Mag de basisschool eisen dat kinderen op Facebook komen

groepsfoto-klassenfoto.jpgEen lezer vroeg me:

Op de basisschool van mijn kind (groep 7 en 8) wordt af en toe gewerkt met sites als Facebook of WhatsApp, bijvoorbeeld om foto’s van schooluitjes te delen of leerlingen samen te laten werken aan een opdracht. Dat heet dan ‘mediawijsheid’ maar ik vind het geen prettig idee dat mijn kind van 11 aan zo’n dienst ‘moet’. Ik heb de school al gewezen op de minimumleeftijd van 13 jaar die die diensten hanteren, maar men zegt dat dat alleen in Amerika geldt. Klopt dat, en hoe kan ik de school toch tegengas geven?

Vrijwel alle Amerikaanse sociale netwerken en diensten hanteren inderdaad een leeftijdsgrens van 13 jaar. Dit op grond van de COPPA-wetgeving, die streng is over hoe je dertienminners moet beschermen als ze op je dienst komen. Ze gewoon uitsluiten in je voorwaarden en doen alsof kinderen van 12 zich keurig aan regels houden, is kennelijk genoeg om daar omheen te gaan.

In Nederland kennen wij zo’n grens niet. Wij kennen alleen het concept ‘minderjarige’, en dat is iemand onder de 18. Die mag niet zelfstandig rechtshandelingen verrichten, dus ook niet een account bij een sociaal netwerk afsluiten. Tenzij het normaal is voor mensen van die leeftijd om zo’n rechtshandeling te verrichten.

De vraag is dan dus, is het normaal om op je 11e op WhatsApp of Facebook te gaan zitten? Ik denk van niet, maar ik ken eerlijk gezegd ook geen onderzoek naar die leeftijdsverdelingen. Dat betekent dan dat er toestemming van de ouders nodig is. De vraagsteller kan dus weigeren zijn kind een Facebook- of WhatsApp-account te geven, en de school kan dan op haar hoofd gaan staan maar het gebeurt niet.

Juridisch dan. Want praktisch gezien stel je je kind best wel op een achterstand: hij mist de interactie via die groep, misschien wel huiswerk. En dat is op die leeftijd behoorlijk vervelend. Ook sta je dan al snel bekend als dat kind met die gekke vader of moeder, want wat is immers het probleem met Feesboek, dat gebruikt toch iedereen?

Arnoud

32 reacties

  1. Laat die school dan Diaspora en Whatsapp alternatieven gebruiken. Maar ja, daar heet de docent(e) zelf geen kaas van gegeten (en Diaspora kost extra moeite). Er zijn genoeg alternatieven die meer om de privacy geven.

  2. Gebruik van whatsapp (of iets dergelijks) kan ik mezelf heel veel bij voorstellen. Ook voor berichtjes onderling met klasgenootjes. Zolang de ouders daar ook zicht op kunnen houden is dat geen probleem. Anders wordt het snel SMS met de daarbij komende kosten.

    Facebook verplicht door school is een brug te ver. Zonder nu uit te diepen zeg ik dat het een privacy dingetje is. Over grooming zal ik het ook niet hebben.

    Ik denk dat basisscholen die hierop staan er goed aan doen hun prioriteiten eens opnieuw te bekijken. Laat ze beginnen met deugdelijk onderwijs en de kinderen basisvaardigheden als schrijven, lezen en rekenen bij te brengen. Naar mijn observatie, en totaal niet representatieve steekproef, hebben ze daar al meer dan genoeg moeite mee.

    Als ouders het nodig vinden en een goed idee dan regelen die wel facebook voor hun kind. School kan dan de ouders waarschuwen voor de gevaren. Als ze die tenminste zelf scherp in het vizier hebben, wat ik waag te betwijfelen als ze er geen problemen mee hebben om facebook op te dringen.

  3. Ik vind het logisch dat een docent aansluit bij de meest gebruikte apps. Het zou juist toch vreemd zijn om leerlingen te dwingen apps te gebruiken die minder voor de hand liggen. Als vader vind ik het gebruik door school van FB en whatsapp super handig. De communicatie is sneller, efficiënter en completer. Maar ook in de klas van mijn dochter zijn een paar kinderen die geen smartphone hebben. Het advies van de docent aan die ouders is om een smartphone voor de kinderen aan te schaffen. Uiteraard is het een advies en geen plicht. Voor diegenen die geen smartphone hebben of geen FB of whatsapp willen gebruiken verzoekt de docent het kind bij een klasgenoot mee te kijken of informatie bij de docent te halen (wat wel een alternatief, maar ook een stuk omslachtiger is). De ouders die overstag zijn gegaan, blijken achteraf blij te zijn dit hebben gedaan, omdat ze het nut van FB en whatsapp inzien, mits ze ook de gevaren hiervan met hun kinderen bespreken.

