Bouwvakkers filmen vrouw die naakt door huis loopt, mag dat?

camera-foto-filmen-straat-openbare-weg.pngEen 28-jarige inwoonster uit De Lier is door bouwvakkers gefilmd terwijl ze naakt in haar keuken liep. Dat meldde het AD vorige week. Uiteraard gaat dat dan de socialemedias rond. Een betrokkene is door zijn werkgever geschorst, maar ik kreeg er vragen over: de vrouw stond achter een raam zonder rolgordijn en het filmpje was vanaf de openbare weg. Mag dat dan niet?

Ik weet dat ik altijd zeg dat de hoofdregel is dat je vanaf de openbare weg mag filmen wat en wie je wilt. Dat is ook zo, maar zoals altijd in het recht zijn er uitzonderingen op dergelijke regels. Wat iemand doet in zijn eigen huis, is er zo eentje. Daar kom je echt in een grijs gebied terecht, omdat dan de privacy toch best zwaar tegengewicht biedt.

Word je gefilmd, ongeacht locatie, dan kun je je bij publicatie daarvan beroepen op je portretrecht. De rechter moet dan afwegen wat zwaarder weegt, de vrijheid van meningsuiting bij het publiceren van het filmpje of de privacy van de persoon in beeld.

In dit concrete geval kan ik eigenlijk geen enkele reden bedenken waarom de vrijheid van meningsuiting zou moeten winnen. Dat het vanaf de openbare weg zichtbaar was, vind ik te weinig. Mensen kunnen altijd vergeten een gordijn dicht te doen, en dat iemand dat dan ziet is tot daar aan toe, maar je hebt rekening met elkaar te houden. Zeker als je daar aan het werk bent.

Onder het AD-artikel suggereren diverse mensen dat deze mevrouw het erom deed, en graag naakt gezien wilde worden. Dat lijkt me sterk gezien haar reactie in het artikel, maar stel nu eens dat dat waar is. Dat zou dan haar privacybelang een heel eind onderuit halen, want wie ervoor kiest uit de schaduw te stappen, moet niet klagen gezien te worden. Ook als de gevolgen tegenvallen.

Alleen ligt de bewijslast hiervan bij de publicerende partij, en ik zou niet weten hoe je dat rond krijgt zonder zeg maar een getekende verklaring “ja dit wilde ik”. Enkel dat het raar is dat er één gordijn open was, is echt niet genoeg. Ook niet dat ze de camera had kunnen zien of had kunnen vermoeden dat er werd gefilmd omdat die bouwvakkers allemaal naar een klein schermpje stonden te kijken. Het is goed mogelijk dat je dat niet door hebt, zeker niet als je net uit de douche komt of je bril niet op hebt, en misschien heb je het wel door maar ben je te verbouwereerd om er wat aan te doen. Dus nee, dat zie ik niet.

Lastig is natuurlijk om er wat aan te doen tegen al die partijen die je filmpje verspreiden. Je beroepen op je privacy kan, maar niet iedereen geeft daar gehoor aan. Bovendien zijn de meeste sociale media niet geneigd filmpjes weg te halen op basis van een privacyclaim. Sterker is dan ook een auteursrechtclaim: laat de bouwvakker via een akte de rechten op de film overdragen, en dien dan een notice/takedownverzoek in bij Twitter en collega’s op grond van je auteursrecht.

Arnoud

38 reacties

  1. Bouwvakkers filmen vrouw die naakt door huis loopt, mag dat?

    Begint Arnoud nu ook al met CLICKBAIT titels? Het beroep van de filmers is niet relevant en het vermelden (in combinatie met ‘huis’) geeft nu de indruk dat ze in het huis bezig waren waar de vrouw liep. Beter: vrouw is naakt bezig voor het raam van haar huis en wordt gefilmd.

