Rijdende Rechter vernietigt caravanstallingdisclaimer

rijdende-rechter-bordjeTwee van mijn favoriete onderwerpen bij elkaar: disclaimerbordjes en de Rijdende rechter. In de aflevering van 10 september stond schade bij een gestalde caravan centraal. Moest de stalling deze vergoeden, en had het bordje “Stallen op eigen risico” daarbij nog enig effect?

De eiser had zijn caravan gestald in de garage van de gedaagde. Bij het verplaatsen van de caravans (ik denk om ruimte te maken) is de caravan beschadigd door de gedaagde, de ruimteverhuurder dus. Deze weigerde de schade te betalen, want er hing een héél duidelijk bord “Stallen op eigen risico” en dan moet je niet zeuren.

Daar is de Rijdende Rechter snel klaar mee. Een dergelijke stalling is een “bewaarnemingsovereenkomst” (art. 7:600 BW) en de kern daarvan is dat je dan goed oppast op hetgeen je in bewaring neemt. Het bordje kan daarin verschil maken, maar de tekst op dat bordje is een algemene voorwaarde, meer bijzonder een uitsluiting van aansprakelijkheid en die zijn juridisch verdacht. Bij een consument als wederpartij (zoals hier) mag een professionele partij zijn aansprakelijkheid niet beperken tenzij daar een héél goede reden voor is. De bewijslast ligt dus omgekeerd (art. 6:237 sub f BW).

Bij bewaarneming is eigenlijk geen goede reden te verzinnen, behalve dat het risico niet te verzekeren zou zijn. Maar dat kon hier prima – het was alleen te duur naar de mening van de ruimteverhuurder. Te duur is echter geen argument. Derhalve is het bordje juridisch irrelevant en daarmee wordt de bewaarnemer, de ruimteverhuurder dus aansprakelijk voor de schade. Langs dezelfde lijn oordeelde de rechtbank Utrecht in 2011 bij bewaarneming van een jas.

Heel veel websites hebben ook dergelijke bordjes – beter gezegd, disclaimers. De waarde daarvan is naar mijn mening nul. Leuk, dat je jezelf niet aansprakelijk stelt voor fouten op je website. Maar dat doe ik wel als ik schade lijd door je fout. Je moet gewoon niet zomaar fouten máken, in ieder geval niet het soort fout dat je met geringe moeite had kunnen voorkomen. Een disclaimer hang je op voor twijfelgevallen en rare situaties waarin je niet méér kunt doen. Niet uit gemakzucht.

Disclaimerbordje gezien? Dan vind ik een foto ervan héél erg leuk voor mijn verzameling op Facebook!

Arnoud

25 reacties

  1. Wat ik jammer/vreemd vond is dat de Rijdende Rechter (ook ik ben groot fan – tot gruwel van mijn vrouw) uiteindelijk alleen maar oordeelde of meneer het stallingsgeld voor zijn ‘karavaan’ terugkreeg, nadat hij te horen had gekregen dat hij moest vertrekken. Over de aansprakelijkheid voor de schade en over de vergoeding voor het verlies van meneer zijn eigen risico (zucht, trouwens) werd niet echt meer gerept. Kwam dat omdat dat niet in de eis was geformuleerd?

    1. Jawel, maar alles werd op één hoop gegooid. Als ik het mij goed herinner was nog niet voor de stalling betaald (à €250), en de schade was iets van €300 (eigen risico). De caravan had wel al een half jaar gestald gestaan, en daarvoor was de eigenaar de stalling €125 euro schuldig. Dat werd verrekend met het eigen risico, waardoor de stalling de eigenaar ~€175 moest betalen. (Getallen weet ik niet precies meer, maar volgens mij kwam het hier op neer).

    1. Daar heb ik nog nooit een definitieve uitspraak over gezien. Gratis impliceert niet onverplicht. Ik vond ooit dit vonnis waarin een havenmeester aansprakelijk werd voor een gratis en onverplicht beschikbaar gestelde loopplank die doorgerot was:

      Dat een bepaalde serviceverlening door een organisatie “onverplicht en gratis” is, rechtvaardigt niet de uitsluiting van in dat kader gebruikte (gebrekkige) roerende zaken van de werking van artikel 6:181 lid 1 BW. Immers, een organisatie die in de uitoefening van haar bedrijf roerende zaken gebruikt is de eerst aangewezene om doeltreffende maatregelen te nemen om zoveel mogelijk te voorkomen dat die zaken mogelijk gebrekkig zijn, met name indien gebrekkigheid van dergelijke zaken ernstig gevaar voor derden zou kunnen opleveren.

      Het gaat hier over roerende zaken (een plank) dus je zou kunnen zeggen dat dit voor dienstverlening anders kan zijn. Art. 6:181 BW gaat over “zaken, opstallen of dieren” en dus neit over diensten. Maar de redenering van deze rechter is volgens mij niet specifiek op zaken toegesneden. Doeltreffende maatregelen tegen gebrekkige dienstverlening lijkt me evenzo iets dat je gewoon moet doen.