    1. Is het dan niet handiger om ten behoeve van educatie en bewustwording de kinders op Diaspora ofzo te zetten en cryptocat of silent circle of hoe die apps ook mogen heten te gebruiken? FB en whatsapp leren ze op termijn toch wel, vanwege de hoge sociale druk die er ligt op het gebruiken van die twee zaken.

    2. Ik vind dat nogal een advies (wat waarschijnlijk wordt ervaren als een plicht) om ouders een smartphone te laten kopen voor hun kind(eren). Hierbij in mijn achterhoofd houdende hoeveel financiële problemen er al zijn om kinderen mee te laten gaan op schoolreisje bijvoorbeeld.

      Ouder wil kind niet achter laten lopen bij de rest van de klas dus voelt zich verplicht een smartphone + abonnement aan te schaffen voor zijn/haar kind waardoor er weer minder geld overblijft voor de primaire behoeften zoals eten en kleding…

      Wel zou ik het goed vinden wanneer er op de basisschool groep 7 en 8 aandacht is voor sociale media en internetveiligheid in het algemeen. Denk hierbij aan een foto plaatsen op facebook om te laten zien hoe snel zoiets wordt gedeeld (heb ik wel eens voorbij zien komen op fb, geplaatst door een meester/juf met het verzoek te delen. Kinderen schrokken toen hoeveel het was gedeeld in korte tijd). Ook het verantwoord omgaan met wachtwoorden is hier in mijn ogen een onderdeel van.

    3. Snelle en complete informatie kan net zo eenvoudig per e-mail worden verzonden, zonder dat de privacy in het geding komt. Daarbij is school verantwoordelijk voor tijdige en correcte informatievoorziening en mag dit niet afschuiven op de leerlingen. Ergo, dit is geen redelijk argument om eisen te stellen aan bijvoorbeeld het hebben van een facebook account.

      Waar een discussieplatform nodig is kan school dit zelf opzetten, voldoende forum software welke kosteloos ingezet kan worden.

      Als het voor school noodzakelijk is dat het kind een smartphone heeft, dan dient school deze te verstrekken. In plaats daarvan worden de ouders/verzorgers hiermee belast. Zoals ook met aanschaf van bijvoorbeeld powerpoint, inclusief de uitleg hiervan.

    4. Sneller dan wat? Efficiënter dan wat? Completer dan wat?

      Trouwens, completer ???? Stopt de juf bij mondelinge communicatie dan met praten halverwege de zin ofzo? Ik kan me tenminste nauwelijks voorstellen dat je op papier of via email minder informatie kunt overbrengen dan via whatsapp…

      1. Hehe, lees dit nu pas. En krijg meteen pendantische neigingen.

        Wat is completer? De Dikke Van Dale geeft als betekening van Compleet: volledig en geeft aan dat completer de overtreffende trap is.

        Alleen wie nemen ze nu in de maling? Als er iets overtreffends is, dan is heb je per definitie dus niet met iets volledigs te maken.

        Net als die wasmiddelen die perfect schoonmaken en toch verbeterd worden en dan nog schoner maken. Dan was het dus per definitie eerst niet perfect en was die reclame misleidend.

  4. Het lijkt me nuttig als kinderen computervaardigheden opdoen. Maar zeker op de basisschool verwacht ik dat dat gebeurt in een “veilige” omgeving. Dus een collaborative platform (*) dat de school zelf beheert. Dus geen Facebook of Whatsapp. Die applicaties lijken me vooral geschikt tijdens Internetlessen (online vaardigheden), maar niet tijdens gezamelijke opdrachten. Ik zou wel benieuwd zijn naar de reden van de school om toch voor deze lesvorm te kiezen.

    • Hoe heet dit in het Nederlands? Wikipedia verwijst naar het Groupware lemma.
  5. Whatsapp… is het kennelijk inmiddels normaal geworden dat kinderen op de basisschool een eigen mobiele telefoon hebben? Ik wordt oud… Inhoudelijk: dit lijkt me een issue om eens in de medezeggenschapsraad van de school ter sprake te brengen.

    1. Inderdaad. Ik heb geen kinderen en dat gaat ook niet gebeuren, maar als ik kinderen zou hebben in de leeftijd 10-12 dan zouden ze in ieder geval nog niet met een smartphone rondlopen. Kinderen op de lagere school horen buiten te spelen ipv op de bank te hangen met een smartphone, tablet of TV te kijken.

