Kan een hyperlink met preview auteursrechtinbreuk zijn?

panorama-holleeder-foto-prevewiEen Twitter- of Facebookpreview met daarin een foto kan een auteursrechtinbreuk zijn. Dat maak ik op uit een recent vonnis in een zaak tussen een fotograaf en online kiosk Myjour. Eh, oeps, einde van het internet, al die dingen?

Bij een artikel in de Panorama was een foto van Willem Holleeder afgedrukt. Dit artikel kon digitaal worden gekocht via Myjour (er was dus een afspraak tussen Panorama en Myjour) en ter promotie deelde Myjour een link naar het artikel op diverse media, zoals Twitter en Facebook. Deze publiceerden de link inclusief previewtekst en verkleinde foto. Vervolgens meldde zich de fotograaf: dat was auteursrechtinbreuk want hij had nooit toegestaan dat de foto op internet kwam, dus graag betalen.

Myjour beriep zich op het Svensson-arrest: zij linkten alleen maar naar het artikel zoals dat legaal in hun kiosk te koop was, en boden de foto dus niet aan een nieuw publiek aan. De foto was gewoon deel van het artikel. Verder stelde men dat het Twitter en Facebook waren die de foto toonden, niet zijzelf. Maar dat wordt niet geaccepteerd: je kunt dat immers uitzetten als je een link deelt.

Het criterium uit Svensson is dat van een “nieuw publiek”. In die zaak stonden nieuwsberichten gewoon online, zonder toegangsbeperking of wat dan ook. Daar een link naar leggen, ook via embedden of frames, is dan geen inbreuk op het auteursrecht, aldus het Hof van Justitie. Het publiek was al die tijd al het gehele internet, daar verandert je link niks aan. Als de link wél een nieuw publiek opentrekt, dan ligt dat anders. Omzeil je met de link bijvoorbeeld een login, dan kunnen andere mensen erbij dan oorspronkelijk bedoeld.

Myjour heeft een afspraak met Panorama over herpublicatie. Het publiek dat bij Myjour klant is, wordt dus met toestemming bereikt. Maar is dat publiek hetzelfde als “heel internet”? Ik denk het niet, want de content staat dan achter een betaalmuur. De content die Myjour gratis publiceert (bijvoorbeeld, eerste alinea + kleine foto) zou voor mij dan voor “heel internet” beschikbaar zijn, en die foto embedden in een linkpreview zou dan geen nieuwe openbaarmaking zijn.

De zaak wordt wel complexer als je bedenkt dat die linkpreviewfoto vaak geen embedded link naar de bronfoto is maar een verkleinde kopie. Dat is logisch, want dan heb je op Facebook/Twitter geen last van traag ladende bronsites. Maar dan gaat het eigenlijk automatisch mis met de auteursrechten: je maakt een kopie en geen link. Daar kom je niet uit met het Svensson-criterium denk ik. Dus dat wordt nog een probleem de volgende keren dat dit zich voor gaat doen.

Wat mij betreft had dit via het citaatrecht opgelost moeten worden, dit is immers gewoon aankondigen van iets legaals en daarbij is een snippet+foto doodnormaal. Maar de rechter wil daar niet aan: de naam van de fotograaf staat er niet bij. Ja, klopt, dat moet, maar wel “voor zover redelijkerwijs mogelijk”. En ik ben daar dan vast een fotografenhater in, maar ik vind het niet redelijk om bij een thumbnail te verlangen dat je naam erbij gezet wordt.

Arnoud

21 reacties

    1. Dat zou ik een citaat noemen, laten zien wat je in de verkoop hebt. Net zoals ik deze preview een citaat noem. Maar de rechter zegt dat dat niet opgaat, omdat de naam van de fotograaf er niet bij staat. En dat is een verschrikkelijk formalistische opstelling in gevallen als deze. Niémand doet dat, het is maatschappelijk niet reëel om die eis hier nog te verlangen.

        1. Ja. Dat hebben we toch ook gedaan met “fietsers door rood licht rechtsaf”?

          Verder speelt hier mee dat de wet zegt “voor zover redelijkerwijs mogelijk”. Daarmee is dus gewoon in de wet ruimte ingebouwd om te zeggen “in deze situatie is dat niet nodig”. En als je dan die ruimte niet invult, dan ben je nodeloos formalistisch.

          1. Fietsers mogen door rood licht nog steeds niet rechtsaf. Wel is er een uitzondering gecreëerd, maar die vereist wel dat er een blauw bordje bijhangt dat aangeeft dat de uitzondering op die plek van kracht is.