    In dit concrete geval kan ik eigenlijk geen enkele reden bedenken waarom de vrijheid van meningsuiting zou moeten winnen. Dat het vanaf de openbare weg zichtbaar was, vind ik te weinig. Mensen kunnen altijd vergeten een gordijn dicht te doen, en dat iemand dat dan ziet is tot daar aan toe, maar je hebt rekening met elkaar te houden. Zeker als je daar aan het werk bent.
    Verandert deze redenering, als het om Georgina Verbaan zou gaan?

      1. De situatie is juridisch natuurlijk nog een heel stuk krommer: De vrouw is van buiten te zien terwijl ze naakt is, in Nederland is dat nog altijd strafbaar onder de noemer van ‘exhibitionisme’. Dus die glurende bouwvakker kan de vrouw ook chanteren door aangifte te gaan doen bij de politie en het filmpje te gebruiken als bewijsmateriaal.

        Dat het hier om bouwvakkers ging is natuurlijk allesbehalve relevant, het enige wat je daarmee bereikt is het stereotype versterken van bouwvakkers die zich als onbeschofte varkens gedragen.

            1. Ken de details niet zo goed maar ik had de indruk dat de feiten anders waren. Hij deed het, zo werd gesteld, blijkbaar meerdere keren pal voor het raam. Als dat ook uit de beelden blijkt dan neemt de rechter zo’n verweer niet serieus natuurlijk.

              1. Wat een toeval, ik praat net met een collega en kijk achterhem door het raam. Staat aan de overkant een kerel voor het raam zijn snikkel aan te slingeren :X

                Daar zit ik dus niet op te wachten, laat staan dat ik het opneem :/

                1. Je geeft aan dat je er niet op zit te wachten. Als het vaker gebeurt en je er iets tegen wilt doen, dan kun je het filmen en daarmee als bewijsmateriaal naar de politie stappen. (beter eerst vriendelijk doch dringend verzoeken ermeer te stoppen)

  2. Ik ben geneigd de verantwoordelijkheid voor alle in omloop zijnde kopieën bij de bouwvakker te leggen: die heeft er voor gezorgd dat deze beelden in de openbaarheid zijn gekomen. Het verder verspreiden door derden is natuurlijk niet netjes, maar heeft weinig impact in het grote geheel der dingen: als de één geen kopieën verspreidt doet een ander het wel. De bouwvakker is de enige die openbaarmaking effectief had kunnen voorkomen, door de beelden niet te publiceren of, beter, door niet te filmen.

    Waarom zijn de meeste sociale media gevoeliger voor auteursrechtenclaims dan voor privacyclaims? Privacyclaims lijken mij juist veel zwaarder wegen.

    1. In de VS bestaat privacy niet; als je op de foto staat dan is dat jouw domme schuld en moet je de gevolgen maar dragen. Bovendien zijn platforms niet aansprakelijk voor welke inhoud dan ook.

      Uitzondering is auteursrechten: als de inhoud iemands auteursrechten schendt, dan moeten ze via notice/takedown dat meteen weghalen, anders aansprakelijk. Geen nuance, geen discussie of belangenafweging. Dus dat is vrij simpel te implementeren.

      1. Auteursrechthebbenden krijgen minder bescherming van de overheid dan andere rechthebbenden. Zo zal de polite alleen bij hoge uitzondering achter inbreuk op auteursrechten aangaan. Daartegenover staat dan dat auterurechthebbenden bij winst in een civielrechelijk verschil hun volledige kosten mogen eisen van de inbreukmaker.

        Ik denk dat de auteursrechtlobby liever zou hebben dat de politie/overheid altijd actief hun rechten handhaafde vergelijkbaar met eigendomsrechten dan dat ze hun proceskosten af en toe vergoed krijgen.

        1. Auteursrechteninbreuk zou uberhaupt niet strafbaar moeten zijn! Dat het dat al is, is door de auteursrechtenlobby. Dus je vergelijking met ‘andere rechthebbenden’ gaat niet op, omdat die rechten oneigenlijk verkregen zijn.