      Natuurlijk mag er minder van je verwacht worden bij een gratis dienst, maar “gratis = nul aansprakelijkheid” gaat me te ver. Als men de jassen achter een balie aanneemt, een nummertje uitreikt en twee mensen toezicht laat houden de hele avond dan vind ik dat een kwijtgeraakte jas tot aansprakelijkheid moet leiden. Ook als je dat nummertje gratis kreeg.

  2. Leuk en aardig “Te duur is echter geen argument”. Maar als je dus een goedkope dienst aanbied, zonder verzekering, of een duurdere MET, dan heeft de klant toch de keuze. Ok, die duurdere variant wordt niet aangeboden, want de klant wil dat niet betalen – voor de kleine kans dat er iets fout gaat.

    Dit doet ‘de post ook’; je kunt pakketten verzekerd en onverzekerd verzenden. Wil de RR nu aangeven dat mijn onverzekerde pakketten toch niet op eigen risico zijn?

    Het lijkt mij dat hier een simpelere stap gemaakt zou moeten kunnen worden (als er geen rechtgeving voor is moet het komen): Het stallen is op eigen risico. Maar als de stalmeester (hihi) met jouw goed gaat zeulen en daarbij schade veroorzaakt, dan is hij gewoon aansprakelijk.

    Het eigen risico zou wat mij betreft op diefstal, stormschade, etc. slaan. Een snelle google opdracht levert eenzelfde verhaal op (sorry, lelijke PDF): http://www.avandehoef.nl/file/aansprakelijkheid%20tijdens%20de%20winterstalling%20van%20een%20caravan.pdf

    1. De post is onvergelijkbaar want het is wettelijk bepaald (Postwet) dat ze post mogen versturen op eigen risico verzender. En die bepaling is er gekomen omdat het anders onmogelijk is om post te versturen tegen de prijs van een postzegel.

      Het systeem dat je schetst, is heel mooi in theorie maar gaat niet werken. Het zou leuk zijn als bedrijven zeggen, we bieden een goedkope variant van product/dienst maar op eigen risico en daarnaast een dure met verzekering/garantie. Echter, de simpele uitkomst is dan dat men een dure variant gaat aanbieden die op eigen risico is.

  3. Is het niet eens tijd voor een programma genaamd “De rijdende Jurist” waarin een jurist het land doorkruist om overal juridisch advies te geven voor men naar de Rijdende Rechter stapt? 🙂 Arnoud, wat vind jij? 🙂

    Betreffende disclaimers op websites… Het lijkt mij erg lastig om te bewijzen dat een website de oorzaak is van een bepaalde schade. Waar moet je dan aan denken? Een site die beurstips geeft aan beleggers en het een keertje mis heeft, waardoor 50 bezoekers ieder 10.000 euro verkeerd hebben belegd? Een website die afbeeldingen gratis aanbiedt die uiteindelijk “gejat” blijken te zijn en anderen flink in de kosten hebben gejaagd met extra licentiekosten? Hoeveel websites zouden eigenlijk een disclaimer nodig hebben? Ik vraag mij af of dit blog niet een disclaimer nodig heeft omdat Arnoud, als jurist zijnde, het soms ook mis kan hebben. Plus het grote aantal leken hier, zoals ikzelf, die soms ook verkeerde adviezen kunnen geven. Mensen die het advies van hier opvolgen kunnen daardoor in grotere problemen komen en dan een klacht bij Arnoud neerleggen. Tja, wat zouden hun kansen dan zijn?

    1. Dat is huur, geen bewaarneming. Belangrijkste is denk ik de opslagboxverhuurder heeft geen controle over wat jij erin stopt (je administratie, je juwelen of radioactief afval). Hij kan dat dan moeilijk verzekeren. Jij weet wel wat je erin stopt dus dan kun jij prima een gepaste verzekering afsluiten. (Zeg er wel bij dat ik niet heel erg in dit stukje van aansprakelijkheidsrecht zit dus ik stel me niet aansprakelijk voor schade in de vorm van onterecht gesloten verzekeringen.)

  4. Grappige verzameling disclaimerbordjes. Wat mij opvalt is dat in de meeste gevallen de directie haar aansprakelijkheid uitsluit. Als het bedrijf of de organisatie een rechtspersoon is zegt zo’n bordje natuurlijk niets omdat je niet de directie maar de betreffende rechtspersoon aansprakelijk stelt.

    1. Het is algemeen bekend dat vaak dat soort bordjes geen enkele rechtgeldigheid hebben. Net zoveel als “Wie dit bord leest moet mij 10 euro betalen”

      Alleen de nietswetende burger trapt vaak in dit soort disclaimers. Vandaar dat ze overal hangen, het filtert de 1e klachten al automatisch weg.

  5. Hoe zit dat eigenlijk met gratis producten, zoals open source software? Als, laten we zeggen, mijn Linux-distributie, of een onderdeeltje daarvan (er zitten al snel 3000 packages in een standaardinstallatie) niet doet wat ik er mag van verwachten, kan ik de makers en/of aanbieders van die software daar dan voor aansprakelijk stellen?

