Hoe kan ik mijn algoritme zo goed mogelijk anti-patent publiceren?

Een lezer vroeg me:

Ik heb een algoritme ontwikkeld waarvan ik verwacht dat het patenteerbaar is, maar dat ik beschikbaar wil stellen in het publiek domein. Ik wil voorkomen dat iemand anders er patent op aanvraagt. Welke eisen gelden er dan aan de publicatie? Kan ik het gewoon op mijn Linkedin-feed publiceren, is dat publiek genoeg?

Wie wil voorkomen dat zijn uitvinding door een ander gepatenteerd wordt, moet deze publiceren. Een octrooi wordt volgens de wet niet verleend op een uitvinding die al bekend was (het nieuwheidsvereiste). Aan ‘bekendheid’ worden geen hoge eisen gesteld, het gaat er eigenlijk alleen maar om dat het publiek toegang had tot de publicatie op de dag voordat het octrooi werd aangevraagd.

In theorie kun je de uitvinding dus op een briefje schrijven en in de lokale bibliotheek ophangen. Praktisch gezien is dat niet handig, want octrooiverlenende instanties kijken daar niet en zullen dus het octrooi gewoon verlenen. Dan moet je achteraf gaan bewijzen dat je dat briefje daar opgehangen had en wat er precies in stond.

Beter is dus een publicatie op een plek waarvan je weet dat die instanties (zoals het EPO of het USPTO) ze lezen. Je komt dan bij de zogeheten defensive publication-uitgevers terecht. Deze spannen zich in om bijdragen van derden doorzoekbaar te maken voor octrooiverlenende instanties, zodat deze de publicatie gebruiken om meteen aanvragen af te wijzen.

Een mooie die ik zelf zou aanraden is Defensive Publications, een initiatief van onder meer patentalliantie Open Invention Network en het Software Freedom Law Center (dat weer gelieerd is aan de Free Software Foundation). Een andere is de Prior Art Search Database van IP.com.

Belangrijk voor mij zou nog zijn om zo veel mogelijk steekwoorden en patentterminologie toe te voegen, en vooral de uitleg in gewone taal te doen. Niet alleen broncode of een wiskundige beschrijving. Daar kun je namelijk niet op zoeken.

Arnoud

29 reacties

  1. Het is toch te gek voor woorden dat je een speciaal “octrooijargon” hebt, dat buiten het exclusief clubje van octrooigemachtigden door niemand begrepen wordt — wat heb je dan in vredesnaam nog aan een “patent disclosure”?

    Het zou mooi zijn als octrooibureau’s aansprakelijk worden voor alle schade die ontstaat door onterecht uitgegeven octrooien (inclusief jurdische kosten en kosten van onterecht betaalde licenties); met bovendien de eis dat hier geen publieke middelen voor gebruikt mogen worden, maar dat die vergoedingen geheel uit de inkomsten van het octrooibureau moet worden betaald. De consequentie is dan ten eerste dat octrooien wat minder gemakkelijk worden uitgedeeld en ten tweede dat de kosten voor een octrooi een stuk hoger worden.

    Beter nog, schaf dat hele octrooi systeem subiet af, en zie hoe innovatie en vernieuwing een grotere vlucht nemen dan ooit tevoren.

    1. Ik begrijp het niet. Het is zuiver een praktisch probleem, als jij iets publiceert op een plek waar octrooiverlenende instanties niet kijken, dan wordt een octrooi ten onrechte verleend en praktisch gezien is het dan moeilijk dat terug te draaien. Maar hoe moet het anders? Elke keer elke bibliotheek langsfietsen om te zoeken of er twee jaar geleden een geel briefje hing?

        1. Wat is dat ‘beschikbaar voor het publieke domein’? Als je je uitvinding publiek beschikbaar wilt maken, zet hem dan gewoon in de krant of op Facebook. Waarom zou je dan octrooi aanvragen.

          Octrooi aanvragen doe je juist als je bescherming wilt krijgen. Een monopolie dus (en daar betaal je voor). Als je dat niet wilt, vraag dan gewoon geen octrooi aan, dan zijn er ook geen kosten.