          1. Je realiseert je hopelijk dat er naast de ‘auteursrechtenlobby’ ook een ‘anti-auteursrechtenlobby’ is waar mensen als jij deel van uitmaken. Bij de eerste horen voor een groot deel mensen die hun geld proberen te verdienen met creatieve activiteiten. Bij de tweede vooral mensen die ofwel geen zin hebben te betalen voor het werk van anderen, of gratis geld wilen verdienen met het werk van anderen. Praat je wel eens met een muzikant hierover? Of met een schrijver? Wat vond die van je standpunt?

            1. Mooi stukje framing. Je kunt ook zeggen, mensen die geld willen verdienen door innovatieve informatiediensten en mensen die dat willen blokkeren door eigendomsrechten op te werpen en hoge tol te vragen voor maatschappelijk gewenste innovaties. De discussie platslaand: verdient Youtube recht van bestaan of is het eigenlijk een Pirate Bay met mooiere knopjes?

              1. Om je vraag the beantwoorden: Youtube verdient het recht van bestaan, ware het niet dat het verworden is tot een Pirate Bay met mooiere knopjes. En in die laatste vorm zal Youtube nog wel een tijdje blijven voortbestaan, want ze hebben genoeg juristen in dienst. Bovendien is Youtube in vergelijking tot Pirate Bay niet zo dom om provocerende claims over het al dan niet schenden van auteursrecht op hun site te zetten.

                1. Youtube staat vol met originele content. Ik kijk er elke dag wel een uur of meer van. Het is dus zeer zeker niet verworden tot een Pirate Bay met mooiere knopjes, wat de auteursrechtenpropagandamachine ook mag claimen.

              2. Ja, maar ik noemde concrete vooorbeelden: muzikanten en schrijvers. Jij gebruikt vage begrippen als ‘innovatieve informatiediensten’ omdat dat beter klinkt dan waar het om gaat namelijk gratis downloaden. Youtube is verder nauwelijks te vergelijken met Pirate Bay. Dankzij het auteursrecht kun je als auteur tenminste nog iets als iemand anders zonder jouw toestemming je materiaal op het internet gooit: Youtube draagt bij aan rechthebbendenorganisaties als ASCAP, werkt met content id’s etc. Ik ben overigens voor fair use excepties bij non-commercieel gebruik maar in overige gevallen: waarom mag ik geen geld verdienen aan wat ik met pijn en moeite op mijn zolderkamer in elkaar flans (bij wijze van spreken), en Google en Facebook wel? Zijn dat clienten van je ofzo? 😉

                1. Youtube is volgens mij een voorbeeld van een dienst die niet had kúnnen bestaan als auteursrecht voor de 100% was gehandhaafd. Ze zijn nu zo groot dat rechthebbenden niet om ze heen kunnen, maar in het begin had (zonder de DMCA safe harbor) iedere rechthebbende ze meteen kunnen laten sluiten. En dat is de zorg. Dat je iets nieuws wilt gaan doen, dat je dan klem zit als hergebruiker van werk. Dat als je vraagt om toestemming, je wordt weggehoond omdat het niet bewezen is. Dat als je gaat werken zonder toestemming, je wordt neergesabeld als piraterij. Dat is toch geen werkbare situatie?

                  Maar het is meer dan toevallig één liedjessite. Het gaat juist om die informatiediensten in het algemeen. Wil je toestaan dat er een nieuwe markt ontstaat, nieuwe modellen voor exploitatie van werk? Of zeg je, we blijven bij het oude en we laten rechthebbenden beslissen of en wanneer er wat nieuws komt? Innovatie afhankelijk van partijen die geld verdienen aan de status quo lijkt me geen goed idee.

                  Lessig had ooit een voorbeeld van landeigenaren die bezwaar maakten tegen vliegtuigen over hun terrein: eigendomsrecht reikt immers ook tot de lucht boven de grond, en dus ook tegen vliegen. Hadden innovatieve vervoersdiensten (weer zo’n abstract begrip) dan het moeten afleggen tegen gewoon ouderwets eigendom, al tig duizend jaar een grondrecht? Hoe halen die startups met hun vliegende piratencontrapties het in hun hoofd om andermans eigendom te schenden? Met terugwerkende kracht is dat een absurd standpunt, maar de retoriek is hetzelfde en de weerlegging ook: het is beter voor de maatschappij dat ik over jouw grond mag vliegen (vanaf X meter uiteraard), dus gaan we dat doen.

