Gelden de EULA’s van Apple en Microsoft eigenlijk wel bij aanschaf van een nieuwe computer?

safari_license_agreement.jpgEen lezer vroeg me:

Als ik een MacBook van Apple koop (en die koop omvat de computer zelf inclusief het besturingssysteem), krijg ik de AV van Apple (hun EULA) pas te zien als ik de laptop aanzet. Is dat juridisch wel correct? Je moet toch algemene voorwaarden bij de aankoop ter hand stellen en niet pas na thuiskomst?

Een EULA valt in Nederland onder het regime van algemene voorwaarden. Dat houdt in dat ze al snel van toepassing zijn – meer dan melden en ter hand stellen van de tekst is niet nodig. Daar staat tegenover dat ze niet onredelijk bezwarend mogen zijn (bij consumenten). Dat een EULA in Nederland niet rechtsgeldig is, is dus een fabeltje.

De eis van ter hand stellen houdt in dat je voor of bij het sluiten van de overeenkomst de tekst van de EULA te zien moet krijgen. Slechts wanneer het praktisch gezien onmogelijk is om ze te overhandigen, mag je volstaan met melden dát ze er zijn en waar ze in te zien zijn. De Albert Heijn hoeft dus niet bij de kassa haar voorwaarden uit te delen, maar mag ze bij de servicedesk beschikbaar houden.

De vraag is dus of een computerwinkel vergelijkbaar is met Albert Heijn. Dan is het genoeg om te zeggen “Let op: EULA van toepassing op de software” en deze EULA aan de balie op voorraad te houden. Zijn ze ‘kleiner’, dan moet de EULA uitgeprint meegegeven bij elke aanschaf van een computer.

Gek genoeg is er bij mijn weten geen computerboer die bij aanschaf van een PC of Mac zelfs maar die opmerking plaatst dát er een EULA van toepassing is op de software die je koopt. Op dozen van sommige softwarepakketten (zoals Windows 7) staat het wel op de achterkant, dat lijkt me op zich wel genoeg. Maar bij voorgeïnstalleerde (OEM) software krijg je geen doos, dus ook geen achterkanttekst over de algemene voorwaarden.

Wie dus zwaar op de juridische hand wil zijn, mag nu concluderen dat EULA’s op dergelijke preinstalled software en masse niet bindend zijn.

Je vraagt je af waarom niemand daar ooit een punt van maakt. Omdat niemand wakker ligt van EULA’s? Omdat we gedresseerd zijn op “Accept” te klikken bij het installeren?

Arnoud

25 reacties

  1. Je vraagt je af waarom niemand daar ooit een punt van maakt.

    Omdat dezelfde reden dat we massaal (ja ik ook) op OK klikken bij elke cookie melding. We willen gewoon dat product hebben (of die site zien). De rest interesseert ons niet zo omdat het op korte termijn geen invloed heeft.

  2. Ik heb nog een hele serie foto’s van de EULA van de laptop die ik ooit kocht, omdat het niet mogelijk bleek er op een eenvoudige manier een papieren afdruk van te maken (wat volgens mij ook een wettelijke eis is). Toen ik terug ging naar de winkel om Windows te laten verwijderen van die laptop, omdat ik het niet eens was met de EULA, zeiden ze dat ik de hele laptop dan weer moest inleveren (omdat Windows een overbrekelijk geheel met de laptop zou vormen) ofwel dat het verwijderen van Windows 50 euro ging kosten (in plaats van dat ik de aanschafkosten van Windows terug zou krijgen).

  3. Bij mijn pas aangeschafte Apple computer staat er (in microschrift, op de achterkant, in lichtgrijs) een melding over voorwaarden die van toepassing zijn, en de EULA zit op papier in de doos. De laatste keer dat ik een voorgeinstalleerde Windows-versie kreeg zat daar ook een papieren dingetje bij waar naar voorwaarden verwezen werd. Zouden die leveranciers hier niet gewoon al over nagedacht hebben?

  4. Je kan natuurlijk je computers met software in een faillissementsverkoop aanschaffen, dan heb je niets te maken met de EULA (een executeur hoeft zich niet te houden aan de contractuele afspraak in die EULA dat hij alleen doorverkoopt met inachtname van die EULA).

    Gisteren weer eens een uurtje besteed om bij iemand SkyDrive op Windows 8.1 de nek om te draaien, veel mensen beseffen helemaal niet dat dit er in zit, en dat daarmee automatisch gegevens met Microsoft (en dus de NSA, etc.) gedeeld worden. Bovendien is dit uitzetten een crime, waarbij je op diverse plekken in de registry rare stunts moet uithalen om te voorkomen dat het “per ongeluk” weer aangezet wordt.