          Het EPO en het USPTO zijn al overwerkt. Moeten ze dan ook nog een keer gratis octrooiaanvragen gaan onderzoeken die iemand, zodra het octrooi is toegekend, publiekelijk beschikbaar wil maken? Dat lijkt me nu juist geen verstandig gebruik van schaarse publieke middelen.

      1. Elke keer elke bibliotheek langsfietsen om te zoeken of er twee jaar geleden een geel briefje hing?
        .

        Dit is wat vergezocht, maar dat er een gedegen onderzoek naar nieuwigheid plaatsvindt is inderdaad de eis die je aan het octrooibureau mag stellen als zij een monopolie verlenen op een techniek omdat zij claimen dat deze techniek nieuw is. Zeker als dat octrooi de maatschappij vele miljarden gaat kosten. Dan zie ik het als niet meer dan normaal dat als je daarin een fout maakt, dat je de daardoor ontstane schade — voor alle partijen — vergoed. Als dan blijkt dat het verlenen van octrooien geen gezond of winstgevend businessmodel is, dan moet het octrooibureau maar failliet. Om met de marktfundamentalisten te spreken: laat de markt zijn werk doen (maar dan wel graag zonder externaliteiten). Dat fouten practisch gezien nauwelijks terug kunnen worden gedraaid is natuurlijk een schandaal, en een verder bewijs dat het octrooisysteem fundamenteel gebroken is.

          1. Inderdaad Jeroen,

            Nu is het wel zo dat dat alleen via een rechtszaak kan, maar als er miljardenmisbruik zou zijn wegens een onterecht toegekend octrooi door een fout van het octrooibureau, dan zal er heus wel een concurrent komen die die rechtszaak gaat voeren en het octrooi laat vernietigen.

            In tegenstelling tot wat sommigen beweren is het systeem exht wel robuust. Er worden fouten gemaakt, natuurlijk, maar er zijn vele middelen om die recht te zetten zodat er geen of zeer weinig maatschappelijke schade (als gevolg van misbruik van de octrooiwetgeving) is.

            1. Het probleem met deze claim is dat het juist de kleine uitvinders en innovators zijn die zich dit soort processen helemaal niet kunnen veroorloven. De middelen om dingen recht te zetten ontbreken, en dat wordt duidelijk als je ziet hoe patentzaken gigantisch in de papieren lopen. (Een miljoen voor een zaak is heel normaal).

              De rem op innovatie is er dus al voordat het tot rechtzaken komt.

        1. Dit is wat vergezocht, maar dat er een gedegen onderzoek naar nieuwigheid plaatsvindt is inderdaad de eis die je aan het octrooibureau mag stellen als zij een monopolie verlenen op een techniek omdat zij claimen dat deze techniek nieuw is.

          Dat gebeurt ook echt wel. Maar het is niet het octrooibureau dat het monopolie verleent, het is de overheid die dat doet, het octrooibureau is slechts de overheidsafdeling die met die taak belast is, net zoals er een afdeling is voor het uitgeven van jachtvergunningen of het innen van verkeersboetes.

          Zeker als dat octrooi de maatschappij vele miljarden gaat kosten

          Dat is te gemakkelijk. Er zijn vele redenen waarom een product duur verkocht kan worden: Geheime recepten, goeie marketing, unieke knowhow. En inderdaad, een door een patent beschermde technologie hoort daar ook bij. Maar om dan te zeggen…. het patent kost de maatschappij vele miljarden, dat is wat overdreven.

          Als dan blijkt dat het verlenen van octrooien geen gezond of winstgevend businessmodel is, dan moet het octrooibureau maar failliet.

          DAt is het nu juist. Het onderzoeken en verlenen van octrooien is niet een businessmodel maar een maatschappelijk wenselijke overheidstaak (tenminste, maatschappelijk wenselijk volgens zo ongeveer alle nationale overheden ter wereld), net zoals het hebben van een politie, of een defensie, of een systeem van rechtspraak of het checken of er geen drugs binnengesmokkeld worden een overheidstaak is. Of moet de Marechaussee maar failliet omdat er een lading drugs door is geglipt?

          1. @cg: inderdaad, de overheid verleent technisch gezien het monopolie; het octrooibureau doet echter het nieuwigheidsonderzoek, en wordt geacht dat goed te doen — en die taak kan prima geprivatiseerd worden en dan kostendekkend moeten zijn.

