Duitse rechtbank oordeelt dat Amazon Dash-knoppen de wet overtreden

De Dash-knoppen, waarmee met een druk op de knop een bepaald product kan worden aangeschaft, voldoen niet aan de Duitse wet. Dat meldde Tweakers vorige week. De rechtbank München had dat bepaald. Klanten zouden niet voldoende worden geïnformeerd over de prijs die zij moeten betalen, en dat is verplicht bij e-commerce en webshops. Het doet wat gekunsteld aan omdat de knoppen primair voor opnieuw bestellen zijn, en je dan zou denken dat men de prijs al wel weet. En ik voel me heel erg oud omdat ik moest opzoeken waarom je een Dash-knop zou willen.

In de kern komt het erop neer dat het een soort computertjes in de vorm van stickers zijn. Deze zijn voorgeprogrammeerd om Amazon.com een signaal te sturen als je erop drukt, waarna Amazon je dat specifieke product toestuurt (en je creditcard belast, natuurlijk). Een soort one-click-shopping dus. Handig bedoeld: hang de Dash voor het wasmiddel naast de wasmachine, en je kunt direct na het bemerken dat de witwaspoeder op is, deze bijbestellen. Geen lijstjes meer nodig en zelfs niet naar beneden lopen om het te noteren op je huishoudbord.

Een punt is inderdaad dat op de Dash geen prijs staat. Dat zou een scherm vereisen, en dat maakt het product ongetwijfeld duurder. En ik zie ergens ook wel dat het soort consument dat een Dash ophangt, vooral het gemak wil van dat wasmiddel snel aanvullen, en minder gevoelig is voor tien cent prijsverschil met een ander merk. Maar de wet kent dat onderscheid inderdaad niet.

Als eerste speelt dat je bij e-commerce verplicht bent mensen te melden dat een betalingsverplichting ontstaat als ze op de bestelknop drukken. Veel webwinkels zetten dan ook letterlijk “Bestel met betaalplicht” op de knop, hoewel een zin “Door op Bestellen te klikken, gaat u een betalingsverplichting aan” voor de wet ook voldoet. Maar geen van die elementen staat op de Dash knop. Naar de letter van de wet schendt Amazon zo dus ook deze plicht, en de sanctie is dan strenger: de consument kan de overeenkomst dan vernietigen. Dat betekent alleen wel dat dan het gehele product terug moet.

Echter, wanneer je als winkelier de mogelijkheid tot kopen op afstand biedt aan consumenten, moet je voor of bij het sluiten van de overeenkomst alle benodigde informatie expliciet verstrekken (art. 6:230m BW). Niet verrassend behoort de prijs (“de totale prijs van de zaken of diensten, met inbegrip van alle belastingen”) tot die kerninformatie.

De sanctie op het niet of onvolledig verstrekken van die informatie is dat je retourtermijn verlengd wordt naar een jaar (art. 6:230o lid 2 BW) én je niet voor waardevermindering (art. 6:230s lid 3 BW) kunt aangesproken worden. En met een beetje goede wil kun je dat lezen als “je mag er een jaar mee doen wat je wilt, en Amazon mag niet piepen als het daarna op is”. Ik kan me niet voorstellen dat dat de reden is dat Amazon zegt

“Today’s ruling is not only hostile to innovation. It also stops customers from making an informed decision about whether a service like the Dash button gives them a convenient shopping experience,”

Het klopt natuurlijk wel dat de wetgeving de consument stevig beschermt, en zeker met die ‘betaalplicht’ tekst kun je je afvragen of dat niet wat ver gaat. Maar zoals altijd heeft het consumentenrecht altijd wel een punt, door schade en schande geleerd en dan met de botte bijl aangepakt. Hoe veel webwinkels had je vroeger niet die knoppen als “Ok” of “Aanvragen” of “Reserveren” hadden waarna ineens een overeenkomst met dure (liefst periodieke) prijs werd geclaimd?

