Sonos-speakers mogelijk onbruikbaar bij weigeren privacyvoorwaarden

Gebruikers die niet instemmen met de nieuwe privacyvoorwaarden van Sonos, riskeren mogelijk dat hun speakers op termijn niet meer werken. Dat meldde Nu.nl eerder deze week. De speakerfabrikant gaat de apparaten voorzien van stemassistent Alexa van AmazonGoogle, en dat vereist een akkoord op privacyvoorwaarden. Wie dat weigert, kan geen updates meer installeren en zal dus op zeker moment functionaliteit verliezen. Ja, dat krijg je er van als je van een producten- naar een dienstenmaatschappij verschuift.

Voor veel mensen is dit nogal een verrassing: koop je een duur apparaat, en krijg je na een jaar of zo te horen dat er ineens allerlei privacy-dingen aan vast zitten waar je mee akkoord moet gaan als je niet wilt blijven zitten met een dure presse-papier. Maar juridisch klopt het, en niet omdat je bij aankoop maar beter de voorwaarden had moeten lezen: een Sonos is een abonnement, geen productaanschaf.

Natuurlijk, dat ding met stekker is een best wel feitelijk object dus dat koop je. Maar dat ding is op zich voor weinig dingen bruikbaar. Daar heb je een account voor nodig, zodat je bijvoorbeeld radiostations kunt ontvangen, een koppeling met Spotify of andere diensten kunt maken en andere muziekbronnen kunt streamen. En daar zit hem de crux: het zwaartepunt van de transactie om de Sonos te krijgen is die dienstverlening, dus wordt die transactie in principe als dienst gezien.

De wet kent al heel wat decennia regels over dienstverlening. Alleen zijn die geschreven voor situaties waarin mensen (of bedrijven met mensen) die diensten leveren. Denk aan schoonmakers, nannies, bezorgdiensten, vuilophaling, onderhoudscontracten en dergelijke. De regels uit de wet zijn dan ook geschreven om die situaties te reguleren. Zo staat er best goed geregeld wanneer een dienstverlener mag opzeggen of hoe en wanneer hij recht heeft op geld.

Wat niet in de wet staat, is hoe de voorwaarden mogen worden gewijzigd. Daar komen mensen onderling wel uit, was de gedachte. Specifiek bij consumentencontracten staat er een en ander op de zwarte en grijze lijsten voor algemene voorwaarden, om hen te beschermen tegen al te eenzijdige voorwaarden van dienstverleners. Kort gezegd komt het erop neer dat je kosteloos van je contract af kunt als men het zomaar ineens helemaal omgooit.

Dat is heel leuk bij een vuilophaaldienst of een schoonmaker, maar bij een Sonos heb je daar weinig aan. Daar wil je juist niet opzeggen, want dan heb je niets meer aan het apparaat. Je wilt eigenlijk juist dat bij afwijzen van de voorwaarden de huidige diensten geleverd blijven, zodat je in ieder geval kunt genieten van de dienst zoals oorspronkelijk afgenomen. Maar daar biedt de wet geen grondslag voor.

Conformiteit van het apparaat dan? Dat doet ineens niet meer wat je ervan mocht verwachten. Daar twijfel ik dus over. Volgens mij is er nog steeds niets mis met het apparaat. De slechte werking of geschonden verwachtingen zitten hem in de dienst die bij het apparaat hoort, en volgens mij kun je dat niet toerekenen aan het apparaat. (Iets juridischer: ik zie de overeenkomst namelijk niet als een koopovereenkomst, maar als een gemengde koop/dienst-overeenkomst met het zwaartepunt op de dienst.)

Nieuw mantra: Je bent geen eigenaar van je data, alle diensten die je koopt mogen zomaar stoppen of wijzigen en apparaten kunnen zomaar onbruikbaar worden. Leuk man, die informatiemaatschappij.

Arnoud

29 reacties

  1. Ik ben een redelijke gadgetfreak en koop al jaren de nieuwste gadgets, soms alleen om uit te proberen.

    De laatste jaren koop ik steeds minder, ook geen Sonos. En precies om deze reden! Ik heb bewust, buiten de telefoon, geen enkel apparaat gekocht dat een dienst vereist om goed te werken.

    En zolang dat kan blijft dat ook zo. En als dat niet meer kan dan hebben we een groot maatschappelijk probleem. Dan heeft de hersenloos kudde de bedrijven het eigendomsbegrip volledig uit laten hollen.

