Mag je een smartwatch om je pols houden als je een auto bestuurt?

smartwatch-apple-telefoonEen Canadese man kreeg een boete omdat hij een Apple Watch bediende terwijl hij auto reed, las ik bij Webwereld. Het is in Canada net als bij ons verboden om een telefoon in je hand te houden, en de beboetende agent was van mening dat een smartwatch die praat met je telefoon, op zich aan die definitie voldoet. De man gaat in beroep, en ik vraag me dan gelijk af: hoe zit dat bij ons?

Het verbod uit de wet (art. 61a RVV) vermeldt inderdaad letterlijk:

Het is degene die een motorvoertuig, bromfiets, snorfiets of gehandicaptenvoertuig dat is uitgerust met een motor bestuurt verboden tijdens het rijden een mobiele telefoon vast te houden.

De eerste gedachte is: hij zit om je póls en dus niet in je hand. Maar zo medisch-letterlijk wordt er in het recht niet geredeneerd. In deze zaak bij het Hof Leeuwarden uit 2006 werd bepaald dat het begrip ‘vasthouden’ breed moet worden uitgelegd:

Inherent aan deze vorm van telefoneren is dat de afstand van de gebruiker tot het toestel direct van invloed is op de kwaliteit van het contact. Dat brengt met zich mee dat niet alleen het telefoongesprek afleidt van de verkeerssituatie, maar ook het risico toeneemt dat de bestuurder fysiek te veel betrokken is bij het voeren van het telefoongesprek en daardoor minder goed in staat is de benodigde verkeershandelingen te verrichten. Blijkens de Nota van Toelichting ontstaat juist door deze combinatie van factoren een niet te veronachtzamen risico voor de verkeersveiligheid. Bovendien kan, wanneer de verstaanbaarheid bij gebruik van de speakerfunctie tijdelijk of blijvend is beperkt – bijvoorbeeld door omgevingsgeluid – eenvoudig het toestel alsnog naar het oor worden gebracht.

Oftewel, het probleem met in de hand houden is hetzelfde als met het aan de pols vastbinden, je ene arm is niet meer beschikbaar voor het bedienen van de auto. Daarom is “aan de pols binden” juridisch hetzelfde als “in de hand houden”.

Dan de vraag, is het een ‘telefoon’. Deze term is ook breed gedefinieerd: “een apparaat dat bestemd is voor het gebruik van mobiele openbare telecommunicatiediensten”. Dat begrip kennen we uit de Telecommunicatiewet. Een apparaat zoals de iPhone is bestemd voor deze diensten, zowel spraaktelefonie als dataoverdracht, valt er dus onder. Maar ook een laptop met ingebouwd 3G-modem valt eronder, want ook dataoverdracht an sich via 3G is een vorm van gebruik van mobiele openbare telecommunicatiediensten.

Een smartwatch wordt draadloos gekoppeld aan een telefoon of ander apparaat, en is daarmee dus bestemd voor mobiele communicatie. Echter, dat woordje ‘openbaar’ maakt hier het verschil: een smartwatch werkt met Bluetooth of een vergelijkbaar korteafstandprotocol, en dat is géén openbare telecommunicatiedienst. Om diezelfde reden is het dus ook niet verboden je Bluetooth oortje voor je telefoon in de hand te houden (zie dit vonnis uit 2010.)

Natuurlijk is er altijd nog Koos z’n kapstok, artikel 5 Wegenverkeerswet. Maar dan moet er wel worden bewezen dat door de handeling gevaar is ontstaan of kon ontstaan. Wie met smartwatch om de pols perfect rechtdoor rijdt net onder de maximumsnelheid, veroorzaakt geen (potentieel) gevaar.

Ik zou eerlijk gezegd niet weten hoe dit juridisch op te lossen. Als je het bedienen van elektronica in zijn algemeenheid gaat verbieden, valt ook de autoradio eronder. Of de boordcomputer. “Alle handelingen die niet voor het besturen noodzakelijk zijn” is een andere kapstok, dat gaat me te ver.

Arnoud

27 reacties

  1. Eentje om aan je lijst met voorspellingen aan het einde van het jaar toe te voegen: “Zodra er zelfrijdende auto’s op de weg verschijnen, komt de regering eindelijk met een wet die het gebruik van elektronica achter het stuur regelt en blijft daarmee een tiental jaar op de realiteit achterlopen.”

