Appen op de fiets leidt niet tot aansprakelijkheid voor schade aan auto’s

Bellen of appen op de fiets blijft toegestaan, las ik bij RTL. Het ging alleen over net iets anders: minister Schultz heeft in een brief aan de Tweede Kamer gemeld dat ze geen afwijking in de Wegenverkeerswet wil opnemen wanneer een appende fietser schade berokkent aan een auto.

Fietsers zijn zwakke verkeersdeelnemers, en daarom is in de Wegenverkeerswet (art. 185) opgenomen dat de eigenaar (of bestuurder) van een motorvoertuig in principe altijd aansprakelijk is voor schade aan de fiets of fietser. De uitzondering is bij overmacht, oftewel wanneer de bestuurder helemaal niets kon doen om het ongeluk te vermijden. Deze uitzondering is zéér beperkt: je kunt immers altijd remmen en je kunt altijd alle plotselinge bewegingen anticiperen, is de lijn in de rechtspraak. Er moet jou geen enkel verwijt te maken zijn.

Je hebt dus als automobilist weinig kans met het argument “die fietser reed tegen me aan omdat ie zat te appen”, want jij had moeten remmen of ontwijken. Op die lijn inbreken kan dan eigenlijk alleen nog door de wet aan te passen: “in geval van overmacht of in geval de fietser door gebruik van “een apparaat dat bestemd is voor het gebruik van mobiele openbare telecommunicatiediensten” afgeleid was” of zoiets erin zetten. Maar daar ziet de minister geen heil in:

Smartphonegebruik, zowel bij automobilist als fietser, kan bijdragen aan ongeval. Dit geldt echter evenzeer voor rood licht negatie, zonder verlichting fietsen en snelheidsovertredingen. De mogelijkheid om schade te verhalen bij fietsers die dit gedrag vertonen is er nu ook al. Ik ben er daarom geen voorstander van om specifieke gedragingen, zoals appen op de fiets, in art. 185 WVW op te nemen.

Wel zegt de minister toe te kijken hoe in het buitenland wordt omgegaan met een appverbod op de fiets, en of dat wellicht iets is voor Nederland. En oh ja er komt een campagne verantwoord gebruik van de smartphone in het verkeer. Tsja.

Wat vinden jullie? Verbieden en/of geen aansprakelijkheid voor de auto als het ongeluk door de smartphone kwam?

Arnoud

36 reacties

  1. Als “verwijtbaar gedrag” geen leidraad meer is hierin, dan is het hek van de dam. Een dashcam lijkt me een goede (en inmiddels ook betaalbare) oplossing voor automobilisten. Als rechters genoeg beelden te zien krijgen van losbandige fietsers, misschien dat dat helpt.

    1. Dashcam is zéér goede oplossing….hiermee gaat namelijk de Wet van Murphy in; heb al 5 jaar een dashcam, nog geen enkele fietser op mijn motorkap gehad. Hm…het plaatsen van deze reactie draagt misschien wel weer bij aan de grillen van meneer Murphy….

  2. Je moet in het verkeer niet met andere dingen bezig zijn dan het verkeer. De uitzondering voor fietsers snap ik niet, is dom en onzinnig. Een verbod op gebruik welke overeenkomt met ander (gemotiriseerd) verkeer is eerder logisch. Maakt het verkeer veiliger en is opvoedkundig ook nog eens beter.

  3. Ik ben het met de minister eens dat er weinig verschil is tussen appen en door rood licht fietsen of zonder verlichting fietsen. Echter vind ik voor al deze gevallen een exceptie op de regels op zijn plaats. Bewust roekeloos gedrag zou toch gewoon moeten zijn uitgesloten. Kom op nou.

  4. Als automobilist die al verschillende keren in Amsterdam is aangereden door bellende/appende fietsers, stoor ik mij mateloos aan de wet.

