Waarom legal tech anders is dan automatisering

Het onderwerp legal tech is een stevige hype aan het worden. De term is breed: alle technologie en software waarmee de juridische sector zijn voordeel kan doen. Dat kan gaan om handige hulpjes bij tekstverwerken of zelfs toetsenborden met juridische symbolen, waar we het eerder over hadden. Of over kunstmatige intelligentie die mensenwerk vervangt. Maar hoe is dat nu anders dan klassieke automatisering?

Legal tech is inderdaad anders, maar dat zit hem niet in de technologie. Het is het moment waarop de technologie zich aandient en de beloftes die het doet.

Tot voor kort ging technologie in de juridische sector vooral om het automatiseren van het bestaande. Een brief kunnen typen in plaats van schrijven, een dossier elektronisch zoeken in plaats van op papier. Dat scheelt in tijd en kosten, maar verandert fundamenteel niets aan de manier van werken.

De nieuwste series innovaties zijn wél gericht op echt iets nieuws. Transformeren van de manier van werken in de juridische sector. En hoewel dat in het verleden al vaker is geprobeerd, lijkt daar nu eindelijk ook bereidwilligheid in de sector voor te ontstaan. En dát is echt iets nieuws.

Vanwaar die onwilligheid, dat vasthouden aan het bestaande? Veel verklaringen zijn geopperd. Dat advocaten niet van vernieuwing houden, lijkt me onzin. Nieuwe gadgets worden in de juridische sector net zo snel overgenomen als in andere sectoren.

De sector is wel meer risicomijdend dan andere, want fouten kunnen grote gevolgen hebben. En daarbij komt een zekere voorliefde voor traditie. Maar het belangrijkste is voor mij dat het gewoon góed gaat met hoe de sector werkt. En dan is er geen prikkel om te veranderen.

Waarom nu dan wel? Die prikkel komt er nu langzaam maar zeker in. Klanten vragen steeds nadrukkelijker om verandering, om snelheid en kostenbesparing. En de rek is er wel een beetje uit in de kleine besparingen, het lagere uurtarief of uitsmeren van kosten. Daarnaast zien steeds meer bedrijven mogelijkheden om op nieuwe manieren juridische diensten aan te bieden. De traditionele monopoliepositie komt daarmee in gevaar. Ook dat dwingt tot nadenken over transformatie.

Het aanbod van legal tech komt dus precies op het moment dat de sector zich geconfronteerd ziet met een probleem: hoe gaan wij sneller, beter en effectiever werken. Echt anders werken. Maar de inertie blijft natuurlijk sterk.

Arnoud

9 reacties

  1. Ik ben geen kenner van dit onderwerp, maar denk dat Creative Commons een belangrijke wegvoorbereider is geweest. Door het versimpelen van rechten, en daardoor de onderliggende logica duidelijk te maken, zien mensen in dat zo’n ‘juridisch stroomschema’ best goed kan werken. De diensten van ICTRecht zijn in mijn ogen een eerste mooie spin-off.

    Verder ben ik wat sceptisch, zeker als het gaat om kunstmatige intelligentie. Het klinkt als een hype, en volgens mij zijn we nog niet eens aangekomen bij de Peak of Inflated Expectations.

    1. Dat ICTRecht een mooie spin-off is van Creative Commons is teveel eer voor Creative Commons. (Ik vertegenwoordig CC in Nederland) Creative Commons is o.a. een reactie op een veranderend perspectief op eigendom door de opkomst van het internet en een frustratie over de duur en beperkingen die het auteursrecht veroorzaken in de internetcultuur. CC biedt een juridische structuur die daarmee om kan gaan. Creative Commons zelf is dan weer een vertaling van de open source wereld – die al veel eerder begonnen is –naar de content wereld.

      Ik heb het idee dat legal tech meer ingaat op de een veranderende houding ten opzichte van het proces van juridische dienstverlening en niet zozeer op de verwachting hoe om te gaan met onderliggende rechten.

  2. Wat ik een interessant onderwerp vind zijn “automated agents”, waarbij je een computer opdrachten laat geven; wat nu al gebeurt is automatisch handelen op de effectenbeurs.

    Eerste vraag is: Wanneer zijn dergelijke geautomatiseerde transacties rechtsgeldig?
    Tweede vraag: Wie moet er op de blaren zitten als er een bug in de “agent” blijkt te zitten?
    Derde vraag: Geldt misbruik maken van bugs in agents als oplichting of valt het onder andere strafrechtelijke bepalingen?

    En terzijde: Is het terecht dat effectenbeurzen de flitshandel instellingen beschermen door transacties terug te draaien wanneer hun agents ze op miljardenverliezen gehandeld hebben?

      1. Het lijkt me dat deze rechtsgeldig zijn, omdat iemand besloten heeft deze agents in te zetten. Overigens zijn er volgens mij wel eens tests gedaan waarbij een groep experts het opnamen tegen een kat en dat de kat meer rendement haalde. Verder had ik een klasgenoot bij Kunstmatige Intelligentie die een zelf-lerend algoritme had geschreven voor de beurs, om zo te kijken of dat ding na een aantal maanden een redelijk rendement kon halen op basis van koersen die hij tot dan toe had gezien, en dat kon. Kortom, gevoelsmatig zijn deze agents betrouwbaarder dan mensen op de beurs.

      2. In eerste instantie degene die de transactie heeft gedaan, want het lijkt me dat die agents geen entiteiten zijn wat dat betreft. Iemand heeft ergens een keer gezegd dat hij wil dat er gekocht of verkocht wordt. Natuurlijk kan die weer de maker van de agent aansprakelijk stellen of zo, als daar wat mis blijkt te zitten. Ik werk zelf in het archief. Als wij hier een document zouden inscannen, maar de scanner scheurt het blaadje aan stukken, zijn wij volgens mij gewoon aansprakelijk. Wij kunnen dan weer naar de fabrikant van de scanner. Hetzelfde geldt hier lijkt me. Je bent zelf in eerste instantie verantwoordelijk voor de fout, maar je bent ook weer klant van de agent-maker, dus die kun je weer aansprakelijk stellen voor jouw schade, als dat terecht is.

      3. Ik weet niet hoe het wettelijk zit. Het gebruik maken van een exploit (oftewel, het misbruiken van een bug), wordt in competitieve games wel vaak zwaar bestraft. En hacken gaat ook nog al eens via bekende beveiligingsfouten, hoewel dat dan weer computervredebreuk is. Hoe dan ook, het zou zo moeten zijn dat dit niet mag, maar of het ook echt zo is, weet ik niet.

  3. Volgens mij is het grote verschil tussen automatisering en ‘xyz’-tech, het feit dat er (IT-)bedrijven ontstaan die zelf diensten gaan aanbieden in of voor die sector. De ontwikkeling komt dan dus van buitenaf in plaats van vanuit de bedrijven zelf. En dat zou kunnen zijn waarom het even geduurd heeft. Wellicht is de juridische sector moeilijker te vatten of moeilijker op in te breken voor (IT) start-ups dan bepaalde andere sectoren, omdat zij wellicht meer gesloten is?

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.