Ik wilde een nieuw toetsenbord en kreeg een lege harde schijf!

keyboardEen lezer vroeg me:

Onlangs was van mijn laptop, drie maanden na aanschaf een toets afgebroken. Na reparatie bleek dat de reparateur alle Linux software en verdere software omgeving van de PC verwijderd had zonder toestemming hiervoor te vragen. Het heeft drie volle dagen geduurd voordat ik (als ICT professional) weer alles hersteld had.

Een reparateur moet zoals dat heet de “zorg van een goed opdrachtnemer” in acht nemen (art. 7:401 BW). Dat is een open norm, en je moet die invullen aan de hand van alle feiten van het geval: wat was de opdracht, wat voor oplossingen lagen voor de hand, welke veiligheidsmaatregelen had hij kunnen nemen, en ga zo maar door. Er zijn dus geen harde regels à la “reparateur móet backups maken” of “met handtekening klant mag alles”.

Het is goed denkbaar dat een pc zodanig stuk is dat wipen/herinstallatie de enige optie is. In deze context kan ik me dat heel moeilijk voorstellen: een kapotte toets lijkt me iets dat je prima kunt vervangen zonder aan de harddisk te hoeven komen. Dus dit voelt als nodeloos uitgevoerd.

Mogelijk dat er een dieper defect zat waardoor het wissen van de harddisk nodig was, maar dan gaat de opdrachtnemer buiten de opdracht “herstel het toetsenbord” en dat vereist wel apart overleg. En “ik wil op Windows kunnen werken bij het repareren” is natuurlijk geen enkele grond om Linux eraf te gooien. Als je niet met de klant zijn apparatuur kunt omgaan, dan moet je de opdracht teruggeven.

Sommige reparateurs werken met disclaimers of vrijwaringsbriefjes waar dingen op staan als “Klant geeft toestemming voor elke mogelijke handeling” of “Bedrijf is niet aansprakelijk voor dataverlies, ongeacht oorzaak”. Die laten ze dan de klant tekenen, en dan denken ze een vrijbrief te hebben voor alles waar men zin in heeft.

Dat werkt niet: die wettelijke zorgplicht houd je altijd. Zeker als het gaat om acties die losstaan van het eigenlijke reparatiewerk (de opdracht) kun je écht niet zomaar dingen gaan doen, ook niet met een vrijwaring. Een vrijwaring kan wél zin hebben als je bijvoorbeeld gevraagd wordt iets te doen met groot risico van dataverlies. Dan heb je het overlegd met de klant, snapt hij het risico en aanvaardt hij dat. (Ik houd me aanbevolen voor voorbeelden. Een half-kapotte harddisk die moet worden gebackupt?)

De volgende vraag is dan natuurlijk, kun je deze reparateur aansprakelijk stellen voor je schade? Ja, in principe wel. Ook als de algemene voorwaarden zeggen van niet, want dit riekt naar grove nalatigheid – welke gemiddelde reparateur gaat een harddisk wissen als hij een toetsenbord moet repareren? Grove nalatigheid mag je niet in algemene voorwaarden uitsluiten van aansprakelijkheid.

Wel is de vraag wat de schade nu is. De gemiste data? Ja, maar waarom is daar geen backup van? Is dat neit ook de verantwoordelijkheid van de klant, zijnde een ict-professional? Die vraag zie ik heel vaak bij ict-geschillen en ik blijf hem lastig vinden. Je wéét toch dat je alles moet backuppen, dus hoe kan het dan zijn dat je drie dagen bezig bent met herstel?

Arnoud

42 reacties

  1. Je wéét toch dat je alles moet backuppen, dus hoe kan het dan zijn dat je drie dagen bezig bent met herstel?

    De meeste mensen maken alleen een backup van hun data en niet een complete image van hun systeem. Als je vervolgens een lege windows machine terug krijgt ipv je linux bak dan ben je er niet met het terug zetten van een backup. Je moet weer linux installeren, al je programmas, add-ons en persoonlijke instellingen weer terug zetten. Bij een laptop moet je vaak weer op zoek naar aparte drivers omdat niet alles out-of-the-box werkt.

    Ik denk dat 3 dagen fulltime wel wat veel is maar een volle dag ben je toch wel bezig om je systeem weer in originele staat te zetten.

