Met deze truc stel je ongemerkt inkoopvoorwaarden buiten werking

Wie met grotere bedrijven zaken doet, heeft ze vast al eens langs gehad: de inkoopvoorwaarden (General Purchasing Terms of GPT). Vaak heel lange en dreigend klinkende documenten, waar je dan maar even mee akkoord moet gaan anders geen inkooporder voor jou. Erg vervelend, want als je zomaar tekent dan ben je volledig aansprakelijk voor het kleinste foutje of vergissinkje. Er is echter een truc waarmee je het jezelf een stuk eenvoudiger maakt om van lastige inkoopvoorwaarden af te komen.

Natuurlijk kun je met zo’n inkoper in discussie gaan over de inhoud, en misschien kom je na lang praten bij de bedrijfsjurist waar je die discussie nog eens over mag doen. En vooruit, als je goed onderhandelt dan krijg je al die teksten waarschijnlijk wel wat rechter getrokken. Maar een partij werk is het wel.

Toch is er een manier om die discussie fors te bekorten. Meestal staan inkoopvoorwaarden niet op zich, maar krijg je ze toegestuurd nadat je een offerte hebt uitgebracht (met daarbij je algemene voorwaarden, als het goed is). Dat is mooi, want dan ligt dus al het uitgangspunt op tafel dat ze met jouw offerte verder willen.

In je offerte zet je meestal je zakelijke afspraken zoals prijzen en omschrijvingen van de dienst. Maar als je bij een partij vreest dat ze met inkoopvoorwaarden gaan zwaaien, dan maak je je offerte gewoon langer: kopieer de kern van je algemene voorwaarden naar de offerte zelf. In ieder geval je toezeggingen over levertijden en kwaliteit, je betalingstermijnen, je aansprakelijkheid en de duur en opzegging. Maak het zo lang of kort als je wil, maar besef dat wat je weglaat waarschijnlijk heel eenzijdig in de inkoopvoorwaarden staat.

En nu komt het: zet onderaan die offerte “De inkoopvoorwaarden van Klant zijn van toepassing. Echter, de inkoopvoorwaarden kunnen afspraken uit deze offerte niet opzij zetten of aantasten”. Daarmee verklaar je dat die offerte altijd winnen van de inkoopvoorwaarden. En dan ben je er, want de kern van wat belangrijk is, had je immers nu net gekopieerd naar die offerte.

Natuurlijk kan de wederpartij nog steeds moeilijk doen over je betalingstermijn of eisen dat je voor meer aansprakelijk bent, maar dat is gewoon onderhandelen. En het grote voordeel: je vertrekt nu vanuit je eigen tekst, in plaats van een lap juridisch geformuleerde inkoopvoorwaarden waarvan je eerst moet gaan puzzelen wat het betekent.

Arnoud

31 reacties

  1. Arnoud,

    In mijn ervaring wordt er ook minitieus naar de (juridische gevolgen van de) offerte gekeken en zal er hoogstwaarschijnlijk vriendelijk verzocht worden deze hiërarchie clausule, ten faveure van de offerte, te schrappen. Of bedoel je iets anders?

      1. Als jij algemene voorwaarden in de offerte opneemt, zijn dat nog steeds algemene voorwaarden. Het is pas maatwerk als jij je voorwaarden per klant aanpast. Lastig te bewijzen door de klant (want die moet dan beschikken over de offertes die je aan andere klanten hebt gestuurd), maar het zijn nog steeds algemene voorwaarden.

          1. Een clausule die in dezelfde vorm in meerdere contracten voorkomt is een algemene voorwaarde volgens de wet, ongeacht waar hij in de contractdocumentatie staat. De zin “Deze offerte is dertig dagen geldig” is dus bijvoorbeeld een algemene voorwaarde ook al staat hij in commerciële documenten.

            Pas wanneer je gaat onderhandelen én je daarbij komt tot een tekstaanpassing, dan verliest hij de status van algemene voorwaarde. (Enkel onderhandelen en daarna concluderen dat hij goed is, is niet genoeg.) Het copypasten van je AV naar je offerte verandert juridisch dus niets aan hun status. De ’truc’ zit hem erin dat je het onderscheid tussen AV en offerte vervaagt, zodat de AIV automatisch een treetje lager komen te staan in de rangorde.