    1. Gisteren weer eens een uurtje besteed om bij iemand SkyDrive op Windows 8.1 de nek om te draaien, veel mensen beseffen helemaal niet dat dit er in zit, en dat daarmee automatisch gegevens met Microsoft (en dus de NSA, etc.) gedeeld worden.

      Gebruik van de Skydrive voor Windows 8 is juist heel zinvol en door het uitzetten daarvan maakt je Windows 8 PC behoorlijk mank. Dat jij jou paranoia over de NSA projecteert om de installaties van anderen te vernielen is nogal kortzichtig. Zij zullen over het algemeen veel meer nadeel ondervinden van jou gesloop dan ze ooit van de NSA zullen ondervinden.

      1. Dat mag allemaal wel zo wezen, maar dan moeten men daarvoor wel een bewuste keuze maken. De persoon waarbij ik het heb uitgezet was heel expliciet dat het niet de bedoeling is dat er prive documenten bij Microsoft komen, en dat het niet fijn is dat je dit soort dingen ongevraagd door de strot geduwd krijgt, en het alleen met heel veel moeite kunt uitzetten (tenzij je de “pro” versie hebt, waarvan grote bedrijven hebben geeist dat het makkelijk uit te zetten moet zijn…)

        1. Je kan voor zover ik weet ook gewoon een lokaal account maken, ipv in te loggen met een Microsoft account. Uit de tests die ik gedaan heb bij release bleek namelijk dat Sky Drive zonder MS account niets deed.

          1. Klopt, alleen MS stuurt minder ervaren gebruikers behoorlijk het bos in als ze dat al zouden willen. De gemiddelde gebruiker zal niet snel bedenken wat hij allemaal moet doen om te voorkomen dat zijn spullen in de cloud verschijnen.

  5. Niemand maakt zich druk om de EULA omdat die in de praktijk bijna nooit wordt gehandhaafd.

    Ik erger me nog wel eens aan voorwaarden dat je de software niet mag aanpassen of reverse engineeren. Waarom mag je met jouw exemplaar niet doen wat je wilt? Zijn dit soort voorwaarden onredelijk bezwarend “voor consumenten”? Zelfs als ik als consument niet zelf windows ga reverse engineeren, zie ik het als in mijn belang dat anderen dat wel mogen doen.

    Sowieso, EULA, WTF? Op boeken zit toch ook geen EULA? Verkoop is verkoop; zodra de verkoop is gesloten heb je niets meer met elkaar te maken. Hooguit zou de koper bij het achteraf vaststellen van gebreken terug mogen komen voor herstel (software-updates) of schadevergoeding, maar dat is het wel zo’n beetje.

    1. Het grote verschil tussen een boek en software is alleen dat je bij een boek een fysiek product koopt wat jouw eigendom wordt, en bij software alleen betaald voor het recht om deze software te gebruiken. De software is en wordt nooit jouw eigendom. De eventuele drager is weliswaar van jou en mag je mee doen wat je wilt, maar de software die er op staat niet is dat niet.

      1. Bij het kopen van een boek koop je toch ook alleen de drager (stapel ingebonden dode boom), en niet de rechten om de tekst openbaar te maken? De tekst is daarmee echt niet ‘van jou’.

    1. Nee, een verwijzing naar internet/website is niet genoeg (HR Attingo-arrest). Je moet echt specifiek een kopie van de voorwaarden leveren, dus een stuk papier bij de verkoopbalie. De Bart Smit mag daarbij volstaan met dit op verzoek overhandigen, ‘gewone’ bedrijven moeten die kopie proactief in de handen van de klant duwen.

      Er is een mogelijkheid tot elektronisch ter hand stellen bij niet-elektronische overeenkomsten, maar die vereist uitdrukkelijke instemming van de klant. “Ik ga er mee akkoord dat de voorwaarden op example.com/av op te vragen zijn” in een offerte.

      1. Dat wordt dan leuk, de volgende keer als iemand gebanned wordt in een multiplayer spel en diegene teveel tijd over heeft. Want meestal is het de EULA die aimbots en dergelijke verbied. Of mag men iemand weren van de multiplayer buiten de EULA om voor het ‘speelplezier’ van andere mensen?

        1. “Uitdrukkelijk” impliceert een expliciete handeling waaruit direct blijkt dat je dit gewild hebt. Een apart paraafje bij die zin lijkt me prima, het de klant zelf laten opschrijven ook. Een voorgedrukte zin is dubieus. Er is enige jurisprudentie over de voorgedrukte zin “Ik heb een exemplaar van de AV gehad” in een contract dat dan ondertekend wordt, terwijl de AV in werkelijkheid niet zijn overhandigd. De HR vindt dit legaal (LJN BL6946) want ondertekenen = akte = dwingend bewijs maar lagere rechters noemen dit een fictie omdat het voorgedrukt is en je weet dat mensen dat niet lezen (http://www.thladvocaten.nl/nl/actueel/nieuws/978/gebonden-aan-kleine-lettertjes/?q=contractenrecht).