  2. En als het bedrijf simpelweg stelt “wij wissen altijd de harde schijf en brengen hem terug naar fabrieksinstellingen omdat we dit nodig hebben voor onze interne test procedures”, mag het dan wel? Dan ben je gewaarschuwd en kun je altijd nog ergens anders laten repareren?

    1. Als een bedrijf de klanten hierover heel erg goed inlicht (dus ook de noob) dan zou het mogen denk ik maar je zal als bedrijf moeten aantonen dat de klant het echt goed heeft begrepen. Als er later een klacht over komt, dan wordt dat al lastig vol te houden….

    2. Ik zou mijn machine dan echt niet daar laten servicen. Tenzij ik wettelijke-garantie-technisch wel moet… (De winkelier vindt dat mijn apparaat juist daar moet worden geserviced.) Maar dan vind ik zo een stelling (‘wij wipen altijd’) wel een ongeoorloofde beperking op de wettelijke garantie.

  3. Mogelijk was het voor de reparateur niet goed mogelijk om de laptop te testen door de aangepaste software configuratie van de klant en heeft de reparateur de computer naar de default configuratie teruggezet met een herinstallatie/herstel (vaak eenvoudig met een voorgeinstalleerd image van de OEM leverancier) .

      1. Sommige systemen hebben grote delen van de bios op een aparte partitie staan op de harde schijf. Als je vervolgens de harde schijf compleet leegmaakt kan er niet meer getest worden. Die reparateurs hebben net zoals callcenter medewerkers scripts waar ze zich aan moeten houden. 1 van de laatste stappen is het starten van de ingebouwde keyboard test. Als dat niet lukt en er komt een bepaalde error op het scherm dan is de volgende stap in het script “pak de restore-cd”.

        Nadenken of eigen innititief is niet gewenst, men heeft het proces te volgen.

  4. Naar vaste rechtspraak moet de schade bepaald worden door de hypothetische situatie, waarin de reparateur zijn zorgplicht heeft geschonden, en de werkelijke situatie, waarin de reparateur zich zijn zorgplicht heeft nageleefd. In de werkelijke situatie is de klant zijn data kwijt, terwijl dat niet was gebeurt als de reparateur alleen de kapotte toets had vervangen. En nee, het maken van een backup is geen verplichting.

    Lees ook: Laptop vervangen maar data terug kost geld (2) gastpost

  5. Standaard halen wij altijd de harddisk er uit als de PC/laptop voor een defect terug naar de leverancier gaat (tenzij het de HDD betreft natuurlijk 😉 ) Als dit technisch niet mogelijk blijkt maken we een image van de HDD zoals die op het moment van retourneren was.

    Dat zouden meer mensen moeten overwegen, je hebt ook een eigen verantwoordelijkheid bij dit soort zaken.

  6. Goed mogelijk dat hij wel een backup had. 3 dagen is voor een ICT professional iets aan de hoge kant maar niet zo heel veel.

    Na het terugzetten van de backup moet hij wellicht nog nog vele dingen doen om weer operationeel te zijn. Denk aan updates draaien die waren uitgekomen nadat de backup was gecreeerd. Checkouts / bijwerken van version control repositories. Databases en andere resources bijwerken.

    Het is zeker ook de opdrachtnemer zijn verantwoordelijkheid om backups te maken. Maar dat hij dat dagelijks doet lijkt me iets te veel gevraagd.

    1. Dagelijkse backups teveel gevraagd? Als je een goede backup wil maken, dan doe je dat geautomatiseerd, want handmatig gaat altijd fails opleveren omdat mensen nu eenmaal lui zijn en het geen prioriteit heeft. En een automatische backup stel je toch gewoon dagelijks in? Wat is het nut om daar langer mee te wachten?

      1. Het kost tijd, (technische) resources en je computer moet er voor beschikbaar zijn. (Lees: je laptop moet zich op kantoor bevinden of aan snel internet gekoppeld zijn.) Een backup op filesystem niveau lijkt me iets dat je wekelijks doet… Soms (meestal?) kun je je laptop tijdens het backuppen niet eens gebruiken tijdens een uitgebreide backup.

