123inkt mag huismerkcartridges voor HP-printers blijven verkopen

Het Nederlandse bedrijf 123inkt mag huismerkcartridges van HP blijven verkopen, las ik bij Tweakers. HP had geprobeerd de verkoop te blokkeren met een patent op een geheugenchip voor dergelijke cartridges, waarmee de printer niet-originele cartridges kan herkennen. Maar dat octrooi is door het Hof Den Haag grotendeels ongeldig verklaard, en 123inkt maakt geen inbreuk op wat er overbleef.

HP verzet zich al geruime tijd tegen de verkoop van huismerkcartridges met inkt voor haar printers. Een van de wapens in haar arsenaal is een octrooi op een inktcartridge die voorzien is van een geheugen met foutcorrectie-mechanisme. De foutcorrectiecode wordt na iedere keer printen aangepast (als ik het goed lees), en mede daardoor kunnen cartridges als echt van HP of niet worden gezien.

Als 123inkt eigen cartridges wil verkopen die door HP printers worden geaccepteerd, dan moest zij dus wel een dergelijke chip ook aanbrengen. En daardoor kon HP met haar octrooi in actie komen. Het arrest maakt daar echter korte metten mee; de belangrijkste claims uit het octrooi zijn ongeldig en op wat er overblijft, maakt 123inkt geen inbreuk.

De breedste claims op de cartridges sneuvelen omdat ze al bekend waren uit een ouder octrooi. Dat mag natuurlijk niet: een octrooi kan alleen geldig zijn als het iets nieuws en innovatiefs beschrijft. Een specifiek aspect bleef wel overeind, namelijk wat te doen als de cartridge geen update krijgt van de printer tijdens de communicatie. Dat was inventief, maar daar maakte 123inkt geen inbreuk op. Dat deel van de uitvinding werd namelijk in de printer uitgevoerd en niet in de cartridge.

Het octrooirecht kent ook de zogeheten indirecte inbreuk. Je verkoopt dan middelen waarmee iemand anders inbreuk kan plegen. Dat verweet HP ook aan 123inkt: die cartridges zouden bezitters van de printer aanzetten tot inbreuk. Maar ook dat accepteert het Gerechtshof niet. Wie een HP printer koopt, krijgt impliciet een licentie onder alle relevante HP octrooien die daarin zitten, dus ook dit octrooi. Een gebruiker van die printer mág dus gewoon die uitvinding toepassen, ook met niet-HP-chips.

Een mooie overwinning dus voor 123inkt, met name dat laatste stuk. Het bevestigt dat je als bezitter van een printer gewoon het recht hebt daar andere onderdelen in te steken, en dat een octrooi je daarin niet mag blokkeren.

Arnoud

29 reacties

  1. Gerechtigheid. Vaak gaan de cartridges/toners van 123inkt ook nog langer mee dan de merkvarianten.

    Mag HP wel nieuwe dingen bedenken om andere toner fabrikanten te blokkeren of wordt dat door deze uitspraak moeilijker?

  2. Als die A-merkfabrikanten de winstmarges op hun inkt nu eens terugbrachten van schandalig naar reëel kunnen ze op een eerlijke manier gaan concurreren met de huismerkleveranciers. Misschien heeft dat als consequentie dat ze de prijzen van de printers omhoog moeten schroeven van onder de kostprijs naar iets erboven, maar dan heeft de prijs misschien nog een relatie met de kwaliteit.

    1. Blijkbaar is de winst op de inkt alsnog zo groot dat het interessant blijft de printers voor (te) weinig aan te blijven bieden.

      Overigens heb ik niet al te beste ervaringen met “huismerk” inkt, oa storingen in de printer, kleuren die afwijken, strepen enz. (mogelijk ook deels “softwarematig”, andere inkt zien dus prints gaan verprutsen…). Nadat ik niet meer kon scannen op m’n AiO, omdat 1 kleur inkt op was inktjetprinters afgezworen en een goedkope laserprinter gekocht, nog steeds geen spijt van.

