Noors gerecht verbiedt publicatie van rechtspraak

Een Noorse rechtbank heeft de site rettspraksis.no verboden om nog langer vonnissen te publiceren, bij BoingBoing. Maar nee, het is geen aanval op de onafhankelijkheid of transparantie van de rechtspraak: het gaat om vonnissen die het bedrijf Lovdata had verzameld en op CD-ROM had gepubliceerd. Lovdata meent dat ze een databankrecht bezit op deze publicatie, en verbiedt op die grond de gratis herpublicatie door Rettspraksis. Dat is opmerkelijk, en voor mij vooral omdat ik zou denken dat moderne landen al lang eigen openbare databanken met rechtspraak hebben.

De site is een initiatief van Håkon Wium Lie, die onder meer de Cascading Style Sheets (CSS) uitvond waardoor het web visueel is geworden wat het is en ook eerder zorgde voor gratis toegang tot de Noorse wetgeving. Ook dit kreeg hij voor elkaar door te beginnen met data dat Lovdata publiceerde, en zo te lezen ook ondanks het databankrecht dat Lovdata meende te hebben. Nu lijkt Lovdata er scherper in te zitten:

Lovdata has dropped their $1-per minute fee for laws, but they have built a lucrative business model selling web access to non-copyrighted court decisions. They even use CSS for this. (I don’t charge them.) Individuals must pay $1,500 per year for access to court decisions. So when a new website comes along and offers free access, Lovdata has a huge economic incentive to try shut it down. And this is exactly what Lovdata did when they sued me and the founder of the rettspraksis.no project. On Thursday the 31st of May, the lawsuit was sent to the Oslo courts and in less than 24 hours the judge had issued a verdict (PDF, in Norwegian) which closed down our site.

Zo te lezen gaat het hier om een ex parte verbod, het juridisch onding dat wij ook kennen bij evidente gevallen van IE-inbreuk waarbij je geen lastige vragen wilt van inbreukmakers. Lie kan er natuurlijk tegen in beroep, en zal dat zo te lezen zeker ook doen nu hij de advocaat van “DVD Jon” in de arm heeft genomen. Ondertussen moet hij wel zo’n twaalfduizend Euro betalen voor de proceskosten van Lovdata – net als bij ons, waar de verliezer de hele rekening betaalt. Wel zuur, omdat ze vrijwillig de site al offline hadden gehaald voordat de ex parte werd aangespannen.

Mij deed de zaak denken aan de zaak Vermande/Bojkovski uit 1998, waarbij de laatste wetsteksten online zette van een CD-ROM van de uitgever Vermande. Die claimde auteursrecht op de tussenkoppen, maar de rechtbank wees de claim af omdat Bojkovski alleen de wetsteksten zelf had overgenomen. Voor rechtspraak hebben wij zo’n geschil dacht ik nooit gehad. Al vanaf 1999 worden op Rechtspraak.nl vonnissen gratis gepubliceerd door de Raad voor de Rechtspraak. Lang niet alles – en of dat zou moeten daar ben ik nog niet over uit.

Arnoud

9 reacties

  1. Belangrijk hier, en beschreven is de oorspronkelijke blog, is dat de data van een CD ROM uit 2002 komt, en waarop dus geen databankenrecht meer van toepassing kan zijn (dat verloopt na 15 jaar). In de ex-parte zaak is hier geheel aan voorbijgegaan, en omdat geen wederhoor is toegepast krijg je dan zulke blunders. Dit uitvechten in een bodemprocedure gaat langer duren, maar uiteindelijk verwacht ik dat Håkon zijn geld (en advocaatkosten) wel weer terugkrijgt (als hij maar niet vergeet het betreffende artikel over volledige proceskostenvergoeding uit de richtlijn in te roepen).

  2. Al vanaf 1999 worden op Rechtspraak.nl vonnissen gratis gepubliceerd door de Raad voor de Rechtspraak. Lang niet alles – en of dat zou moeten daar ben ik nog niet over uit.

    Het is tamelijk irritant als een uitspraak wel in een tijdschrift is gepubliceerd maar niet op rechtspraak.nl. Ik neem aan dat zo’n tijdschrift het anonimiseren zelf doet, maar daarbij worden geen creatieve keuzes gemaakt dus dat raakt niet aan het auteursrecht. Wellicht wel aan het databankenrecht omdat zo’n tijdschrift wel de belangrijke vonnissen eruit pikt.

    1. Je kunt je ook afvragen of anonimiseren eigenlijk wel nodig is, buiten het strafrecht en familierecht. Verder gaat het om meer dan een miljoen uitspraken per jaar, dus het kost wel wat. Ik weet niet of alles online moet maar het zou wel mooi zijn als de wetenschap op de een of andere manier makkelijk toegang had tot alle uitspraken.

      1. Wel eens een geanomimiseerde uitspraak gekregen als rechtvaardiging voor een uiterst krom besluit van de GBA in Den Haag. Deze uitspraak was echter door de anonimisatie volslagen onbegrijpelijk geworden. Het ging over naamrecht: “Mevrouw X droeg de naam X, maar wilde de naam X gebruiken vanwege …” en een discussie over de verschillende elementen van een naam en hoe die vanuit buitenlands recht naar NL recht vertaald zouden moeten worden. Juist in zo’n uitspraak hadden de namen met voldoende kennis van zaken aangepast moeten worden, wat niet was gebeurd.

  3. In Nederland gaf Tim Kuik met regelmaat aan dat een ex-parte zaak in het voordeel van de verdediging was omdat daarmee de proceskosten laag blijven. Volgens mij viel dat dan ook vaak wel mee.

    Twaalf duizend euro, dat is nogal wat (een schijntje voor een advocatenkantoor natuurlijk). Zou je daar een betalingsregeling voor kunnen treffen?

    1. Tim Kuik heeft wel een hele aparte manier om het belang van de verdediging te behartigen. Als hij zo betrokken is met de verdediging kan hij ook gewoon geen zaak aanspannen. In bovenstaand geval had de verdediging met een zinnetje de hele zaak van tafel kunnen vegen (of in ieder geval aantonen dat de zaak complexer is dan in zo’n zaak besloten kan worden), en was het stukken goedkoper geweest dan nu, waarin een bodemprocedure moet worden opgestart en schade ontstaat.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.