    En hoezo je kan altijd anticiperen, het komt voornamelijk voor bij het stoplicht. Wat kan ik als automobilist doen als ik in de rij staat voor een rood licht en een slingerende fietser rijdt mijn spiegel eraf? Of een bakfietser die mijn auto schampt en vervolgens begint te schreeuwen tegen mij dat zijn fiets is beschadigd. En het tuig heeft geen kenteken, dus als ze vervolgens er op de fiets vandoor gaan kan je helemaal niets. Je kan ze niet eens achterna, want je staat vast in een rij voor het rood licht.

    Het is mij slechts één keer overkomen dat een bellende fietser slingerde en mijn auto raakte en dat terwijl ik al zover als de weg toelaat uitwijk om er ruim omheen te rijden. En ook deze persoon verdween een straat in waar je niet kan volgen. En dan heb ik dus mazzel, want als zo’n idioot schade op zijn fiets wil verhalen ben ik altijd de l*l.

    En dan hebben we het nog niet gehad over die massas foetsers in Amsterdam die dit weten en dus gewoon bewust autos snijden en midden op de weg gaan fietsen en je er niet langs laten om te sarren.

    Het liefst zou ik ze vogelvrij verklaren, maar dat gaat een beetje ver. Maar die omgekeerde bewijslast en standaard aansprakelijkheid moet gewoon de wet uit. Een omkering van de aansprakelijkheid als de fietser zou zitten appen of bellen is slechts een mager begin.

    1. Hoe gaat dat helpen dan? Je zegt immers zelf al: geen van je voorbeelden blijft staan; ze fietsen allemaal een zijstraat in en weg zijn ze.

      En als je stilstaat dan lijkt het me duidelijk dat je niet aansprakelijk bent. als dat regelmatig voorkomt moet de verkeerssituatie ook beter: te drukke kruising die blijkbaar en los fietspad nodig heeft.

      Als fietser stoor ik mee trouwens mateloos aan al die auto’s die je nog even willen inhalen ondanks dat de breedte van de weg en aanwezigheid van tegenliggers dat niet toelaat, en ik dus in de remmen moet.

      1. Het probleem is dat als ze niet weg rijden en schade aan hun fiets gaan claimen ik ervoor opdraai. Immers ben ik verantwoordelijk tenzij ik kan bewijzen dat ik het niet kon voorkomen. En bewijs maar eens dat je stil stond! Ik heb eigenlijk gewoon mazzel dat deze mensen er vandoor gaan, dan kunnen ze de schade die ze zelf opgelopen hebben bij hun actie niet meer gaan verhalen.

        Ik heb die bakfietser 30 euro gegeven voor de schade, omdat ik zonder getuigen uberhaupt kansloos was. En ik stond gewoon stil bij het stoplicht! Ze gaan er niet allemaal vandoor helaas, sommigen weten gewoon dat je als automobilist genaaid wordt en gebruiken dat.

          1. Ook een dashcam zal niet veel helpen bij een ongeluk waarbij een fietser is betrokken. Ze worden als zwakke verkeersdeelnemers gezien dus moet je als automobilist anticiperen wat ze gaan doen. Maar goed, als je stilstaat en een fietser fiets tegen je auto aan dan hebben die beelden wel enig nut. Maar ja, als je geparkeert staat is de cam vaak uit en als je bij een stoplicht staat gebeuren de ongelukken vaak bij het optrekken, als de fietser voor jouw auto schiet. En dan heb je dus meteen schuld.

    2. Bekend en herkenbaar, hier in Groningen zijn fietsers soms ook zo brutaal als de beul, en van op het verkeer letten hebben een heleboel nog nooit gehoord. Allemaal vastgeplakt aan de telefoon. En zonder cam heb je als automobilist geen poot om op te staan. Je bent van tevoren schuldig en bewijs maar eens dat je onschuldig bent.

      1. En in 50% van de gevallen wordt door autmobilisten geen gebruikt van de richtingaanwijzers gebruikt (waar ik ze kruis). En ze houden vaak geen rekening/gaan stilstaan op een kruising (met een zijweg), etc. Het is aan beide kanten rampzalig.