      1. Keten-verantwoording? Jij stelt de leverancier verantwoordelijk (de beheerder van de repo of distro) en hij kan vervolgens zijn leveranciers verantwoordelijk stellen, enz, enz. Net zolang tot dat je bij de programmeur uitkomt. Of een partij die bereid is de verantwoording zelf te dragen.

        1. Sowieso moeten al die auteurs eerst nog gevonden worden. Vervolgens hangt het ook nog eens af van het land waar ze wonen of je ze ook maar ergens voor verantwoordelijk kunt stellen. De kosten lopen dan al snel hoger op dan wat het uiteindelijk oplevert. En de leverancier verantwoordelijk houden? Die zit vast in de USA en schuilt achter sectie 230. Ook dan kom je niet erg ver.

          Ik bedenk mij daarnaast dat je ze misschien aansprakelijk kunt stellen voor de prijs van de software. Bij Linux is dat dus vrijwel niets. (Vrijwel, omdat je misschien een distributie-DVD hebt gekocht vanwaar je de installatie uitvoerde.)

          1. De auteurs heb jij als gebruiker niets mee te maken. Jij hebt alleen te maken met de leverancier, waarbij je er dus voor moet zorgen dat deze zich in Nederland of Europa bevind.

            /conspiracy-mode En kosten? Ik kan me wel een aantal partijen bedenken die zo’n rechtzaak graag willen financieren als dit Opensource in Europa flink kan schaden.

            1. Tja, wie levert de open-source binnen Europa? Er is natuurlijk Google Code en Codeplex van Microsoft die beiden ook Europese vestigingen hebben. Maar die kunnen zich prima verschuilen achter sectie 230 en de Europese varianten ervan. (Had SourceForge ook kunnen noemen.) En er zijn nog vele andere aanbieders die eigenlijk opereren op dezelfde manier als reguliere webhosts. Ze bieden de infrastructuur maar bemoeien zich alleen met de inhoud als daarom gevraagd wordt en de inhoud in strijd is met bepaalde regelgeving. En daarmee zijn de meeste leveranciers van open-source vrij veilig. Blijft over de persoon die de open-source heeft aangeboden. En dan moet je deze informatie bij de OS-host gaan aanvragen. En ook dat is een lastige taak, waarbij je vaak met juridische papieren moet aantonen dat je ook daadwerkelijk gerechtelijke stappen bent gaan ondernemen.

              Vervolgens krijg je een naam te horen en blijkt het b.v. om een Belg te gaan die naar Thailand is verhuist wegens het mooie weer, of zo. Of een Chinees die 4 jaar in Nederland heeft gestudeert en nu in Hong Kong als ICTer werkt.

              Betreffende de partijen die open-source graag willen schaden… Zowel Microsoft als Google profiteren juist enorm van al die open-source. Microsoft heeft in het verleden wel enige problemen gehad met de open-source community maar heeft ondertussen gemerkt dat open-source voor hun Visual Studio ontwikkel-omgeving juist enorm veel voordelen met zich meebrengt omdat het enorm veel “gratis” componenten voor ontwikkelaars oplevert. Plus, het levert ook veel studiemateriaal op voor diezelfde ontwikkelaars. Het enige wat Microsoft graag wil is dat deze open-source met de ontwikkeltools van Microsoft wordt ontwikkeld. Oh, en Linux natuurlijk… Daar is Microsoft ook niet zo blij mee, mede omdat Linux nu de basis vormt van Android. (En FreeBSD de basis van Apple besturingssystemen.)

  6. Op de VU mag je sinds vorig jaar bij Tentamens geen tas of jas bij bij de tafel houden.(alhoewel het in de praktijk maar in 50% van de gevallen gevraagd wordt) De VU zegt daarom als toelichting: “Laat kostbaarheden thuis (laptops, dure jassen of tassen), je mag deze niet bij je tafel bewaren.” Lijkt me dat als je de student verplicht afstand te doen van zijn spullen, je dan ook verantwoordelijkheid dient te nemen voor de mogelijke gevolgen.

  7. De Rijdende Rechter oordeelde dat de staller het eigen risico van de caravaneigenaar en ik meen drie jaar extra premie door ongunstiger bonus-malus moest vergoeden. Dat werd verrekend met nog openstaande stalplaatshuur.

    Maar de echte schade was iets van 3000 euro, omdat geredeneerd was: deuk erin: heel nieuw dak. Als nou de verzekeringsmaatschappij van de caravaneigenaar, die vrijwel dat hele bedrag had vergoed, aanklopt bij de stallingsaanbieder? Kan die dan niet die rest (bijna 3000 dus) opeisen?

    Vergelijk casco of all-risks bij een autoverzekering. De verzekerde krijgt de hele eigen schade vergoed, maar de maatschappij gaat natuurlijk wel in de slag met de verzekeringsmaatschappij van de veroorzaker. Die moet betalen op grond van de aansprakelijkheidsverzekering.

    In dit geval is zo’n aansprakelijkheidverzekering er niet, was ook niet verplicht. Dan kan de andere verzekeraar toch de hele schade claimen bij de schuureigenaar?

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.