Mag je op het werk de internetradio aan laten staan als dat geld kost?

Wie in zijn eentje aan het werk is, zal snel geneigd zijn een muziekje aan te zetten. Vandaag de dag zelden meer een probleem voor de werkgever (de Buma/Stemra even daargelaten), maar twintig jaar geleden vaak een serieus discussiepunt vanwege de kosten. Maar toch ook in 2017 kennelijk nog, genoeg zelfs om in hoger beroep uitgevochten te worden: als je een werknemer een dongel geeft, mag hij dan naar de radio luisteren of is hij persoonlijk aansprakelijk voor de databundel-overschrijding?

De werknemer in deze zaak stond in haar eentje op een cateringlocatie, en had alleen via een dongel mobiel internet. Via die verbinding luisterde zij naar muziek tijdens het werk, maar kreeg na een maand de rekening gepresenteerd van de werkgever voor maar liefst € 1.239,60 aan datakosten bij Vodafone. Het verweer dat er toestemming was gegeven, werd niet geaccepteerd door de werkgever: volgens het reglement moest er dan nog steeds worden betaald voor zulke data als de bundel zou worden overschreden. Daarbij speelde mee dat de dongel-software waarschuwingen zou geven bij (dreigende) overschrijding van de databundel per maand.

Nou zijn dat soort reglementen altijd leuk en aardig, maar als het gaat om werknemers aansprakelijk stellen en/of schade laten vergoeden dan heb je maar heel weinig ruimte onder de wet. Die zegt namelijk dat een werknemer eigenlijk nooit privé aansprakelijk is voor wat hij op het werk doet, behalve bij opzet of bewuste roekeloosheid (en dat krijg je vrijwel nooit bewezen) of als hij verzekerd is voor de gevolgen.

De werkgever gaf aan dat duidelijk was aangegeven hoe de dongel werkt, inclusief waarschuwingspopups voor (dreigende) overschrijdingen van de datalimiet. De werknemer stelde daar tegenover dat zij dacht

dat voor de laptop een onbeperkt abonnement gold en zij heeft betwist dat is gesproken over betalen voor gebruik van de radio. Zij is geen ervaren gebruiker van internet en heeft nooit van een dongel gehoord. Zij liet de laptop aanstaan en deed alleen de klep dicht wanneer zij wegging. Wanneer zij weer op haar werk kwam deed zij de klep open en startte de radio door op 538 te klikken.

In principe is het dus zo dat een werknemer voor kosten gemaakt op het werk niet aansprakelijk is. Schade als gevolg van een slechte uitvoering van het werk zijn gewoon voor rekening werkgever.

Het Gerechtshof ziet een sprankje hoop voor de werkgever: als hij kan bewijzen dat bij naderende overschrijding van de databundel popups met waarschuwingen worden getoond en de werknemer deze heeft weggeklikt, én dat de werkgever de werknemer heeft geïnstrueerd hoe op de kosten te letten, dan zou een situatie van bewuste roekeloosheid ontstaan. Ik ben benieuwd hoe ze dat voor elkaar gaan krijgen.

Arnoud

26 reacties

  1. Zelfs al werden er wel popups gegeven, dan nog vraag ik me af of digibete werknemers door zal hebben dat het gebruik van Radiozenders op een laptop met data te maken kan hebben. Digibeten hebben vaak rare ideeën over hoe data, internet en computers werken.

    1. Technisch gezien zou je best een FM of DAB+ ontvanger in een laptop kunnen stoppen. Sommige telefoons hebben dat wel. Dus het idee dat je radio zou kunnen luisteren zonder dat dat iets met data te maken heeft vind ik nog niet zo raar.

  2. Daar staat nog even los van dat wanneer ze in een horeca-onderneming werkt, die internetradio waarschijnlijk in de hele zaak te horen is en niet alleen op haar eigen werkplek. Met andere woorden, daar heeft de werkgever ook belang bij want er draait muziek in zijn zaak, en dat levert hem klanten op.

    Dit klinkt een beetje als een gevalletje van een werkgever die te gierig is om een vaste internetlijn of een radio neer te zetten en de kosten van een alternatief af wil wentelen op een onwetende medewerker.