  2. als je inderdaad zo gaat redeneren, dan moet je de carkits oik gaan verbieden. Het lijkt me er meer om te gaan dat je je ogen op de weg moet kunnen houden. Zelfs met een smartwatch is de neiging om even op het schermpje te moeten kijken aanwezig. Maar ja dat heb je met een horloge ook 😉

  3. Een smartwatch wordt draadloos gekoppeld aan een telefoon of ander apparaat, en is daarmee dus bestemd voor mobiele communicatie. Echter, dat woordje ‘openbaar’ maakt hier het verschil: een smartwatch werkt met Bluetooth of een vergelijkbaar korteafstandprotocol, en dat is géén openbare telecommunicatiedienst
    De gekoppelde telefoon zorgt toch dat de smartwatch verbinding heeft met de openbare telecommunicatiedienst. Het BT protocol vervangt effectief alleen maar een kabeltje van je smartwatch naar je telefoon.

  4. Vind dat er een groot verschil is met om de pols en in de hand houden. In de hand maakt die hand niet direct beschikbaar, of neemt het risico met zich mee dat een vallende telefoon onder de rem komt. Om de pols houd de hand m.i. wel beschikbaar. Je kan stellen “hand niet aan het stuur” maar ik denk dat zeker 90% van de ervaren chauffeurs niet altijd met 2 handen aan het stuur rijd.

    Veel zal afhangen van wat men ermee doet. Een berichtje tikken op een smartwatch lijkt mij gevaarlijker dan op een smartphone.

    Het zal zeker zo zijn dat binnenkort iemand ervoor “op de bon” wordt geslingerd en het voor laat komen. Wacht het met veel belangstelling af.

    Wie met smartwatch om de pols perfect rechtdoor rijdt net onder de maximumsnelheid, veroorzaakt geen (potentieel) gevaar.

    Zolang er niets mee wordt gedaan… Wordt er wel iets mee gedaan, dan ontstaat er mogelijk wel gevaar als er een bocht in de weg is 😉 of (ineens) langzaam rijdend of stilstaand verkeer. Of opdoemende mistbank..

    Het punt voor handhaving wordt wellicht dat telefoon in hand simpeler aan te pakken is dan horloge om pols. Een verbod op dat laatste is een hellend vlak, immers, waar stopt het dan?

  5. Dat krijg je nu van die onwetenschappelijke emotiewetgeving. Talloze onderzoeken hebben keer op keer bevestigd: niet het vasthouden of bedienen van een telefoon is gevaarzettend, (de afleiding door) het gesprek is dat. En dan zelfs maar beperkt: ruziënde kinderen op de achterbank zijn bijvoorbeeld gevaarlijker – en kinderen op de achterbank verbieden we toch ook niet. Gevaarlijk gedrag op de weg is dat op allerlei manier wel, zowel specifiek als met het kapstokartikel. Dat valt prima te handhaven. In landen als Zweden – toch niet bekend om een angst voor overheidsbemoeienis – is niet-handsfree bellen dan ook niet verboden.

    1. Ik heb me dus ook altijd verbaasd over het feit dat er genoeg onderzoeken zijn gedaan en dat ze allemaal concluderen dat het telefoongesprek de afleiding an sich is en dat ze dan toch het vasthouden van mobieltjes gaan verbieden… Soort van schijnveiligheid en half optreden van de staat toen der tijd. Want als we telefoneren helemaal gingen verbieden dan zou dat zo inpraktisch zijn en zo veel geld kosten. Beetje zoals het rijbewijs vandaag de dag. Er rijden zoveel malloten rond die geen rijbewijs horen te hebben, maar omdat je zonder zo’n ‘handicap’ hebt in het bedrijfsleven hebben we een Bureau Nader Onderzoek Rijvaardigheidsbewijzen zodat je na 7 keer zakken nog kan slagen voor het felbegeerde roze papiertje. Oh… Ik dwaal af. On topic: Als je vind dat mobiele telefoons vasthouden en het handelen met mobieltjes verboden is, moet de smartwatch dat ook worden natuurlijk, maar zoals gezegd, ik vind het beide onzin.

