Vijf auteursrechtelijke mythes die ook maar eens naar de prullenbak moeten

mythe-verhaalMijn blog over vijf juridische mythes riep veel reacties op. Dus ik dacht, tijd voor nog wat meer mythes die naar de prullenbak moeten, en dan nu over het onderwerp auteursrecht.

  1. Je mag iemands werk gebruiken als je maar bronvermelding doet (en niet commercieel bent.) Nope. De auteurswet kent geen algemene regel dat je een werk mag overnemen. De eis van naamsvermelding komt uit het citaatrecht, maar dat staat je niet toe een geheel werk te gebruiken. Er was een persexceptie maar die is de facto afgeschaft omdat je met een simpel “Alle rechten voorbehouden” de pers kunt verbieden je werk over te nemen. Alleen voor eigen gebruik (thuiskopie) mag je een werk overnemen, bijvoorbeeld een foto naschilderen voor je schildercursus of een artikel kopiëren om het later nog eens te lezen.
  2. Als je iets op een Amerikaanse site doet, valt dat onder Amerikaans auteursrecht (fair use). Nope. De locatie van de server is niet relevant bij de vraag welk recht (welke wet) van toepassing is. Het gaat erom in welk land je iets verspreidt (openbaar maakt) of kopieert. En dat kan best in meerdere landen tegelijk zijn. Als Google vanaf haar Amerikaanse serverfarm andermans werk als doodle opvoert bij Google.nl, wordt dat onder de Nederlandse auteurswet beoordeeld.
  3. Als er geen copyright-notice of watermerk bij staat, dan mag je het gebruiken (mits met bronvermelding). Nope. De auteurswet is duidelijk: je hebt toestemming nodig, of een wettelijke uitzondering. Het maakt niet uit of de maker bekend is of zijn auteursrechten actief claimt. En dat het zonder makernaam lastig is deze te vinden, is jouw probleem en niet dat van de maker.
  4. Als je een auteursrecht schendt, moet de rechthebbende je eerst waarschuwen voordat hij een schadeclaim mag doen. Nope. Juridisch gezien is het schenden van iemands auteursrecht hetzelfde als het bekrassen van iemands auto. Je moet de schade vergoeden, en de ander hoeft niet eerst te waarschuwen dat je daarmee op moet houden. Dat systeem van waarschuwingen (“notice/takedown”) bestaat wel maar dan alleen voor hostingproviders en andere tussenpersonen die niet zelf auteursrechten schenden. Zij hoeven geen schadeclaims te betalen als ze na klachten over hun klanten meteen ingrijpen.
  5. Als je de film al hebt gekocht, mag je deze ook downloaden. Dit is een subtiele. Downloaden uit illegale bron mag niet (meer), en iets van zeg Bittorrent afhalen is downloaden uit illegale bron. Of streamen met Popcorn Time. Dit wordt niet anders omdat je ook een dvd hebt gekocht met hetzelfde werk. De dvd-aankoop geeft je rechten met betrekking tot de film op de dvd, maar geen recht om uit eender welke bron een kopie van die film te betrekken. De dvd rippen naar een digitaal formaat mag wél.

Ik ben het onmiddellijk eens met iedereen die nu roept dat dit dus betekent dat auteursrecht niet goed samengaat met internet.

Misschien moet ik maar eens een mythische woensdag instellen?

Arnoud

26 reacties

  1. Klinkt als een erg bekend lijstje. Vooral nummer 3 maakt het wel eens heel erg bont door dan andermans werk over te nemen, maar er zelf bij te zetten dat niemand hun grotendeels overgenomen werk mag overnemen. Daarbij hoor je ook nog wel eens (misschien leuk als zesde mythe? 😉 , hoewel het natuurlijk eigenlijk neerkomt op mythe 3): maar ik heb het via google gevonden, dan mag ik het toch gebruiken? Iets met eerlijk gevonden of zoiets.

    Persoonlijk denk ik trouwens niet dat er erg veel mensen echt oprecht in 5 geloven, maar dat ze zich dan niet langer meer moreel bezwaard voelen als ze het via een legale bron hebben gekocht.

  2. en iets van zeg Bittorrent afhalen is downloaden uit illegale bron.

    Dit vind ik wel wat kort door de bocht. Als ik nu van mijn zelfgekochte DVD een torrent maak en deze deel? Zolang je alleen van mij download is er niets illegaal aan…

    1. Klopt niet! Je hebt geen andere rechten gekocht met de DVD dan dat je die privé mag vertonen. Het vertonen van de film b.v. in een café voor het aanwezige publiek is ook niet zonder meer toegestaan. Het ter beschikking stellen van de DVD via een torrent is dus ook nie toegestaan. Sterker nog, in tegenstelling tot de downloaders die in Nederland vermoedelijk (nog) niet vervolgd gaan worden, zal de industrie zeer zeker gaan vissen naar de “uploaders” oftewel de personen die een inhoud beschikbaar maken.

