Sena wil naar Europees Hof met zaak tegen radiosite Nederland.FM

De Stichting Exploitatie Naburige Rechten (Sena), die namens uitvoerende muzikanten royalty’s int, wil er via het Europees Hof voor zorgen dat de radioportal Nederland.FM weer een vergoeding aan de organisatie gaat afdragen. Dat meldde Nu.nl afgelopen zaterdag. Nadat het Hof van Justitie had bepaald dat hyperlink en embedden legaal was (en daarmee de Buma/Stemra overrulede), leek de zaak voor embedverzamelsites als Nederland.FM afgedaan. Maar nu ziet de Sena (het zusje van de Buma dat over rechten van uitvoerende artiesten gaat) toch een gaatje voor een argument dat het anders ligt als je geld verdient met je embedden.

Het Svensson-arrest uit 2014 leek me vrij duidelijk. Een hyperlink leggen naar een werk, ook via een embedconstructie, is legaal omdat je daarmee geen nieuw publiek bereikt. Dat laatste is namelijk het auteursrechtelijk relevante criterium. Neem je een televisiesignaal en stream je dat naar internet, dan bereik je een nieuw publiek – de internetter in plaats van de televisiekijker.

Nederland.FM is een verzamelsite met embedded links naar allerlei radiostations op internet. Zo kun je snel van station wisselen. De manier die Nederland.FM gebruikt, is gewoon embedden van de player van de radiostations. Ik kan dat niet anders zien dan wat het Hof voor ogen had met het Svensson-arrest.

Alleen, pas op, verdient de site geld met advertenties. En zodra je geld gaat verdienen met iets dat aanschuurt tegen het auteursrecht, dan ben je éigenlijk een vuile piraat, ongeacht hoe mooi je advocaat kan pleiten over uitzonderingen op het auteursrecht of het belang van de uitingsvrijheid. Dan moet en zal er een haakje worden gevonden waarmee het tóch inbreuk te noemen is. (Nee, ik ben totaal niet bitter.)

Het juridisch argument kan ik zo uit het Nu.nl-artikel niet halen, en het vonnis met de verwijzing lijkt nog niet op Rechtspraak.nl te zijn. Maar het lijkt te gaan om het idee dat men meer doet dan alleen maar een stream embedden. “Een eigen dienstverlening aan de streams toevoegen”, wat dat ook moge betekenen. Ik ben heel benieuwd naar het exacte argument maar voorspel nu alvast dat het zeer gekunsteld gaat klinken.

Ergerlijk, ja. Tegelijk is het wel zo dat de zaak nu stil komt te liggen tot het Hof van Justitie er wat van heeft gevonden, en dat kan rustig twee jaar duren. En gezien de precedenten ligt het voor de hand dat de Sena het deksel op de neus krijgt. Je zou zeggen dat ze dat zelf ook wel kunnen bedenken?

Arnoud

16 reacties

  1. Zou je het niet om kunnen draaien? Een radiostation biedt zo’n stream aan de bezoekers van haar website aan. Die bezoekers zien de advertenties op de website van het radiostation. Het radiostation biedt de stream dus niet aan ‘de internetter’ aan, maar aan ‘de internetter die ads van het radiostation ziet’. Dit is eerder kritiek op het Svensson-arrest, maar dit argument heb ik nog niet langs zien komen.

    1. Het Hof betrekt in haar argumenten nergens het argument hoe de originele website eruit ziet of wat de beoogde exploitatie was. De kern zit hem volgens mij hierin:

      26 De doelgroep van de oorspronkelijke mededeling bestond immers uit alle potentiële bezoekers van de betrokken website. Gelet op het feit dat voor de toegang tot de werken op deze website geen enkele beperkende maatregel werd gehanteerd, was deze website immers vrij toegankelijk voor alle internetgebruikers.
      Het gaat er dus om of je vrijelijk bij de bronwebsite/het bronbestand kon. Als dat zo is, dan mag iedereen er naar linken. Zit het achter een paywall, dan mag je niet (met een trucje) erheen linken om de paywall te passeren. Het publiek is dus gedefinieerd als “wie kan er bij” en niet “wat krijgt men te zien”. Als iedereen erbij kan, dan mag iedereen linken en embedden.

      1. De uitzondering met de Paywall was ook door het HvJ EU genoemd:

        Indien daarentegen een aanklikbare link de gebruikers van de website waarop deze link zich bevindt, in staat stelt om beperkingsmaatregelen te omzeilen die op de website waar het beschermde werk zich bevindt zijn getroffen teneinde de toegang van het publiek te beperken tot de abonnees ervan, en aldus een interventie vormt zonder welke die gebruikers niet zouden kunnen beschikken over de verspreide werken, dienen al deze gebruikers te worden beschouwd als een nieuw publiek dat door de houders van het auteursrecht niet in aanmerking werd genomen toen deze toestemming verleenden voor de oorspronkelijke mededeling, zodat de toestemming van de houders vereist is voor een dergelijke mededeling aan het publiek.
        Maar maakt het nou wezenlijk uit of de oorspronkelijke site haar bezoekers laat betalen met iDeal, of dat de tegenprestatie bestaat uit het kijken naar advertenties? In het eerste geval definieer je het publiek als “bezoekers die hebben betaald”, in het tweede als “bezoekers die onze advertenties hebben gezien”. De Svensson-uitspraak ging over framing, waarbij advertenties worden meegenomen. In de Bestwater-uitspraak is niet geoordeeld of er sprake was van een nieuw publiek. Volgens mij staat deze vraag dus nog open.