  7. Dagelijkse backups zijn wel wat overdreven, dat doet geen mens. Geen backup maken omdat je je PC naar de reparateur brengt voor een niet-kritieke reparatie daarentegen is gewoon nalatig. Eigen schuld dikke bult. Natuurlijk is het niet netjes van de reparateur, maar dingen gaan nu eenmaal mis, en als je zelf eenvoudig problemen kunt voorkomen, en dat niet gedaan hebt, is het toch echt je eigen schuld.

  8. Leuk dat de persoon die de laptop terug bracht voor reparatie het verwijd krijgt van geen backups enz. Maar daar gaat het niet over de reparateur heeft iets gedaan wat niet de opdracht was wat zijn de consequenties van dit. Geen backup maken is namelijk niet tegen de wet zover dat ik het weet daarbij wat als de backup niet gelukt is wat dan.

    Ik zelf ben twee dagen bezig om een machine weer in orde te maken er zijn twee gedeeltes instalatie van software en daarna terug zetten van data. Data wordt opgeslagen op een andere partitie, op nas en in een backup in 99,9999% van herinstalatie heb ik gelukkig genoeg aan de partitie waar alles op staat. Hoe komt het dat ik twee dagen bezig ben herinstalatie van de OS duurt een tijd daarbij drivers zoeken die 100% werken zorgen dat software correct werkt zoals ik het wil links maken etc etc. Daarbij moet ik alles weer testen wat ook een hoop tijd in gaat zitten daarbij komt het voor dat pas op het moment dat je een programma voor 100% weer gebruikt ziet wat er nog mis is dit kan dagen na herinstalatie zijn.

  9. Ik heb onlangs een vergelijkbaar akkefietje gehad. Bij mij moest door de serviceafdeling van de fabrikant de connector van de voeding vervangen worden (ca 5 min werk met een solderbout) en ik kreeg ook doodleuk een fonkelnieuwe windows machine terug ipv mijn vertrouwde linux doos. Je wordt (achteraf gezien) wel gewaarschuwd wel gewaarschuwd voor data verlies maar nergens staat dat ze gewoon je hele systeem wegkieperen. Vond het ook buiten proportioneel maar wat doe je er aan?

  10. Even betreffende het schadebedrag… Ik heb ooit een vergelijkbare situatie meegemaakt waarbij alleen het moederbord vervangen zou worden maar de C-schijf keurig werd gewist met een nieuwe Windows-versie erop. Ik heb geen schadeclaim ingediend maar achteraf had ik misschien wel een forse claim kunnen indienen. Niet wegens dataverlies maar wegens de verloren tijd.

    Ik moest namelijk een halve dag bezig gaan om Windows weer te configureren naar mijn oude instellingen met de diverse software die ik gebruikte. Ik was daarnaast nog 4 dagen bezig om alle modellen voor mijn 3D/CGI software te installeren. Dat waren namelijk zo’n 1.400 kleine setup programma’s die ik handmatig moest uitvoeren om de juiste instellingen erin te krijgen. Met 50 setups per uur, 8 uur per dag is dat dus 4 dagen werk. Met een uurtarief van 30 euro zou ik dus een claim gehad hebben van ruim duizend euro.

    Zo ook in dit geval. Nu moet Linux er weer opnieuw worden geinstalleerd en worden ingesteld. Dat kan best veel werk zijn, afhankelijk van wat er allemaal gedaan moet worden. Met 8 uur werk voor 30 euro per uur kom je dan al op een schadebedrag van 240 euro uit.

    Betreffende de dagelijkse backup… Ik heb 4 TB in mijn PC zitten en die is voor 70% vol. Ik kan dit alles wel willen backuppen maar dat is behoorlijk veel. Ik beperk mij dan ook vooral tot het backuppen van de data en de installatie-programma’s. (Gelukkig heeft mijn 3D software tegenwoordig een batch installer zodat ik niet meer 1.500 setups hoef te installeren.) De belangrijkste data zit daarbij in mijn Google Drive, Dropbox en/of Skydrive. Hierdoor zal ik niet snel data kwijtraken maar de kans is wel aanwezig dat ik weer uren bezig ben om alles opnieuw te installeren…

    1. Hoeveel tijd en hoeveel inspanning het kost om een systeem te herstellen is afhankelijk van hoe het systeem gebruikt wordt en welke voorbereidingen er gemaakt zijn in backup- en herstelprocedures. Een Linux systeem in 8 uur herstellen is netjes, maar als je je zaken een beetje georganiseerd hebt is 5 tot 6 uur daarvan wachten tot een geautomatiseerd proces klaar is. Het is naar mijn mening niet redelijk om die wachttijd tegen 100% tarief op te voeren als schade, maar dat een schone herinstallatie bij de reparatie een aantoonbare schade voor de klant oplevert staat wel vast. (Mijn lokale PC leverancier probeert een backup van het systeem te maken voor hij begint met repareren.)