  2. Wat als het apparaat niet meer conform is? Bij voorbeeld als er een security bug gevonden wordt, moet Sonos dan een update uitbrengen zonder Alexa? Of als jouw oude Sonos binnen de garantietermijn onherstelbaar kapot gaat, moet je dan een exemplaar met Alexa accepteren als vervanging?

  3. Maar dat ding is op zich voor weinig dingen bruikbaar.

    There’s your problem.

    Het idee van een PC was dat het een universeel, vrij programmeerbaar apparaat is. Het idee van het internet was dat het een universeel communicatiemedium is. Als je daar vanaf stapt, dan zal je je neus stoten.

  4. Je stelt ‘Iets juridischer: ik zie de overeenkomst namelijk niet als een koopovereenkomst, maar als een gemengde koop/dienst-overeenkomst met het zwaartepunt op de dienst.’

    Nou, daar twijfel ik toch aan. Als ik kijk op bol.com, zie ik staan ‘De Sonos Play 1 zorgt ervoor dat je onbeperkt kunt genieten van helder geluid in een compacte luidspreker. ‘. Wel, kom maar op met dat onbeperkt. De Sonos wordt heel duidelijk als een product verkocht, er wordt niet over een abonnement gerept.

    Je bent normaal zo tegen verdraaing van de werkelijkheid om die maar te latten passen in een kunstmatig juridisch kadertje. Je hebt daar zelfs de giecheltoets voor bedacht. En zo voor consumentenbescherming. En nu is het ineens anders?

  5. Ik heb een aantal Sonos speakers, maar ik heb het niet gekocht vanwege de internet diensten die je ermee kunt gebruiken. Ze waren in ieder geval toendertijd in de markt gezet door Sonos als draadloze speakers, welke je makkelijk met elkaar kon combineren om beter geluidservaring e.d. te krijgen. Ik luister naar mijn eigen muziek op van mijn eigen NAS en verder TV geluid. Niets geen diensten. Ik heb ze niet gekocht vanwege de internet radio en spotify diensten. Dus zometeen zit ik dus kennelijk met dure speakers die niet meer te gebruiken zijn waarvoor ik ze kocht. In de voorwaarden stond niets dat aangaf dat Sonos ze tot bakstenen mocht omtoveren wanneer ik voorwaarden niet zou accepteren. Wellicht mogen ze hun algemene voorwaarden veranderen, maar dat doet m.i. niets af aan dat ze het product niet meer aan de verwachting hoeven te laten voldoen. Als dit inderdaad wel zou mogen koop ik voortaan niets meer wat dan ook maar met internetnet diensten te maken heeft, tenzij ik het daar voor wil gebruiken als hoofd doel.

    In auto’s zit tegenwoordig ook een hoop software en niet alleen voor je multimedia center aan boord. Het zou wat zijn als een autofabrikant opeens bij weigering van het accepteren van nieuwe voorwaarden (toestaan van tracking van wat je luistert, hoe hard je rijdt, hoeveel mensen er in de auto zitten, wie je belt, waar je heengaat, etc etc) opeens je auto in een stuk schroot veranderd.

    edit: precies zoals @cg hierboven ook aangeeft..

    1. En waar zit het verschil tussen de auto die onbruikbaar wordt en dit sonos apparaat? Als je een auto met allerlei features koopt moeten ze die ook leveren of het voldoet niet aan de redelijkerwijs gewekte verwachtingen. Roep anders in alle communicatie en op de doos dat voor bepaalde delen een dienst met aanvullende voorwaarden vereist is. Voor bv spotify op je auto radio heb je mogelijk een spotify abonnement nodig.

      Overigens heb ik het liefste producten die ook werken zonder internet of netwerk.

        1. Mijn SmartTV staat vanaf dag 1 op dumb. Netflix 4k kijk ik via chromecast, DVD/Blurays via de bluray speler. Reguliere programmering kijk ik niet.

          Ik heb bij vrienden en familie gezien hoe ‘betrouwbaar’ die apps zijn, om maar niet te beginnen over always on microfoons voor spraakbediening :X

          Afen toe hang ik de TV aan het internet voor software updates, voor het geval er iets bij zit dat de beelverwerking verbetert en dan wordt hij weer afgekoppeld.