    1. Gezien het reglement dat expliciet radio en televisie streamen verbiedt, denk ik niet dat het doel was dat de klanten de muziek konden horen. Nee, ik houd het erop dat mevrouw alleen stond te werken en om niet helemaal simpel te worden graag de radio aan wilde, iets dat we al decennia kennen. En dan is het ook logisch dat de infrastructuur er niet op berekend is, zo’n goedkoop stickje doe je immers zodat je af en toe kunt mailen of updates over bv de voorraad door kunt geven, niet om de hele dag te streamen.

      1. Gezien er wel enig psychisch onderzoek is geweest naar de effecten van zijn in uiterst stille omgevingen (geloof ik althans. Ik kan me iets herinneren over ruimtes met absolute stilte en negatieve decibellen, waar mensen niet lang in konden blijven), zou je nog kunnen claimen dat geluid van psychisch belang is voor een werknemer? Er zullen vast mensen zijn die er tegen kunnen, maar volgens mij is er een significant aantal mensen die niet 8 uur per dag in stilte kunnen werken. En is het dan de verantwoordelijkheid van de werkgever om geluid/radiotoegang te leveren of kan hij alleen verplicht worden om, tenzij er gegronde redenen zijn waarom het niet kan, geluid/radio toe te staan?

      1. Ik vind het niet zo raar om af te dwingen dat het in ieder geval neutrale muziek is, en passend bij het publiek. Zo wil je in de hippe schoenenwinkel niet SkyRadio, in de boekhandel niet de lokale piratenzender, en in de supermarkt geen heavy metal CD. Maar geen muziek is vaak ook een beetje ongemakkelijk in een winkel, tenzij het er erg druk is.

        Maar als het bedrijf geen muziek wil in de zaak, dan kan dat op zich (als er tenminste genoeg klanten komen om de werknemer niet te laten doordraaien), maar tenzij het van belang is voor je werk dat het verder stil is, vind ik muziek op de werkplek, zeker als je alleen werkt, niet verboden zou mogen worden.

  3. Als ik mijn databundel dreig te overschrijden krijg ik geen pop-up, maar een SMS naar een zelf in te stellen nummer. Dat lijkt me voor zo’n situatie veel beter, want dan kan de notificatie naar de werkgever gaan. Verder kun je abonnementen krijgen zonder buiten-bundel kosten, waarbij de data stopt of veel langzamer wordt. Ik vind dat de werkgever hier ook wel nalatig is geweest door een situatie te creeren waarin dit kan gebeuren.

    1. Ik krijg zelfs gewoon een e-mail op het moment dat de databundel van mijn internet-only simkaart wordt overschreden. Wel een belangrijk verschil, mijn vaste databundel is vrij klein, bij overschrijding hiervan worden er geen extra kosten berekend, maar wordt de snelheid gewoon serieus hard teruggeschroeft. Ik blijf dus gewoon verbinding hebben en houden, maar audio streamen gaat gewoon simpelweg niet, omdat de verbinding daar te traag voor is.

      Beide personen hebben hier dingen gedaan die beter konden. Ten eerste is mevrouw blijkbaar niet goed geinformeerd over het gebruik van de dongle. Waarvoor wel internet en waarvoor niet. (dat, of ze heeft er gewoon niet naar geluisterd). Ten tweede is de verkeerde keuze voor de internet-only dongle gemaakt. Je kunt een goedkope en kleine bundel nemen en flink bijbetalen bij overschrijding, of een iets duurdere bundel waar bij overschrijding de snelheid gewoon teruggeschroeft wordt. Eigenaar wil dus voor een dubbeltje op de voorste rij zitten, en heeft de verkeerde keuze gemaakt.

  4. Typisch een conflictje over ‘hoe onnadenkend/onverschillig/onbenullig mag een werknemer zijn voordat hij/zij zelf schade moet gaan vergoeden’. En die lat ligt behoorlijk hoog (of laag, ’t is maar hoe je het ziet)

    Wat ik wel interessant vind is het feit dat dit om persoonlijk voordeel voor de werknemer ging, niet om een vergissing bij een opgegeven taak. Een gegeven gunst, die door de werknemer tot in het extreme wordt opgerekt. Dat maakt het wel wat anders.

    Als je als horecawerknemer van de baas best eens zelf een drankje mag nemen, wil dat nog niet zeggen dat je elke dag een fles van de duurste champagne mag opdrinken.