            1. Dus als ik het goed begrijp: Wat je doet is zorgen dat jouw AV boven de AIV komen te staan zonder dat de koper doorheeft dat het over jouw AV gaat (en dus gaat stuiteren), omdat ze specifiek in de offerte zijn genoemd.

              (Wat ethisch verantwoord is want de enige reden dat ze hun AIV boven jouw AV willen is omdat ze van de term ‘Algemene Voorwaarden’ een rode waas voor hun ogen krijgen en zeggen ‘neewillenweniet’.)

              De juridische status van de dingen die je noemt zijn dan niet relevant, want de offerte zegt specifiek ‘deze voorwaarden gelden’ zonder te specificeren of dat AV zijn of niet.

              Heb ik dat als leek zo goed begrepen?

              1. Nee, het is helemaal niet de bedoeling de ander het niet doorheeft. In het onwaarschijnlijke geval dat dat zo is is het natuurlijk wel fijn voor jou.

                De bedoeling is dat je de onderhandelingen omdraait. Van dat jij naar je afnemer gaat en zegt “He, die zaken in jouw AIV wil ik eruit hebben, want die zijn voor mij niet acceptabel”, met het risico dat je wat mist en het schip in gaat. Naar dat jouw klant naar jouw moet komen met “He, die zaken in jouw offerte wil ik eruit, want die bevallen mij niet”

                Het voordeel is dat jouw eigen voorwaarden, welke bekend zijn en als het goed is dichtgetimmerd zijn en alle onacceptabele risico’s waar wettelijk mogelijk uitsluiten, het uitgangspunt worden van de onderhandelingen.

                1. Het is wel de bedoeling dat de ander niet doorheeft dat het Algemene Voorwaarden zijn. Want de juristen van inkopers zeggen gewoon ‘onze inkoopvoorwaarden gaan boven de algemene voorwaarden van de leverancier’ en als je in de offerte zou zeggen ‘de AV van de leverancier gaan boven de AV van de inkoper’ zeggen ze gewoon keihard nee.

                  Maar door die AV in de offerte op te nemen hebben ze hopelijk niet door dat het AV zijn en gaan ze niet in de automatische rode waas ‘nee doen we niet’ modus.

              1. @Alex Daarom zullen veel partijen ook zeggen dat je de inkoopvoorwaarden moet accepteren, voordat ze je offerte in overweging zullen nemen. Ze stellen dus niet dat ze meteen van toepassing zijn, maar vragen je vriendelijk doch dringend ermee akkoord te gaan, omdat zij anders niet met jou offerte akkoord kunnen gaan.

        1. Als inkoper mag je ook je eigen voorwaarden toevoegen: “Wij maken graag gebruik van uw aanbieding, mits voldaan wordt aan de volgende voorwaarden/” Na dit laatste komen dan de voorwaarde van ons (de klant), die dan op bepaalde punten de alv vervangt. De leverancier kan daar tegenin gaan, maar ben ik slechts 1 maal tegen gekomen.

          Vaak wordt daar door de leverancier dus niet op gereageerd, maar gewoon geleverd, ik neem aan dat bij een juridische aangelegenheid deze aanvaarding van de voorwaarden van de offerte wint tov de alv van de leverancier, omdat ze, door aanvaarding van het leveren, zelf van die alv afgeweken zijn.

          Ik heb nog niet meegemaakt dat ze er achteraf op terug kwamen. Ze hielden zich steevast aan onze aanvullende/vervangende voorwaarden.

      2. Bij ICT inkoop bij de gemeente Schiedam is het vaste praktijk om in opdrachtbevestigingsbrieven een passage van onderstaande strekking op te nemen. Op deze opdracht zijn van toepassing: • De inhoud van deze brief • Onze offerteaanvraag • GIBIT, versie 2016 • Uw offerte d.d. 22jun18 Voor zover de bovengenoemde documenten met elkaar in tegenspraak zijn, prevaleert het eerder genoemde document boven het later genoemde. Uw (leverings-)voorwaarden wijzen wij nadrukkelijk van de hand.

        Als ik je goed begrijp dan heeft heeft een door leverancier – onder de voorwaarden van deze opdrachtbevestiging – geleverde dienst tot gevolg dat deze akkoord gaat met levering op onze voorwaarden. Wenst leverancier dat niet dan moet hij niet leveren. Levert deze wel dan staan de in de offerte opgenomen voorwaarden onderaan in de rangorde mocht het tot een juridische uitlegsituatie van de overeenkomst komen.

        de inkoopvoorwaarden kunnen afspraken uit deze offerte niet opzij zetten of aantasten”. Daarmee verklaar je dat die offerte altijd winnen van de inkoopvoorwaarden.

