Mag je onder de AVG nog foto’s van kinderen publiceren?

Een lezer vroeg me:

Klopt het dat je onder de AVG geen foto’s van personen onder de 18 jaar meer herkenbaar op internet mag plaatsen? Daarvoor zou te allen tijde ouderlijke toestemming nodig zijn namelijk.

Nee, dat klopt niet. De regels rond fotogebruik zijn in principe onveranderd onder de AVG, behalve als je foto’s gaat gebruiken op toegangspasjes en dergelijke situaties waarin ze voor identificatie bestemd zijn.

Een foto met een herkenbaar persoon daarop is een persoonsgegeven, en gebruik daarvan valt onder de AVG. Er is een uitzondering voor strikt huishoudelijk en particulier gebruik, maar die gaat niet op als je de foto publiceert of in meer dan familie- en vriendenkring verspreidt. De fotograaf/publicist van zo’n foto moet dus aan de regels voordoen.

Eén van de regels uit de AVG is dat je een grondslag moet hebben. Dat kan toestemming zijn, maar dat is niet de enige grondslag. Ook het uitvoeren van een contract is een grondslag, en hier belangrijker is het eigen gerechtvaardigd belang, namelijk de vrijheid van meningsuiting. Onder dat belang mag je dingen publiceren over mensen, zolang je maar netjes rekening houdt met hun privacy.

Rekening houden met privacy doe je door bij de foto na te gaan of er vervelende, gênante of intieme details op staan en die eventueel te blurren als dat irrelevant is. Je moet daar in ieder geval over nagedacht hebben en kunnen rechtvaardigen waarom je vond dat je die details niet hoefde weg te halen. “Het was op de openbare weg” is daarbij te mager, ik zeg het maar vast.

Het maakt in principe niet uit of de persoon op de foto meerder- of minderjarig is. Dat speelt onder de AVG alleen bij toestemming; als iemand nog geen zestien (dus niet achttien) is, dan is ouderlijke toestemming nodig in plaats van toestemming van hem- of haarzelf. Maar als je een andere grondslag hebt, dan is dit niet relevant. Wel is het zo dat hoe jonger een persoon is, hoe zwaarder zijn of haar privacy zal wegen bij de belangenafweging. Kinderfoto’s zijn zelden nieuwswaardig, dus daar zul je eerder moeten blurren, weglaten of bijsnijden.

Uiteindelijk komt dit neer op grofweg dezelfde afweging als onder het oude portretrecht uit de Auteurswet. Wie daarmee kan werken, kan dus ook onder de AVG netjes foto’s publiceren.

Een nieuw recht onder de AVG is het recht op vergetelheid. Je kunt eisen dat gebruik van je gegevens wordt gestaakt, wanneer dat gebruik achterhaald of irrelevant is. Maar dat recht geldt niet wanneer een publicatie “nodig is voor het uitoefenen van het recht op vrijheid van meningsuiting en informatie”, zo staat in lid 3 van artikel 17 waar dat recht in staat. Als de publicatie op zich dus legitiem is en rekening houdt met privacy, dan kun je ook met het recht van vergetelheid niets daartegen doen.

Arnoud

13 reacties

  1. Duidelijk verhaal. Een kleine aanvulling mijnerzijds: voor video’s geldt hetzelfde als voor foto’s. Een foto of video met een herkenbaar persoon daarop is een persoonsgegeven, en gebruik daarvan valt onder de AVG. Mischien goed om dit nog eens te benadrukken? Er worden immers ontelbaar veel video’s met herkenbare personen (al dan niet jonger dan 16 jaar) gepubliceerd tegenwoordig. Denk aan scholen, verenigingen, enzovoort.

  2. Eén van de regels uit de AVG is dat je een grondslag moet hebben. Dat kan toestemming zijn, maar dat is niet de enige grondslag. Ook het uitvoeren van een contract is een grondslag, en hier belangrijker is het eigen gerechtvaardigd belang, namelijk de vrijheid van meningsuiting. Onder dat belang mag je dingen publiceren over mensen, zolang je maar netjes rekening houdt met hun privacy.

    Ik denk dat je dit iets te stellig neer hebt gezet, en dat veel mensen hier ten onrechte naar gaan verwijzen. Het is telkens een afweging tussen privacy en vrijheid van meningsuiting, en het niet automatisch het geval dat de vrijheid van meningsuiting ‘het wint’. Vrijheid van meningsuiting komt met name een hoog gewicht toe in het publieke debat. Bij veel foto’s van kinderen zal daarvan geen sprake zijn.

    1. Ik zeg toch “zolang je maar rekening houdt”? Dat is de belangenafweging, en volgens mij zegt ik niet dat de uitingsvrijheid altijd wint. Vervelend dat het dan toch zo gelezen kan worden :/

      Bottom line is volgens mij dat het hetzelfde werkt als vroeger met portretrecht. Ga na welk belang bij publicatie en welk belang daartegen, en maak een afweging voor het geval.