  3. Altijd fijn als recht en gerechtigheid overeenkomen.

    Ik koop meestal origineel (door slechte ervaring met huismerken), maar toen ik vorig jaar een nieuwe printer nodig had, heb ik de HP weggedaan. Het was wel heel erg opzichtig hoe ze consumenten als melkkoe zien. Ik hoop dat initiatieven als de Epson EcoTank een beetje aanslaan. Geen inktcardridges meer, maar navulinkt uit een flesje.

    Het verschil in kosten is enorm. De consumentenbond berekent de inktkosten van 30 afdrukken direct na elkaar geprint: Voor de Epson Expression Premium XP-830: € 3,10. Voor de Epson Ecotank ET-4550: € 0,002

    1. Die Epson EcoTank slaat niet aan, want die kost 4x zoveel als een normale inktspuiter (die precies hetzelfde is op de tanks na). Hieruit blijkt wel weer hoeveel geld voor een printer gesubsidieerd word door de inktverkopen. Niet zo vreemd dat dat bescherming behoeft. Uiteraard is er een bepaalde doelgroep voor die printer, namelijk de veelprinters. Maar als je echt veel print ben je sowieso beter af met een laser of LED printer. Blijft ene kleine niche markt over: “veel foto printers”, en “gekke dingen met transfers printers”

    1. Of géén 123 Inkt cartridges natuurlijk, dan blijf je ook nog eens lang genieten van je apparaat en zijn voorbeeldige printkwaliteit.. Brother is trouwens ook al een merk dat je liever niet wilt, zelfs niet gratis…

  4. De oplossing: het geheel beschouwen als een dienst (afdrukken op papier) in plaats van een product (printer met inkt), en dan uitrekenen wat in jouw situatie de beste oplossing is. Misschien moet de wetgever hier een beetje bij helpen door verplicht te stellen dat men bij consumentenprinters prijzen gaat vermelden inclusief 100, 1000, en 10.000 afdrukken (met gestandaardiseerde dekkingsgraad, e.d.), zodat gelijk duidelijk is hoe duur het product is in gebruik.

    Meer algemeen moeten wij bij technologische producten meer gaan sturen op duurzaamheid. Ben groot voorstander van het stapsgewijs verlengen van garantietermijnen voor veel producten tot termijnen van 5 tot 15 jaar, afhankelijk van het soort product, inclusief eisen mbt tot beschikbaarheid van “consumables” en noodzakelijke softwareupdates.

    1. Dat is op zich geen slechte gedachte. Ik denk alleen dat ik liever wordt voorgelicht door een betrouwbare printerboer om die hoek die ik zelf uit kies en in zijn ogen kan kijken (zo één ben ik er zelf). De producent van een product is niet bepaald de meest onbevooroordeelde partij om je van advies te voorzien. Hoe slecht dat werkt zie je bijvoorbeeld in de autoindustrie, met sjoemelsoftware en verbruikscijfers die kant nog wal raken.

    2. Vreselijk. Waar komt die hang vandaan om tegenwoordig allerlei eigendom te vervangen door diensten? Je wordt zo steeds minder eigenaar van je eigen leven, en steeds meer afhankelijk van anderen.

      Denk aan de consequenties: als je een printer koopt als “dienst”, dan moet je weten wat voor dienst je koopt, bijv. 1000 A4tjes bedrukken met max … % inkt-bedekking of zo. De printer blijft dan eigendom van de dienstverlener, maar staat bij jou thuis. Als de printer vroegtijdig overlijdt, moet de dienstverlener die gratis vervangen. Maar wat als de printer door jouw schuld kapot gaat? De dienstverlener heeft dus een gerechtvaardigd belang om in de gaten te houden hoe jij met de printer om gaat; nog een motief voor meer Big Brother in je huis.

      Het andere uiterste is “as is” eigendom: je koopt iets en accepteert eventuele gebreken die het heeft. Je bent zelf verantwoordelijk voor goed gebruik, onderhoud en reparaties. Bij aanschaf wil je graag onderzoek doen om te bepalen of je goede kwaliteit koopt; bijv. op basis van de goede reputatie van de verkoper. Ook wil je graag een “open” product waar reparaties, vervangende onderdelen en dergelijke bij willekeurige derden te verkrijgen zijn. Je hebt dan geen enkele band meer met de verkoper: geen garantie-claims, maar ook geen afhankelijkheid. Kortom: vrijheid, en verantwoordelijkheid voor je eigen welzijn.

