Een lezer vroeg me:
Ik verzorg livestreams met grappig (bedoeld) commentaar op nieuws en dergelijke. Ook interview ik zo allerlei mensen die in mijn dorp in het nieuws zijn. Nu hoorde ik laatst dat ik dan geen auteursrecht heb, omdat dat alleen geldt voor opgenomen werk. Klopt dat?
Het is in Nederland (en in Europa) geen eis dat een werk moet zijn vastgelegd voordat je er auteursrecht op hebt. Voor auteursrecht moet je werk origineel en creatief zijn, maar dat kan ook best bij een mondelinge improvisatie of een spontaan interview waar geen opname van wordt gemaakt.
In de VS ligt die eis anders: daar moet een werk zijn vastgelegd in any tangible medium of expression (17 USC 102). Een mondelinge uitspraak is dus niet auteursrechtelijk beschermd. Het moet kunnen worden gereproduceerd, bijvoorbeeld vanaf een harddisk. Zelfs het werkgeheugen van een computer is al genoeg. Een livestream zou daar dus in principe gewoon beschermd moeten zijn omdat deze via een “tangible medium” verzonden wordt.
Iets lastiger ligt de vraag bij wie het auteursrecht op een interview ligt, zeker als dat een mondeling interview is. Het auteursrecht ligt immers bij de partij die de creativiteit inbrengt, en dat zal eerder de geïnterviewde zijn dan de journalist. Bij een geschreven interview is nog te verdedigen dat uiteindelijk de journalist er het totaalwerk van maakt, door uitspraken bij te schaven en alles bijeen te brengen, maar bij een mondeling interview dat live wordt uitgezonden, heb je dat niet.
Arnoud
Enigzins off topic, naburig recht geldt alleen op uitvoering auteursrechtelijk beschermde werken, maar wat als een dichter ter plekke gemaakte gedichten live streamt is er dan samenloop van auteurs- en naburig recht? Of kun je niet iets uitvoeren als het er voor je uitvoering nog niet was als auteursrechtelijk werk?
Weet je dat zeker? Als ik een klassiek muziekwerk naspeel en dat uitbreng op CD, dan heb ik toch echt naburige rechten dacht ik altijd. De definities in de wet verwijzen nergens naar “indien beschermd onder het auteursrecht” oid.
Samenloop is een lastige. Er staat een stukje over in Spoor/Verkade/Visser maar er is niet echt jurisprudentie over geloof ik.
Item 3 van artikel 10 lid 3 van de Auteurswet noemt mondelinge voordrachten expliciet als vallend onder het auteursrecht. In artikel 4 lid 2 wordt geregeld wie rechthebbende is:
Ik zou bij een livestream van een interview het auteursrecht aan beide “acteurs” (interviewer en geïnterviewde gezamenlijk) doen toekomen.De journalist is toch een wezenlijk onderdeel van het interview? Hij / zij stelt op het juiste moment de juiste vragen en haakt direct in op de antwoorden om misschien wel een bepaalde reactie te ontlokken. Ik hoor regelmatig interviewers op de radio die dat erg goed doen en echt bepaalde uitspraken uit een persoon kunnen trekken. Daarentegen, als je mij een interview zou laten houden met wie dan ook, dan blijft dat waarschijnlijk beperkt tot een vrij saai vraaggesprek waarin ik war voorbereide vragen stel en de BN’er in kwestie de antwoorden oprakelt.
Dacht ik ook. Bij een beetje gesprek brengen toch (minstens) 2 partijen creativiteit in? Ligt het auteursrecht dan in principe niet bij beiden? Dat is toch ook bij 2 schrijvers die samen een liedje schrijven, of 2 schilders die samen een schilderij maken?