Arnoud

24 reacties

  1. Het gevaar lijkt me dat er partijen tussen gaan zitten die je zo’n knopje aanbieden en het waspoeder voor een erg lage prijs aanbieden, en als flink wat mensen de knop hebben, ineens de prijs verdrievoudigen. Hoeveel mensen zullen het merken?

    Goed alternatief zou kunnen zijn dat je zo’n knop hebt, en dat het dan automatisch in je mandje wordt gestopt. Als je dan later die dag (of die week of maand) inlogt, zitten er al items in je mandje die je geklikt hebt. Omslachtiger, maar veiliger en volgens de regels, lijkt me. Ook kan het werken met een app op je telefoon waar je direct een pop-up krijgt met het gevraagde product, met prijs en bestelknop.

    1. Met name in die app zie ik nog wel een oplossing voor dit probleem. Gewoon verplicht de Amazon app laten installeren als je die Dash knoppen wil hebben en ze dan via een push bericht de bestelling laten bevestigen. Dat kan gewoon wachten tot je straks vanzelf je berichten controleert en kost daarbij zo weinig extra moeite dat het nog steeds haast dezelfde toegevoegde waarde heeft. Het enige risico lijkt me nog dat mensen dat toch bij voorbaat weer als te omslachtig gaan zien, terwijl het hele punt juist bestellen met letterlijk een druk op de knop is. Maar het is nog steeds makkelijker dan handmatig bestellen toch?

      1. Ben ik het mee eens. Hoewel ik het allemaal toch wel een beetje ver vind gaan. Wat wordt het volgende: je drukt op het lichtknopje en je wordt gevraagd of je wel zoveel energie wilt verbruiken door die lamp aan te zetten?

    2. Er zal altijd wel iemand zijn die het opvalt en vervolgens staat het op social media en heeft Amazon een PR probleem. En dat weet Amazon ook dus daar zullen ze in de backend iets voor ingebouwd hebben, hetzij juridisch in hun contracten met leveranciers, hetzij technisch door regels te programmeren die extreme prijsverhogingen onmogelijk maken.

      1. Nou goed, dan gebeurt dat niet bij Amazon, maar wat als een minder betrouwbare partij het ook aanbiedt? Of leveranciers zelf? Mij schiet zo Bold King te binnen. Geen idee hoe goed dat bedrijf is, maar het lijkt wel een bedrijf te zijn dat zelf mesjes inkoopt of maakt en ze opstuurt naar klanten. Stel nou dat er een Bold King-achtig bedrijf is die zegt “Joh, als je bij ons zo’n knop bestelt, dan kun je die naast je wastafel hangen en dan kun je zo nieuwe mesjes bestellen als je de laatste in je houder klikt.” Wat maakt hun de PR uit als het businessmodel eigenlijk is het innen van geld van de mensen die niet opletten dat de prijs ineens verdriedubbelt? Of moeten we dan Amazon ontzien omdat we wel geloven dat hun imago ze zo dierbaar is?

    3. Dat is wat ik ook voorstelde op Tweakers. Maar ik zie niet helemaal waarom je eerste punt zo’n groot probleem zou zijn? Als je de ene week 1.99 betaalt en de volgende week 9.99 (kun je makkelijk zien op je bankafschriften/bankapp/creditcard-app) dan stuur je het toch gewoon terug? Dat recht heb je ook.

      1. Op zich klopt dat, maar er zijn genoeg mensen die hun bankafschriften niet controleren, of de drempel te hoog is om er iets aan te doen. Dan kun je stellen dat mensen dat dan maar zelf goed in de gaten moeten houden, maar ik vraag me af of we daar vanuit mogen gaan. Er zijn genoeg bedrijf die juist hier misbruik van maken.