  6. De productinformatie op de Sonos-site belooft bepaalde basisfunctionaliteit van het product. Die zullen toch ondersteund en onderhouden moeten worden. Wanneer een update voor deze producteigenschappen een akkoord met de gewijzigde voorwaarden vergt, lijkt dat mij niet aanvaardbaar. Dan zou de update gesplitst moeten worden.

  7. Arnoud; wat ik leek te begrijpen uit de verschillende nieuwsberichten is dat je zonder de privacy-voorwaarden te accepteren, de kans loopt dat je speakers daadwerkelijk een keer gebricked worden. Ze produceren geen geluid meer, ook als het met een kabel is.

    Dan kan je toch wel degelijk van een conformiteitsprobleem spreken? Of is geluid uit een speaker krijgen in deze ook een dienst?

    Als het trouwens alleen over de streaming diensten gaat, dan ben ik verder het wel eens met je mening. Maar bovenstaande ben ik wel benieuwd naar 🙂

  8. Wat Sjoerd ook al zegt, dat ding draait hier in eerste plaats als speaker om lokaal in huis aanwezige media af te spelen. Dus muziek op telefoons laptops en een nas en dat is ook hoe het verkocht wordt/werd. Enige communicatie met het internet wat het apparaat onderneemt bij niet-gebruiken van de streaming diensten, anders dan checken of er een update is, kan gezien worden als ongewenst en onverwacht gedrag.

    Als de Sonos speaker voornamelijk een dienst zou zijn dan is die platenspeler die je volgens de Sonos website erop aan kan sluiten ook een dienst… 😉

  9. Om je voorbeeld van de vuilnisophaaldienst die te trekken, stel dat je een abonnement daarop in één keer van te voren afkoopt bij het kopen van een mooie nieuwe vuilnisbak. Stel nu ook dat deze dienst met een nieuwe service komt, namelijk het ophalen uit je huis, direct als je iets weggooit. Je moet dan natuurlijk wel even een huissleutel afgeven. Dat wil je niet, dus voorlopig blijft je vuilnis op de oude manier opgehaald worden. Maar na verloop van tijd stapt de dienst over op enkel nog de nieuwe manier, dus als je geen sleutel afgeeft, wordt je vuilnis helemaal niet meer opgehaald.

    Volgens mij heb je dan het probleem met Sonos in vuilnis-termen gegoten.

    1. Jouw eigen luistergedrag data afluisteren is al erg genoeg… en stel dat dat aanleiding geeft om de IO van een speaker om te draaien…als dat lukt is een speaker zomaar ineens een microfoon! (Denk: blikjes met een touwtje er tussen)

      1. Ja, je kunt een analoge speaker gebruiken als microfoon, maar dan moet je hem wel op de microfooningang van een versterker aansluiten in plaats van op de uitgang. Als je het geluit Internet op wil sturen moet je een A/D converter circuit in je systeem hebben om je analoge signaal te digitaliseren, dat is iets heel anders dan de D/A converter die je wilt gebruiken bij het afspelen van je muziek.

    2. Heb even gezocht, omdat oa de Play5 schijnbaar wat EQ settings aan de hand van de akoestiek in de ruimte kan aanpassen, maar gebruikt hier de microfoon van telefoon/tablet voor. Wat evt nog wel kan is dat de apps, indien open(?), de microfoon wel op altijd-aan zetten, om zo beschikbaar te zijn voor Alexa

  10. Hmmm ik probeerde net even in te loggen op mijn sonos account om mijn huidige gegevens te bekijken en zie dat wanneer je inlogt je met de nieuwe privacy voorwaarden akkoord gaat. Oftewel mocht het zover komen dat je Sonos gebrikt wordt in te toekomst, omdat je op de Sonos controller niet akkoord gaat met de voorwaarden, doe je dit kennelijk alsnog wanneer je in zou loggen. Ik vind een webportal eigenlijk heel wat anders dan je Sonos speaker gebruik. Ik wil niet dat mijn speakers van alles en nog wat naar Sonos sturen, maar inloggen op hun portal word ook al onmogelijk gemaakt dan.

  11. Uhm, is een wifi versterker een dienst of een product? Die kan je via een lokale internet website beheren. Zou wat zijn als je ineens een bericht op je scherm zou zien dat het niet meer werkt, omdat de privacy instellingen veranderd zijn.

    Ik denk zelfs dat als iemand van 50+ zo’n speaker koopt sterk in zijn schoenen staat bij een rechter als hij/zij zegt ik kocht een ‘speaker die ik aan kon sluiten op mijn pc,’ geen internet service.