      1. Het betrof in mijn situatie een Windows-systeem met Windows erop voorgeinstalleerd. Nadat ik hem gewist had ontvangen stonden er weer extra troep op die de winkelier kennelijk noodzakelijk acht voor zijn gebruikers. Een 90-dagen versie van McAfee, Skype, een oudere Microsoft Office versie en nog wat zaken die ik er niet eens op wilde. Kon ik dat dus weer opruimen en daarna installeren wat ik wel gebruikte. Ikzelf heb redelijk veel software geinstalleerd inclusief diverse plug-ins. Mijn 3D software is zelfs voorbij de 2.000 modellen op dit moment maar de batch installer maakt de installatie daarvan al een stuk simpeler. Nu hoeft de PC nog maar een nachtje in zijn uppie te draaien, maar toendertijd waten het heel veel losse setups die niet via een script te installeren waren. Zoals ik al aangaf, ongeveer 50 per uur installeren is dan best veel werk. Start, next, next, uncheck, uncheck, selecteer folder, next, next, install, close… En dat 1.600 keer… Die modellen van een backup terug kopieren? Dat werkt voor de meeste modellen wel, maar dan moet de backup wel in orde zijn. Ik had de pech dat mijn backup beschadigd bleek te zijn. (Naast een defect moederbord.) Ik was namelijk bezig met een backup te maken toen het moederbord de geest gaf…

  11. Wel is de vraag wat de schade nu is. De gemiste data? Ja, maar waarom is daar geen backup van? Is dat neit ook de verantwoordelijkheid van de klant, zijnde een ict-professional? Die vraag zie ik heel vaak bij ict-geschillen en ik blijf hem lastig vinden. Je wéét toch dat je alles moet backuppen, dus hoe kan het dan zijn dat je drie dagen bezig bent met herstel?


    De werkelijke schade is in dit verhaal duidelijk niet de data. Die waren WEL gebackupped, maar de professional was 3 dagen bezig de laptop weer in bruikbare staat te krijgen. Wat als hem dat gewoon facturabele uren kost als ZZP-er? Dat lijkt me toch hele reeele schade. Voor een IT-professional gaat dat dan al snel richting 1000 euro voor 3 dagen.

  12. Dit had natuurlijk niet mogen gebeuren, maar als ik me verplaats in het hoofd van de reparateur, dan kan ik me wel voorstellen hoe dit heeft kunnen gebeuren:

    De gebruiker heeft blijkbaar een alternatief besturingssysteem geïnstalleerd. De reparateur is dan natuurlijk alleen verantwoordelijk voor het correct functioneren van de hardware, en niet van het besturingssysteem. De reparateur hoeft dus alleen te testen of de hardware werkt in het standaard geleverde besturingssysteem; in het alternatieve besturingssysteem weet de reparateur misschien niet eens hoe hij dit moet testen.

    Bij aanwezigheid van een alternatief besturingssysteem lijkt het me dus redelijk als de reparateur tijdelijk de harddisk swapt voor een exemplaar waarop het standaard besturingssysteem staat, om de hardware te testen. Als harddisk swappen omslachtig is (zou kunnen bij laptops) dan zou je natuurlijk ook met hard disk images kunnen werken.

    Een gevaar bij deze werkwijze is dat je vergeet om de oorspronkelijke harddisk (of image) terug te zetten. Ik kan me voorstellen dat dat hier is gebeurd. Het zou veiliger zijn om met een bootable removable medium te werken, zoals een USB drive of een CDROM/DVD: dan hoeft er aan de harddisk niets aangepast te worden.