        1. De vraag is welke status die brief heeft. Is dat alleen een bevestiging van eerder gemaakte afspraken? Dan is het rijkelijk laat om je IKV van toepassing te verklaren. Eigenlijk hoort de eis van de GIBIT al in de uitvraag/het verzoek om offerte te staan. “Graag ontvangen wij uw aanbieding onder ongewijzigde aanvaarding van de GIBIT”, zoiets. Als je een offerte akkoord verklaart en je zegt daarbij dat jouw IKV van toepassing zijn, dan is dat juridisch gezien een tegenbod en geen aanvaarding van de offerte.

    1. Goed punt, en dan kom je dus bij de vraag wat ‘algemene voorwaarden’ nu eigenlijk zijn. De wet zegt (6:231 BW):

      Een of meer bedingen die zijn opgesteld teneinde in een aantal overeenkomsten te worden opgenomen (..)
      Als je dus standaard allerlei voorwaarden in je offerte gaat zetten dan zal mijns inziens een rechter die wel kunnen aanmerken als algemene voorwaarden, bijvoorbeeld als een klant kan aantonen dat je die dingen standaard op elke offerte zet. In dat geval is er wellicht toch het gevaar dat de rechter zegt: het staat wel in je offerte en niet in je ‘algemene voorwaarden’ maar het zijn toch ook algemene voorwaarden (in de zin van de wet) en die werden afgewezen door de klant. Wellicht zijn jouw voorwaarden dan toch niet van toepassing of kom je in een ingewikkeld ‘battle of the forms’-verhaal wat leidt tot juridische onzekerheid.

      Maar goed, ik volg deze materie al een tijdje niet meer dus wellicht zoek ik spijkers op laag water…

      1. Je hebt volkomen gelijk dat standaardclausules in een contract als algemene voorwaarden aan te merken zijn. Echter, in het soort situatie waar we hier zitten met een grote wederpartij kan daarop geen beroep worden gedaan (art. 6:235 BW). Los daarvan los je dat met een goede formulering op, simpelweg “de bovengenoemde bepalingen gaan te allen tijde boven bijlage 1, de AIV” blokkeert al ieder argument dat die bovengenoemde bepalingen algemene voorwaarden zijn. Nou en, dan zijn ze dat lekker, ze gaan toch boven bijlage 1.

    2. Voor de leesbaarheid. Wij hebben daarom ook intern twee manieren van het uitbrengen van een offerte, de eerste is de offerte zoals deze normaal is, alleen maar omschreven wat we gaan doen, en verwijzing naar de algemene voorwaarden. De andere is het geheel in de vorm van een contract, een hoop meer papier dus, maar uiteindelijk het zelfde resultaat.

  2. En op het moment dat zij willen dat je voor meer aansprakelijk bent, dan antwoord jij “dat kan, maar daar is de prijs in de offerte niet op berekend.” Om vervolgens zowel de prijs en de aansprakelijkheid te verhogen.

  3. Oh ja, dit probleem ken ik. Als je het hier over hebt vergeet dan ook niet te waarschuwen voor de shit praktijken van sommige grote ondernemingen.

    Die komen dan bij een klein bedrijf of ze diensten/goederen kunnen leveren. Kleine bedrijf denkt de slag van zijn leven te slaan, zelfs de inkoopvoorwaarden zijn over te discussieren. Overeenkomst wordt bereikt en het contract is getekent voor bepaalde tijd.

    Het kleine bedrijf breidt uit, koopt extra vrachtwagens, huurt extra bedrijfsruimte en/of neemt nieuw personeel in dienst, beste jaar ooit.

    Dan loopt het contract af en staat je ‘klant’ daar. Hier zijn onze nieuwe inkoop voorwaarden, er kan niet onderhandeld worden, als je niet akkoord gaat gaan we naar een ander. En op dat moment hang je als je niet opgelet hebt, want je hebt geinvesteerd en zonder die grote opdracht kan je die niet terugverdienen.

    Ik heb het verschillende keren gezien dat daar bedrijven failliet op gaan, of omdat ze de nieuwe voorwaarden weigeren, of omdat ze die accepteren en een langzame dood sterven.