                  Het is overigens mijn ervaring dat er meer mensen zijn die pro-auteursrecht zijn met betaalde belangen bij auteursrechthebbenden dan de anti-auteursrechtmensen met betaalde belangen bij de grote platforms (of elders). Daardoor krijg ik het gevoel dat het anti-auteursrechtsentiment authentieker is dan het pro-sentiment.

                  1. Neuwe modellen voor exploitatie van je werk: prima, zolang de daadwerkelijk maker van het werk er ook wat aan heeft. Youtube is op zich een prima dienst om je EIGEN (!) content gemaakt door JEZELF gemakkelijk op internet te kunnen zetten en te delen met de rest van de wereld. Als iedereen alleen zijn eigen werk of met toestemming van de rechthebbende zou uploaden zou het nog steeds een prima dienst zijn. Die compilaite van poezenfilmpjes kun je ook kijken op tv, of je kunt gewoon iets nuttigs doen. Maar wat dacht je dan van zoiets als Dumpert. Onderdeel van TMG verdienen ze gewoon bakken geld met de content van anderen, zelfs schaamteloos gejat van Youtube. Een voorbeeld, maar er zijn er meer, van hoe dat soort ‘innovatieve informatiediensten’ gewoon over de rug van iemand anders ‘sweat of the brow’ geld verdient, alles onder verdediging van de ridders van het vrije woord.

                    Dumpert sucks (Youtube)

                    Het voorbeeld van Lessig vind ik verder niet zo goed. Zijn analogie geeft hoogstens een reden om te discussieren over de reikwijdte van het auteursrecht, wat we hier dus dankzij jouw blog kunnen doen, maar zegt niets over de uitkomst van die discussie.

                    Wellicht is het anti-auteursrecht sentiment vaak authentiek, net zoals mijn verlangen naar een free lunch authentiek is.

  3. Arnoud, even terug grijpen naar de filmende/onhandige ober 😉 Deze bouwfilmer is geschorst door de werkgever. Is het nu ook de werkgever die aangesproken kan worden of valt dit zo ver buiten de te verlenen diensten dat het iets is tussen mevrouw en bouwfilmer?

    En wat als een deel van de werkzaamheden het filmen van de werkzaamheden is (ter vastlegging van de uitvoering bv leidingen die weggewerkt worden)?

    1. Dit filmen heeft totaal niets met het werk van de bouwvakker te maken. Bij de ober was dat op zich natuurlijk ook zo (hij wordt betaald om eten te serveren) maar bij de ober kun je het nog scharen onder het de gasten naar de zin maken of iets dergelijks, en dan is het dus toch zijn werk. Bovendien is er het andere punt dat als je wat dan ook doet dat negatief afstraalt op de werkgever, hij er sowieso iets van mag vinden.

  4. Bovendien zijn de meeste sociale media niet geneigd filmpjes weg te halen op basis van een privacyclaim. Sterker is dan ook een auteursrechtclaim

    En dat is wat er nog steeds mis is: het grondrecht privacy wordt niet serieus genomen.

      1. Zowel bij ons als in de VS is privacy een grondrecht. Het lastige in de VS is alleen dat dat grondrecht uitgekleed is tot de meest basale vorm: wat je binnen met de gordijnen dicht doet, mag niet worden onthuld langs stiekeme weg. Online bestaat privacy niet, want jij kiest er per definitie zelf voor om het internet op te gaan en dús is alles dat je doet jouw bewuste keuze en geef je alles vrijwillig op. Had je die privacy policy maar moeten lezen, jammer joh.

        Vanwege deze Amerikaanse opvatting ondersteunt geen enkele operator op fatsoenlijke wijze de privacy.