    1. Een voeding inpluggen en kijken of hij contact maakt? Dat kan onder elk OS en bovendien was het ding Dual boot dus de windows stond er ook nog op. Nee dit is gewoon een gevalletje gemakzucht. En dat is op zich niet erg maar vermeld dan expliciet dat je elk apparaat dat retour komt direct leeg veegt en een terug brengt in originele staat. Valt me nog mee dat mijn stickertjes er nog op zitten. 🙂

      1. In dat geval even berekenen hoeveel uur je bezig bent geweest om je systeem te herstellen en dat vermenigvuldigen met je uurtarief. (Zal ergens tussen de 25 en 50 euro liggen, denk ik.) Mooie factuur eromheen maken en naar de reparateur sturen als schadeclaim. Erbij vermelden waarom je deze schade claimt en aangeven dat je juridische stappen zult ondernemen indien ze niet akkoord gaan met deze schadeclaim. Kost een postzegel, een A4’tje en een envelop. 🙂

          1. Zal bij de “reparateur” tot enige discussie leiden; met een kleine kans op een beleidswijziging waardoor het schrijven van een volgende nota niet meer nodig is. Als je geluk hebt krijg je de nota zelfs betaald! Als niemand klaagt zal er niets veranderen.

            1. Tja, de reparateur staat dan voor een lastige keuze. Hij ziet een forse schadeclaim die realistisch is opgebouwd. Hij zal ook beseffen dat hij nalatig is geweest door de schijf domweg te wissen en de data erop dus te vernietigen. Beleid of niet, die schadeclaim kan verdere, juridische problemen opleveren indien deze niet wordt betaald. Acht uur werk voor 40 euro per uur, plus 12 euro administratiekosten (postzegel, envelop, briefpapier) levert al 332 euro op. Een bedrag dat best te doen is als de reparateur juridische problemen wilt vermijden. Het is wel een beetje chantage maar voor alle betrokken partijen wel de meest nette uitkomst. En ja, de reparateur zal zich daarna beter nadenken of het wissen van de harde schijf nu wel of niet nodig is… (En waarschijnlijk wat reserve-schijven inslaan om bij reparatie de bestaande schijf tijdelijk te vervangen.)

              1. Mijn realistische verwachting is dat je na het versturen van de nota een zeer verontwaardigde reparateur aan de lijn krijgt, die gaat verwijzen naar algemene voorwaarden over dataverlies. Dan kun jij zeggen dat jou tijd kost om de schade van het wissen van de harde schijf te herstellen en informeren naar de reden van het wissen. (Een goede technische reden is OK, anders kun je dingen als “vandalisme” roepen.) Ik verwacht eerlijk gezegd geen erkenning van schuld, met een “coulance” betaling van een deel kom je financieel heel goed weg.

                1. Ik heb er ook geen hoge verwachtingen van, maar realistisch gezien verdien je er 332 ero aan. 🙂 Ten minste, bij een coulance-betaling. Het is immers compensatie voor de verloren tijd die je hebt moeten investeren. En misschien leert de reparateur ervan dat je niet voor iedere kleinigheid de schijf hoeft te wissen…

  13. Op basis van werkervaring kan ik zeggen dat vrijwel iedere reparateur een computer voorziet van de originele (Windows) image indien men hardware vervangt. Dit doet men om te kunnen testen of de computer volledig aan de specificaties voldoet. Een fabrikant/winkelier verkoopt een computer met een Windows licentie, de computer moet daarmee dan ook goed werken op het moment dat de computer terug naar de klant gaat. Binnen het bedrijf waar ik werkzaam ben, worden dagelijks computers ingeschreven die in eerste instantie door mij of één van mijn collega’s wordt onderworpen aan een grondige hardwaretest/controle. Bij inname van de computer wordt de klant op de hoogte gebracht dat de computer opnieuw kan worden geïnstalleerd door een extern reparatiecenter (dat reparatiecenter werkt in opdracht van de fabrikant). De klant wordt ook verteld dat het kan resulteren in dataverlies. Vervolgens krijgt de klant een afgiftebevestiging mee dat de klant ook zelf ondertekend, op dit afgiftebewijs wordt nogmaals gewezen op mogelijk dataverlies. Wij bieden (tegen betaling) ook mogelijkheden tot het maken van een backup/image. In uitzonderlijke gevallen schrijven we de computer in zonder harddisk, deze krijgt de klant dan mee terug. Het hardwaretesten gebeurd overigens bij vrijwel alle reparatiecenters (zo ook bij ons intern) door het booten vanaf netwerk, het besturingssysteem wordt hier dus niet voor gebruikt. In het geval van een enkele knop op het toetsenbord is het inderdaad vreemd dat het reparatiecenter kiest voor het opnieuw installeren van de computer. In het geval van een compleet niet werkend toetsenbord, kan het zeker voorkomen dat het toch een softwarematige oorzaak heeft, en dat een herinstallatie het enige is dat men hoeft te doen om het probleem te verhelpen.