      1. Maar ik mag die DVD toch uitlenen aan iemand? En die mag er volkomen legaal een kopie van maken (en dan de originele DVD weer aan mij teruggeven). Waarom mag die persoon dan geen kopie maken van mijn originele DVD over internet?

        1. Als je hem op bittorent maak jij hem openbaar. Die openbaarmaking is illegaal en dus niet als bron te gebruiken. Wanneer jij je DVD uitleent is er geen sprake van een openbaarmaking en je maakt ook geen kopie voor die ander (wat ook niet mag). Die ander heeft nu wel een legaal exemplaar in handen waar hij zelf een kopie van mag maken.

          Overigens geeft elke DVD aan in de niet te skippen strenge toespraak (goh waarom zou ik al mijn dvds toch rippen) dat uitlenen niet mag. Maar dat is natuurlijk een wassen neus. Auteursrecht is uitgeput, dus je mag alles doen behalve voorbehouden handelingen, dus doorverkopen en uitlenen mag gewoon. Ik zie het maar als een wens die ik negeer.

          1. Dat vind ik dan wel een interessant onderscheid.

            Ik mag dus niet die DVD buiten voor mijn deur in een bakje leggen met daarbij een briefje waarop staat dat iedereen mijn DVD mag lenen en daar een kopie van mag maken zolang deze persoon de originele DVD maar terug legt in het bakje?

            Ik mag dus wel een briefje op mijn deur plakken dat iedereen die interesse heeft in een kopie maar even aan moet bellen zodat ik – na een korte kennismaking- de DVD aan die persoon kan uitlenen?

            1. Ik denk dat je bij beide in de problemen komt. Met dat briefje aan de deur ‘adverteer’ je openbaar voor de kopieen, ik vermoed dat de rechter dat als openbaarmaking ziet. Dat je kennismaakt en dan zegt het zijn vrienden en dat is een beperkte sociale kring en dus geen openbaarmaking zal niet door de giecheltoets komen.

              Zie het als die foto op je facebook plaatsen. Als je echt allen vrienden accepteerd op facebook en een foto zonder toestemming met hen deelt, geef ik je een kans dat je bij een rechtzaak ermee weg komt. Omdat dat dezelfde beperkte kring is waarmee je ook een foto album deelt en dat het dus of geen openbaarmaking is, of wellicht onder een thuiskopie kan vallen. Als jij echter de hele wereld als vriend accepteerd zal niemand daar intrappen.

    2. euh, tenzij jij een machtiging hebt van de rechtenhouders om te verspreiden is dat wel degelijk een illegale bron. Jij hebt de DVD welliswaar legaal, maar je hebt geen rechten om hem te verspreiden. Dus al jij dat doet is het illegaal en voor de ontvangers derhalve een illegale bron.

      Wat ik interessanter vind is het kopieren van een legale gekochte DVD of bluray voor eigen gebruik. Dat recht op een thuiskopie heb je, maar je mag er geen kopieerbeveiliging voor omzeilen. Als je de kopieerbeveiliging wel omzeilt, levert dat dan nog auteursrechteninbreuk op, of is dat een separate onrechtmatige daad en is je kopie op zich legaal onder de thuisgebruik exceptie, apart van de handeling die de kopieer beveiliging buitenspel. Dat kunnen op zich namelijk twee aparte handelingen zijn die niet op hetzelfde moment hoeven plaats te vinden. Technisch gezien: om de DVD of Bluray te zien moet ergens het signaal van zijn beveiliging worden ontdaan. Je kan een driver installeren die het signaal bij het lezen van de disc al decodeert. Vervolgens kan je de disc daarmee afspelen ( kopieren) maar je kan ook een kopie maken. In ieder geval is dan duidelijkd at het kopieren en het strippen van de beveiliging twee separate handelingen zijn omdat de een zonder de ander kan voorkomen. (Of je moet beargumenteren dat afspelen van een disc ook een kopie is, maar dat gaat wel erg ver)

      1. Het gedeelte over de kopieerbeveiliging mag wat mij betreft inderdaad uit het auteursrecht. Er zijn nog maar weinig (of geen?) manieren om een legaal gekochte film te kopiëren zonder dat je de kopieerbeveiliging om zeep helpt.