        1. Ik zie een wezenlijk verschil; het woord “niet zouden kunnen beschikken” suggereert dat het gaat om een technische hindernis. Een advertentie is volstrekt geen technische hindernis. Ik blijf erbij dat het Hof publiek definieert aan de hand van technische criteria. Radio luisteren, internet kijken, televisie kijken in het hotel (in plaats van thuis).

          1. Een advertentie kan (onderdeel van) een technische hindernis zijn, zoals op YouTube, waar je soms eerst een reclamefilmpje moet uitzitten voor je het gewenste filmpje te zien krijgt. Soms zit er zelfs reclame middenin de filmpjes.

            Zou het beschikbaar stellen van dezelfde filmpjes maar dan zonder reclame, een nieuw publiek betreffen?

            1. Dat hangt er vanaf hoe je dat doet. Zet je een kopie elders neer? Dat is een nieuw publiek, want het publiek ziet dan de kopie in plaats van het origineel. Construeer je een hyperlink met iets dat de advertenties weglaat (showads=false)? Dan denk ik ook. Moedig je mensen aan een adblocker te installeren? Dan niet.

              1. Dan krijg je een vreemd onderscheid tussen foto’s en video’s. Bij een video kun je een pre-roll advertentie afspelen. Bij een foto kan dat niet, je kunt de advertentie er alleen naast plaatsen. Ik vraag me echt af of het HvJ dit onderscheid heeft willen maken.

                Als het HvJ toch heel zorgvuldig tot haar formulering is gekomen, moet het dus gaan om: 1. het omzeilen van beveiligingsmaatregelen 2. op de website waar het beschermde werk zich bevindt 3. die de toegang van het publiek beperken 4. zonder welke die gebruikers niet zouden kunnen beschikken over de verspreide werken Naast de paywall heb je de adwall (Forbes), en scripts die adblockers detecteren. Als die scripts de afbeelding verbergen, zou je dus ook niet mogen deeplinken.

            2. Bij Youtube is het echter nog steeds wel mogelijk om naar de video’s te kijken zonder reclames te hoeven afspelen. De video zelf is namelijk simpelweg op te vragen met een correct gestelde HTTP aanvraag bij de Youtube server. Ik denk dat dit juridisch anders zou zijn wanneer je een video pas kan ophalen met bijvoorbeeld een token dat je krijgt na een tegenprestatie, het kijken van een reclame. In dit geval wordt de video niet vrij aangeboden en zou je met het omzeilen van dit token systeem (dat technische waarschijnlijk niet al te ingewikkeld is) wel een niet vrij-toegankelijke dienst publiceren aan ander publiek.

              Ditzelfde kun je doortrekken naar bijvoorbeeld downloads die Microsoft jarenlang heeft aangeboden. Als je op hun website een product zoals Windows kocht, kreeg je na het aankoopproces een universele downloadlink, samen met een persoonlijke registratiecode. Lijsten met deze downloadlinks waren op internet te vinden waarmee je zo ongeveer alle installatiebestanden van bekende Microsoft software kon downloaden, naar mijn mening niet illegaal. (Afgezien van eventuele algemene voorwaarde van MS over het delen van deze links) De registratiecodes zelf waren immers jouw unieke, aangekochte product, niet de download. Tegenwoordig krijg je bij het aankopen van een product een gepersonaliseerde link. De URL zelf bevat jouw uniek aangekochte registratiecode, de software die je download is een gepersonaliseerd product, voor jouw gemaakt en daarmee niet beschikbaar voor ander publiek.

    2. Waar het bij mij steekt is de argumentatie ‘er worden ads getoond, dus wordt geld er verdiend’. Alleen al die slim gekozen bewoording impliceert dat er automatisch winst gemaakt wordt of dat er aan iemand loon betaald wordt, en dat over de rug van de arme artiest. Wat helemaal niet het geval hoeft te zijn. Er wordt geld gegenereerd, dat klopt. Mogelijk, want met al die adblockers die in opkomst zijn is het nog niet eens een gegeven. Maar dat is alleen de inkomstenkant van het verhaal. Over de kostenkant van het verhaal, zoals servers, bandbreedte en opportunity costs hoor je ze nooit. Ik zou niet eens weten of Nederland.FM wel het break-even punt haalt. Maar toch moeten en zullen ze geplukt worden, vindt SENA.

      Mede daarom begin ik steeds meer en meer een hekel te krijgen aan grote delen van het huidige auteursrecht: er is weinig redelijks aan hoe sommige beroepsgroepen (voornamelijk recording artists, schrijvers en architecten) meer dan één keer betaald worden voor één enkele prestatie. Hoe heeft het ooit zo ver kunnen komen dat wij deze verstoring van de markt normaal zijn gaan vinden? Dat zelfs de meest waardeloze artiest die in een normale markt geen enkel bestaansrecht heeft, dat nu wel heeft? De stratenmaker krijgt niet betaalt per auto die over de door hem aangelegde weg rijdt. De aannemer krijgt geen commissie als een huis voor de 3e of 4e keer van eigenaar wisselt. De conducteur worden niet betaald voor elke passagier wiens vervoersbewijs gecontroleerd wordt of voor elke trein die op tijd rijdt. Een verkoper in de winkelstraat kan maar één keer de verkoopprijs opstrijken voor zijn waar. Een advocaat mag ook maar één keer een rekening indienen voor zijn werkzaamheden.

  2. Voor mij mist het hele advertentie verhaal de plank. Het gebruiken van de stream zonder of met vervanging van de advertenties is wellicht een onrechtmatige daad jegens het internet radiostation, maar niet jegens de auteursrechthebbende (die wordt betaald door het station dat het werk openbaar maakt). Waarom zou er dubbel betaald moeten worden? Of wellicht is de deal met de internetradiostations erg mager.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.