    1. Desondanks is het een kleine moeite voor reparatie-centrums om gewoon een eigen schijf te gebruiken tijdens de reparatie van de hardware. Zo kun je de data van de klant gewoon intact houden. Dat in de algemene voorwaarde wordt gesteld dat er dataverlies kan optreden, prima. Maar dan moet de reparateur dit ook motiveren en “we moesten even testen” is daarbij geen geldig excuus. Testen kun je ook met een reparatie-schijf. De klant dient uiterste zorgvuldigheid te mogen verwachten en dan zijn er nog maar weinig geldige excuses mogelijk. De data op die harde schijf is voor de gemiddelde klant immers waardevoller dan de PC zelf. Of je maakt als reparateur standaard backups die je later weer terugzet. Extra geld hiervoor vragen is een vorm van afpersing, naar mijn mening, omdat de klant gewoon verwacht dat je zorgvuldig met zijn eigendommen omgaat.

  14. Beste Wim, een reparatiecenter kan altijd testen met een eigen HDD, echter zijn veel klachten te wijten softwareproblemen, deze klachten kunnen direct opgelost zijn wanneer de het reparatiecenter het test met een eigen HDD. Vervolgens dient de klant de computer weer goed werkend te ontvangen, dus zal het reparatiecenter een herinstallatie uitvoeren op de HDD van de klant.. dan is de data van de klant inderdaad weg/overschreven. Veel van onze klanten hebben al back-ups tegenwoordig, ik snap niet waarom het afpersing zou zijn, winkels bieden tig oplossingen voor het backuppen van data, ook zijn er diverse (gratis) online diensten te vinden voor dataopslag. Is een winkel dan ook aansprakelijk voor de data als de hardeschijf defect raakt binnen de garantieperiode/economische levensduur? Als er dan toch een back-up gemaakt wordt op verzoek van de klant, ben ik van mening dat de klant hier gerust voor mag betalen (ca 500GB overigens maar 35,- bij ons). Een veilige dataopslag voor een winkelier is overigens geen goedkope aangelegenheid.

    1. Je zegt het zelf al. Je stopt de reparatie-schijf erin en kijkt of dat het probleem oplost. Zo ja, dan is er vast iets mis met de software, maar zelfs dat is geen geldige reden om de schijf dan maar te wissen. Reparateurs moeten gewoon rekening houden met de data die op de PC staat. Sowieso vind ik dat je de harde schijf niet eens mag wissen zonder de klant nogmaals te laten bevestigen dat dit mag. Je vernietigt immers belangrijke gegevens van de klant en nee, het maakt niets uit of de klant nu wel of geen backup heeft! Je moet gewoon van de data afblijven zolang er alternatieven zijn. (Of als de klant expliciet toestemming heeft gegeven.)

      Betalen voor de backup vind ik te rechtvaardigen, tenzij de reparatie door de garantie is gedekt. In dat geval zal ook die backup onder de garantie moeten vallen en dus gratis zijn.

      Ik gaf al aan dat ik het zelf ook heb meegemakt dat de reparateur de harde schijf zomaar had gewist. De PC viel nog ruim binnen de garantie-periode en de grafische kaart en moederbord bleken defect. Omdat ik wist dat bij het wissen van de schijf ik dagen werk zou hebben om alles weer te herstellen gaf ik meteen al aan dat ik geen toestemming gaf om de harde schijf te wissen. Een eventuele backup laten maken en weer terugzetten behoorde helaas niet tot de mogelijkheden. Sowieso lijkt mij dat niet nodig als deze gewoon goed werkt. Maar nee hoor. De reparateur had gewoon vrolijk mijn wensen genegeerd en alles stond weer op de fabrieks-instellingen. Ik had dan ook geen goed woord meer over voor die winkel. Ik zal er ook nooit meer een nieuwe PC kopen.