        1. Het hangt er in de VS meer vanaf wat voor regels een bedrijf opstelt. Bij MTA LIRR in New York City bijv. is duidelijk afgesproken dat als je naast het filmen van hun treinen ook hun spoorwegpolitie filmt, dan hebben die agenten het recht om te weigeren op beeld te komen en daar moet je je ook aan houden. Er zijn al veroordelingen geweest voor mensen die zich daar niet aan hebben gehouden (bijna altijd resulteerde het echter in een (simpele) werkstraf). En bij PATH mag je op hun stations in New York City al helemaal geen foto’s en/of filmpjes mer maken (de borden aldaar geven dat ook aan) sinds 9/11 (het mag echter wel op PATH-stations in New Jersey).

  5. Dit lijkt mij gewoon een kwestie van 139f onder 1° Sr. De camera hoeft zelf niet in de besloten ruimte te zijn. Het gaat erom of de afbeelding wordt vervaardigd van een persoon in een besloten ruimte/woning. Is weinig jurisprudentie over, maar zou volgens mij kunnen.

  6. Interessant is het dat het AD de beelden ook op hun site neerzet. Okay, geblurred zodat de vrouw minder goed herkenbaar is maar de beelden van de straat en woning zijn nog steeds duidelijk genoeg voor de mensen in haar buurt om haar te herkennen. Is de nieuwswaarde van deze beelden groter dan de privacy van deze vrouw? Da’s dus de volgende vraag… 🙂

    De vrouw voelt zich kennelijk comfortabel in haar huis in haar nakie. Dat moet kunnen. Het raam is bovendien op de 1e verdieping dus het is al een beetje lastig voor pottenkijkers, hoewel de overburen haar mogelijk wel kunnen zien. Maar wat er verder gebeurt vind ik ook opvallend!

    In het AD geeft de dame in kwestie haar identiteit gewoon vrij en heeft het AD zelfs toestemming gegeven om het filmpje te plaatsen met de blur. Haar excuus is dat ze normaal gesproken haar rolgordijn dicht heeft en dus niet zichtbaar is. Maar als ze het AD toestemming geeft om een filmpje te tonen waar ze niet de auteursrechten over heeft en het AD deze dus publiceert zonder een duidelijke licentie denk ik dat er hier nog wel veel meer fouten gemaakt worden. De bouwvakker die het heeft gefilmd kan misschien wel een tegenclaim indienen…

    Maar goed, dan moet wel bekend worden welke bouwvakker de auteur is en dat is dus lastig. De auteur/bouwvakker een akte laten ondertekenen om de auteursrechten af te staan zodat het filmpje offline gehaald kan worden kan dus wel eens lastiger zijn dan gezegd. Bewijs eerst maar dat bouwvakker X daadwerkelijk de auteur is. Mogelijk heeft hij het eerst doorgestuurd naar 5 andere personen die het op hun beurt ieder ook weer naar 5 personen door hebben gestuurd voordat er uiteindelijk iemand het filmpje online heeft geplaatst.

    Je krijgt volgens mij dan ook mogelijk problemen met de oorspronkelijke licentie waarin het filmpje origineel was vrijgegeven, namelijk als een CC0 licentie. Ofwel, hier heb je een filmpje en doe er maar mee wat je wilt. Of misschien wel direct het Publieke Domein in? Kan een dergelijke licentie uiteindelijk weer teruggetrokken worden waarbij iedereen die het filmpje onder oorspronkelijke licentie verkreeg deze nu weer moet wissen? Want Twitter mag dan het filmpje willen verwijderen wegens auteursrechten, maar als ik dan vervolgens aan kom met de mededeling dat het filmpje een CC0 of Public Domain licentie heeft dan zal het weer gewoon vrolijk online kunnen komen…