          2. Ik kan me voorstellen dat de ‘voor zover dat redelijkerwijs mogelijk is’ clausule bestond om het mogelijk maken te citeren met content waarvan de naam van de auteur gewoon niet bekend is. Het is dan juridisch nogal een stretch om dat op te rekken naar thumbnails.

                1. Wanneer een link gedeeld wordt op Facebook, Twitter, LinkedIn… etc. of wanneer de link vermeld wordt in nieuwszoekmachines zoals Google News of Bing News dan komt de titel, thumbnail en description automatisch mee, zonder vermelding van de fotograaf omdat die optie niet in de technische standaarden zit ingebouwd. Google etc. kunnen moeilijk alle pagina’s waar naar verwezen wordt manueel afschuimen op zoek naar de namen van fotografen. Dat lijkt me ook zo’n geval van ‘redelijkerwijs onmogelijk’.

                2. Ik tel in de thumbnail die Arnout hier heeft geplaatst het werk van 4 verschillende fotografen, 4 verschillende typografen, een vormgever, een onbekend aantal tekstschrijvers, architecten, industrieel ontwerpers enzovoort. Op welke planeet is het redelijk om de namen van al die mensen te gaan vermelden onder een thumbnail?

  1. Wat mij niet helemaal duidelijk is: waren de twitter post en de facebook post links naar het oorspronkelijke artikel? Want die preview images komen daar niet vanzelf, die verschijnen alleen als de HTML broncode van de oorspronkelijke site een og:image meta tag bevat. Die tag is deel van het OpenGraph protocol en impliceert dat de afbeelding gebruikt mag worden voor het grafisch representeren van het artikel bij verwijzingen.

    1. Hm, dat zou betekenen dat Myjour door die og:image metatag te gebruiken toestemming heeft gegeven voor publiceren van die thumbnail. Telt het als juridische toestemming als je een element uit een programmeertaal of protocol zo gebruikt?

      1. Maar Myjour is niet de rechthebbende, dus die kán die toestemming niet geven. De vraag is of Panorama (als afnemer van de foto) heeft bedongen dat bij doorverkoop via Myjour de foto’s bij het artikel mogen worden hergebruikt. Als dat zo is, dan zou ik zeggen dat het tonen van de preview een citaat in het kader van promotie is.

        1. Telegraaf (bijvoorbeeld) doet ditzelfde, betekent dit nu dat iedereen die een Telegraaf artikel linkt het risico loopt aangeklaagd te worden voor auteursrechten inbreuk als de Telegraaf zich een keer vergist en de licentie vergeet af te sluiten voor facebook gebruik?

  2. Maar de rechter wil daar niet aan: de naam van de fotograaf staat er niet bij. Ja, klopt, dat moet, maar wel “voor zover redelijkerwijs mogelijk”. En ik ben daar dan vast een fotografenhater in, maar ik vind het niet redelijk om bij een thumbnail te verlangen dat je naam erbij gezet wordt.

    Zou het goed genoeg zijn om bij een thumbnail de naam van de fotograaf in de EXIF meta-data te stoppen? Dat is weliswaar een beetje verstopt, maar bij een thumbnail is niet echt ruimte om goed zichtbare auteurs-informatie toe te voegen.

  3. Ik ben zelf fotograaf maar net als Arnoud dan ook een fotografehater. Ik schaam me voor het gezijk van mijn collegas, al dan niet verenigd in clubjes als Pictoright. Een goeie fotograaf leeft van opdrachten en publiciteit. Als mijn opdrachtgever mij betaald voor foto’s, vind ik het volslagen logisch dat hij ermee mag doen wat hij wil. En als hij die door-publiceert, ben ik alleen maar blij dat meer mensen kunnen genieten van de foto. Fotografen die uit dit soort doorpublicaties nog weer een slaatje willen slaat, vind ik armoedzaaiers. Stel je voor dat Mercedes geld moest zien van iedereen die van mijn auto gebruik maakt. En wie foto’s via zijn website wil verkopen, moet er gewoon een watermerk inzetten. Heel simpel allemaal. Dat auteursrecht wordt nu iedere keer ingewikkelder door gerechtelijke uitspraken en dat doet maar steeds meer afbreuk aan de naam van onze beroepsgroep. De oplossing is eenvoudig: afschaffen dat auteursrecht, niet meer van deze tijd.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.