      En waarom? Ik gaf al aan dat ik zo’n 1.600 modellen opnieuw moest installeren. Toen nog allemaal handmatig. Dat heeft enkele dagen tijd gekost.

      Betreffende backups… Ik heb nu 3 TB aan software en data op mijn huidige systeem. Online backups zijn onbetaalbaar voor zoveel data en mijn netwerk-schijf kan net 2 TB aan. In combinatie met een zestal USB-schijfjes kan ik wel tot een totaal van 10 TB aan backup-ruimte komen maar ook tijd is een probleem. Het duurt gewoon enorm lang om dit alles te backuppen, dus moet ik prioriteiten stellen. Belangrijke data wordt naar de backup geschreven en de rest kan ik missen of opnieuw installeren. De nu 2.200 modellen die ik gebruik zijn ondertussen via een batch-downloader automatisch te installeren dus nu zou ik misschien nog maar een dag of twee nodig hebben voor alles te herstellen. Maar ook dat is best veel verloren tijd. Dus, als de reparatie onder de garantie valt, dan gratis. Anders is het, zoals je aangeeft, een extra service waar je best geld voor mag rekenen.

  15. @Wim ten Brink kijk eens naar dit soort oplossingen https://secure.backblaze.com/buy.htm er zijn er nog meer ook die vanaf een NAS server draaien.

    Het probleem tegenwoordig is dat de meeste die de schroevendraaier vast kan houden of weet hoe windows start zich ook gelijk een expert noemen op het gebied van reparaties. Ik heb in een computerzaak geholpen en dacht je echt dat wij zomaar een HD leeg mochten maken ook als het probleem daarmee opgelost was geweest. Ik heb geleerd Windows te maken en dan alles veilig te stellen en indien dan nog nodig Windows van de grond af aan op te bouwen. Wij waarschuwen de mensen ook altijd als firmware geupdate moest worden wat er fout kon gaan, sommige zagen er dan vanaf. Het is gemakkelijk om even een image terug te zetten zelfs een getrainde aap kan dat maar nadenken dat kunnen de meeste tegenwoordig niet meer.

    1. Borg, een extra online service is geen oplossing. Ik heb al Google Drive, SkyDrive en Dropbox. Maar je wilt 3 TB niet even over het Internet laten backuppen. Daarnaast zijn er ook financiele grenzen aan wat ik aan dit soort oplossingen kan en wil uitgeven. Een automatisch backup-systeem is sowieso redelijk vervelend omdat ik dan delen van mijn schijf weer moet uitsluiten van de backup, simpelweg omdat deze grote bestanden bevatten die regelmatig aangepast worden.

      Ik weet gelukkig welke data ik belangrijk vind en die gaat naar de backups. De data die ik ook nog eens wil delen met mijn laptop gaat naar de Cloud. En software? Ja, dat zijn dus die grote bestanden die regelmatig aangepast worden wegens de diverse updates.

      Maar de reparateurs-branche heeft hetzelfde lot ondergaan als dat van software ontwikkelaars: te veel getrainde apen die een truukje leren en dan toepassen zonder na te denken… 😉

      1. omdat ik dan delen van mijn schijf weer moet uitsluiten van de backup, simpelweg omdat deze grote bestanden bevatten die regelmatig aangepast worden. Ik weet gelukkig welke data ik belangrijk vind en die gaat naar de backups.

        In beide gevallen moet je een selectie maken. Uitsluiten wat je niet wilt leidt minder vaak tot tranen achteraf.

  16. Wim de link die ik gaf maakt een incremental backup je bent dus maar eenmalig bezig om zeer veel data te verzenden daarna alleen maar veranderingen of nieuwe bestanden die opgeslagen hoeven te worden. De software die je moet gebruiken is zeer gemakkelijk in gebruik een normale gebruiker heeft ongeveer een uur nodig om alles 100% in te stellen. De prijs valt ook mee 50 dollar per jaar voor ongelimiteerde opslag.

    Software ontwikkelaars hebben het momenteel ook te veel mensen die denken als ze een boek hebben gelezen dat ze alles kunnen,

    1. Ik schrijf liever een simpel rsync script dat incrementele backups maakt. Automatisch dagelijks laten draaien… (crontab). Als ik extra schijfruimte nodig heb voor de backup koop ik voor zo’n 100 euro weer twee terabyte.