    1. Waarom zou je daar 50+ voor moeten zijn? Je hebt als koper de plicht je te informeren, maar als je (zoals hierboven gezegd) op de website van de leverancier al niet kunt vinden dat het een product+dienst betreft, dan moet je er toch van uit kunnen gaan dat je een product hebt gekocht, en niet een dienst afneemt.

      1. Eigenlijk zou het op de doos (buitenkant) moeten staan dat het product een (gratis of betaalde) dienst vereist. Dan heb je als koper de optie er vanaf te zien voor je aan de koop vast zit.

        Dit is gewoon een wezenlijk kenmerk van het product om er iets aan te hebben. Of ten minste iets te kunnen met de genoemde kenmerken.

  12. Mijn idee: geen updates of firmware binnen halen. Nooit niet. Tenzij het nodig is om een probleem op te lossen. Maar dan altijd per update bepalen of je die wil (eerst lezen).

    If it ain’t broken, don’t fix it. Als een product goed werkte toen je het kocht, dan heb je in principe nooit een update nodig. En anders is daar de garantie (maar vermeld bij reparatie dat ze geen updates moeten doen).

    Schiet me een vraag te binnen. Stel ik heb een ‘connected’ product en ik heb nooit updates gedaan. Product kapot, ik breng het terug en om het te repareren moet de winkel een update doen en klikt bij installatie op ‘akkoord’ bij voorwaarden en die voorwaarden blijken nadelig te zijn voor me, achteraf. Mag een reparateur namens mij akkoord gaan? Is een product onreparabel (en dus vervanging of geld terug onder garantie) als ik die voorwaarden onacceptabel vind?

    Terug naar het onderwerp… een product kopen in een winkel voor een vaste prijs met de veronderstelling dat je die kan gebruiken tot het kapot gaat, en dit ineens een dienst noemen… noem me ouderwets, maar dat is larie! Zelfs als je spotify nodig hebt om extra features te unlocken. Als je een autoradio koopt is dit ook niet ineens een dienst omdat je afhankelijk bent van doorlopende beschikbaarheid van radiozenders.

    Voor de duidelijkheid: een dienst waarbij je hardware krijgt/leent, betaal je periodiek. Zoals een Ziggo abo waarbij je een modem/router te leen krijgt. Een product koop je en daar betaal je een vaste prijs voor en daar krijg je een apparaat voor. Wat je er verder mee doet, is aan jou maar je zou het moeten kunnen blijven gebruiken waarvoor je het hebt gekocht, zonder veranderende voorwaarden.

    1. “Mijn idee: geen updates of firmware binnen halen. Nooit niet. Tenzij het nodig is om een probleem op te lossen. Maar dan altijd per update bepalen of je die wil (eerst lezen).”

      In theorie zou dat werken. In de praktijk alleen in de vorige eeuw toen standaarden hetzelfde bleven of je met een converter of verloopstekkertje de boel op kon lossen.

      In de 21e eeuw is alles zodanig veranderlijk, op software gebaseerd, en networked dat je regelmatig security en reliability fixes nodig hebt. Anders werkt het apparaat ineens niet meer, of wordt het gehackt.

      “Dat is heel leuk bij een vuilophaaldienst of een schoonmaker, maar bij een Sonos heb je daar weinig aan. Daar wil je juist niet opzeggen, want dan heb je niets meer aan het apparaat.”

      Dat zijn twee voorbeelden van pure service/diensten terwijl het onderwerp gaat over een hybride van service en verkoop van apparaat.

      Dat komt omdat je het apparaat niet huurt maar koopt. Daardoor zit je met een vendor lock-in. Hetzelfde geldt min of meer met Android smartphones (niet geheel want je kunt ze rooten). In vergelijking, een modem bij je provider huur je. Die is onderdeel van je service. Is hij stuk of out-of-date dan kun je een nieuwe verwachten. Stop je je service, moet het modem ook terug.

      Dat huren zouden we ook elders (meer) kunnen implementeren maar dat heeft een verschuiving in ons denkpatroon nodig. Zie ook deze docu van Tegenlicht met Thomas Rau, “Het einde van bezit”. [1] Je ziet dit trouwens wel meer in opkomst. Huizen (Airbnb), autos, fietsen enz zijn ook te huur. Zelfs treinen.

      [1] https://www.vpro.nl/programmas/tegenlicht/lees/biografieen/r/thomas-rau.html

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.