      1. Het probleem hier is kennis-asymmetrie: klanten weten niet meer wat ze krijgen als ze een ding kopen; fabrikanten maken daar ongegeneerd misbruik van, en slopen zo de markt. De klassieke referentie hiervoor is “The Market for Lemons: Quality Uncertainty and the Market Mechanism” door George Akerlof (Wikipedia). We zoeken dus naar een alternatief waarbij deze kennis-asymmetrie (en bijbehorend misbruik) minder een rol speelt.

  5. Dell c3760n colorlaser blijkt een cartridge van een ander merk zo te misbruiken dat het verbruik enorm is en de kwaliteit matig. Is gewoon een software dingetje van Dell en heeft niets met de cartridge te maken.

      1. Waarom zou het bij spam niet door de giecheltoets komen? In de echte wereld zetten bedrijven particuliere beveiligers in, zodat je alleen via geweld of dreiging met geweld kunt inbreken of iets kunt stelen. Om onrechtmatig te kunnen handelen moet je nog een extra onrechtmatige daad verrichten. Strafrecht en privaatrecht lopen een beetje door elkaar in dit voorbeeld, maar conceptueel verschilt het toch niet zoveel?

        Als je een volledige Haiku in de mail moet opnemen, valt het niet meer onder het citaatrecht. De auteurswet spreekt van “(..) en aantal en omvang der geciteerde gedeelten door het te bereiken doel zijn gerechtvaardigd”. Het omzeilen van een spamfilter door een spammer is geen rechtvaardiging.

  6. Zit er nog een rechtszaak in de pijplijn voor een schadevergoeding? Het lijkt best waarschijnlijk me dat 123inkt door de acties van HP wel imago schade heeft geleden of dat er klanten door de aanklachten tav de octrooien mogelijk bang waren dat de cartridges van 123inkt technisch iet in orde zouden zijn of schadelijk voor de printer.

    1. Wat dacht je van de imago schade die HP (en andere merken) lijdt doordat ze het gebruik van nep-cartridges moeten toestaan? Koop een prutsprinter, koop een printer bij A en pruts inkt van B. Als het niet goed werkt vindt de publieke opinie dat A pruts printers maakt… Ik denk dat al die neppers voor een behoorlijke imagoschade zorgen t.a.v. inkjet techniek.

      1. Wauw ben jij werknemer bij HP of zo? ‘nep-cartridges’, ‘neppers’, ‘pruts inkt’, ‘lang genieten’, ‘voorbeeldige printkwaliteit’, etc…

        Als HP hierdoor imago schade lijdt dan is dat hun eigen schuld, moeten ze maar geen printers onder de kostprijs verkopen en dat proberen te subsidieren met de inktverkoop.

        1. Nee niet bepaald. Sterker nog, ik heb een bloedhekel aan HP printers 😉 Maar ik zit wel vol in de printermarkt, en ik kan je vertellen dat 9 van de 10 service bezoeken het gevolg zijn van het gebruik van nep-cartridges. Dat geld zowel voor inkjet als voor laser. Je hebt gelijk mbt de subsidiëring van producten door verbruiksartikelen (het zogenaamde Gilette Concept), maar helaas beslist de markt zelf anders: consumenten lopen blind achter goedkope producten aan, en klagen vervolgens als een goedkoop product van een ander merk daar niet goed mee samenwerkt. Zowel toner als inkt technologie is echt een vakgebied, en chemie van een hoge orde. Nepcartridges gebruiken generieke inkt. Dat is gewoon niet zoals het bedoeld is, en ik vind het belachelijk dat een fabrikant zich daar niet tegen mag beschermen. In de media-industrie is het heel normaal dat je geen plagiaat mag plegen, en heel normaal dat drm wordt toegepast… Ook is het zo dat door het gebruik van generieke inkt de marges van een zeg 123inkt hoger liggen dan dat van de fabrikanten. Dus zeg mij, wie is nou de schurkenfirma?