      1. Het was geen aanval, in de paragrafen erna heb je het ook over rechtvaardigen en een afweging maken. Ik ben alleen bang dat mensen worden gelokt door de titel en vervolgens niet verder lezen dan wat ze nodig hebben.

  3. Zeer onlangs fotografeerde ik op de Canarische eilanden een lange ‘colonne’ van meerdere klassen relatief kleine kinderen in schooluniform. Ontzettend leuk gezicht. De leraressen die de groepen begeleidden protesteerden hevig. Politie gebeld, maar daar heb ik maar niet op gewacht. Ik mag aannemen dat het begeleidend personeel fotograferen verwarde met ‘publiceren’ of mocht het inderdaad niet?

  4. Als het niet alleen voor foto’s, maar ook voor video’s geldt, geldt dit dan ook voor live-streams? Hierbij gaat het dan niet over het vastleggen van beelden, maar wel om het publiceren ervan. Denk bijvoorbeeld aan amateur-sportwedstrijden, maar ook aan bijvoorbeeld een beachcam live op Youtube. Wel hierbij ervan uitgaande dat de recording functie voor live-streams op Youtube uit staat.

  5. Hallo Ik kom toevallig op deze site terecht. Vanuit foto’s ben ik wel beneiuwd hoe om te gaan met foto’s op openbare plekken. Stel een groep mensen gaat naar het park. Er worden foto’s gemaakt waar ook mensen van buiten deze groep op staan. Hoe ga je hiermee om? – mensen in de groep geven akkoord – en toevallige omstanders ? Die kunnen geen akkkoord geven, maar staan er wel herkenbaar op

    Idem met foto’s en films bij grotere evenementen (voetbalwedstrijd?)

  6. Goedemorgen,

    Mooie zienswijze en aanvulling op wat ik meende te weten. Toch nog een vraag. Voetbalclub, 300 voetballende leden, helft jeugd, grotendeels onder 16. Website met wedstrijdverslagen en teamfoto’s, soms een penaltybokaal-winnaar (en verliezers) en soms een pupil-van-de-week, etc.

    Mag ik lidmaatschap van een voetbalvereniging als “uitvoeren van een contract” zien en daarmee als geldige grondslag voor publicatie van de foto’s op onze clubwebsite ZONDER expliciete toestemming van de betrokkenen? Want om anno nu voetbalclub te zijn zonder website is niet realistisch, de club en de activiteit moeten gepromoot en daar hoort dit bij. Ben je lid, dan ben je ook ambassadeur en dan mogen we je foto op de site zetten als visitekaartje en beeld van de club (daarbij houden we er rekening mee dat er geen genante dingen op te zien zijn).

    En dit geldt dan ook voor de minderjarigen? En zonder te blurren? En met een ingeregeld recht op vergetelheid (u meldt zich, wij verwijderen binnen x dagen)

    Mvrgroet Edmond

  7. Hallo, hoe maak ik ‘AVG-bestendig’ een gedrukte jaarkalender voor een basisschool met foto’s van kinderen in de klas, aan het knutselen, in de gymzaal, achter de computer, op het schoolplein, etc…?? Heb ik voor elke afzonderlijke foto toestemming nodig van alle afgebeelde personen..in dit geval…hun ouders?

    1. @Wilko Klerk

      In principe zou je inderdaad aan elke ouder toestemming moeten vragen.

      Deze toestemming zou volgens de wet: – ondubbelzinnig moeten zijn (dus je moet kunnen aantonen dat er daadwerkelijk toestemming is gegeven, denk aan een brief met handtekening) – specifiek moeten zijn (dus duidelijk zijn waarvoor de ouder toestemming geeft, in dit geval voor het publiceren van de foto’s op een kalender) – vrij moeten zijn (dus je kan niet zeggen we publiceren de kalender over een maand met jullie kids erop, als jullie niks van je laten horen gaan we er vanuit dat iedereen akkoord is gegaan)

      https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/nl/nieuws/ap-roept-scholen-op-zorgvuldig-om-te-gaan-met-beeldmateriaal-van-leerlingen

      Ik weet niet hoe groot de school is, maar sommige ouders zullen onderhand ook wel op de hoogte zijn van de nieuwe wet in combinatie met kinderen en scholen. Je zou anders meteen het gehele toestemmings-proces kunnen meenemen voor alle ouders, zodat je dit meteen van iedereen duidelijk hebt. Wellicht kan je dit gelijk meenemen naar het volgende schooljaar, aangezien de zomervakantie eraan komt. Er staan waarschijnlijk dan ook foto’s van kinderen op de website van de school.

      Dit gedoe is er allemaal puur omdat kinderen onder de 16 toestemming nodig hebben van de ouders.

      Vergelijk het eventueel eens met andere scholen en informeer hoe zij er daar mee omgaan. Maar in principe, volgens de wet, moet het zoals bovenstaand.

      Groetjes, een student ICT

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.