      2. Er was een uitspraak van een Finse rechter die zei dat een gekraakt drm-systeem niet langer wordt gezien als een effectieve technologische maatregel , wat inhoudt dat het omzeilingsverbod van het European Union Copyright Directive er niet meer op van toepassing is.” Ik kan jammer genoeg niks vinden over een mogelijk hoger beroep hiertegen. Maar als dit voor CSS (dvd beveiliging) geld, dan zou het ook voor andere beveiligingen kunnen gelden.

        1. Ik kan me niet voorstellen dat dit stand houdt. Als dit namelijk is hoe de wet geinterpreteerd moet worden is de hele wet overbodig. De degenereerd dan tot een verbod op het omzeilen van drm die je niet omzeilen kan. En zodra dit wel kan (en het erbod ‘nodig’ is) vervalt het verbod.

          Waar ik me vooral aan erger is dat de kopieerbeveiligingen gekoppeld worden aan andere beperkingen. Er is bij mijn weten geen enkele wet die jou verbied om op gekochte hardware jouw eigen software te draaien. Op de PS3 kon dat echter niet omdat deze een beveiliging had waarmee je alleen gesigneerde software kan draaien. Als je de sleutel kraakt om je eigen software op je eigendom (de harware) te kunnen draaien zou dat geen probleem zijn. Echter omdat het DRM systeem geintegreerd is met deze beveiliging mag het opeens niet meer.

          Op deze manier eigenen fabrikanten zich rechten toe die ze op basis van de wet niet zouden moeten hebben en beperken ze ons in wat wij mogen met ons eigendom. Het zou mooi zijn als er een rechter met verstand van zaken inziet en het uitschakelen van dit systeem toegestaan is omdat er een significant ander gebruik is dan het omzeilen van kopieerbeveiliging. Als ik de richtlijn lees dan mag je software die beveiliging omzeilt wel verspreiden als het omzeilen een bijzaak is bij het bereiken van een ander significant en legitiem doel. Met zo een uitspraak in de hand worden fabrikanten misschien eens gedwongen om kopieerbeveiliging ook echt alleen kopieerbeveiliging te laten zijn.

          1. Zijn jou al zaken bekend waarbij het ongedaan maken van kopieer beveiliging een bijvangst was? Ik heb er nog geen gehoord, terwijl er steeds meer apparaten in omloop komen waarbij kopieer beveiliging aan access controls zijn gekoppeld. (Miljoenen gameconsoles, tablets en telefoons bijvoorbeeld)

        2. Maar een DRM systeem is geen kopieerbeveiliging. Het is een afspeel beveiliging. Ik kan een film die met een DRM systeem beveiligd is prima kopieren. Mijn kopie is dan 100% identiek aan het origineel. DRM voorkomt wel dat ik die film kan afspelen op mijn apparaat…

          1. Ik kies mijn bewoording wat ongelukkig. Als ik het goed heb heeft de EUCD het over technische maatregelen die toegang tot auteursrechtelijk beschermd werk reguleren. DRM regelt de toegang tot het auteursrechtelijk beschermde werk. Echter op bijvoorbeeld mijn PS3 regelt hetzelfde systeem ook de toegang tot de hardware. Dat laatste is geen auteuirsrechtelijk beschermd werk en dus zou er niets op tegen zijn om die beveiliging te omzeilen om bijvoorbeeld eigen software te draaien of bijvoorbeeld Linux. Echter kan je dit niet omzeilen zonder ook meteen het DRM systeem ineffectief te maken.

  3. Over auteursrechtelijke mythes gesproken, misschien zouden wat meer mensen eens het artikel The Surprising History of Copyright and The Promise of a Post-Copyright World moeten lezen. Vanuit een histories perspectief had het auteursrecht beter censuurrecht genoemd kunnen worden. Met de bescherming van auteurs had (en heeft) het namelijk bar weinig te maken.

    Ik raad mensen aan om eerst het artikel eens door te lezen, voordat ze het idee van de hand doen als niet relevant of te extreem voor hun “gebalanceerde” overtuiging dat auteursrecht deze wereld iets goeds te brengen heeft. Op zijn minst zou je na afloop wel eens een paar hardnekkige mythes rondom de geschiedenis van het auteursrecht lichter kunnen zijn.

  4. Ik ben het onmiddellijk eens met iedereen die nu roept dat dit dus betekent dat auteursrecht niet goed samengaat met internet.

    Het is meer dat het niet goed samengaat met de mentaliteit van internetgebruikers die alle content gratis en onbeperkt tot hun beschikking willen hebben.