    Ik kan me voorstellen dat het steekt aan de kant van de werkgever, want die was zich misschien uitermate bewust van de hoge kosten en zag het alleen als noodoplossing. En dan komt er zo’n onbenul, die je eigenlijk al niet eens wou aannemen maar die je dan toch uit maatschappelijke verantwoordelijkheid een kans hebt gegeven…..

    Waarschijnlijk is de uitspraak wel ‘correct’, maar dat het pijn doet voor de werkgever is ook logisch (en waarschijnlijk is de frustratie en de teleurstelling bij de werkgever nog erger dan de financiele pijn, ook omdat hij dacht zich goed ingedekt te hebben wat dan toch weer niet zo blijkt te zijn)

    1. Je geeft de werkgever wel erg veel voordeel van de twijfel. Er zijn genoeg scenario’s te bedenken waarin de werkgever wel schuld hieraan is. En eerlijk gezegd vind ik de vraag om muziek als je alleen werkt zonder (al te veel) aanspraak, ook niet zo gek. Er is een reële kans dat deze mevrouw half is ingewerkt door haar voorganger, die met het hoofd al thuis zat. Ook dat is een aanname, maar ik bedoel maar te zeggen dat het ook goed mogelijk is dat deze werkgever voor een dubbeltje op de eerste rij wil zitten, of uit gierigheid zichzelf juist op hoge kosten heeft gejaagd. Ik weet best wel het één en ander van computers en internet, maar ik zou me er ook niet van bewust zijn dat je voor bijna 1250 Euro aan overschrijding kunt creëren in een maand door alleen een internetradio aan te zetten. Mijn aanname zou namelijk zijn dat audio veel kleiner is dan video, en dat radio daarom maar erg weinig data vraagt, en nooit ernstig kan oplopen. Ik vind het zelfs moeilijk te geloven dat dit alleen internetradio is een maand lang, zelfs als elke minuut radio boven de bundel uitkwam.

      1. Ik geef de werkgever niet het voordeel van de twijfel, ik geeft toch aan dat ik de uitspraak correct vindt.

        Maar ik begrijp ook wel de ontevredenheid van de werkgever. Lees het vonnis eens. Wat had die werkgever in hemelsnaam meer kunnen doen?

        Het probleem zit hem er gewoon in: Voor de werkgever was het zo vanzelfsprekend dat de acties van de werknemer bakken met geld kosten, dat het niet eens in hem opkwam dat iemand dat niet zou begrijpen.

        Maar goed, dan hebben we de rechter om daarover te beslissen.

        In het vonnis staat: PDX verwijt [geïntimeerde] dat zij bij gebruik van de laptop een livestream heeft geactiveerd, waarmee niet alleen naar de radio is geluisterd maar ook live videobeelden konden worden bekeken. Daardoor werden meer data verbruikt: 150 mb per uur in plaats van circa 28 mb.

        Die 28 Mbyte klopt. Met een honderd uur luisterplezier per maand kom je dan aan 2800 Mbyte per maand, terwijl de dongel een limiet van 500 had.

        1. Je rekensom klopt niet, hoewel je wel op het juiste aantal MB’s komt.

          Er zit een belangrijk probleem in het vonnis. Er wordt gesproken over “mb”, wat volgens mij geen geldige maat voor digitale data-grootte is. De opties zijn Mb (Megabit) en MB (Megabyte), waarbij er 8 Mb in een MB gaan. Dit is een belangrijk verschil en is waarom je internet nooit zo snel is als je verwacht, omdat snelheid de enige plek is waar ze over Mb (als in, Mb/s) praten.

          Hoe dan ook, er wordt gesproken over 28 mb per uur bij normaal gebruik en 150 mb bij gebruik van een internetradio. Laten we ze het voordeel van de twijfel geven, en aannemen dat ze Mb/u bedoelen. Dan komen we op 3,5 MB/u en 18,75 MB/u.

          Gezien mevrouw 38 uur per week werkt volgens haar contract, en een week 20 tot 23 dagen bevat, komen we op 532 tot 611,8 MB bij normaal gebruik, en 2850 tot 3277,5 MB bij internetradio gebruik. Wat daar opvalt is dat zelfs bij normaal gebruik de 500 MB datalimiet wordt overschreden.

