Mag een Tesla zichzelf bewaken met camera’s rondom het voertuig?

Elon Musk laat weten dat Tesla binnenkort een zogeheten Sentry Mode uitbrengt voor alle auto’s die beschikken over Autopilot 2.5. Dat meldde Tweakers vorige week. Deze modus zorgt ervoor dat verscheidene camera’s worden gebruikt om een beeld van 360 graden rondom de auto op te nemen. De nieuwere Tesla’s hebben acht camera’s rondom het voertuig en kunnen daarmee dus worden ingezet om bijvoorbeeld onvoorzichtige fietsers of doelbewuste bekrassers vast te leggen, zodat er bewijs is van hoe schade is ontstaan. Maar er was toch iets met camera’s rondom auto’s?

Hoofdregel is dat je mag filmen wat en wie je wilt, aan de openbare weg. Het publiceren van die beelden is wat complexer, dan zit je met privacy van je gefilmde personen en moet je een duidelijk belang daar tegenover stellen. Maar dat is hier niet aan de orde; de beelden zouden naar de verzekeraar of politie gaan om een claim vanwege schade te ondersteunen.

Filmen met een aangebrachte camera mag niet zonder duidelijk waarschuwingsbordje, dat staat in het wetboek van Strafrecht. Maar ik blijf erbij dat een auto met een camera (of je dat nu dashcam noemt of “Sentry Mode”) geen aangebrachte camera is. De bedoeling van de wet is om situaties te reguleren waarin iemand langdurig en stelselmatig één plek in de gaten houdt. Een auto doet dat niet, een nachtje ergens geparkeerd zijn is niet hetzelfde als een camera ophangen aan de zijmuur van je huis.

Maar in Duitsland mocht dat toch niet? Klopt, in 2017 kreeg een vrouw een boete van 150 euro, nadat ze met de dashcam verkregen beelden van een parkeerbotsing had gebruikt als bewijs bij haar aangifte. Het verwerken van alle kentekens van passerende auto’s is onrechtmatig als er geen duidelijke grondslag is, en enkel willen weten wie jouw auto molesteert, is daarvoor niet genoeg volgens de rechtbank München, dat met een glijdendeschaalargument de dashcam onrechtmatig verklaarde: het kan niet zo zijn dat straks iedereen elkaar permanent gaat filmen.

We hebben in Nederland jurisprudentie die bepaalt dat

… het plaatsen van een camera, gericht op de auto van [de eiser] en het tonen van die beelden op een monitor, waarbij ook een gedeelte van de Rijksweg in beeld is, als zodanig niet in strijd met het privacybelang van weggebruikers … In wezen komt dit gebruik van de camera en het observeren van de auto overeen met hetgeen [de eiser] met het blote oog zou waarnemen vanuit zijn raam indien hij overging tot verwijdering van de daarvoor geplaatste bosschage.

Mede daarom meen ik dat het in Nederland écht anders uit moet vallen met die belangenafweging. En wat het aangebrachte karakter betreft, doel van die regeling is het tegengaan van langdurige stiekeme observatie. Dat vind ik bij een dashcam niet aan de orde, ook niet als hij ’s nachts op één plek geparkeerd staat. Met name hier omdat de camera’s geprogrammeerd zijn om alleen bij aanrijdingen/botsingen te filmen, wat me echt een zwaarwegend legitiem belang voor de auto-eigenaar lijkt.

Arnoud

20 reacties

  1. En wat het aangebrachte karakter betreft, doel van die regeling is het tegengaan van langdurige stiekeme observatie. Dat vind ik bij een dashcam niet aan de orde, ook niet als hij ’s nachts op één plek geparkeerd staat. Met name hier omdat de camera’s geprogrammeerd zijn om alleen bij aanrijdingen/botsingen te filmen, wat me echt een zwaarwegend legitiem belang voor de auto-eigenaar lijkt.