            Het is inderdaad zo dat zo ongeveer alle nationale overheden ter wereld een octrooisysteem hebben. Maar kijk wat er met een land gebeurt als zij dat poogt af te schaffen. Je wordt heel snel door de grote landen in een hoek gezet — de grote landen verdedigen in deze de balangen van hun eigen (grote) gevestigde industrie. — Ergo, dat alle landen zo’n systeem hebben is geen enkel argument dat het een goed system is.

        2. Als je ondanks gedegen onderzoek een fout blijkt te hebben gemaakt, dan vind ik niet dat je de schade die daaruit voortvloeit moet vergoeden. En voor mij hoort bij gedegen onderzoek niet dat je in de meest obscure plekken moet kijken of daar wellicht een publicatie staat als de kans daarop zeer, zeer klein is.

              1. Nee, maar als ik inbreuk maak op een auteursrecht, dan helpt ook een zeer gedegen onderzoek mij niet om onder verantwoordelijkheid voor schade uit te komen — terwijl zelfs het meest uitgebreide onderzoek nooit zekerheid kan bieden of een bepaald materiaal wel of niet gedekt wordt door een auteursrecht van een derde partij. Hetzelfde geld voor heel veel dingen. Als ik een produkt op de mark breng dat, ondanks gedegen onderzoek, achteraf schadelijk blijkt te zijn, dan ben ik verantwoordelijk.

    2. Je opmerkingen zijn voor mij, als octrooigemachtigde, onbegrijpbaar.

      Natuurlijk is er een speciaal octrooi-jargon, net als in groep van specialisten, of het nu chirurgen of varkensboeren betreft. Maar een ander heeft dat geen last van, en dat is in dit geval ook zo. Wat maakt het jou uit of er een octrooijargon is? Of denk je dat octrooigemachtigden als een soort vrijmetselaars allerlei stiekeme zaakjes doen?

      En wat heeft een octrooijargon met ‘patent disclosure’ te maken? Wat is dat trouwens, een patent disclosure? Blijkbaar is het volgens jou iets waar je iets aan zou moeten hebben, maar ik heb geen idee wat.

      Het zou mooi zijn als octrooibureau’s aansprakelijk worden voor alle schade die ontstaat door onterecht uitgegeven octrooien (inclusief jurdische kosten en kosten van onterecht betaalde licenties) met bovendien de eis dat hier geen publieke middelen voor gebruikt mogen worden, maar dat die vergoedingen geheel uit de inkomsten van het octrooibureau moet worden betaald

      Wat bedoel je met ‘octrooibureaus’? Wat ik daarmee bedoel zijn bijvoorbeeld het EPO of het USPTO of Octrooicentrum Nederland. Dat zijn geen octrooigemachtigden, maar afdelingen van de overheid die tot taak hebben octrooiaanvragen te onderzoeken en octrooien toe te kennen (en af te wijzen). Die kunnen niet anders dan met publieke middelen werken, want die zijn gewoon 100% overheid. Alles wat ze goed of fout doen is overheidshandelen. Als er bij defensie een ongeluk gebeurt, dan wordt dat ook uit publieke middelen betaald. Overheidsafdelingen hebben geen andere middelen dan publieke middelen.

      Ik kan je vertellen dat octrooien helemaal niet gemakkelijk worden uitgedeeld. En nog duurder worden? De meeste van mijn klanten klagen al dat het te duur is (en dat ligt maar voor een klein deel aan mijn tarieven). Als het nog duurder moet worden, hoe moet dan ooit de individuele uitvinder of het MKB een octrooi krijgen op een mooie uitvinding? Juist dan wordt het meer en meer het domein van multinationals.

      1. De enigen die echt belang hebben bij octrooien zijn octrooigemachtigden (die er hun broodwinning in hebben) en zeer grote gevestigde bedrijven die hiermee concurrenten van de markt kunnen houden — velaal kleine startups die wel aan innovatie doen. Voor innovatie en maatschappelijk belang heb ik maar een oordeel: subiet afschaffen dat hele innovatie-stoppende circus.