    2. Mooi om een backup op het Internet te hebben, maar als ik straks mijn 3 terabytes aan data weer van de backup moet halen dan ben ik wel even bezig met mijn 120 megabit verbinding… Ook de eerste backup die ik zou maken zou mijn PC toch geruime tijd bezig houden.

      Ik kan natuurlijk ook beweren dat ik niet van data-opslag in de Cloud hou, maar ja… Ik heb 20 GB in SkyDrive, 105 GB in DropBox en 141 GB in Google Drive. Bij elkaar toch goed voor een kwart terabyte aan data die ik belangrijk genoeg vind om te bewaren. Blijft over de 500 GB aan software, die geregeld nieuwe updates krijgt. Ik ben blij dat ik mijn modellen tegenwoordig via een batch-installer kan installeren en de rest is altijd wel weer opnieuw te installeren.

      Maar ik blijf vinden dat een reparateur alleen een harde schijf mag wissen als er geen andere optie meer is. Je moet gewoon je systeem kunnen laten repareren zonder eerst een backup te maken…

  17. Wel een reparateur kan ook gewoon eerst contact opnemen met de klant als hij er niet uit komt, voor het testen van die toets is het wissen van de HD overkill. Ieder weldenkend mens weet dat het niet nodig is om een toets te testen door een HD image terug te zetten.

    Ik gebruik zelf Synology 412+ NAS systeem om belangrijke zaken op te slaan de NAS is RAID 5 en ik heb van de belangrijke bestanden nog eens twee backups. Mijn PC maakt elke dag van mijn HD kopieën van mijn belangrijkste bestanden (documenten, foto’s etc) en zet deze op de NAS dit is ook een incremental backup dus het is zo klaar ik heb geen gigs aan data per dag.

  18. @NP: “Als je vervolgens een lege windows machine terug krijgt”

    @Peter van G: “ik kreeg ook doodleuk een fonkelnieuwe windows machine terug”

    @Wim ten Brink: “de C-schijf keurig werd gewist met een nieuwe Windows-versie erop”

    @Kevin Wijnberg: “Op basis van werkervaring kan ik zeggen dat vrijwel iedere reparateur een computer voorziet van de originele (Windows) image indien men hardware vervangt.”

    @hAl: “Mogelijk was het voor de reparateur niet goed mogelijk om de laptop te testen door de aangepaste software configuratie van de klant en heeft de reparateur de computer naar de default configuratie teruggezet met een herinstallatie/herstel (vaak eenvoudig met een voorgeinstalleerd image van de OEM leverancier).”

    OK, ik zal wel iets extreem voor-de-hand-liggends missen, soms heb ik van die dagen, maar hoe ga je van een Linux-bak naar een PC met een geldige Windows-licentie?

    Ik kan me voorstellen dat een reparateur een geldige Windows-licentie in huis heeft. Ik kan me voorstellen dat een PC een herstelpartitie met Windows erop heeft (maar waarom zou een Linux-gebruiker die laten staan?). Uit het bovenstaande proef ik echter dat het regelmatig voorkomt dat de klant een PC met “een Windows” terugkrijgt. Dat is dan toch niet legaal?

    Wat mis ik?

  19. De computers die bij mijn werkgever worden verkocht zijn altijd voorzien van een softwarelicentie voor een besturingssysteem. Vaak zijn dit Windows licenties. (Dit is een licentie die alleen geldig is op de computer waar hij voorheen zat opgeplakt (sticker). Bij Windows 8(.1) zit dit iets anders, daar herkend Windows zelf d.m.v. encryptie op het moederbord of het systeem daadwerkelijk is geleverd met een Windows licentie. Computers met Linux erop, worden bij ons niet verkocht. Wanneer de klant bijv. een defecte HDD in zijn computer heeft, dan zal de HDD worden vervangen voor een nieuw exemplaar en daar zal dan het besturingssysteem op geïnstalleerd worden waarmee het is verkocht. Uiteraard zijn we het allemaal wel eens dat een computer niet opnieuw geïnstalleerd dient te worden als er 1 knop defect is.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.