        1. Klopt, maar het principe is verkeerd. Als ik met een banaan aan mijn oor met mijn passagier aan het praten ben of handsfree bel met diezelfde banaan dan mag het weer wel. Typisch voorbeeld hoe recht soms krom is 😉

    2. Precies mijn reactie. Het lijkt me dat telefoneren ook gevaarlijker is dan een gesprek met iemand in de auto, omdat bij telefoneren je gesprekspartner zich niet bewust is van de verkeerssituatie, en dus op de verkeerde momenten je aandacht kan opeisen. Maar dat is bij kleine kinderen op de achterbank misschien wel het zelfde.

      1. Dan ga je even voorbij aan de hordes mensen die je in het verkeer tegenkomt, die continu naar de passagiersstoel gericht zijn in hun gesprek. Het lijkt mij voor die mensen iig veiliger te bellen. Ze hebben dan tenminste niet de neiging steeds naar rechts te kijken.

    3. Maar met twee handen aan het stuur kan je toch echt makkelijker op het laatste moment corrigeren dan met een telefoon in de hand. Daarbij moet je natuurlijk verbieden wat je ook kan handhaven en waar iemand ook invloed op heeft.

      Ruziënde kinderen, ijzel en harde regen zijn vast gevaarlijker dan bellen of een verkeerde belading van je aanhanger maar die zaken kan je nu eenmaal niet verbieden. Dat betekent dan niet dat je de rest ook maar moet toestaan want er zijn wel gevaarlijkere dingen.

  6. Daar is al een hoop over gezegd! Als het aan het OM ligt mag een mobiel aan de pols niet: GH AV3538 – Mobiele telefoon aan de pols. Volgens enkele Apple-nieuwssites heeft het OM verklaard dat dit ook voor een smartwatch geldt: iCulture: Apple Watch achter het stuur gebruiken: mag dat en One More Thing: Ministerie: ‘Smartwatch moet af in de auto’. De Nederlanderse journalist Menno Swart wil hier een proefproces over: Dragen #AppleWatch in auto moet gewoon legaal zijn #proefproces en Proefproces AppleWatch. Oud-officier van Justitie Koos Spee heeft op televisie verklaard een verbod op het dragen van SmartWatches onzin te vinden: One More Thing: Koos Spee: verbod smartwatch in auto is onzin.

    1. Voordat ik een carkit had gebeurde het wel dat ik aan het bellen was als ik in de autostapte. Ik zette dan gewoon de telefoon op de speaker en stopte hem in mijn borstzak van mijn overhemd. Daarmee kon ik vrolijk langs de politie rijden, aangezien ze de telefoon niet zagen, zij wisten niet beter of ik had een carkit. Klem je die zelfde telefoon tussen je hoofddoek of met een elastiek aan je pols, dan ben je opeens in overtreding. Ik zie het verschil niet en kan iemand mij ook het verschil met een smartwatch in veiligheid uitleggen?

      Het gevaar zit in het afgeleid zijn door het bellen an sich. Het extra gevaar van niet handsfree is dat je de telefoon in handen hebt om een nummer te draaien. Zo ken ik er nog meer: beb je wel eens geprobeerd een nummer te draaien dat niet in je contacten zit op een parrot? Dan is het echt veiliger om even de telefoon erbij te pakken!

        1. Lijkt me een zeer persoonlijke neiging Arnoud, de een zal zoiets wel doen de andere niet. Die ene heeft ook gewoon meer de neiging met een smartphone aan zijn oor gaan zitten. Je scheert hier wel heel snel allen over één kam.
          Het zijn misschien de berichtjes die op je arm binnenkomen die je zullen verleiden te gaan kijken. Leuke optie voor de smartwatch bouwer om in te bouwen dat boven een bepaalde snelheid je geen berichtjes meer hoort binnenkomen op je smartwatch. 🙂 Overigens ben ik het met meerdere schrijvers eens dat het voeren van een telefoon gesprek al heftig afleidt van het verkeer.

          1. Leuke optie voor de smartwatch bouwer om in te bouwen dat boven een bepaalde snelheid je geen berichtjes meer hoort binnenkomen op je smartwatch.

            Leuk, zit je in de bus/trein/te carpoolen/etc., krijg je ineens geen notificaties meer.