        Ik werk in de software industrie, en heb een aantal patenten gezien voor op zich vrij basale algorithmen gezien, die werden vertaald in octrooijargon — het soort taalgebruik dat je in patenten ziet — en daarmee uitermate ondoorgrondelijk werden. Niet dat de “uitvinders” geen verstand van software hebben, maar de advocaten die er een patent op hebben aangevraagd hebben de tekst dusdanig verbouwd dat een normaal ICT’er er geen touw meer aan kan vastknopen.

        Octrooibureaus bedoel ik hier inderdaad het EPO of USPTO, en dergelijke, niet de bureau’s die aanvragen begeleiden. Wat mij betreft moet daar echt geen publiek geld bij: als octrooien echt zouden doen wat ze claimen zou je zoiets prima uit de leges kunnen opbrengen.

        Het grote sprookje is dat octrooien voor kleine uitvinders werken. De praktijk is dat je als kleine ondernemer, met een enorm mijnenveld aan octrooien dat voornamelijk in handen is van grote bedrijven, nauwelijks iets kunt beginnen met een enkel octrooi op een gebied waar zij zich graag wensen te begeven. Elke uitvinding bouwt voort op tientallen andere, en als je die niet in de praktijk kunt brengen omdat andere octrooihouders nee zeggen, heb je weinig aan jouw octrooi. De grote jongens kunnen onderling licenties uitwisselen, maar dat is een spelletje waar je met een enkel octrooi nauwelijk aan mee kunt doen — tenzij je misschien iets heel revolutionairs hebt, dan kun je het mogelijk aan een van de grote jongens verkopen.

        1. De enigen die echt belang hebben bij octrooien zijn octrooigemachtigden (die er hun broodwinning in hebben) en zeer grote gevestigde bedrijven die hiermee concurrenten van de markt kunnen houden — velaal kleine startups die wel aan innovatie doen. Voor innovatie en maatschappelijk belang heb ik maar een oordeel: subiet afschaffen dat hele innovatie-stoppende circus.

          Dit is al eerder langsgekomen, en is nogal kort door de bocht. Grote farmaceuten stoppen bijvoorbeeld regelmatig honderden miljoenen in de ontwikkeling van een bepaald medicijn, een traject dat niet zelden 15 jaar duurt. Als vervolgens een handig tokootje dat straffeloos namaakt voor 1 euro per dosering dan weet je zeker dat geen enkele farmaceut nog zoveel geld steekt in de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. Het hele octrooistelsel kan wellicht zelf wat innovatie gebruiken, maar afschaffen lijkt me een zeer slechte zaak.

          1. Dit argument komt ook regelmatig voorbij, en vrij makkelijk te weerleggen. Er is geen industrie waarin dat zo duidelijk is als in de farmaceutische industrie, die hierbij met misleiddende cijfers goochelt. De genoemde honderden miljoenen in R&D van farmaceuten gaat voornamelijk zitten in de “D” (Development) — dat wil zeggen de tests voor goedkeuring en marketing, niet in fundamenteel onderzoek, daar waar de echte uitvindingen worden gedaan, en dat grotendeels uit publieke middelen wordt betaald. Veel geld wordt ook verspilt aan het “uitvinden” van marginale variaties van bekende middelen, zodat met nieuwe patenten de prijzen blijvend hoog gehouden kunnen worden. Voor de schokkende details voor wat er nog meer mis is met de farmaceutische industrie raad ik het book “Bad Pharma” van Ben Goldacre aan (Vertaling: Foute Farma).

            Het eindresultaat is dat we, terwijl we als maatschappij de kennis en kunde hebben om medicijnen te maken en dat een groot deel van de kennis met publieke middelen is betaald, we grote groepen mensen desondanks medicijnen onthouden die levensreddend kunnen zijn. Dat is wat mij betreft een misdrijf tegen de menselijkheid.

        2. Jeroen, De bedoeling van een octrooidocument is niet primair dat een normaal ICT-er er iets van snapt. Een octrooi is een juridisch document op een technische basis. Een contract tussen de octrooihouder en de samenleving.

          Ongetwijfeld bevatten die documenten die je gezien hebt in principe basale algoritmen. Ik twijfel er niet aan dat in die patenten (waren ze inderdaad toegekend, of waren het nog maar aanvragen?) juist een specifieke technische toepassing van die algoritmen beschermd werd.

