Google’s AI wordt aangemerkt als ‘bestuurder’ onder Amerikaanse Wegenverkeerswet

google-zelfrijdende-autoNou nou, poe poe, de Amerikaanse National Highway Traffic Safety Administration heeft Google’s zelfdenkende auto-OS aangemerkt als de ‘bestuurder’ in de zin van de Federal Motor Vehicle Safety Standards, zeg maar het Reglement Voertuigen en Verkeerstekens. Dat meldde Mashable vorige week. Maar betekent het dus dat het ding zelfstandig de weg op mag? Nou nee, bepaald niet.

Google had de NHTSA gevraagd hoe hun autonome auto binnen de Amerikaanse regels voor auto’s op de weg zouden passen. Men wil immers met die dingen de weg op, en net als bij ons geldt in de VS dat dat alleen mag als je aan alle wettelijke eisen voldoet.

In hun reactie concludeert de toezichthouder inderdaad dat het prima past binnen de wet om de AI van zo’n zelfrijdend voertuig als “bestuurder” aan te merken.

Echter, het gaat daarna meteen al fout want wie er ook bestuurder is, het voertuig moet blijven voldoen aan de wettelijke eisen. Zo moet er een hand- of voetrem in een auto zitten, maar een AI heeft hand noch voet. Dat gaat dus mis. Ook gaat het mis bij de snelheidsmeter en de indicatielampjes voor knipperlichten en dergelijke, die moeten “zichtbaar” zijn voor de bestuurder en het is onduidelijk of de AI wel kan zien in de zin van de wet. En zo gaat het nog even door.

Uiteindelijk is de conclusie inderdaad dat de AI gezien kan worden als bestuurder, maar dat de toezichthouder niet bevoegd is om dan allerlei regels maar aan te passen zodat het werkbaar wordt voor deze kunstmatige intelligentie. Google moet maar bij een ander loket vragen om vrijstelling van deze wettelijke eisen. Dit nog geheel los van de vraag wie er aansprakelijk is bij een ongeval. Dat is normaliter namelijk de bestuurder, maar dat kan natuurlijk niet bij een AI. Die vraag valt echter buiten de bevoegdheid van de NHTSA. Dus vandaar, nou nou, poe poe.

Nee, wat mij betreft is Nederland verder: de RDW mag ontheffing verlenen voor zo ongeveer alle regels uit het RVV voor zelfrijdende auto’s,

voor zover en voor zolang dat nuttig is voor het testen van verder geautomatiseerde functies in voertuigen en het daarmee ervaring opdoen in het verkeer.

Dat maakt het een heel stuk makkelijker voor de praktijk. Maar waarom is dat Amerikaanse bericht nieuws en dat Nederlandse niet?

Arnoud

11 reacties

  1. Dit nog geheel los van de vraag wie er aansprakelijk is bij een ongeval. Dat is normaliter namelijk de bestuurder, maar dat kan natuurlijk niet bij een AI.

    Toch is het dan juridisch wel intereessant. Als de AI de bestuurder is:

    • is dan de maker van de AI aansprakelijk, of
      • is dan de gelicensieerde fabrikant van de auto die de AI heeft ingebouwd aansrpakelijk, of
      • is de gelicensieerde eindgebruiker, de bezitter/huurder van de auto aansprakelijk, of
      • is er een persoon in de auto eveneens aan te merken als een medebestuurder en is die alsnog medeaansprakelijk.

    Door een uitspraak dat de AI bestuurder is van de auto zijn de maker van de AI en de fabrikant van de auto die de AI heeft ingebouwd juridisch makkelijker voor de rechter te dagen. Dat maakt nu niet uit omdat Google alleen maar eigen auto’s test maar wordt wel belangrijk zodra er derden mee gaan rijden.

    1. Op zich heb je gelijk, alleen is specifiek deze uitspraak niet genoeg omdat de NHTSA niet gaat over wie er aansprakelijk is. Bestuurder zijn in de zin van het voertuigenreglement is niet juridisch hetzelfde als de aansprakelijke zijn bij een ongeval. Als ik mijn kind van zeven achter het stuur laat, is hij/zij de bestuurder. Maar ik ben aansprakelijk voor zijn/haar ongevallen.

      1. De aansprakelijkheid zal gewoon moeten te komen liggen bij de verzekerde van het voertuig. Je kunt namelijk niet de fabrikant aansprakelijk stellen, tenzij je aannemelijk kunt maken dan wel bewijzen dat er verwijtbare fouten in de software zijn gemaakt, en je kunt ook niet redelijkerwijs verwachten dat iemand in zo’n auto continue met de hand op een dodemansknop de boel in de gaten gaat zitten houden terwijl hij verder niets kan doen. Dat is eerlijk gezegd vermoeiender en derhalve ook gevaarlijker als zelf rijden.

        Realistische oplossing is dus dat deze voertuigen verplicht verzekerd zijn, en zonder verzekering niet kunnen rijden. Niet zo’n probleem in NL aangezien verzekering hier al verplicht is, maar een grote paradigm shift voor de VS waar dat gezien zal worden als overheidsbemoeienis.