        Een voorbeeld: Een jaar of 12 geleden moest ik via een uitzendbureau solliciteren bij een bedrijf “dat telefonische enquêtes deed”. Daar aangekomen bleek de handelswijze als volgt. 1. Er werden mensen gebeld uit een adressenbestand (die mensen hadden zich niet opgegeven o.i.d.) 2. Mensen werd gevraagd of ze een enquête wilden doen. 3. De enquête bestond uit een stuk of 25 vragen die eigenlijk allemaal neerkwamen op “Vind u onderwerp leuk?” met een 25-tal onderwerpen. 4. Als “bedankje” werd de persoon een exemplaar van 3 maandbladen aangeboden over een onderwerp waarop ze “interessant” hadden geantwoord, waarvan ze er 1 konden kiezen. Ze moesten wel even hun bankrekeningnummer opgeven voor de verzendkosten, die ze zelf moesten betalen. 5. Daarmee werden ze opgegeven voor een abonnement. Het hele doel van die exercitie was om mensen een abonnement aan te smeren. Er zouden genoeg mensen blijven hangen die niet snel genoeg doorhadden wat er gebeurde om dat winstgevend te maken.

        Hetzelfde is een beetje hoe die verzamelmappen waarvoor vroeger veel reclame werd gemaakt werkten. Je kon voor een hele schappelijke prijs de eerste uitgave kopen. Daarin zat een mooie steen, of een stuk van een houten dinosaurus of wat dan ook. Verder zat er een verzamelmap in, met de eerste bladzijde voor de map met daarop info over het eerste object, en eventueel iets van een verzameldoos voor je stenen of zo. Alle volgende edities waren véél duurder, maar dan zaten mensen al in de “sunk cost fallacy”.

        Ik kan me bij Amazon ook voorstellen dat, als je daar vaker bestelt, het niet opvalt dat daar 39.99 staat op je afschrift. “Zal dat boek wel zijn”, terwijl het eigenlijk het waspoeder is dat 4.99 kostte bij de aanschaf van de Dash-knop.

        Kortom, het is een bekend trucje om mensen binnen te lokken met een spotgoedkoop product, en dan de hoofdprijs te gaan vragen als mensen niet meer opletten.

    1. Amazon zal vast wel een bescherming hebben tegen het uitvoeren van een bestelling van 62 pakken wasmiddel via de push knop. Misschien iets in de trend van 1 bestelling per dag per knop? Bovendien zijn bestellingen van kinderen dan wel vernietigbaar, want beschikkingsonbevoegd, maar Amazon zal heus niet moeilijk doen over een annulering omdat de kleine de nieuwe knop als bijtspeeltje heeft gebruikt.

  2. Weeeeh Weeeeeh ik heb een leuk idee en het mag niet en nu ben ik zielig omdat de wet mij verbied innovatief te zijn.

    Hoe vaak hebben we deze onzin nu al gehoord? Iedere fatsoenlijke productontwikkelaar weet dat als je een product wil maken, dat het aan regels moet voldoen. Die kunnen soms in de weg zitten, die vereisen soms creatieve oplossingen, maar mekkeren dat de regels innovatie verhinderen is niet creatief. Dat is je verschuilen in een slachtofferrol, terwijl je eigenlijk de dader bent.

    Conclusie is eigenlijk dat zodra een bedrijf klaagt dat de wet innovatie verhinderd je al weet dat het bedrijf een illegaal businessmodel probeert te exploiteren.

  3. Een mogelijke oplossing zou zijn dat de consument vooruit een x-aantal producten koopt, tegen de op dat moment geldende prijs, maar nog niet betaald en ook nog niet geleverd krijgt. Pas na een druk op de Dash-knop wordt een product opgestuurd, het bedrag van de credit card afgeschreven en het openstaande gekochte aantal producten met één verminderd.

  4. Als je ingame met een enkele druk op de knop Smurfen paddenstoelen kan kopen, waarom zou dat dan niet hiermee kunnen? Voorwaarde is wel dat het dan om een vaste prijs gaat. Als Amazon de knop blokkeerd totdat de gebruiker online de nieuwe prijs heeft geaccepteerd, dan zie ik geen probleem. Vooral als Amazon de mogelijkheid bied om een nieuw papiertje voor in de knop af te drukken waarop de nieuwe prijs staat.