    Toch? Of zit je nu te giechelen? 🙂

    1. Ach, media als AD geven geen zak om privacy en houden liever van stoken. Dat zag je onlangs ook bij dat discriminerende filmpje over Sylvana Simons: waar NOS nog netjes een paar screenshots van het filmpje toonde met de minst schokkende beelden (hoewel ik dat persoonlijk ook had weggelaten), toonde RTL gewoon het hele filmpje (!) Als de media maar kan stoken, hetzij door mijn voorbeeld, hetzij door uw voorbeeld, dan plaatsen ze alles…

      Overigens is volgens mij makkelijk te bewijzen welke bouwvakker de filmer is. Als ik het artikel van Arnoud lees dan weet de werkgever dat namelijk al. Hoef je dus alleen maar met hem te praten om het los te krijgen (is niet altijd even makkelijk, maar wellicht als je een agent meeneemt…).

      1. Ehm, de vrouw in kwestie heeft gewoon toestemming gegeven voor de publicatie van dat filmpje, hoor!

        Ten minste, dat is wat het AD zelf zegt. Desondanks publiceert het AD het filmpje zonder toestemming van de auteur! en dat is eigenlijk ook fout.

        De bouwvakker die is berispt is waarschijnlijk degene die het filmpje aan zijn collega’s en de baas heeft doorgestuurd maar dat hoeft nog niet direct de auteur te zijn. Of mogelijk is deze werknemer degene binnen het bedrijf die het filmpje op de sociale media heeft geplaatst terwijl de rest het alleen aan collega’s doorstuurden.

  7. laat de bouwvakker via een akte de rechten op de film overdragen, en dien dan een notice/takedownverzoek in bij Twitter en collega’s op grond van je auteursrecht.

    Klinkt praktisch, maar mag dat ook? De publicaties zijn van voor het moment dat de vrouw eventueel de rechten krijgt. De bouwvakker had de rechten op het moment van publicatie en als hij Twitter en anderen licenties heeft gegeven, blijven die licenties toch gewoon geldig? Het lijkt me dat de vrouw de overgedragen rechten niet met terugwerkende kracht mag uitoefenen; je kunt de licenties toch niet ongeldig maken door de rechten over te dragen ( niet met met terugwerkende kracht)? Het lijkt me dat de Twitters van deze wereld bij notice-takedown wel aannemelijk gemaakt willen zien dat je ook de rechten hebt. Juist als je zelf op het filmpje staat zal snel duidelijk zijn dat iemand anders de film heeft gemaakt. Twitter zal bij een notice-takedown request dan toch een akte of opdracht van voor de publicatie-datum (moeten) vragen?

    1. In principe wel, maar bewijs maar eens dat je een rechtsgeldige licentie had verkregen van die originele maker. Heb je dat bewijs niet, dan is jouw herpublicatie (dus niet een retweet maar een re-upload) echt inbreuk. Ik zou niet weten hoe ik moet bewijzen dat ik een filmpje van Twitter mocht downloaden en uploaden naar Dumpert bijvoorbeeld. En voor zover ik weet, is bij Amerikaanse NTD’s alleen vereist dat je verklaart dat je de rechten hebt.

      1. Je strategie lijkt me zeker wel effectief om illegale herpublicaties tegen te gaan. Maar bereik je daar veel mee als de orginele publicatie door de bouwvakker is gedaan en die dan wel mag blijven staan? Ik vermoed dat er dan langdurig sensatiezoekers blijven bestaan die naar de eerste (legale) publicatie(s) zullen linken, of retweeten….

        En voor zover ik weet, is bij Amerikaanse NTD’s alleen vereist dat je verklaart dat je de rechten hebt.
        Die moet je dan wel hebben en t.a.v. de orginele publicatie zie ik die rechten niet.

  8. Ik denk dat hier goed moet worden uitgezocht wat er hier aan de hand is/was. Een volwassen man kan zelf ook wel bedenken dat het schending van privacy is wanneer je iemand naakt filmt die in haar eigen huis staat, en dan vervolgens ook nog online zet! Of het nou de bedoeling van mevrouw was of niet, hij zit fout. Hij hoort aan het werk te zijn en niet ontblootte vrouwen te filmen.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.