    1. Mensen willen graag betalen maar vaak kan dat niet of vragen mensen irreële prijzen. Als ik 150 euro moet betalen voor elk plaatje van 150×150 pixels dat ik bij mijn blog zet, dan doe ik het wel zonder plaatje.

      Inhoud is de brandstof van internet en die moet zo veel mogelijk en zo makkelijk mogelijk beschikbaar zijn. Prijzen moeten zijn conform wat de markt verwacht. Niet conform wat de maker nu eens graag zou willen hebben. Ja, communistisch standpunt maar als de maatschappij zo wérkt…

  5. Mensen willen graag betalen maar vaak kan dat niet of vragen mensen irreële prijzen

    Ook als er wel reele prijzen gevraagd worden dan willen heel veel mensen niet voor die content betalen.

    Inhoud is de brandstof van internet en die moet zo veel mogelijk en zo makkelijk mogelijk beschikbaar zijn

    Inhoud maken kost gewoon middelen net al andere producten en ‘het internet’ moet gewoon een beter verdienmodel ontwikkelen voor content producenten.

    1. Ook als er wel reele prijzen gevraagd worden dan willen heel veel mensen niet voor die content betalen.

      Ongetwijfeld zullen die er zijn, maar ongetwijfeld zijn er ook veel mensen die dan wel kopen. De prijzen voor de eerste legale online muziek waren volkomen idioot en je had daar bovenop nog akelige DRM. Ik koop sowieso geen film en muziek media met DRM voor dat die DRM is gekraakt, maar aangezien de kwaliteit ook nog eens beneden maat was heb ik deze markt volledig links laten liggen.

      Ik heb nu echter wel een netflix abonnementje genomen omdat de prijs gewoon klopt voor onbeperkt streamen voor een redelijk bedrag per maand. Ik benader nu wel het punt waarop ik alle series die ik wilde zien heb gezien en alle interessante films die ze hebben had ik sowieso al op DVD of Bluray, dus als ze hun content niet snel updaten zijn ze hun klant weer kwijt.

      Maar ook Netflix is niet perfect, series waarvan het laatste seizoen mist, terwijl dit allang is uitgezonden en op disc uit is gebracht. Maar de studios willen meer tijd om het uit te melken op disc dus niet op netflix. Fijn jongens, maar die download ik dan wel eventjes. Ik kijk die series op Netflix omdat ik ze interessant genoeg vind om ze voor die prijs te kijken, maar niet interessant genoeg om aan mijn Bluray collectie toe te voegen. Ze slaan de plank weer volledig mis.

      “Het internet” heeft een prima verdien model met streaming etgen betaling, gratis streaming met embedded ads of downloads tegen betaling (en die kunnen zonder DRM, DRM free torrents zijn overal van beschikbaar, dus je betalende klanten met DRM opzadelen is slechte service. De eerlijke klant krijgt het inferieure produkt). Het zijn de grote media ondernemingen die hun oude verdienmodel gebaseerd op niet meer bestaande dure reproductie en distributie kosten niet kunnen los laten. Ze kunnen de prijs die ze vroegen niet meer vragen omdat hetgeen dat ze waarde gaf niet meer bestaat. Omdat ze daar niet mee kunnen leven lobbieën ze als gekken om de oude situatie door middel van kunstgrepen in de vorm van gekochte wetten te handhaven.

  6. Wat een fijne discussie op een goed niveau. Ik heb alweer veel geleerd. Dank alvast.

    Ik werk op een school. Volgens http://www.auteursrecht.nl/auteursrecht/22256/ mag ik auteursrechtelijk materiaal gratis gebruiken mits het past in curriculum van het onderwijs.

    Nu hebben wij op school DVD’s liggen met onderwijs films en documentaires. Mag ik deze streamen via een programma als popcorn time (http://popcorn-time.se/)? Streamen heeft voor ons het grote voordeel dat de buma/stemra melding niet voorbij komt, wat vaak nodeloos veel onderwijstijd kost en op meerdere plaatsen tegelijkertijd een DVD afspelen is ook niet mogelijk. Natuurlijk zou onze school een netflix abonnement kunnen aanschaffen. Nadeel is hierboven genoemd. Netflix biedt niet alles aan. Andere mogelijkheid is het centraal opslaan van zelf aangeschaft materiaal. ook hier zitten nadelen aan en ik vermoed dat het dezelfde beperkingen heeft als het kijken via een stream. Of niet?

    Een andere vraag betreft het bekijken van materiaal die je niet in je bezit hebt. Maar ik vermoed daar het antwoord al op te weten….

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.