  7. Het probleem is dat je je ogen niet op de weg houdt. Er moet echt snel iets aan gebeuren. Ik zit veel op de weg en ik zie het meer een meer dat automobilisten om mij heen zitten te sms’en. Je ziet van een kilometer afstand wie er iets anders aan het doen is dan rijden: achter vrachtwagens hangen, langzaam inhalen, ongemerkt de baan verlaten, abrupt corrigeren, laat remmen. Het is echt levensgevaarlijk. In het voorbijgaan werp ik dan even een blik op de automobilist en dan zie je waarom ze zo rijden: ze kijken naar hun schoot en niet naar de weg.

    Het probleem is de handhaving, niet het wetsartikel.

    1. Ik geef de schuld aan een gebrek aan zelfbeheersing van de bestuurder. Je weet dat het gevaarlijk is om als bestuurder van een auto te spelen met gadgets (daar valt een telefoon ook onder.) Als “oom agent” jouw belangrijkste motivatie is om je in het verkeer veilig te gedragen, vraag ik me af of je wel een rijbewijs hoort te bezitten. Met jouw gedrag maak je het verkeer ook voor je medeweggebruikers gevaarlijker.

  8. Ik vraag me toch af in hoeverre een smartwatch als telefoon is te bestempelen. Het is enkel en alleen een accessoire bij een telefoon; zonder de mobiele telefoon is telefoneren met een smartwatch niet mogelijk. Daarmee voldoet een smartwatch niet aan de definitie “een apparaat dat bestemd is voor het gebruik van mobiele openbare telecommunicatiediensten”. Het apparaat, de smartwatch, is daar immers zelf niet voor bestemd.

  9. Ik lees hier alleen maar over redenen om het wel of niet te straffen, en word het hebben van een smartwatch of telefoon gezien als het probleem. Waar iedereen volgens mij aan voorbij gaat is het feit dat zowel via telefoon of met smartwatch telefoneren in een auto, een fatsoensnorm overschreid. NL je brengt jezelf en anderen niet moedwillig in gevaar. Lijkt me duidelijk waar ik voorstander van ben. Van mij mag de politie elke ochtend bij de uitrit van je woonwijk een cordon controleurs neerzetten.

    1. Op zich ben ik ook geen voorstander van bellen tijdens het rijden. Hands-free of niet. 90% van de gesprekken gaat (volgens mij) toch over zaken die best wel even kunnen wachten. Het bereikbaar zijn wordt wat mij betreft in ieder geval belangrijker gemaakt dan dat het voor de gemiddelde Nederlander is. De mensheid heeft het al miljoenen jaren zonder kunnen stellen, dus die paar minuten kunnen er ook nog wel af.

      Dat gezegd hebbende, het in z’n totaliteit verbieden is niet realistisch. Natuurlijk, een cordon controleurs bij elke woonwijk wegzetten, zou een optie zijn. Maar of we daar nu allemaal gelukkiger van worden? En dan nog? Wat zouden daar de kosten wel niet van zijn?

      1. Ik heb jaren in de file naar en van mijn werk gereden, die tijd gebruikte ik om zakelijke telefoongesprekken af te handelen. Dit was de enige manier om nog een privéleven over te houden. de keus was: ca 2-2.5 uur in de auto zonder bellen plus 10 uur werken op een dag gemiddeld versus 2-2.5 uur in de auto met bellen en ca 8 á 9 uur werkdag.

        De trein was geen optie voor woonwerkverkeer omdat ik de auto voor het werk nodig had. Plus het feit dat je in de trein geen vertrouwelijke zaken kan bespreken.

        Feit is wel dat het ook gewenning is, in het begin leidt bellen en rijden meer af dan na verloop van tijd. Een kwestie van wat meer afstand houden in de file als je dat merkt, totdat je het gewend bent.

        Overigens lijkt het mij een goed idee als bij de rijles ook een keer een les met handsfree bellen gedaan wordt, waarbij achteraf overhoord wordt of het gesprek gevolgd is. Dan weet de beginnend automobilist ook meteen dat dat verdomde lastig kan zijn.

        1. Als je elke dag een paar uur moet bellen in de auto, dan heb je toch serieus een ander probleem. Of dan snapt je werkgever niet dat je een serieus probleem hebt. Incidenteel een keertje bellen, ok. Maar als je structureel zoveel moet bellen tijdens het rijden, dan is er iets behoorlijk uit de hand gelopen.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.