          Het gebruiken van een bestaand algoritme om een specifiek technisch probleem, waar het algoritme niet voor ontworpen was, op te lossen, kan toch nog steeds nieuw zijn?

          Nee, het is geen sprookje dat octrooien voor kleine ondernemers werken. De meeste van mijn klanten zijn het MKB, en die hebben typisch 1 of 2 octrooien. En die bouwen inderdaad wel voort op eerdere technologie, maar die is in de meeste gevallen al lang niet meer beschermd.

          Je mag best een negatieve mening hebben over de maatschappelijke zinvolheid van octrooien in het algemeen, maar dit is geen mening die gebaseerd is op feiten en inzichten, maar, zo lijkt het mij toch, alleen op een persoonlijke afkeur.

          1. De bedoeling van een octrooidocument (en dan met name de claims erin) is dat iemand geschoold in het vakgebied (dus een niet-jurist!) hieruit de bedoelde techniek kan afleiden en toepassen. Dat is de “patent disclosure” die de uitvinder wordt geacht te geven in ruil voor het monopolie. Het “sociaal contract” is secudair, dat vloeit namelijk voort uit de wet zelf, die deze deal mogelijk maakt.

            Het ging om toegekende (Amerikaanse) patenten. De struktuur van dergelijke patenten is zodanig dat je van een vrij specifieke claim naar steeds bredere claims (en dus toepassingen gaat), in de hoop dat later een rechter de breedst mogelijke acceptable claims overeind houdt.

            Kunnen die kleine ondernemers kwantificeren hoeveel voordeel zij hebben van die patenten? Zien zij de investering in het papierwerk (los van de investering in productontwikkeling) als nuttig omdat zij daardoor meer kunnen verdienen, of vooral nuttig als “relikwie” om aan potentiele investeerders te laten zien dat zij zo innovatief zijn (wat ik in de praktijk heb zien gebeuren) en als een soort “onderbuikgevoel” verzekering tegen concurrenten?

            Je mag best geloven dat patenten zinvol zijn, maar het lijkt nu meer op een dogma dan iets dat is aangetoond door gedegen sociaal wetenschappelijk en economisch onderzoek. Ik heb dergelijk goed onderbouwd bewijs voor het systeem nog nooit gezien.

    3. Privatisering is nog nooit iemand beter van geworden. Hoe moet een privaat octrooibureau handhaven? Hoe voorkom je dat je “Ikwileenoctrooi.nl”-achtige bedrijven krijgt die iedereen 5 euro vragen voor een “octrooi”, maar er verder niets mee doen zodat je letterlijk alleen een nutteloze oorkonde hebt. Hoe voorkom je dat je allemaal bureaus krijgt met in de kleine lettertjes “Alle octrooien die je bij ons aanvraagt, mogen wij ook gebruiken en doorverkopen aan derden” waardoor het gewoon een vangnet wordt voor goede ideeën?

      Ik zie ook wel in dat bepaalde beschermingen zorgen voor remming van innovatie, maar geen bescherming voor innovatie doet dat ook. Waarom zou je een R&D afdeling hebben als je ook een reverse engineering afdeling kunt hebben en daarmee snel en goed kunt jatten? Afschaffen lijkt me dus geen optie, hoewel de plicht o.i.d. om tegen redelijke vergoeding hetzelfde te mogen maken best zou kunnen.

      1. Een octrooibureau handhaaft niet, dat doet uiteindelijk de politie (als niets anders meer helpt) na een uitspraak van de rechter. Als zo’n flut bureau waardeloze producten levert, dan zijn ze zo failliet.

      1. Doe nou niet alsof ik er niets van snap. Mijn argument is: Ik begrijp het heel goed, dus afschaffen! Dat ik hier niet eindeloos alle argumenten herhaal is uit ruimtegebrek, maar er zijn genoeg economische studies die suggereren dat het octrooiprocess niet werkt. Een gedegen wetenschappelijk onderzoek naar de meerwaarde van octrooien is er trouwens nooit geweest — experimenteren is nogal lastig — maar de argumenten voor octrooien zijn grotendeels gebaseerd op onderbuikgevoelens en “zielige uitvinders” sentimenten, niet op feiten.