          Bundels die ik kan vinden zijn: 1 GB datalimiet voor € 11,50 (eenmalig € 59,00), € 14,00 (eenmalig € 48,00) of € 35,00 (eenmalig € 4,23). 0,5 GB datalimiet voor € 30,00 (eenmalig € 4,23). Ik wil best geloven dat er ooit meer bundels van 500 MB waren, gezien de contractduur 24 maanden is. Op basis van de bundels die ik gevonden heb, wil ik geloven dat die één zevende goedkoper waren dan wat de 1 GB datalimiet nu kost. Eenmalige kosten zijn voor elke bundel van dezelfde maatschappij hetzelfde.

          Dat betekent dat voor € 1,65 tot € 5,00 per maand meer, het bedrijf de kosten van databundel-overschrijding bij normaal gebruik al zou voorkomen. Gezien die kosten bij een best guess van 2350 MB overschrijding over 20 dagen € 1239,60 zijn, zou het € 16,88 zijn. Bij 23 dagen is de best guess 3277,5 MB waardoor het bedrag per MB omlaag gaat, maar de overschrijding bij normaal gebruik ook, en komen we uit op € 49,90. Kortom, het bedrijf maakte ongelooflijke kosten door een te krappe datalimiet betalen. Op een service van € 10,00 tot € 30,00, maakten ze € 11,88 tot € 48,25 extra kosten.

          Natuurlijk moeten ze dat zelf weten, maar dit wekt de suggestie dat ze iedere maand een pop-up kregen die zei dat ze 80% en 100% van de bundel hadden gebruikt. Met internetbundel was dit eerder in de maand, maar als waarschuwingen te vaak langskomen, worden ze zonder erbij na te denken weggeklikt. Mocht deze vrouw zijn ingewerkt door een collega, is het zelfs mogelijk dat de collega iets zei als “Oh, ja, die krijg je elke maand, kun je gewoon wegklikken”. Gezien er geen waarschuwingen zijn als “Je bent al € 100,00 buiten je bundel”, is het na de laatste waarschuwing ook goed mogelijk dat de werknemer niet in beeld had hoever ze buiten de bundel zat, en gezien de factuurmaand niet altijd op de eerste van de maand hoeft te beginnen (mijn mobiele bundel begint bijvoorbeeld op de 25ste), kan het goed zijn dat de werknemer niet heeft beseft wat voor een kosten ze maakte.

          Ik vind sowieso dat het bedrijf niet redelijkerwijs de eerste 1 GB (waarvan 500 MB binnen bundel) in rekening van de werknemer kan claimen. Het is niet haar schuld dat zij een slecht contract hebben gesloten en als de werkgever verstandig had gehandeld, was de limiet tenminste 1 GB. Saillant detail is dat al voor € 17,00 zelfs de 150 Mb per uur gedekt zou zijn (datalimiet was dan 5 GB geweest).

          Ik snap best dat bijna € 1250,00 een financiële strop is voor de werkgever, maar de werkgever is bepaald niet zielig en wat weldegelijk meer kunnen doen. Los van het slecht gekozen contract, hadden ze meer inzicht in het datagebruik kunnen houden, door bijvoorbeeld de waarschuwing (ook) naar hun email of telefoon te laten sturen. In plaats daarvan slepen ze een, waarschijnlijk slecht geïnstrueerde, werknemer voor de rechter.

          1. Sorry, het klopt wel: Een cdkwaliteit audiostream is 128 kbps. Dat zullen ze wel niet gehaald hebben (het is drie jaar geleden), dus we nemen de helft: 64 kbps. Dat komt precies op 28 MB/hr uit. Natuurlijk hebben ze het over MByte als ze in het vonnis mb zeggen. De datalimiet was toch ook in MByte, dus dat is logisch. Bovendien kun je een abbonnement van nu niet met een abbonnement van 3 jaar geleden vergelijken.

            Maar het gaat niet eens over wie gelijk heeft en wie niet, of wie er misschien liegt of meer moeite had kunnen doen.

            Voor mij is dit een mooi voorbeeld van het gevolg van de maatschappelijke verheerlijking van ongenummerdheid en gebrek aan economisch/technisch inzicht die al twintig jaar bezig is.

