Acht ton boete voor reclamemails wegens ontoereikende toestemming

De Autoriteit Consument & Markt (ACM, voorheen OPTA) heeft acht ton boete opgelegd aan affiliatenetwerk Daisycon voor haar betrokkenheid bij het op grote schaal versturen van spamberichten. Het bedrijf had tussen oktober 2009 en juli 2011 enkele miljoenen reclamemails verstuurd op basis van de bekende zin “aanbiedingen van dit bedrijf en (geselecteerde) partners”. En de ACM oordeelt nu volstrekt terecht dat die zin zinloos is: opt-in voor mail moet specifiek en dat vereist zeggen wie de partners zijn. De zogeheten coregistratie is niet rechtsgeldig.

Daisycon is een affiliatenetwerk: men bemiddelt tussen adverteerders en websites. Websites die advertenties laten zien, krijgen een vergoeding als er bezoekers of concrete leads naar de adverteerder worden geleid. Naast websites konden ook reclames per mail worden gedaan. Zo werden per mail nieuwsbrieven als als de Nationale Consumenten Enquête rondgestuurd, met daarin advertenties voor Daisycon’s adverteerders.

De ACM oordeelt nu dat die mails ongevraagde commerciële communicatie zijn, oftewel dus spam, waarvoor geen toestemming is gegeven. En nou ja er stond wel een vakje bij (zie boven) waar het woord ’toestemming’ in staat maar daarin werd verwezen naar ‘partners’ en als generieke term is dat onvoldoende.

In het onderzoeksrapport laat de ACM zien dat dit vér gaat. Ook als je wel degelijk partijen noemt, is het niet genoeg: de “en overige partners” wordt Daisycon stevig aangerekend zelfs nu deze niet wordt gebruikt. Bovendien

… nu de gebruikte privacy statements doorgaans geen uitputtende lijst bevatten, maar ook vermelddendat mogelijk andere derdenof niet nader gespecificeerde “partners” of “adverteerders”onderdeel uit maakten van de geselecteerde bedrijven. Hierbij moet worden opgemerkt dat Daisycon heeft verklaard dat zij geen gegevens daadwerkelijk heeft uitgeleverd aan partijendie niet bij naam waren opgenomen in het privacy statement. Dit laat echter onverlet dat het privacy statement niet uitputtend was en derhalve is een dergelijke bepaling onvoldoende specifiek.

Betekent dit nu dat in de vráág zelf de partners genoemd moeten worden? Het is juist dat je niet met een privacystatement kunt volstaan maar als ik een lijst heb met twintig partners dan moet het toch duidelijk zijn als ik zeg “klik hier voor de partners”?

Waar het ook misging, was dat de genoemde partners niet zelf reclame stuurden maar dat deden namens weer anderen. En dan gaat het inderdaad mis: toestemming is partijgebonden en kan niet worden overgedragen, verhuurd of verkocht.

Dat Daisycon de bestanden met mailadressen heeft ingekocht bij anderen, maakt voor de ACM niets uit. Terecht. Ook al staat er in je contract dat de leverancier van alles garandeert, dat is gewoon niet genoeg. Hooguit kun je met zo’n contract de boete dan verhalen op de leverancier. Maar je blijft zelf verantwoordelijk voor gebruik van aangekochte mailadressen.

In sommige gevallen hadden adverteerders in de enquêtes gesponsorde vragen laten opnemen: “Wil je lid worden van ons netwerk van 1900 aangesloten webwinkels”? Dat lijkt specifiek en duidelijk, maar er stond niet bij wie dit dan waren, hoe vaak je de mails zou krijgen en waar dit dan over zou gaan. En oh ja, je kreeg ook mails van dat netwerk als je “nee” had gezegd. Auw.

Ook op het gebied van opt-out ging het mis. Meerdere bij Daisycon aangesloten partijen konden hetzelfde mailadres gebruiken, maar wie zich wilde afmelden kon dat slechts per nieuwsbrief. Er had ook een algemene opt-out moeten zijn voor álle nieuwsbrieven van aangesloten partijen.

Daisycon gaat in hoger beroep dus het is afwachten wat overeind blijft maar mij doet de uitspraak stevig en duidelijk aan. De geschetste praktijken zijn populair bij e-mailmarketeers maar buitengewoon irritant voor ontvangers. Het legt wel de bijl aan de wortel van handel in e-mailadressen, maar misschien moet dat ook maar eens gewoon kappen. (Haha, kappen en wortel.)

Arnoud