    Ik snap je punt wat betreft de Tesla, maar een dashcam filmt altijd als hij aanstaat. Het blijkt dat de politie een “camera auto” gebruikt om te observeren (ervan uitgaande dat seizoen 3 van NPO-programma “Hunted” een realistisch beeld is). Als de politie dat al een redelijke optie vindt om te observeren, dan is het toch ook bruikbaar voor burgers. En burgers hebben niet de remming van regelgeving en nodige toestemming. Dan moet de wet dat dus inperken. Het probleem met een dashcam, denk ik, is dat het bij een stilstaande auto een heel gelimiteerd beeld geeft van wat er met de auto gebeurt. Krassen of inbraak kan volledig onzichtbaar zijn, terwijl je de hele straat filmt. Normaal vind ik dat een auto in openbare ruimte best door een camera beschermt mag worden, en mensen die dan “privacy” roepen overdreven, maar hier is dat anders. Een auto is lastiger mikken. Je zet hem niet tegen een struik omdat je aan het filmen bent, dus de kans dat je in een huis filmt of wat dan ook is hoog. Tegelijkertijd is de bescherming vrij laag. Ik zou het dus best logisch vinden als een dashcam gewoon uit moet als de auto geparkeerd staat.

    1. Die bescherming is misschien vrij laag, maar wel de enige bescherming die überhaupt mogelijk is. Aangezien Politie en justitie letterlijk NIKS kunnen betekenen bij baldadigheid aan je auto (en veel andere zaken) zou het gebruik van beelden veel méér moeten kunnen. Het Duitse argument van justitie om “slechts het willen weten wie je auto molesteert” onvoldoende is, is compleet van de pot gerukt, want dat is namelijk het ENIGE waarvoor je een dashcam zou willen inzetten. Justitie zou blij moeten zijn met zo’n betrouwbare getuige. In plaats daarvan zijn ze bang dat door middel van dashcams wel eens recht zou kunnen geschieden, en dat mensen daar veelvuldig een beroep op gaan doen. Stel je voor dat ze het druk krijgen…

      1. Een dashcam is primair om te kunnen bewijzen wie schuld heeft bij een verkeersincident. Volgens mij werden ze het eerst (en nog steeds het meest) gebruikt in Rusland, omdat daar veel aanrijdingen worden veroorzaakt om verzekeringsgeld te kunnen opstrijken. Schade aan de achter- of zijkant suggereert dat de ander iets fout heeft gedaan, maar in de praktijk blijkt in Rusland nogal eens dat mensen expres achteruit rijden voor een rood stoplicht of ineens afslaan of draaien, schijnbaar zonder doel, om ge-T-boned te worden. Een dashcam is niet bijzonder nuttig bij het beveiligen van je stilstaande auto. Als ik een dief/vandaal zou zijn, zou ik langslopen, vaststellen dat er een camera achter de voorruit zit. Dan een half uur later van de achterkant aan komen lopen en inbreken/vandaliseren zonder voor de auto te komen. En natuurlijk zul je wel eens iets filmen, maar je zult ook sneller de buurvrouw onder de douche filmen, omdat de auto daar toevallig naar gedraaid staat. Kortom, lage pakkans met hogere privacyschending.

        1. In Rusland worden dashcams eerder massaal gebruikt om je te beschermen tegen corrupte politieagenten. Om te kunnen bewijzen dat je iets NIET gedaan hebt. Voor wat betreft die buurvrouw onder de douche, haar privacy wordt niet geschonden als er niks gepubliceerd wordt. En als zij niet wil dat ik haar kan zien, moet ze een gordijn dicht trekken.

          Begrijp me niet verkeerd, ik ben héél erg vóór privacy bescherming. Maar schending van privacy zit veel meer in de hoek bigdata, en corrupte multinationals. Nauwelijks in de hoek van dashcams voor privé gebruik. We moeten met ons allen niet vergeten dat bescherming van eigendom óók belangrijk is. Aangezien Politie en Justitie massaal faalt op dit gebied, en recht alleen nog maar gekocht kan worden, zullen we wat slimmers moeten bedenken.

          1. Dus je mag ook lekker met je verrekijker in je huis gaan zitten? Volgens mij is privacyschending meer dan alleen publicatie. Het feit dat iemand materiaal heeft, is al een probleem. Ik snap je punt over big data, maar met zo’n dashcam in een stilstaande auto gaat het ook wel om je onbespied wanen in eigen huis, in tegenstelling tot de openbare ruimte.