    Alternatieven zoals anderen hier opmerkten zouden ook voldoen, zoals dat de knop alleen spullen in je winkelwagen stopt (werkt tegen onbedoeld op de knop drukken). Pre-paid tegen wisselende onbekende prijzen, lijkt me daarentegen niet gewenst.

    1. Smurfberries koop je niet volgens mij, je koopt credits voor 100 euro en besteedt dan 23 credits aan de in-game feature waarin je een kruiwagen smurfberries toevoegt aan je voorraad. Maar ik heb ook wel spellen gezien waarbij je direct virtuele bessen koopt en waar de prijs er dan gewoon bij staat. Een echte in-game aankoop direct met geld heb ik eigenlijk nooit gezien zónder een vermelding van de prijs. Volgens mij staan online betaalsystemen dat ook niet toe, een transactie zonder het bedrag te noemen.

      1. Dus Amazon zou de dash knoppen legaal kunnen maken door mensen eerst Amazon-cash te laten kopen (100 cash = 1 euro, niet inwisselbaar voor geld) en dan de dash producten afrekenen in Amazon-cash? Misschien zelfs met de mogelijkheid om automatisch je Amazon-cash wallet te laten bijvullen vanaf je bankrekening als hier niet genoeg in staat (denk aan de OV-chipkaart).

        En is het wel “zonder vermelden van prijs” als je ooit expliciet akkoord bent gegaan dat elke keer als je de knop indrukt je X voor de vaste prijs Y koopt. Als de prijs veranderd, dan wordt de knop geblokkeerd en krijg je een email dat je opnieuw akkoord moet gaan. Als je diensten afgesloten heb waarbij je automatisch dingen krijgt die je achteraf betaald (bv. internet buiten je bundel), dan krijg je ook niet elke keer de prijs te zien dat je hier gebruik van maakt.

      2. Als je een dienst heb afgesloten waarbij je dingen automatisch krijgt bij bepaalde acties en je achteraf betaald (internet op je mobiel buiten je bundel), dan zie je toch ook niet elke keer vooraf de prijs hiervan als je hier gebruik van maakt? “Het versturen van deze foto over whatsapp kost 0,16 omdat u gebruikt maakt van internet buiten uw bundel.”

        1. Bij registratie op een buitenlands netwerk (de facto bij de grensovergang) krijg je een bericht met de geldende tarieven. Als je data roaming vervolgens activeert (of geactiveerd houdt) worden die tarieven bij gebruik gefactureerd.

  5. Zo’n enkele druk op de knop is zo gevoelig voor vergissingen dat het gewoon een slecht systeem is. Alsof je in de supermarkt staat, een pak melk uit het rek pakt en denkt “Oh nee, ik moet halfvolle melk hebben in plaats van volle.” en je dan achter je een winkelmedewerker hoort zeggen “Nee, nee, nee! Gepakt is gekocht! Direct afrekenen!”

    En tuurlijk vindt Amazon dit een geweldige innovatieve koop-experience, voor hunzelf natuurlijk…. Want zij weten ook dat een groot deel van de vergisaankopen niet retour wordt gestuurd.

    1. “Het niet verstrekken van de prijs is een misleidende handelspraktijk.”

      Dus dan kan ik mijn energieleverancier aanklagen omdat ik niet van te voren weet wat het verbruik van mijn lamp is? Immers, als ik op het knopje druk, dan weet ik niet wat 5 uur branden mij aan energieprijs kost, laat staan meerdere lampen. En als ik met de bus reis, dan staat er op de website van de vervoerder ook niet wat een ritje van halte A naar B me kost (alleen op 9292, maar dat is een schatting en kan dus afwijken). Ook misleidend?

      Dus nee, ik vind dat je punt kant noch wal raakt, want dan gaan meerdere bedrijven over de schreef op verschillende vlakken.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.