            Mag je van werknemers verwachten dat ze kunnen lezen en schrijven? Mag je verwachten dat ze beleefd zijn? Mag je verwachten dat ze kunnen klokkijken? Mag je verwachten dat ze hygienisch werken? Allemaal Ja.

            Wat mij betreft mag je ook verwachten dat ieder normaal mens weet dat een stream gewoon VEEEEEEL data kost, en dat je die niet aanzet zonder dat je driedubbel gecheckt hebt dat die data beschikbaar is.

            Maar gezien de deplorabele staat van het technisch inzicht van de gemiddelde mens, begrijp ik de uitspraak ook.

            Ik stoor me meer aan de cultuur van onverschilligheid waar deze casus een voorbeeld van is, dan aan de uitspraak zelf

            1. De 28 “mb” gaat over normaal gebruik. De 150 “mb” over gebruik bij aanzetten van internetradio, dus abnormaal gebruik. Als normaal gebruik dus 28 MB/u is, dan komen we al op erg hoge overschrijding bij normaal gebruik. Je zit dan namelijk met 20 uur al aan je limiet. Als 150 MB/u dan abnormaal gebruik is, zit je al aan je datalimiet in minder 3,5 uur. En volgens mij kun je audiostream snelheid niet vertalen naar datasnelheid vanwege compressie. Kortom, je zit er naast.

        2. Wat die werkgever meer had kunnen doen? Nou, niet zo’n idioot contract afsluiten waarbij je belachelijke hoeveelheden geld moet betalen bij overschrijding van de databundel. Een beetje tech-savvy bedrijf regelt gewoon een contract waarbij of geknepen wordt bij overschrijding, of een realitisch bedrag wordt gerekend per Mb.

          Het is toch van de zotte dat dat bedrijf nu probeert om de gevolgen van die keuze af te wentelen op een onnozele werknemer.

            1. Laat het woordje ‘onnozel’ weg uit mijn argument en het is nog steeds even valide. Probeer volgende keer eens te reageren op het kernpunt van een post, in plaats van op een woordje te duiken wat je kunt aanvallen.

              1. Heb je het vonnis gelezen WilleM? Het was, voor mij toch, enorm duidelijk dat het niet de bedoeling was het internet voor het plezier te gebruiken, en dat stond duidelijk in de regels. Dat is een.

                Sowieso doet een verantwoordelijk persoon niet wat die werknemer gedaan heeft, zelfs zonder regelement. Dat is twee.

                Ja die werkgever had een ander contract kunnen nemen. Dat had hij waarschijnlijk ook wel gedaan als hij had geweten dat de werknemer de hele dag aan het streamen was. Maar dat kwam nooit in zijn hoofd op, net zo min als dat hij er rekening mee moest houden of de werknemer misschien geen circustruuk met de messen ging uithalen of de verwarming op 30 graden zet maar dan wel alle deuren en ramen opengooit.

                En vergeet niet dat dit 3 jaar geleden speelde. Toen was er minder mogelijk qua telecom contracten

                Voor mij blijft de essentiele vraag: had de werkgever rekening moeten houden met dergelijk gedrag. Ik vind van niet, maar ik kan ermee leven dat de rechter dat anders ziet.

                1. Maar nu ben ik in de war, er staat ook in het arrest (3.5):

                  In die periode heeft [geïntimeerde] toestemming gekregen van haar leidinggevende [B] om met behulp van een op de werkplek aanwezige laptop, voorzien van een dongel, naar de radio te luisteren.

                  Daarom begrijp ik het verhaal als, er was toestemming maar onduidelijk was hoe veel megabytes het zou zijn en/of dat de werknemer wist dat ze moest stoppen bij de popup. Ik vind dat heel wat anders dan zonder het te vragen een privéactiviteit gaan doen met bedrijfsmiddelen. Zwaar weegt bij mij dat ze in haar eentje op een standplaats staat, het is dan zeer redelijk dat je vraagt om muziek tegen de verveling. En als je dan ook nog een ‘ja dat mag’ krijgt, dan vind ik het raar om te zeggen dat je als werkgever niets hoefde te verwachten.