  5. Waarom geen wet die zegt dat alle verkeersdeelnemers geen mobiele apparaten mag bedienen terwijl zij een voertuig, fiets, brommer,scooter etc besturen. Dan is iedereen met verkeer bezig ipv kijken op een mobiel.

    Als ik met een fiets door rood rij kan ik aangesproken worden en een bekeuring krijgen voor niet opvolgen van de verkeersregels.

    1. Er is al een generiek verbod op gevaarlijk gedrag in de rijksverkeerswet:

      Artikel 5 Het is een ieder verboden zich zodanig te gedragen dat gevaar op de weg wordt veroorzaakt of kan worden veroorzaakt of dat het verkeer op de weg wordt gehinderd of kan worden gehinderd.

      Bovendien kan de minister ook zonder wel al aanvullend regels uitvaardigen en hoeft daarvoor dus gween wetswijziging plaats te vinden:

      Artikel 13 1. Bij algemene maatregel van bestuur worden nadere regels vastgesteld betreffende het gedrag van verkeersdeelnemers. 2. In de bij die algemene maatregel van bestuur aangegeven gevallen kunnen bij ministeriële regeling voorschriften ter uitvoering van die regels worden vastgesteld

  6. Kleine uitzondering is, door de beknopte weergave, wel dat er sprake moet zijn van rijden van met motorrijtuig. Rijd je niet, dan voldoe je niet aan de bestandsdelen van 185. Sta je stil in een file of op een voorsorteerstrook, dan is er geen sprake van (doen of laten) rijden volgens mij.

    Artikel 185 WvW:

    Indien een motorrijtuig waarmee op de weg wordt gereden, betrokken is bij een verkeersongeval waardoor schade wordt toegebracht aan, niet door dat motorrijtuig vervoerde, personen of zaken, is de eigenaar van het motorrijtuig of – indien er een houder van het motorrijtuig is – de houder verplicht om die schade te vergoeden, tenzij aannemelijk is dat het ongeval is te wijten aan overmacht, daaronder begrepen het geval dat het is veroorzaakt door iemand, voor wie onderscheidenlijk de eigenaar of de houder niet aansprakelijk is. 2 De eigenaar of houder die het motorrijtuig niet zelf bestuurt, is aansprakelijk voor de gedragingen van degene door wie hij dat motorrijtuig doet of laat rijden.

    1. Goeie! Dan is het puntje opgelost dat een fiets tegen een stilstaande auto botst en zijn status als zwakke verkeersdeelnemer opeist. In die situatie gelden dus de ‘gewone’ regels van aansprakelijkheid, en die zullen hier voor de autobestuurder* gunstig uitpakken.

      • Ben je eigenlijk wel bestuurder als je stilstaat in de file of met uitgeschakelde motor in een parkeervak?
      1. Helaas kan ik je uit ervaring (geweldige stad Amsterdam, maar niet voor de automobilist) vertellen dat ze gewoon claimen dat jij reed. En op dat moment geldt de omgekeerde bewijslast en mag jij bewijzen dat je stil stond en dat er dus geen sprake is van omgekeerde bewijslast. Catch-22 noemen ze dat geloof ik.

        1. Je staat als automobilist wel met 1-0 achter, dat geef ik toe. Voordeel van Amsterdam is wel dat er voldoende mensen (of camera’s) zijn om als getuige/bewijs te kunnen dienen. Dan kan je wellicht nog wat met de schade die is ontstaan, de plek op de auto etc., maar dat is al lastiger. Zeker omdat bij een aanrijding met louter materiële schade niet altijd politie meer komt.

      2. Dat is een goede vraag omdat de WvW alsmede het RVV niet echt een harde definitie van de term ‘bestuurder’ heeft.

        In de bespreking van de WvW (Stapel & De Koning) komt naar voren:

        Het besturen moet worden onderscheiden van een aantal handelingen die men kan verrichten zonder het voertuig te besturen, zoals op de claxon drukken, de richtingaanwijzer of de verlichting in werking stellen en het op de bestuurdersplaats zitten van een stilstaand voertuig. Wanneer deze gedragingen worden verricht zonder dat overigens invloed wordt uitgeoefend op de bewegingen van het voertuig, zal meestal niet kunnen worden gesproken van het besturen van een voertuig of het zijn van bestuurder.