  6. Dat heet dan ‘mediawijsheid’

    Ik noem het ‘media-dwaasheid’. Dit zijn gecentraliseerde services, waarbij je jezelf afhankelijk maakt van een bepaald groot bedrijf in de VS. Wat voor wijsheid is het als je kinderen aanleert om op zo’n manier met ‘media’ om te gaan? Het lijkt meer een soort training voor toekomstige consumptie-slaven.

    Waarschijnlijk weten de docenten zelf helemaal niet beter. Het zou “mooi zijn” als docenten zelf wat wijsheid zouden hebben voordat ze die pretenderen door te geven aan de volgende generatie, maar ik ben bang dat dit soort wijsheid nog erg zeldzaam is. Dat kan ook moeilijk anders, want er zijn nog weinig generaties opgegroeid met het Internet.

  7. Inderdaad. Het lijkt me dat socialemediawijsheid in eerste plaats veronderstelt dat iets geleerd wordt over vrije keuze, kritische weging van wat je deelt en wat niet, en dat peer pressure op zich nooit een argument is.

    Ik ben ook reuze benieuwd hoe deze school invulling geeft aan het belangrijke hoofdstuk ‘privacy’ – tegenwoordig tenslotte een wezenlijk aspect van dit themagebied.

  8. Als Mediawijsheid is dat je via Facebook of WhatsApp samenwerkt aan een opdracht, dan moet je jezelf toch echt even achter de oren krabben. Samenwerken kan prima via andere platformen en tools. Echter, dat de school Facebook inzet voor het vak Mediawijsheid vind ik een uitstekend plan, maar dan wel met bepaalde cases. Dus lessen over welke informatie je deelt, welke informatie die jij ziet betrouwbaar is, wat de gevolgen op lange termijn van je acties kunnen zijn, etc. Die dingen moet je juist aanleren, en ja, daarvoor is een account wel een goed hulpmiddel. Maar desnoods gebruik je daar een generiek school-account voor als je als ouder niet wil dat je kind echt meedoet op sociale media.

  9. Wie van de reagerenden hier heeft daadwerkelijk kinderen in de leeftijd 10-18? Mijn dochter gebruikt internet en social media sinds ze een jaar of tien was. Nu is ze bijna klaar met haar middelbare school. Als ouder heb je thuis misschien iets in de social media melk te brokkelen, daarbuiten niet of nauwelijks. Voor mij viel en valt het bij zelf je kind onderwijzen over het gewenste gedrag op internet en op social media. Leuke discussie over privacy en veilige apps etc. hier in dit forum maar niet te voeren met een (pre)puber.

    1. Een 12 jarige.

      Hetgeen naast persoonlijkheid ook een opvoeddingetje is. Gewoon vragen waarom nodig, en argumenten gegeven waarom niet. Case closed. Geloof het of niet, er zijn ook verstandige pubers.

  10. In de voorwaarde van Facebook staat dat je akkoord gaat Facebook niet te gebruiken wanneer je jonger bent dan 13 jaar. Wanneer er niet specifiek in de wet staat wat de minimale leeftijd is, mag de website dat zelf bepalen lijkt mij. (Sommige uitgaansgelegenheden zijn 23+ als eigen beleid). Whatsapp gebruiken op de leeftijd van 11 lijkt mij vrij jong. Hoe komt iemand van 11 uberhaubt aan een smartphone om mee te whatappen?

    Wanneer je kind naar een zogenaamde iPad school gaat kan ik mij voorstellen dat je verplicht bent om lesmateriaal digitaal te hebben. Het is ook logisch om tegenwoordig een vak als computerkunde te geven en kinderen duidelijk te maken dat je voorzichtig om moet gaan met internet. Het verplichten van Facebook of andere sociale media lijkt mij juridisch niet te kunnen (verplichten van het gebruik van een commerciele dienst die niets toevoegt aan educatie/het leven zelf).

    1. @ Ben 6 mei 2015 @ 12:14

      Whatsapp gebruiken op de leeftijd van 11 lijkt mij vrij jong. Hoe komt iemand van 11 uberhaubt aan een smartphone om mee te whatappen?
      Mijn oudste zoon is vandaag (hoera!) 11 geworden en mijn jongste zoon wordt binnenkort 9. Beiden hebben sinds hun 7e een telefoon; eerst de oude (pre-paid abbo) van papa/mama en voor de oudste heeft nu een smartphone voor hemzelf (een Samsung, zo duur zijn die niet meer).