    Zelf meegemaakt dat een bedrijf ons mededeelde dat ze vanaf nu pas na 90 dagen betaalden ipv binnen 30 dagen zoals overeengekomen. Of we even ons akkoord wilde geven anders zochten ze een andere dienstverlener. Dat was een standaard brief die ze aan al hun leveranciers hadden gestuurd en duidelijk niet over hadden nagedacht. Binnen mijn branch destijds konden we het werk niet aan en moesten we nee zeggen tegen opdrachten. Onze reactie was dan ook: veel succes met zoeken naar een nieuwe partij.

    Die vonden ze niet, waarop wij doodleuk zeiden dat we vanaf nu gebruik gingen maken van de mogelijkheid in onze voorwaarden om milestones te definieren en op basis daarvan tussentijdse nota’s te sturen. Payback’s a bitch!

    1. Grote bedrijven kunnen zeker hun positie ten opzichte van kleine bedrijven misbruiken, en zeker de late betaling van facturen speelt daarbij een rol maar die kritiek geldt dan toch zeker ook voor de overheid. Ik denk dat het meer iets is voor grote organisaties in het algemeen, waarbij uit het oog verloren wordt dat kleine bedrijven gewoon geld in het laatje nodig hebben en anders in grote problemen kunnen komen. (Daarbij vind ik de overheid meer laakbaar omdat die nog ergens het algemeen belang in het achterhoofd zou moeten hebben.) Aan de andere kant staat het een ieder in beginsel vrij om zaken te doen met wie hij wil en als je als klein bedrijf ten behoeve van 1 klant allerlei investeringen gaat doen dan kun je maar beter zorgen dat je iets op papier hebt voor de langere termijn.

      1. Helemaal eens, de overheid kan het ook.

        En ja het is niet slim van zo’n klein bedrijf, maar niet alle startende ondernemers zijn van deze praktijken op de hoogte. Er zijn er nog genoeg die er met open ogen inlopen. Vandaar dat een waarschuwing mij op de plaats lijkt bij onacceptabele inkoop voorwaarden.

        Zelfs al lijkt de onderhandeling te lukken, let goed op dat je niet te afhankelijk wordt, anders is bij een vervolg opdracht/bestelling de onderhandelingsruimte als sneeuw voor de zon verdwenen.

        1. Durf ik je niet te zeggen, mijn laatste ervaringen dateren van voor 2017. Zou erg mooi zijn als dat nu verbeterd is, dan nu nog wat dwingend recht richting de private sector, als je als overheid tenminste waarde hecht aan een gezond en stabiel MKB.

        2. Laten we het hopen, maar late betaling is slechts 1 aspect. En late betaling gebeurt naar mijn ervaring ook vaak plaats door slechte organisatie, personeelstekort e.d., en een wetswijziging helpt dan niet altijd.

  4. Kan ik als consument ook zo’n “trucje” uithalen? Of kan ik als consument überhaupt al geen algemene voorwaarden hanteren? (En dan niet voor als ik iets bij de supermarkt kopen, maar bij aankoop van iets groots via een webwinkel, waarin ik bij het commentaar algemene voorwaarden (of een hyperlinkje als er niet genoeg ruimte is) toevoeg?)

    1. Als je niet handelt in de uitoefening van je beroep of bedrijf kun je geen algemene (inkoop) voorwaarden hanteren. Gebruikelijk koop je iets als consument of neem je een dienst af. De consumentenbescherming in de EU is erg goed in de Wet verankerd. Denk aan de 14 dagen bedenktijd bij een telefonische of elektronische overeenkomst, tenminste twee jaar garantie, de vernietigbaarheid van een beperking van aansprakelijkheid door de leverancier, de mogelijkheid om een dienstenovereenkomst (overeenkomst van opdracht) tussentijds op te zeggen … Meestal zal je eigen aansprakelijkheid voortvloeien uit de Wet in plaats van een overeenkomst. Bijvoorbeeld door het per ongeluk omver rijden van het tuinhekje van je buurman. Daarvoor heb je gebruikelijk een WA-verzekering, in dit geval die van de auto.

  5. Bestaat er ook zoiets als een keurmerk voor inkoop- en verkoopvoorwaarden (B2B)? Daarmee is vooraf sneller herkenbaar in hoeverre inkoop- en verkoopvoorwaarden van elkaar verschillen.

    Ook een korte samenvatting van de belangrijkste (betalings-)voorwaarden en/of een standaard paragraafindeling kan natuurlijk veel duidelijk maken en tijd besparen.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.