        Leuke zijsprong. Als je met je zatte kop besluit de handrem van de auto eraf te halen waardoor de auto aan het rollen komt, terwijl je op de bijrijderstoel zit. Ga je gewoon nat op artikel 8 (rijden onder invloed). (Rechtbank Zutphen d.d. 2 juni 1980, VR 1980, nr. 75). Ook hier was het doorslaggevend dat je de persoon bent die de auto voortbeweegt. Ander arrest (Hoge Raad d.d. 12 juni 1990, NJB 1990, 137) bevestigt dat als je de auto duwt terwijl je naast de auto loopt en door het geopende raam stuurt, je ook als bestuurder kan worden aangemerkt.

        Ik laat feitelijk bestuurder en juridisch bestuurder even buiten beschouwing. Je kan trouwens ook meerdere bestuurders van hetzelfde voertuig hebben. Denk aan iemand die rijdt, terwijl de ander de handrem aantrekt. Of de een bestuurt de fiets, en de ander zit achterop en trapt.

        1. Ik snap wat je bedoelt. Er staat wel een definitie, maar geen kwalificatie. Daar was ik onzorgvuldig. Het betreft ook alleen weggebruikers, dat heeft ook weer een definitie in artikel 1 RVV.

          weggebruikers: voetgangers, fietsers, bromfietsers, bestuurders van een gehandicaptenvoertuig, van een motorvoertuig of van een tram, ruiters, geleiders van rij- of trekdieren of vee en bestuurders van een bespannen of onbespannen wagen;

          Wanneer je als bestuurder moet worden gezien wordt niet duidelijk gemaakt. Daar ging mijn vorige post over. Wanneer is er sprake van besturen en wanneer moet je worden gezien als voetganger (of uberhaubt geen weggebruiker) (volgens de RVV). Wat als je bijrijder bent? Dan ben je volgens het RVV in de basis uberhaubt geen weggebruiker en tóch kan je door bepaalde zaken te doen, ineens wel weggebruiker worden (bestuurder zelfs! b.v. handrem aantrekken of loslaten). Het alleen in een auto zitten, en het feit dat je geen voetganger zou zijn (omdat je in de auto zit), maakt je nog geen bestuurder.

          Als je alleen in een geparkeerd voertuig staat met de motor uit ben je uberhaubt geen weggebruiker, zodra je uitstapt voetganger en zodra je de auto voortbeweegt ben je bestuurder.

  7. Ik vind het heerlijk verfrissend dat er eens een minister is die géén nieuwe wet wil invoeren of bestaande wetten wil aanpassen omdat het al lang geregeld is in de wet. Ook een kamerlid wat bedenkt dat er dan een zin bij moet komen als “een apparaat dat bestemd is voor het gebruik van mobiele openbare telecommunicatiediensten” mag wat mij betreft direct uit z’n functie gezet worden wegens incompetentie. (En ja ik weet dat dat niet kan).

    Er is artikel 5 en wat mij betreft valt daar het gebruik van een mobiele telefoon ook onder. Net als het gebruik van alle mogelijke toekomstige gadgets die je af (kunnen) leiden van de aandacht op het verkeer. Eventueel kan een minister nog een keer op vrijdagmiddag zeggen dat vanaf nu het gebruik van een mobiele telefoon onder dit artikel zal vallen en dan zijn we klaar.

    1. Mwa. Persoonlijk heb ik liever duidelijke regels dan een kapstokartikel en vrijdagmiddagopmerkingen van een bewindvoerder. Het schept duidelijkheid. Voordat 61a Rvv er was, kon je handsfull bellende automobilisten ook al pakken onder artikel 5, maar dan kreeg je steeds de discussie of het wel gevaarlijk was of kon zijn. Met het artikel is de discussie snel klaar: u heeft een telefoon in de hand tijdens het besturen, dat mag niet.