      De jongste deed/doet er eigenlijk niets mee en neemt hem alleen mee als hij bij een vriendje gaat spelen of als hij wat verderop in de wijk gaat spelen zodat jij ons kan bellen (en wij hem) als er wat is. Maar in de klas van de ouste zitten 24 kinderen (groep 7) en 21 kinderen hebben een (smart)phone (de meisjes al helemaal). Z’n smartphone gebruikt ie als wekker omdat zo rond 07:15 de meiden met whatsappen beginnen. Zelf gebruikt hij whatsapp (en chat over PSN, Skype, Facebook en SMS) al ongeveer 2 jaar.

      Ik heb nog geen nadelen kunnen ontdekken waarom -jonge- kinderen niet gebruik zouden kunnen maken van moderne communicatiemiddelen mits je ze voorlicht over het gebruik ervan en de kosten in de hand houdt. Het is net zo’n angst als er vroeger voor stripboeken was.

      1. Niet zo duur? In een tijd waarin sommige ouders hun kind niet een fatsoenlijk ontbijt kunnen geven is m.i. voor die mensen een smartphone van euro 80 nog een vermogen. Laat staan euro 10 (of meer) per maand voor een abonnement.

        Door dit soort bewegingen, smartphone voor kinderen, raakt de onderkant van de samenleving verder naar “onder”.

        Ik ken overigens genoeg mensen die niet tot de onderkant van de samenleving behoren maar momenteel genoeg moeite moeten doen om de touwtjes aan elkaar te knopen.

        1. Dan gebruik je een afgedankte 2e hands smartphone alleen op je internet thuis, zo duur is dat niet. Internet hoeft hiervoor ook niet snel voor te zijn.

          Ben het er wel mee eens dat school ouders niet moet dwingen tablets etc voor hun kinderen aan te schaffen.

    2. Kinderen van 5 kunnen al een Smartphone hebben. Ze zijn niet zo duur en kunnen een afdankertje zijn van de ouders. Mobieltjes kun je aanvragen bij een nieuw abonnement of bij verlenging en na 1 of 2 jaar kun je weer een nieuwe krijgen. In de loop der tijd kan iemand al snel 5, 6 verschillende mobieltjes hebben. Eentje weggeven aan een kind is dan al snel een optie. En met een Prepaid kaart kun je voorkomen dat kinderen teveel uitgeven. Maandelijks 5 euro erbij storten en als de telefoon verloren gaat is er niet veel aan de hand. Oude telefoon weg en misschien 10 euro prepaid weg. Genoeg mensen die dat niet boeit…

  11. Al die meldingen over kinderen onder de 13 die fb gebruiken…. Het staat in de algemene voorwaarden van FB dat dat niet mag, en dat dan toch doen is – als ik me goed herinner – een schending van de usaniaanse CFAA (Computer Fraud and Abuse Act). Dat levert je een felony op je strafblad op als ze je betrappen (kans heel erg klein waarschijnlijk, maar niet helemaal nul). Hoe zit dat in de Nederlandse wet? En zou zoiets tegen je kunnen werken in je volwassen leven?

  12. Ik zou voorstellen dat niet het kind maar de ouders hun Facebook/WhatsApp account doorgeven aan de school. Dan kunnen ze ook controleren dat de schook geen verkeerde dingen uitvoert met de leerlingen. B.v. dat de leraar niet stiekem gaat sexthingen met de leerlingen of allerlei foto’s van leerlingen op Facebook plaatst zonder toestemming van de ouders. Persoonlijk vind ik Facebook en WhatsApp geen plek voor minderjarigen simpelweg omdat er teveel volwassenen op deze media zitten die “stout” bezig zijn. Daar kunnen die kinderen slachtoffer van worden.

  13. Misschien een beetje laat, deze reactie, maar ik wilde er toch nog even wat over zeggen. Ik lees hier nergens iets over het gebruik van een elektronische leeromgeving van de school. Elke middelbare school heeft tegenwoordig een plek waar elke leerling kan inloggen in een veilige, schoolgebonden leeromgeving met zeer uitgebreide mogelijkheden: eigen cijfers en voortgang bekijken, huiswerk inzien, online overleg met klasgenoten, docenten kunnen er documenten op zetten, leerlingen kunnen hun werk inleveren, mogelijlheden te over. Je hebt er geen social media-account voor nodig, enkel een inlogcode en wachtwoord. Ik neem aan dat er voor de basisschool ook zoiets is. Waarom zou je dan een commercieel iets als facebook gebruiken, waar ze het met privacy niet zo nauw nemen als we zouden willen? Als ik zie wat jongeren en volwassenen er allemaal op plempen, denk ik dat je kinderen niet moet aanmoedigen (laat staan verplichten) hier aan deel te nemen voordat ze bekend zijn met gevaren van social media en het spuien van je mening op internet in het algemeen.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.