            Dashcams are widespread in Russia as a guard against police corruption and insurance fraud, where they provide additional evidence.

            We hadden dus allebei gelijk. Hoe dan ook gaat het niet om het beschermen van stilstaande auto’s tegen vandalisme of diefstal.

          2. Het gaat hier over een heel concreet issue, namelijk dashcams en de gerelateerde privacy thema’s. Waarom dan ‘corrupte multinationals’ erbij halen? Als we ‘big data’ als aparte groep beschouwen, op welke ‘corrupte multinationals’ doel je dan trouwens?

            1. Het ging over privacy. Moeilijk doen over dashcams betuttelt de kleine burger, die geen andere mogelijkheid meer ziet om zijn recht te krijgen. En dat terwijl privacy dagelijks geschonden wordt door de grote multinationals. Ik denk eigenlijk wel zonder uitzondering. Mooi dat je er om vraag, want het was weer groot nieuws vorige week: https://www.nu.nl/internet/5692673/privacygroep-klaagt-amazon-apple-en-netflix-schenden-avg.html en nu dus ook in dat andere topic op deze website: https://blog.iusmentis.com/2019/01/25/ja-deden-ze-dat-maar-privacygroep-klaagt-amazon-apple-en-netflix-aan-om-schenden-avg/

              Mijn punt is dus dat jan met de pet in zijn doen en laten (en zelfs in het najagen van zijn recht) belemmerd wordt onder het mom van privacy, terwijl de grote jongens fluitend langs de AVG lopen en doen alsof hun neus bloedt.

              1. Mijn punt blijft dat dit te weinig oplevert voor de inbreuk die het maakt. Zowel bedrijven als burgers zijn onderhevig aan gewone camera’s. Er zijn zat mensen die een deel van de openbare weg filmen, om dingen als auto’s te beschermen, maar daarbij is het belangrijk dat je niet veel “bijvangst” hebt. Dat je niet vol in het huiskamerraam van een buur filmt, of dat de hele straat in beeld is. Ik blijf erbij dat een dashcam lang niet zoveel filmt als een camera aan je huis en makkelijk te ontwijken is bij kwade bedoelingen, terwijl de bijvangst veel te groot is. Ik snap dat je niet kunt filmen als je niet thuis bent zonder dashcam, maar dan denk ik toch dat hij óf uit moet, óf met een systeem dat hij alleen aanslaat bij bepaalde voorwaarden (beweging binnen bepaalde korte afstand of zoals bij de Tesla).

                Voor de duidelijkheid: Dit is hoe ik denk dat het zou moeten, niet zoals het volgens het recht is.

          3. In Rusland worden dashcams eerder massaal gebruikt om je te beschermen tegen corrupte politieagenten. Om te kunnen bewijzen dat je iets NIET gedaan hebt.

            Helaas rijden dat soort agenten in Nederland ook rond. Heb letterlijk een agent gehad die zei dat hij wel een bon zou verzinnen en dat ik daar niets tegen kon doen. Enige wat me gered heeft is dat mijn passagier ook agent was en meteen ingreep.

            En jaren geleden in Amsterdam Z/O meerdere malen per maand als ik van mijn werk kwam een politie auto die ging bumperkleven of 40 voor je rijden waar je 50 mocht. Iedereen die extra gas gaf bij het bumperkleven of bij het inhalen de politie voorbij reed (die optrok tot 50 als je wilde inhalen) kreeg een bon. Heb er verschillende slachtoffers gezien. (heb mezelf nooit laten uitlokken).

            Er is een reden dat ik weinig respect voor verkeeragenten heb. Inmiddels een dashcam, maar de politie heeft blijkbaar ook door dat meer mensen dat hebben, want die zijn tegenwoordig een stuk braver. Mede weggebruikers daarentegen…

  2. En wat het aangebrachte karakter betreft, doel van die regeling is het tegengaan van langdurige stiekeme observatie

    Ik haal er niet uit waarom je zo de nadruk legt op langdurige stiekeme observatie? Kortstondig (en hoe lang/kort is dat dan?) lijkt me net zo onwenselijk…

    1. Ik denk dat het erom gaat dat langdurig een vaste camera ophangen zonder het te zeggen niet gerechtvaardigd kan met veiligheid. Als je het wel meldt dan is je auto nog steeds bewaakt.

