ook nog eens geld mee. Als je kijkt naar de hoeveelheid materiaal die Google overneemt, zeg je dat Google News citeert, als je kijkt hoe het functioneert, dan is Google News net zo afhankelijk van de nieuwsberichten als MC Hammer van de Superfreakbaslijn. Eens kijken wat de rechter gaat zeggen over citeren.

    Uiteindelijk maakt het denk ik niet uit, want inmiddels is wel gebleken dat kranten en tijdschriften toch niet winstgevend kunnen zijn met gratis artikelen op internet. Uiteindelijk gaan lokaal nieuws en kwaliteitsjournalistiek allemaal achter een paywall en blijven alleen de hoofdpunten en entertainmentnieuws gratis.

    1. Tot nu toe zijn alle paywall-nieuwssites flagrante mislukkingen. Ik zie niet in hoe dit gaat veranderen, met de tsunami aan vrije artikelen en bronmaterialen beschikbaar is de noodzaak voor redactionele shifting misschien niet minder groot, maar is men gewoon veel minder bereid ervoor te betalen… er is geen dwingende noodzaak meer.

      Ik ben dan zeker een van de weiningen die vindt dat MC hammer helemaal niets aan Rick James hoeft te betalen voor zijn creatief hergebruik van die baslijn. Lijkt me een prima voorbeeld van een citaat, waardoor het nummer in een context en culturele traditie kan worden geplaatst. Dat het auteursrecht helaas een andere kant is opgegaan is zeer schadelijk voor het behoud van culturele diversiteit en het behoud — als levend onderdeel van onze cultuur, niet alleen maar verstoft in ontoegankelijke archieven — van ons cultureel erfgoed.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.