                  1. Lees dan 3,4 eens van het vonnis:

                    • Het is enkel na uitdrukkelijke toestemming van de leidinggevende toegestaan om

                    radio op de werkvloer te beluisteren. PDX stelt echter geen radio beschikbaar en

                    zal derhalve met eigen middelen moeten worden bekostigd.(…)

                    • Privé internetten tijdens werktijd is niet toegestaan. Dit verbod geldt voor zaken

                    (zoals maar niet gelimiteerd tot) het kijken naar TV en/of video’s, facebook of

                    dergelijke op telefoons, pc ’s of welke vorm van mediadragers dan ook.

                    • Privé internetten tijdens werktijd op eigendommen van de werkgever en/of

                    opdrachtgevers is ook strikt verboden , bij overtreding komen de bijkomende kosten,

                    voortvloeien uit dit gebruik (zoals, maar niet gelimiteerd tot data kosten), voor je

                    eigen rekening en risico. Dit zal tevens worden gezien als een vorm van diefstal.

                    • De leidinggevende kan in bijzondere omstandigheden toestemming geven voor privé

                    gebruik tijdens werktijd. Het gebruik hiervan komt echter altijd voor rekening en

                    risico van de werknemer.

                    De gegeven toestemming is de toestemming waarvan in bulletpoint 1 sprake is: Je mag radio luisteren omdat het niet storend wordt geacht voor het werk, en je mag daar, uitzonderlijk, de laptop van het werk voor gebruiken.

                    Maar de rest is natuurlijk nog steeds van kracht. Tenminste, lijkt mij.

                    Maar goed, nu gaat het weer over wie er gelijk heeft. Dat vind ik eigenlijk niet interessant. Het interessante voor mij is de vraag: waarom krijgt de werknemer gelijk?

                    En ik kan alleen maar tot de conclusie komen dat dat is omdat voor werknemers een laag, bijzonder laag, niveau van verantwoordelijkheidszin/nadenken/algemene ontwikkeling wordt aangenomen.

                    Maatschappelijk baart het me zorgen als dat niveau echt zo laag is.

                    En maatschappelijk baart het me ook zorgen als dat niveau niet zo laag is, maar als dat alleen wordt aangenomen, want dan worden werknemers blijkbaar behandeld alsof ze dommer zijn dan ze werkelijk zijn. Dat is betutteling, en gewoon beledigend, dat is ook maatschappelijk niet wenselijk,

                    In beide gevallen zijn we als maatschappij verdoemd.

                    1. Situatie: Mevrouw, die zichzelf beschrijft als iemand die niet handig is met computers, snapt niet hoe internetabonnementen en dongels werken. Conclusie: De maatschappij is verdoemd.

                      Okay dan…

  5. Weet je wat het is, ze wilde gewoon een muziekje tijdens het werken. Zelf vind ik het meestal storend, maar ze was alleen en dan is het aan haar en haar alleen of ze er een opzet of niet (behalve bij veiligheidstaken natuurlijk, maar dat is een verhaal apart). Dus ze zette inderdaad een muziekje aan, blijkbaar met het enige middel dat daartoe beschikbaar was (de werkgever had ook zelf een klein radiootje kunnen neerzetten, immers kost dat weinig en is iets hier beter dan niets).

    En dan blijkt achteraf ineens dat de telecommaatschappij daar een hele zak geld voor heeft gevraagd. Is dit niet gewoon een situatie waarin beide partijen niet correct hebben gehandeld: de mederwerker uit naiviteit (over de gevolgen van gewoon een muziekje opzetten), en de werkgever uit nalatigheid (ervan uitgaan dat ze zonder het muziekje, in een mogelijk doodstille ruimte, urenlang alleen haar werk kon doen)?

    In dat geval zullen ze er samen moeten uitkomen.

    Ik weet trouwens nog wel wat anders voor hun om samen te doen: de telecommaatschappij eens goed in de oren knopen (desnoods met juridische middelen) dat advertentietrucs als ‘kost niks!‘ ‘maar alleen als je je precies aan deze voorwaarden houdt’ niet door de beugel kunnen. Want uiteindelijk ligt dat, ten minste naar mijn gevoel, te dicht bij oplichterij. Ze gaan er volgens mij gewoon vanuit dat je je bundel met enige regelmaat overschrijdt. Maar of je dat laatste nu hard kan maken of niet, het kan nog steeds niet door de beugel.

    Maar dat is mijn mening.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.