  6. Gek genoeg is er bij mijn weten geen computerboer die bij aanschaf van een PC of Mac zelfs maar die opmerking plaatst dát er een EULA van toepassing is op de software die je koopt. Op dozen van sommige softwarepakketten (zoals Windows 7) staat het wel op de achterkant, dat lijkt me op zich wel genoeg.

    Mij niet. Deze mededeling moet de koper namelijk wel bereiken om van toepassing te zijn (art. 3:37 BW). Een koper hoeft er niet op bedacht te zijn dat dit soort bepalingen op de (achterkant van een) doos staan. En een klein zinnetje op de achter kant kan gemakkelijk gemist worden. Al is het maar omdat deze niet altijd gelezen wordt.

    1. Is het tegenwoordig niet ‘normaal’ dat dit soort dingen op de achterkant staan? Als dit normaal is, dan zou je moeten weten dat dit soort informatie altijd achterop staat ( en het liefst zo onleesbaar mogelijk).

  7. Ik denk dat er niemand is die een computer koopt om vervolgens over de EULA te gaan procederen. Ik vraag mij af of het sowieso een probleem is bij computers die online worden gekocht, omdat je dan ook te maken hebt met de AV van de webwinkel. Daar zou ook het een of ander in kunnen staan over de EULA. Ten slotte is het natuurlijk zo dat veel mensen al bekend zijn met het feit dat het gebruik van software aan specifieke voorwaarden is verbonden, zodat je eigenlijk al voor aanschaf kunt weten dat je kunt vragen om eerst de EULA in te zien. Maar zoals gezegd, de meeste mensen willen gewoon een computer en liggen niet wakker van dit soort juridische kwesties. De vraag is namelijk wanneer een consument last ondervindt van deze EULA, mede ook omdat je iets koopt bij een winkel en dus de winkel-voorwaarden van toepassing zijn. Het is niet de fabrikant of softwareboer die het verkoopt, toch? (Okay, tenzij je online bij Microsoft gaat kopen.) Als de software niet conform verwachtingen werkt dan is het de winkel die dit moet oplossen, niet de software-boer. Ofwel, is de EULA eigenlijk wel geldig? Zijn het niet de voorwaarden van de winkel die op het product van toepassing zijn? 🙂

    1. In de EULA staan dingen die je niet met de software mag doen zoals: – niet reverse engineeren – alleen doorverkopen met de EULA erbij – niet gebruiken in de ontwikkeling van wapens – dat de maker niet verantwoordelijk is voor schade door software fouten etc… Dit soort dingen staan normaal niet in de AV van een webshop

      1. Het klopt dat de AV van de (web)winkel dit niet vermeldt. De vraag is dan ook of je dan ook aan de EULA moet houden, omdat de software van een winkelier komt en niet van de fabrikant. Als je problemen hebt met je waterkoker of televisie dan ga je toch ook terug naar de winkel en niet naar de fabrikant? Het is de winkel die de verantwoording qua garantie op zich neemt, niet de fabrikant. Fabrieksgarantie is leuk, maar garantie krijg je in principe van de winkel. De winkel moet voor reparatie of vervanging zorgen in geval van problemen. Nu weten wij, ICTers wel beter, maar als een winkel Microsoft Windows verkoopt als onderdeel van een PC dan valt ook die software onder de garantie van de winkel, en dus onder de voorwaarden van die winkel. De EULA van de fabrikant is dan niet van toepassing, dus mag je rustig gaan reverse engineeren en zo. De winkel heeft dit namelijk niet in zijn AV staan. 🙂 Strict genomen dan, en dat is waar deze post uiteindelijk over gaat. Het is aan de winkel om te wijzen naar de EULA van de fabrikant omdat deze anders niet van toepassing is. Als de winkel dit nalaat dan is deze mogelijk onrechtmatig aan het handelen jegens de fabrikant en kan de fabrikant een schadeclaim bij de winkel indienen. Overigens, bij schade die ontstaat bij gebruik van de software is in principe ook de winkel aansprakelijk en niet de fabrikant. En dit is mogelijk waarom fabrikanten zich er niet zo druk om maken, omdat de risico’s grotendeels bij de winkel liggen. Je kunt je dus afvragen waarom winkeliers zich hier niet druk om maken. Kennelijk houdt niemand hen verantwoordelijk voor eventuele schade en klachten.

  8. “Je vraagt je af waarom niemand daar ooit een punt van maakt. ” Ho eens, niemand maakt zich druk? Er is toch op zeker een zaak tegen Dell geweest waarbij iemand het OS wilde retourneren en die ook daadwerkelijk een bepaald geldbedrag daarvoor retour had gekregen.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.