          1. Dat vind ik te gemakkelijk. Van een auto zouden we het nooit accepteren dat we alleen bij Esso kunnen tanken. Als een fabrikant dan zegt: ja, dat motorprobleem heb je aan de inferieure benzine van Shell te danken zouden wij zeggen: kom dan maar met een standaard, zodat alle marktspelers benzine kunnen verkopen.

            Maar over een keurmerk voor inkt of toner heb ik nog nooit een printerfabrikant gehoord.

            1. Dat is waar, maar er zijn belangrijk verschillen: benzine is een gestandaardiseerd product (moet aan minimale eisen voldoen), autos hebben allemaal gestandaardiseerde vulopeningen. Automotoren worden gefabriceerd om op universele brandstof te rijden. Allemaal niet aan de orde in de printerindustrie. Ik durf te stellen dat als de markt tot inkt-standaardisering zou komen, de innovatie ook weg is. Innovatieve wijzigingen in de printkoppen of aanvoermechanismen leiden onherroepelijk tot aanpassing van inktsamenstelling. De technologie van Epson is héél anders dan die van HP, en de hoeveelheden inkt die bij de nieuwere pagewide technologie van HP per seconde door de printkop gaat stelt héél andere eisen aan de inkt dan voor “normale” inkjet printers. Een benzine auto rijdt ook niet op diesel en andersom. Consumenten voelen zich nogal gauw opgelicht als ze niet voor een dubbeltje op de eerste rang zitten. Trouwens: ik denk dat best veel mensen zweren bij een bepaald merk benzine, omdat ze denken (al dan niet terecht) dat de auto daar fijner mee rijdt. Dus blijkbaar accepteren we dat tot op zekere hoogte toch wel.

              1. Ik durf te stellen dat als de markt tot inkt-standaardisering zou komen, de innovatie ook weg is.

                Zoals de innovatie ook weg is in de autoindustrie omdat ze allemaal op dezelfde benzine moeten rijden? Helaas, niet overtuigend.

                Ik denk overigens dat het niet noodzakelijk zou zijn om alle printers te standaardiseren op één toner- of inktsoort. Daar kunnen rustig verschillende categorieën onstaan. Dat betekent dus dat als een fabrikant wil innoveren, die een nieuwe standaardcategorie moet openbaarmaken. En dat betekent (terecht) dat een fabrikant alleen met een nieuwe tonersoort komt als daar echt een concreet voordeel tegenover staat, en niet, zoals nu, voornamelijk om huismerken in de weg te zitten.

      2. Dat vind ik onzin. Als je een printer van merk A combineert met een cartridge van merk B, en het werkt niet goed, dan weet je als consument niet wie er schuld heeft. Wellicht zal je de volgende keer printer en cartridge bij het zelfde merk kopen om te zien of dat verschil maakt, maar ik denk niet dat je het falen zomaar aan de printermaker wijt.

        Om echt uit te zoeken waar het aan ligt is een expert nodig. Meestal is een technische verklaring voor het falen niet voldoende: er moet ook een interface-definitie zijn tussen de twee onderdelen, zodat duidelijk is welke van de twee componenten zich niet aan de technische interface houdt. Ik kan me voorstellen dat zo’n interface-definitie bij HP-cartridges niet publiek beschikbaar is, omdat HP helemaal niet wil dat derden cartridges maken. Cartridges van derden zijn gebaseerd op reverse engineering, en onvolledige reverse engineering kan tot technisch falen leiden.

        Het ontbreken van een gepubliceerde interface-definitie kan je als consument wel de printerfabrikant verwijten. Een goede specificatie kan derde partijen in staat stellen om cartridges van hoge kwaliteit te leveren; door cartridgemakers te dwingen tot reverse engineering kan de printermaker indirect verantwoordelijk worden gehouden voor de slechte kwaliteit van cartridges van derden. Dat is geen schade die ze door andermans handelen lijden: het is hun eigen schuld.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.