      Het is wel altijd de balans zoeken tussen heel specifieke regels (“het gebruik van de dienst WhatsApp is verboden”) en heel generieke (“Men mag het verkeer niet in gevaar brengen”).

      1. Mijn probleem met dit soort wetten is dat het veel te specifiek is en het is dan maar de vraag of dat wel heel duidelijk is. Door “een apparaat dat bestemd is voor het gebruik van mobiele openbare telecommunicatiediensten” sluit je het gebruik van navigatiesystemen, i-pods, spelcomputers, laat staan nieuwe gadgets. Voordat er dan weer een nieuwe wet is, ben je weer heel veel verder.

        We moeten in dit land niet méér wetten krijgen maar juist minder.

      2. Het liefst zou ik beide hebben. Een kapstokartikel dat zegt “je mag jezelf en anderen niet in gevaar brengen in het verkeer” en dan artikelen daaronder die zeggen “dit is een niet uitputtende lijst van specifieke dingen die je niet mag (of juist moet) doen, met specifieke sancties”. Er is (voor zover ik weet) geen specifieke regel dat je geen taart mag bakken tijdens het rijden. Omdat dat uitzonderlijk is en niet vaak voor zal komen, is daar geen afzonderlijke regel voor nodig. Bellen of andere dingen doen met telefoon of tablet komt zo vaak voor dat het zin heeft om er een specifieke regel voor te maken, om duidelijkheid te scheppen en makkelijker op te kunnen treden.

      1. Ja, precies op die manier. Blijkbaar was het wettelijk al voldoende geregeld dat downloaden illegaal was, wat wil je dan verder nog doen? Nog een nieuwe wet maken waarin je weer hetzelfde gaat regelen? En zo ja, waarom??

        Let wel, het gaat er niet om of downloaden wel of niet verboden zou moeten zijn.

        1. Wanneer het wettelijk al voldoende geregeld was, heeft de uitspraak van de minister geen toegevoegde waarde. Wanneer het wettelijk niet voldoende geregeld was, gaat de minister er niet over (de minister is geen wetgever), en heeft de uitspraak van de minister überhaupt geen waarde.

          1. De minister is onderdeel van de wetgever en in die hoedanigheid kan hij best verduidelijken hoe de wet bedoelt is. Uiteraard kan een rechter dan alsnog een andere uitspraak doen maar dan kan je beslissen om de wet dan toch aan te passen.

  8. Hier in Duitsland leidt dergelijk gedrag door fietsers volgens mij al wel tot op zijn minst gedeelde aansprakelijkheid, zo zou het mijns inziens ook moeten zijn, uitgangspunt is wel dat het zwakkere verkeersdeelnemers betreft, maar het eigen gedrag speelt een belangrijke rol. Eigenlijk zie ik niet zo goed hoe het in Nederland op moeilijkheden stuit om iets soortgelijks te doen.

    1. Een persoon jonger dan 14 jaar kan niet worden aangesproken op een onrechtmatige daad, zoals het beschadigen van een auto (art. 6:164 BW). Wel zijn de ouders dat gewoonlijk (art. 6:169 BW), mits het gaat om een ‘doen’, dus actief tegen je aan fietsen bijvoorbeeld. Schade door een ‘laten’, zoals niet waarschuwen voor een gevaarlijke situatie, is niet te verhalen op een veertienminner.

      1. Als een minderjarige <14 jaar tegen je auto fietst ben je altijd aansprakelijk voor alle schade die het kind oploopt – zowel letselschade als materiële schade. Alleen als je als automobilist opzet of aan opzet grenzende roekeloosheid kan aantonen . In de praktijk is dat een uitzondering.

        Bij fietsers ouder dan 14 jaar ben je zowiezo voor 50% aansprakelijk. Je kan proberen dat tot 0% te reduceren door opzet of aan opzet grenzende roekeloosheid kan aantonen.

        http://www.anwb.nl/kampioen/overig/4-miljoen-rechters-wie-is-aansprakelijk

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.