        1. Je kunt namelijk niet de fabrikant aansprakelijk stellen,

          Dat vind ik wel heel kort door de bocht (pun intended). Als een fabrikant mij een zelfrijdende auto verkoopt dan ga ik ervan uit dat ik dus een auto krijg die zich zelfstandig veilig (dus zonder ongelukken) door het verkeer kan bewegen. Als mijn auto ondanks deze beloften en toezeggingen toch een ongeluk veroorzaakt dan lijkt me het evident dat de oorzaak hiervan bij dus bij de fabrikant ligt en deze dus aansprakelijk is. Mocht de fabrikant het daar niet mee eens zijn dan staat het hem vrij het tegendeel te bewijzen (net zoals bij bestuurders van vlees en bloed).

          1. Een fabrikant kan dat bovendien oplossen door een verplichte verzekeringspremie ofwel verwerkt in de prijs ofwel als verplichte aanvullende verzekering bij de fabrikant waardoor de afnemer wordt gedekt voor alle ongelukken veroorzaakt door de automatische besturing van de auto.

        2. De aansprakelijkheid zal gewoon moeten te komen liggen bij de verzekerde van het voertuig

          Je kunt ook andersom stellen dat degene die door de wetgever wordt aangewezen als de aansprakelijke partij zich (verplicht) zal moeten verzekeren. Dat kan dan echter nog steeds elke betrokken partij zijn.

  2. Voor zover dit een definitie-kwestie is, lijkt het me niet zo interessant. Interessanter is wat dit in de praktijk nou voor consequenties heeft, en wat de regels zouden moeten zijn bij zelfrijdende auto’s.

    Het lijkt mij dat er, ook bij zelfrijdende auto’s, nog steeds een mens moet zijn die verantwoordelijk is voor de veiligheid in het verkeer. Wat verantwoordelijkheid betreft denk ik dat er dus nog steeds een menselijke “bestuurder” moet zijn. Dat de interface tussen bestuurder en auto heel anders is, en dat de bestuurder misschien niet veel anders doet dan instellen van de bestemming, en eventueel ingrijpen in noodsituaties, verandert daar niets aan.

    Idealiter verandert er dus niets fundamenteel bij de introductie van de zelfrijdende auto: er worden wat taken overgedragen van bestuurder aan auto, maar de bestuurder blijft de baas en de eindverantwoordelijke. Het lijkt me onverantwoord om iets aan dat model te veranderen.

    Blijft de vraag natuurlijk hoe je moet kijken naar een ongeluk dat het gevolg is van een mankement in de zelfrijdende software. Mijn model volgend, zou je dat op de zelfde manier moeten zien als wanneer ongelukken worden veroorzaakt door andere mankementen in de auto. Als de remmen het niet meer doen, het gaspedaal blijft hangen en dergelijke, dan kan dat ook tot ongelukken leiden. Je zou kunnen zeggen dat de bestuurder, met de beslissing om in een bepaalde auto te gaan rijden, ook verantwoordelijk is voor dit soort gevolgschade. De vraag is hoe de bestuurder deze verantwoordelijkheid zou kunnen dragen: de techniek binnen een auto is nu al niet goed te overzien/controleren, en met zelfrijdende software erbij wordt het al helemaal lastig (zeker als die niet open source is). Zou het mogelijk zijn om deze verantwoordelijkheid (deels) over te dragen aan fabrikanten? Hoe is het nu geregeld?

  3. wat mij betreft is Nederland verder

    Heeft Nederland de vragen die ontstaan door AI-auto’s (bestuurder ? aansprakelijkheid?) wel al beantwoord dan ? Het soort ontheffing dat de RDW mag verlenen bestaat in de VS kennelijk ook, daar wordt immers ook op de openbare weg (proef) gereden met dergelijke auto’s. Overigens : de Regeling Voertuigen is niet het RVV (Reglement verkeersregels en verkeerstekens).

  4. In de praktijk zullen er veel zelfrijdende auto’s ingezet worden door leasemaatschappijen, waar verzekering, aansprakelijkheid en dergelijke zaken al net iets anders liggen dan bij auto’s in particulier eigendom. Er is nu al een opkomende markt voor private lease, en ik kan me zo voorstellen dat het middel ‘zelfrijdende auto’ meer ingezet wordt als vervoerservice, en niet als gebruiksproduct. Deelauto’s als concept groeien ook nog steeds, en ook daar liggen verzekering en aansprakelijkheid net anders dan bij het traditionele model waar een auto in bezit van een particulier is. Het verschil tussen een zelfrijdende deelauto en een zelfrijdende taxi is immers nihil. Je huurt dan vervoer van A naar B met een bepaalde klasse comfort. De vraag is dan niet of degeen die de eindconsument het vervoer levert aansprakelijk is voor ongevallen, maar of je als eindconsument geld terug kan vragen bij vertraging door file. ( dat kan bij de NS immers ook)

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.