      Terwijl dat met een mobiele camera in je auto wel kan, ondanks dat er dan tevens kortstondig ‘stiekum’ geobserveerd wordt.

    1. Als je spiegel er af wordt getrapt ben je dus mooi te laat met filmen… Ik ben het er op zich wel mee eens dat opnemen niet permanent hoeft. Maar je zou iets vertraagd moeten kunnen opnemen. Permanent opnemen, opname wissen na 5 minuten MITS de auto niet beweegt of zich iets binnen 2 meter van de auto afspeelt.

      Ga er trouwens maar vanuit dat je ook bij alleen opnemen bij beweging veel bijvangst hebt als je langs de weg staat geparkeerd… Elke voorbijganger is 5 minuten opnametijd. Bij ons op het dorp valt het misschien mee, maar als je in een stad staat geparkeerd ben je dan net zo goed permanent aan het opnemen.

      Ik heb trouwens leukere dingen te doen dan bijvangst bekijken als er met mijn voertuig niets aan de hand is…

  3. m.b.t. de toelaatbaarheid in Duitsland: met oordeel van 18. Mai 2018 (VI ZR 233/17) heeft het Bundesgerichtshof bepaald, dat het welliswaar NIET toegestaan ist voortdurend alle bewegingen met een dascam te filmen MAAR dat dit in geval van een ongeval wel toegestaan is. Het oordeel van he Landgericht magdeburg (5. Mai 2017) werd nietig verklaard en het proces werd terugverwezen naar het Landgericht Magdeburg voor een nieuw oordeel, baserend op de interpretaties van het Bundesgerichtshof. Hier woog het vinden van een dader (i.c. na een verkeersongeval) zwaarder dan de privacy. Het resultaat, tot inaangename verrassing van de klager, kwam vier dagen geleden. Daar bleek tijens de nieuwe behandeling van de zaak, met als dit keer toegelaten bewijs de dashcam opnames, dat de klager ZELF de volledige schuld aan het ongeval heeft. Jammer, maar helaas dus.

  4. M.b.t. de opnames in Duitsland: In mei 2018 oordeelde het Bundesgerichtshof (VI ZR 233/17), dat het welliswaar uit privacyoveewegingen niet principieel is toegestaan voortdurend het verkeer met een dashcam te filmen ECHTER dat in het geval van een ongeval, het oplossen van de schuldvraag belangrijker is dan de privacy en de beelden dan dus wel gebruikt morgen worden. De zaak werd terugverwezen naar het Landgericht Magdeburg (waar het oordeel uit 2017 nog was geweest: beelden zijn als bewijs niet toegestaan). Vorige week donderdag diende de zaak opnieuw in Magdeburg, dit keer dus MET gebruik van de beelden. Jammer maar helaas, de klager (die dus meende, de beelden zouden bewijzen, dat hij geen schuld had…) verloor. De beelden tonen namelijk duidelijk, dat de enige schuldige in dit geval de klager was.

  5. Ik was zojuist onze hond aan het uitlaten en liep onderweg langs twee geparkeerde Tesla’s. Zowel nummer 1 als nummer 2 reageerde op mijn aanwezigheid. Bij het langslopen flitsten de koplampen aan en weer uit. Omdat mij dit al eens eerder is opgevallen liep ik terug en zag op het scherm in de auto een grote rode knipperende cirkel en een tekst dat de bewaking is geactiveerd en dat er beelden worden opgenomen. Ik begrijp uit berichten op internet dat alle 6 de camera’s de omgeving opnemen. Dit lijkt mij een behoorlijke privacyschending in de openbare ruimte en niet in lijn met de vigerende wetgeving.

    1. Weten we nou al hoe ’t zit of niet?? ik had van de week ook zon tesla met flitsende koplampen toen ik snacht’s ff de hond ging uitlaten… Vind het toch best wel een inbreuk op mijn privacy… zeker als die dingen echt 360 graden filmen..

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.