  2. Ik had een algoritme gepubliceerd op een CC-BY-SA website. Een jaar later vond ik een patent dat technisch er erg op leek, en bij onderzoek, zelfs complete zinnen had overgenomen (zelfde zinnen ook gebruikt in een wetenschappelijk artikel, copyright Springer). Twee jaar later is het patent goedgekeurd. (Mijn algoritme was “computerprogramma voor X”, het patent was “computerprogramma voor call center technologie”).

    Door populaire publicatie zijn mijn woorden (zonder bronvermelding) terug te vinden in thesis, wetenschappelijke artikelen, en lesmateriaal. Ik heb sterk het idee dat dit niet zou gebeuren als ik het in een boek had gestopt, of een sterkere academische achtergrond had. Ja, ik kan aantonen dat ik eerder was. Nee, ik heb kopieren niet kunnen voorkomen, sterker, ik denk dat ik het in de kaart heb gespeeld.

    1. Tja er wordt gejat bij het leven. Met behulp van IE-rechten kun je er tenminste nog iets aan doen. Wel zuur als iemand anders je straks met een octrooi van jouw uitvinding om de oren slaat. Daar kun je dan misschien wel iets tegen doen maar erop te wachten zit je natuurlijk niet. Er worden nu eenmaal veel onterechte octrooien toegekend en dat is een probleem.

      1. Thorvald geeft wederom een voorbeeld van wat er allemaal mis is met het octrooisysteem, en om dat het systeem te blijven verdedigen zonder een oplossing te bieden voor dat probleem, en het alleen maar “zuur” te noemen is wat magertjes. Dat is alsof je van een chemische fabriek zegt dat het wat zuur is dat zij toxisch afval in je achtertuin dumpen en dat dat een probleem is, maar geen reden om iets rond die fabriek aan te passen. Vandaar dat ik productaansprakelijkheid voor octrooien voorsta, zodat in zo’n geval de kosten voor dat onterechte monopolie worden teruggehaald bij het octrooibureau, dat noodzakelijkerwijs dan betaald moet worden door de belanghebbenden — de octrooihouders. Dat met zo’n constructies blijkt dat het systeem geen positief rendement heeft, en dus beter kan worden afgeschaft is iets waar ik doelbewust op aanstuur.

        1. Er worden mensen in de gevangenis gezet voor misdaden waar ze niks mee te maken hebben. Strafrecht ook maar afschaffen dan? Het feit alleen dat iets niet helemaal naar believen werkt vind ik geen reden om het bestaansrecht te ontzeggen. Verder heb ik geen oplossing maar dan mag ik het probleem toch wel constateren?

          1. Het constateren van een probleem is het begin van een oplossing, maar dan alleen maar zeggen dat het zuur is lijkt wel heel erg bagatelliserend.

            Het voorbeeld van onterecht vastzitten is opnieuw een voorbeeld dat bevestigd waar ik voor pleit: schadevergoedingen door het octrooibureau voor onterecht uitgegeven octrooien. Het klopt dat mensen in de gevangenis kunnen komen voor iets waar ze niets mee te maken hebben. De schadevergoedingen die ze kunnen ontvangen zijn aanzienlijk (stukje hierover uit 2016).

            Waar het voorbeeld mank gaat is dat we er het wel over eens zijn dat het gevangeniswezen een nuttige functie kan hebben om gevaarlijke personen van de straat te houden, maar dat daarintegen we het niet eens zijn over de maatschappelijke meerwaarde van het octrooi. Dat betekend niet noodzakelijkerwijs dat zo’n octrooi geen waarde kan hebben voor een bepaald bedrijf of individu, maar wel dat we als maatschappij als geheel beter af zou zijn als we het ding gewoon afschaffen — en ons daarna eens bezinnen op betere oplossingen die wel een aantoonbaar positief effect op innovatie hebben — en zolang afschaffen niet lukt, blijf ik pleiten voor het zo moeilijk mogelijk maken van octrooien — zoveel mogelijk spaken in het wiel steken: dus bijvoorbeeld voor verplichte vertalingen in alle 24 talen voor een Europees octrooi, die dan ook alle gelijk juridisch bindend moeten zijn, enz., enz.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.